Charakterystyka środowiska geograficznego Niziny Mazowieckie


Temat: Charakterystyka srodowiska geograficznego Niziny Mazowieckiej

Nizina Mazowiecka jest jedna z najwiekszych pod wzgledem powierzchni krain Polski. Stanowi ona fragment rozleglego, równoleznikowego pasa nizinnego zwanego Kraina Wielkich Dolin. Sposród wielu czynników wplywajacych na dzisiejszy obraz tego obszaru nalezy wymienic kilka o najwiekszym znaczeniu.

Nizina Mazowiecka stanowi pod wzgledem uksztaltowania powierzchni rozlegla, ale plaska kotline, której centralna czesc zajmuje Kotlina Warszawska. Tektonicznie obszar ten lezy w strefie niecki brzeznej, zwanej w tej czesci niecka mazowiecka. Niecka mazowiecka utworzona w osadach mezozoicznych, wypelniona jest naprzemianleglymi, przepuszczalnymi i nieprzepuszczalnymi osadami trzecirzedowymi.

Glówne rysy Niziny Mazowieckiej zostaly wyksztalcone w wyniku dzialania ladolodu skandynawskiego podczas zlodowacenia srodkowopolskiego. Zmiennosc zasiegu ladolodu w poszczególnych stadiach tego zlodowacenia, przyczynila sie do istotnego zróznicowania krajobrazowego pólnocnej i poludniowej czesci niziny.



Formy utworzone w wyniku dzialalnosci lodowców, zwlaszcza w poludniowej i wschodniej czesci Niziny Mazowieckiej, ulegly znacznemu zdenudowaniu w warunkach klimatu peryglacjalnego. Panowal on tu w okresie zlodowacenia baltyckiego. Nowymi, peryglacjalnymi formami rzezby sa czesto spotykane doliny i niecki denudacyjne, powodujace porozcinanie zwartych dotad ciagów morenowych.



Pod koniec zlodowacenia baltyckiego i w chlodniejszych okresach holocenu wytworzone zostaly kompleksy wydm parabolicznych. Wieksze nagromadzenia tych form wystepuja w Kotlinie Warszawskiej, dolinie Radomki i Pilicy oraz na Równinie Kurpiowskiej, stanowiac jeden z najbardziej charakterystycznych skladników krajobrazu.

Gleby Niziny Mazowieckiej zalicza sie w wiekszosci do malo urodzajnych. Na przewazajacym obszarze wystepuja bielice rozwiniete na piaskach, glinach oraz osadach zastoiskowych.

Siec rzeczna odznacza sie ukladem promienistym, zbiegajac sie ku srodkowi krainy. Jednak zródla wszystkich wazniejszych rzek tego regionu, do których trzeba zaliczyc: Wisle, Narew, Bug, Pilice, Wieprz czy Wkre; znajduja sie poza jego granicami.

Nizina Mazowiecka charakteryzuje sie dosc znacznymi róznicami termicznymi, ale glównie w zimie. Latem srednie wartosci temperatur sa wyrównane i wahaja sie od 18st.C do 18,5stC. Opady sa tu jednymi z najnizszych w Polsce i wynosza czesto ponizej 500 mm rocznie. Nieco wieksze ilosci ( 500 - 600 mm ) wystepuja przy poludniowych i pólnocnych krancach krainy.



Jeszcze kilkaset lat temu tereny Niziny Mazowieckiej zajete byly przez rozlegle puszcze. Dzisiaj obszar ten odznacza sie jednym z najmniejszych w kraju wskazników lesistosci. Pozostalosciami dawnych lasów sa nieliczne juz kompleksy, z których najwiekszymi sa puszcze: Kampinoska, Kurpiowska, Biala i Kozienicka. Lasy zostaly na tym obszarze silnie przeksztalcone przez czlowieka i sa to monokultury sosnowe.



Wyszukiwarka