Naruszenie zasad demokratycznego państwa prawnego - przykłady

1)

USTAWA

z dnia 29 grudnia 2005 r.

o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji

Art. 6. W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2531 oraz z 2005 r. Nr 17, poz. 141 i Nr 85, poz. 728) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 6 w ust. 2 po pkt 7 dodaje się pkt 7a w brzmieniu:

"7a) inicjowanie i podejmowanie działań w zakresie ochrony zasad etyki dziennikarskiej;";

- niezgodny z art. 7 w zw. z art. 2 i art. 54 ust. 1 Konstytucji;

2) w art. 7:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W skład Krajowej Rady wchodzi pięciu członków powoływanych: 2 przez Sejm, 1 przez Senat i 2 przez Prezydenta, spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w zakresie środków społecznego przekazu.",

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Przewodniczącego Krajowej Rady powołuje i odwołuje Prezydent spośród członków Krajowej Rady.",

- niezgodny z art. 144 ust. 1 i 2 oraz z art. 214 ust. 1 w związku z art. 7 i art. 10 ust. 1 Konstytucji;

3. uchyla się ust. 2a, < ... >

• zgodny z art. 2, art. 7 oraz art. 10 ust. 1 Konstytucji;

(2a. Krajowa Rada może odwołać Przewodniczącego z jego funkcji większością 2/3 głosów ustawowej liczby członków.)

Art. 21. 1. Kadencja dotychczasowych członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji wygasa. Przepisu art. 7 ust. 4 zdanie drugie ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2531 oraz z 2005 r. Nr 17, poz. 141 i Nr 85, poz. 728) nie stosuje się.

- niezgodny z art. 2 i art. 7 w związku z art. 213 ust. 1 Konstytucji;

2. Sejm, Senat i Prezydent niezwłocznie po ogłoszeniu ustawy powołają nowych członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Art. 24. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 6 pkt 2, art. 20 ust. 2, art. 21 oraz art. 22, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.

- częściowo niezgodny z art. 2 Konstytucji;

2)

USTAWA

z dnia 24 maja 2002 r.

o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu

Art. 23. 1. Funkcjonariusze ABW, wykonując czynności, o których mowa w art. 21, mają prawo:

1. wydawania poleceń określonego zachowania się <...>

- niezgodny z art. 2, art. 30 i art. 31 Konstytucji;

6) obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń i dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom w miejscach publicznych, <...>

- niezgodny z art. 2, art. 30, art. 47, art. 49 i art. 51 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji;

Art. 23. 1. Funkcjonariusze ABW, wykonując czynności służące realizacji zadań, o których mowa w art. 5 ust. 1, mają prawo:

1. wydawania osobom poleceń określonego zachowania się, w granicach niezbędnych do wykonania czynności, o których mowa w pkt 2-5, albo w celu uniknięcia bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa osób lub mienia, <...>

6) obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom w trakcie wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych na podstawie ustawy, <...>

3)

USTAWA

z dnia 18 listopada 2004 r.

o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Art. 1. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.²⁾) wprowadza się następujące zmiany:

13) w art. 27 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 28-30, art. 30a-30d oraz art. 44 ust. 4, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali:

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do
	37.024	19 % minus kwota zmniejszająca podatek 530 zł 08 gr
37.024	74.048	6.504 zł 48 gr + 30 % nadwyżki ponad 37.024 zł
74.048	600.000	17.611 zł 68 gr + 40 % nadwyżki ponad 74.048 zł
600.000		227.992 zł 48 gr + 50 % nadwyżki ponad 600.000 zł"

Art. 9. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r., z wyjątkiem:

1) art. 3-5, które wchodzą w życie z dniem 31 grudnia 2004 r.;

2) art. 30a ust. 10 oraz art. 30b ust. 5c i ust. 8 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2005 r.

