G I. 15. MO.
Temat: Zastosowanie mostków prądu stałego.
I .Cel ćwiczenia:
Poznanie mostkowej metody pomiaru oporu oraz praktyczne wykorzystanie pomiarów mostkami w różnym wykonaniu z uwzględnieniem dokładności pomiaru.
II . Wykonanie pomiarów
1. Pomiar rezystancji danych oporników technicznymi mostkami Wheastone'a i Thomsona.
Schemat pomiarowy:
Uproszczony układ mostka Thomsona
Tabela pomiarowa:
L.P |
opornik |
mostek |
Rx Ω |
δRx % |
Rx+ΔRx Ω |
1 |
woltomierz zakres 75V |
|
860 |
1 |
860+8.6 |
2 |
woltomierz zakres 150V |
Wheastonea |
3420 |
1 |
3420+34 |
3 |
rezystor dodatkowy |
|
6210 |
1 |
6210+62.1 |
4 |
Rezystancja uzwojenia wtórnego przekładnika prądowego ϑ=30/5 |
|
4*10-4 |
1 |
4*10-4+4*10-6
|
5 |
Bocznik 150 A |
Thomsona |
1.1 10-3 |
1.25 |
+0.0001 |
6 |
Oporność drutu |
|
0.0126 |
1 |
0.0126+0.0001 |
2. Badanie wpływu wartości oporów stosunkowych R3 i R4
Uproszczony układ laboratoryjnego mostka Thomsona ( widok płyty czołowej ) :
3.Pomiar mostkiem laboratoryjnym Wheatstone'a rezystancji ( zbadanie wpływu konfiguracji mostka i biegunowości zasilania na pracę mostka ) :
Tabela pomiarowa
L.P |
kier. nap. |
R3
|
R4
|
R2
|
Rx
|
RŚR
|
ΔR
|
δSRx= δnRX |
|
|
Ω |
Ω |
Ω |
Ω |
Ω |
Ω |
% |
1 |
+ |
10000 |
10000 |
6383.8 |
6383.8 |
6384.15 |
0.7 |
0.01 |
2 |
- |
10000 |
10000 |
6384.5 |
6384.5 |
|
0.7 |
0.01 |
3 |
- |
1000 |
1000 |
6383.2 |
6383.2 |
6383.3 |
0.2 |
0.003 |
4 |
+ |
1000 |
1000 |
6383.4 |
6383.4 |
|
0.2 |
0.003 |
5 |
+ |
100 |
100 |
6383 |
6383 |
6383.2 |
0.4 |
0.006 |
6 |
- |
100 |
100 |
6383.4 |
6383.4 |
|
0.4 |
0.006 |
δSRX - błąd systematyczny:
np.: =0.7/6383*100%=0.01%
Błąd nieczułości:
np.: ;W naszym przypadku jest taki jak systematyczny.
4. Pomiar mostkiem Thomsona
L.P |
opornik |
kier. nap |
R1= R2
|
Rp |
Rx
|
RŚR
|
- |
- |
|
Ω |
mΩ |
mΩ |
Ω |
1 |
przekła-dnik prądowy |
+ |
10000 |
11.67 |
11.67 |
11.654 |
2 |
|
- |
10000 |
11.644 |
11.644 |
|
3 |
|
+ |
1000 |
11.789 |
11.789 |
11.783 |
4 |
|
- |
1000 |
11.777 |
11.777 |
|
5 |
|
+ |
100 |
11.727 |
11.727 |
11.696 |
6 |
|
- |
100 |
11.666 |
11.666 |
|
5.Zastosowanie mostka Thomsona
Stosowany jest m.in. do pomiaru rezystywności metali:
ρ= R*S/l = 0.012*1.5/1 = 0.018 Ωmm2/m.=1.8Ωm
Rezystywność uzyskana z tablic:
ρ=1.8Ωm
6.Spis przyrządów
Mostek techniczny Wheastonea MV - 4 PL - P3 - 93 - E6 ; 0.5Ω - 500 kΩ -zakres mierzone rezystancji
Błąd : 2% - 0.5Ω ; 1% - 0.5 - 500kΩ .
Mostek techniczny Thomsona TMT - 2 PL - P3 - 639 - E6 0.0005 ÷ 6Ω
Badany woltomierz kl. 0.5 zakres 150V - 300V
Rezystancja 3.6Ω ,250V, 10.2A PL.-P3-K-0.19-E6
Miliamperomierz 7500 75dz ,magnetoelektryczny ,kl 0.5 PL.-P3-522-E6/
5. Wnioski
W punkcie pierwszym pomierzono wartości rezystancji dla oporników. Mostek Wheastonea służył do pomiaru rezystancji większych, natomiast czulszy mostek Thomsona użyto do pomiaru rezystancji małych. Wielkość rezystancji R3 i R4 ma wpływ na wielkość błędu nieczułości. Jest on najmniejszy dla konfiguracji z rezystancją 1000Ω. Natomiast zmiana biegunowości zasilania nie wpływa zdecydowanie na wielkość tego błędu.
Mostek Wheastonea można zasilić z wewnętrznej baterii np. 4.5 V natomiast mostek Thomsona wymaga zewnętrznego zasilania. Duży prąd poboru dla tego mostka wynika z małych wartości rezystancji w gałęzi źródła zasilającego.