Podstawy zarządzania

Otoczenie przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwo ma wpływ na makrootoczenie, bada je i się do niego dostosowuje.

Przedsiębiorstwo ma też wpływ na otoczenie konkurencyjne.

Siły konkurencyjne

• Groźba pojawienia się nowych konkurentów

• Siła oddziaływania dostawców

• Siła oddziaływania nabywców

• Groźba pojawienia się substytutu

• Natężenie poziomu walki konkurencyjnej w sektorze

Ewolucja otoczenia firmy

Globalizacja

• ujednolicanie się struktury popytu

• tworzenie się wielkich koncernów ponadnarodowych

• ogromna skala produkcji

• niskie ceny

• duże zatrudnienie

• wzrost zapotrzebowania na metody analityczne wspomagające prognozowanie przyszłości

• tendencje integracyjne

• integracja pozioma (przedsiębiorstwa konkurencyjne)

• integracja pionowa (przedsiębiorstwa z łańcucha produkcyjnego) w przód - bliżej rynku, w tył - bliżej bazy surowcowej

• świat staje się mały - „światowa wioska”

Siły prowadzące do globalizacji

Siły techniczne

• Industrializacja

• Rewolucja transportowa

• Rewolucja informacyjno - komunikacyjna

Siły ekonomiczne

• Wzrastające dochody indywidualne

• Handel światowy

• Światowe rynku finansowe

• Konkurencja światowa

• Siły rynkowe

Siły społeczne

• Konsumpcja

• Ujednolicanie się upodobań konsumentów

• Edukacja i wzrost umiejętności

Siły polityczne

• Redukcja barier handlowych

• Prawa własności intelektualnej

• Prywatyzacja

• Tworzenie się bloków handlowych

• Standardy techniczne

Zarządzanie strategiczne zrodziło się z globalizacji !!!

Zarządzanie strategiczne

Zarządzanie strategiczne to proces zarządzania nastawiony na formułowanie i wdrażanie strategii możliwie najlepiej dostosowujących organizację do potrzeb otoczenia i zapewniających realizację misji i celów strategicznych.

Zarządzanie strategiczne rozstrzyga o kluczowych problemach przedsiębiorstwa ze szczególnym uwzględnieniem przyszłości i rozwoju firmy oraz oddziaływania otoczenia.

Jest to całościowa koncepcja zarządzania, która zmierza do znalezienia skutecznej przewagi konkurencyjnej zapewniającej przetrwanie i realizację celów przedsiębiorstwa. Zarządzanie strategiczne prowadzi do realizacji strategii.

Fazy zarządzania strategicznego

Inne ujęcia faz zarządzania strategicznego

• Planowanie Strategia

• Organizowanie Struktury organizacyjne

• Motywowanie Narzędzia motywacji

• Kontrola Aparat kontroli

Analiza SWOT

Strengths - MOCNE STRONY

Weaknesses - SŁABE STRONY

Opportunities - SZANSE

Threats - ZAGROŻENIA

Analiza SWOT ma szczególne znaczenie w prowadzeniu analizy strategicznej przedsiębiorstwa. Prowadzi ona do przyjęcia takich celów i strategii, które stanowią połączenie mocnych stron przedsiębiorstwa z szansami na rynku. Jest jednym z głównych narzędzi planowania strategicznego.

Analizę SWOT stosuje się do analizy wewnętrznego i zewnętrznego środowiska danej firmy lub przedsięwzięcia.

W analizie SWOT można wyróżnić kilka etapów, jednak trzy z nich powinny być zawsze uwzględnione:

• Identyfikacja i analiza szans i zagrożeń w otoczeniu firmy

• Identyfikacja i analiza mocnych i słabych stron w organizacji

• Określenie pozycji strategicznej organizacji i kierunków jej rozwoju

Zmiany, które dokonują się w otoczeniu przedsiębiorstwa dzieli się na sprzyjające jej rozwojowi - szanse i niesprzyjające - zagrożenia.

Zasoby, którymi dysponuje firma dzieli się na mocne strony (atuty w walce konkurencyjnej) i słabe strony (niedociągnięcia).

Szanse dla przedsiębiorstwa to możliwa sfera działań, w których może on uzyskać przewagę konkurencyjną.

Zagrożeniem są te zjawiska, które mogą negatywnie oddziaływać na przedsiębiorstwo.

Zastosowanie analizy SWOT:

• planowanie strategiczne

• ustalanie strategii przedsiębiorstwa

• opracowanie najefektywniejszych planów działania przedsiębiorstwa

Wewnętrznego

• Struktura

• Kultura

• Zasoby

Zewnętrznego

• Otoczenie społeczne

• Otoczenie zadaniowe

Wykonanie

Procedury

Budżety

Programy

Polityka

Strategia

Cele

Misja

Ocena i kontrola

Wdrażanie strategii

Formułowanie strategii

PRZEGLĄD

OTOCZENIA

II faza

III faza

IV faza

Zbieranie danych i informacji Analiza materiału

I faza

MOCNE STRONY

SŁABE STRONY

SZANSE

ZAGROŻENIA

czynniki pozytywne

czynniki negatywne

czynniki wewnętrzne

czynniki zewnętrzne

makrootoczenie

Otoczenie konkurencyjne

FIRMA

Otoczenie: „burzliwe pole”

Orientacja: globalna

Zarządzanie: strategiczne

1970 - ?

Ograniczona autonomia firmy wyznaczona przez globalną konkurencję, państwo i społeczeństwo.

SUPERBOSS - generalista/specjalista

Otoczenie: przeszkadzająco - oddziaływujące

Orientacja: rynkowa

Zarządzanie: marketingowe

1930 - 1970

Malejąca autonomia przedsiębiorstw, coraz silniej ograniczana przez różnicujące się rynki w różnych krajach

KIEROWNIK - generalista

1970 - ?

Otoczenie: spokojne, zestrukturalizowane

Orientacja: produkcyjna

Zarządzanie: funkcjonalne

1880 - 1930

Duża autonomia firmy ograniczona głównie przez konkurencję cenową.

KIEROWNIK - specjalista

Otoczenie: spokojne, przypadkowe

Orientacja: przedsiębiorcza

Zarządzanie: poprzez doświadczenie i intuicję

1820 - 1880

Bardzo duża autonomia firm, które są głównym instrumentem postępu technicznego.

KIEROWNIK - właściciel

Dynamika

otoczenia

duża

mała

Stopień zestrukturalizowania relacji organizacja - otoczenie

wysoki

niski

---