Z dniem 18 lutego 2005 r. art. 9 w zakresie, w którym ustala dzień 1 stycznia 2005 r. jako datę wejścia w życie:

• art. 1 pkt 13 w zakresie, w jakim w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.00.14.176) wprowadza czwarty szczebel skali podatkowej w brzmieniu "600.000 - 227.992 zł 48 gr + 50 % nadwyżki ponad 600.000 zł",

• art. 1 pkt 19 lit. a) w zakresie, w jakim w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. dodaje pkt 4,

• art. 1 pkt 19 lit. b) w zakresie, w jakim w art. 32 ust. 1a pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wprowadza przepis oznaczony lit. c),

• art. 1 pkt 22 w zakresie, w jakim w art. 41a in fine ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wprowadza słowa "lub 50 %",

• art. 1 pkt 26 w zakresie, w jakim w art. 44 ust. 3a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. w dodanym zdaniu czwartym in fine wprowadza słowa "lub 50 %",

- został uznany za niezgodny z art. 2 Konstytucji, brak odpowiedniego vacatio legis;

4)

USTAWA

z dnia 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Art. 52b. 1. W okresie od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2003 r. podlegają opodatkowaniu kwoty stanowiące obrót kapitałowy w rozumieniu przepisów prawa dewizowego, przekazywane za granicę przez osoby fizyczne.

2. Zryczałtowany podatek jest pobierany w dniu przekazywania za granicę kwoty, o której mowa w ust. 1, i wynosi 2% tej kwoty.

3. Do poboru zryczałtowanego podatku w wysokości określonej w ust. 2 są obowiązane instytucje finansowe działające zgodnie z przepisami prawa dewizowego, przekazujące kwoty, o których mowa w ust. 1. W razie braku możliwości pobrania podatku stosuje się odpowiednio przepis art. 41 ust. 7.

4. Jeżeli kwoty, o których mowa w ust. 1, są przekazywane za granicę bez pośrednictwa instytucji wymienionych w ust. 3, do obliczenia i wpłaty podatku, zgodnie z ust. 1 i 2, jest obowiązany podatnik przekazujący te kwoty.

5. W zakresie wpłat zryczałtowanego podatku dochodowego stosuje się przepisy art. 42 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2.

• został uznany za niezgodny z art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji - Trybunał stwierdził w swoim orzeczeniu, iż w kwestionowanej regulacji brakuje wskazania sposobu, trybu i termin płatności tego podatku. Braki te upoważniały Trybunał do stwierdzenia, ze względu na naturę przepisu, iż jest on niezgodny z przepisem Konstytucji nakładającym nakaz przestrzegania zasad poprawnej legislacji oraz przepisem zgodnie z którym ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych praw i wolności mogą być ustanowione tylko w ustawie. Zdaniem Trybunału kwestionowany przepis powoduje, ze względu na jego niejasność i nieprecyzyjność, niepewność jego adresatów co do ich praw i obowiązków.

5)

USTAWA

z dnia 11 kwietnia 1997 r.

o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne.

Art. 3. 1. Osobami pełniącymi funkcje publiczne w rozumieniu ustawy są: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, poseł, senator oraz osoba powołana, wybrana lub mianowana na określone w innych ustawach kierownicze stanowisko państwowe, przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm, Prezydium Sejmu, Senat, Sejm i Senat, Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu lub Prezesa Rady Ministrów, Szef Służby Cywilnej, dyrektor generalny w ministerstwie, urzędzie centralnym lub urzędzie wojewódzkim oraz sędzia, prokurator i adwokat, a także rektor, prorektor, kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej w publicznej i niepublicznej szkole wyższej, członek Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i członek Państwowej Komisji Akredytacyjnej, członek Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów.

Art. 6. 1. Obowiązek złożenia oświadczenia, dotyczącego pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 10 maja 1990 r., zwanego dalej "oświadczeniem", mają osoby, o których mowa w art. 7.

2. Oświadczenia osób, o których mowa w art. 7, składane są w chwili wyrażenia zgody na kandydowanie lub zgody na objęcie funkcji.

