Geriatria 10.11.2010

najczęstsze choroby geriatryczne:

• choroby ukł sercowo - naczyniowego

• ch. układu kostnego

• oddechowego

• pokarmowy

• otępienne

120 lat - maks długość życia

średnia wieku w średniowieczu - 40 lat

średnia wieku teraz - powyżej 70 rż (77)

Proces starzenia się dotyczy każdego, jest to proces fizjologiczny, nieodwracalny, długotrwały, normalny.

Wiek podeszły :

• w Wielkiej Brytanii - 65 rż

• wg WHO - 60 rż

Podokresy:

• starość wczesna

• późna

• długowieczność

wolny proces umierania - powyżej 90 rż

zdrowie - psychiczny, fizyczny, społeczny dobrostan

skład oddziału geriatrycznego : lekarz (geriatria najlepiej), psycholog, rehabilitant, pielęgniarka społeczna (pracownik socjalny) - całościowa ocena geriatryczna

wpływ na zdrowie człowieka i późnej starości :

• geny - 5-15%

• środowisko społeczne - 20-25 %

• medycyna naprawcza - 10-20%

• styl życia - 50%
  

czynniki ryzyka chorób postępujących sprawności wiek podeszły

• samotność

• izolacja społeczna

• okres wczesnego wdowieństwa

• zaniedbania rodzinne (prowadzą do depresji)

co zrobić żeby żyć dłużej? (dawniej - starożytność itp)

• egipt - lewatywy, kąpiele, upusty krwi

• w chinach - edukacja dotycząca oddychania, z wiekiem z płuc robi się pancerz, tkanka mniej elatyczna, zanikają mięśnie międzyżebrowe, poj oddechowa zmniejsza się,

• indie - higiena

pomyślne starzenie:

małe ryzyko chorób i niedołężności, wysoka sprawność umysłowa i fiz, utrzymana aktywność życiowa; najistotniejsze czynniki stylu życia: aktywność fizyczna, niepalenie tytoniu, spożycie wina - czerwone - lampka codziennie, wyższe wykształcenie, czynniki ryzyka i wskaźniki choroby - wysokie HDL - mniejsze ryzyko chorób, brak cukrzycy, niskie ciśnienie, niskie stężenia białka CRP, "chudzi żyją dłużej" :)

eliksiry młodości (opóźnia starzenie):

• preparat koenzym Q10 - w organiźmie w ukł oddechowym, starzenie - spadek koenzymu, odp za procesy oddechowy i skórę; 60 mg na dobę - najmniejsza dawka

• czosnek - udowodnione działanie,

• dehydrodiol aldosteron (biosteron) - hormon, odpowiedzialny za spadek libido, powyzej 60 rż, pod okiem lekarza

• hormon wzrostu

• soja - pokarm i krem

WHO podzieliła seniorów (po 60 rż):

I grupa - pacjenci zdrowi - sprawni fiz, samodzielni, tylko zmiany inwolucyjne, bez chorób

II grupa - chorzy przewlekle - nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, ch ukła sercowo - naczyniowego, osoby są niezależna i samodzielne

III grupa - chorzy niesprawni i zależni od innych (problematyczni na oddziale - nie ma gdzie odsyłać po wypisach ze szpitala)

Geriatrzy - odróżnianie schorzenia ze zmian inwolucynych od schorzeń nakładające się na zmiany inwolucyjne

ukończenie 60 rż jest stresem bo nakłada się na to wiele rzeczy - emerytura, wyprowadzenie się dzieci -> samotność -> depresja

zmiany inwolucyjne dotyczą każdego układu

potrzeby osób w podeszłym wieku:

• integracja z rodziną i środowiskiem

• użyteczności i uznania

• autonomii - niezależność bytowa i ekonomiczna (emerytura)

• bezpieczeństwa

• satysfakcji życiowej

postawy przystosowania do starości :

amerykański psycholog wymienił:

• postawa konstruktywna - akceptacja - wieku, środowiska w którym żyje (rzadko występują w Polsce)

• postawa zależności - zwolniona z odpowiedzialności, brak ambicji

• postawa obronna - odrzucają pomoc innych, postrzegają starość pesymistycznie, lęk przed starością usiłują realizować przed nadmierną aktywność

• postawa wrogości wobec otoczenia - izolacja, ciężka depresja - dużo takich osób, samotni najcześciej

• postawa wrogości wobec siebie samego - osoby pasywne, bez jakiejkolwiek inicjacji, częściej u mężczyzn niż u kobiet

całościowa ocena geriatrycza:

na stan psychiczny człowieka wpływają :

• czynniki biologizne - ch somatyczne

• czynniki psychospołeczne - emertura, zmiana zamieszkania, śmierć partnera

przez zespół otępienny wpada się w zespół majaczeniowy - nawodnić pacjenta, nie pamięta co się z nim działo, powstaje nagle

zespoły otępienne - często gdy zmienimy środowisko choremu

odróżnienie zaburzeń fukcji poznawczych pamięci od chorób otępiennych - psycholog przez testy

aby rozpoznać zespoły otępiennie trzeba rozpoznać i wyszukać choroby czy nie występują

wielkie problemy geriatryczne:

• upadki,

• nietrzymanie moczu,

• depresja,

• polipragmazja - stosowanie kilku leków, jeden nie powinien być stosowany,

• niedożywienie,

• złe nawyki,

• alkohol

całościowa ocena geriatryczna - pacjent niezależny i samodzielny jak najdłużej

nie ma standardów postępowania w geriatrii jak na razie

stawiamy na jakość życia w geriatrii

---