Art. 7. 1. Oświadczenia składają:

1) kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej - Państwowej Komisji Wyborczej,

2) kandydat na posła lub senatora - Państwowej Komisji Wyborczej za pośrednictwem okręgowej komisji wyborczej,

2a) kandydat na posła do Parlamentu Europejskiego - Państwowej Komisji Wyborczej za pośrednictwem okręgowej komisji wyborczej,

3) osoba desygnowana na stanowisko Prezesa Rady Ministrów - Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej,

4) kandydat na kierownicze stanowisko państwowe, na które powołuje lub mianuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej lub Prezes Rady Ministrów - powołującemu lub mianującemu,

5) kandydat na kierownicze stanowisko państwowe, na które powołuje, wybiera lub mianuje Sejm, Prezydium Sejmu, Sejm i Senat lub Marszałek Sejmu - Marszałkowi Sejmu,

6) kandydat na kierownicze stanowisko państwowe, na które powołuje lub mianuje Senat lub Marszałek Senatu - Marszałkowi Senatu,

7) kandydat na stanowisko Szefa Służby Cywilnej lub dyrektora generalnego w ministerstwie, urzędzie centralnym lub urzędzie wojewódzkim - Prezesowi Rady Ministrów,

8) kandydat na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego lub sędziego Trybunału Stanu - Marszałkowi Sejmu,

8a) osoba nie będąca sędzią, ubiegająca się o stanowisko sędziego Sądu Najwyższego - Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego,

8b) osoba niebędąca sędzią, ubiegająca się o stanowisko sędziego sądu administracyjnego - Prezesowi Naczelnego Sądu Administracyjnego,

9) osoba ubiegająca się o nominację sędziowską - ministrowi właściwemu do spraw sprawiedliwości,

10) osoba ubiegająca się o nominację prokuratorską - Prokuratorowi Generalnemu,

10a) osoba ubiegająca się o wpis na listę adwokatów - ministrowi właściwemu do spraw sprawiedliwości,

11) kandydaci na stanowiska w "Telewizji Polskiej - Spółka Akcyjna" oraz w "Polskim Radiu - Spółka Akcyjna" - Przewodniczącemu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,

12) kandydaci na stanowiska w Polskiej Agencji Prasowej i Polskiej Agencji Informacyjnej - Prezesowi Rady Ministrów.

2. Oświadczeń nie składają osoby, które urodziły się po dniu 10 maja 1972 r. <...>

Naruszenie zasad przyzwoitej legislacji - art. 2 Konstytucji - brak korelacji pomiędzy art. 3 ust. 1, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1;

6)

USTAWA

z dnia ... (Sejm uchwalił ustawę 23 marca 2006 r., Senat rozpatrzył ją 30 marca 2006 r.)

o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Art. 19². 1. Odsprzedażą w rozumieniu art. 19 ust. 1 i art. 19¹ jest każda sprzedaż następująca po pierwszym rozporządzeniu egzemplarzem przez twórcę.

2. Zawodową odsprzedażą w rozumieniu art. 19 ust. 1 i art. 19¹ są wszystkie czynności o cha­rakterze odsprzedaży dokonywane, w ramach prowadzonej działalności, przez sprzedawców, kupujących, pośredników oraz inne podmioty zawodowo zajmujące się handlem dziełami sztuki lub rękopisami utworów literackich i muzycznych.

Naruszenie nakazu dostatecznej określoności przepisów art. 2 Konstytucji;

Art. 19³. 1. Do zapłaty wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 i art. 19¹, jest obowiązany sprzedawca, o którym mowa w art. 19² ust. 2, a gdy działa na rzecz osoby trzeciej, zawodowo zajmującej się handlem dziełami sztuki lub rękopisami utworów literackich i muzycznych, odpowiada z nią solidarnie.

2. Sprzedawca jest obowiązany do ujawnienia osoby trzeciej, o której mowa w ust. 1. Z obo­wiązku tego może się zwolnić płacąc należne wynagrodzenie.

U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 30 marca 2006 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

-	w art. 1 w pkt 4, w art. 19^2 ust. 2 otrzymuje brzmienie: "2. Zawodową odsprzedażą w rozumieniu art. 19 ust. 1 i art. 19^1 jest sprzedaż dokonywana w ramach prowadzonej działalności przez sprzedawcę zajmującego się zawodowo handlem dziełami sztuki lub rękopisami utworów literackich i muzycznych.".

7) Przykład dopuszczalnej retroaktywności:

USTAWA

z dnia 26 stycznia 2006 r.

o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych

Art. 2.

W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) w art. 21 w  ust. 1 pkt 39 otrzymuje brzmienie:

„39) stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o  stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o  stopniach i  tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o  szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i  za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i  wychowania,”.

Art. 3.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ma zastosowanie także do dochodów uzyskanych od dnia 1 września 2005 r. do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 4.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

1

---