Badania w pielęgniarstwie 7X2011
Etapy procesu badawczego:
-określenie przedmiotu i problematyki badan
-przegląd piśmiennictwa związanego z tematem badań
-określenie celów badania
-wskazania zmiennych i postawienie hipotez
-wybór metody techniki i narzędzi badan
-określenie zbiorowości statystycznej i dobór próby
-przeprowadzenie badania
-zgromadzenie materiału
-analiza materiału, dyskusja wraz z krytyczna ocena, wnioski sporządzenie raportu z badan
Wskaźnik empiryczny - coś, co daje się bezpośrednio obserwować, relacja zachodząca między wskaźnikiem a cecha wskazywana ma charakter związku empirycznego (korelacji), rozstrzygalnego bezpośrednio na podstawie dokonanych obserwacji.
np. posiadanie przez ucznia instrumentu muzycznego może być wskaźnikiem jego zamiłowania do muzyki.
Zaleta tych wskaźników jest to, ze łatwo stwierdzić ich istnienie.
Wskaźnik definicyjny - dobór wskaźnika do określonego zjawiska polega na uprzednim zdefiniowaniu pojęcia tego zjawiska, które wskaźnik ma wyrażać.
np. liczba przestępstw do wskaźnik przestępczości.
Wskaźnik inferencyjny (inferować - wnioskować), wywnioskowane - np. występowanie podczas egzaminu wypieków na twarzy można przyjąć, że wskaźnik inf. stanu zdenerwowania studenta.
Przykład dotyczący agresji interpersonalnej w gimnazjum X:
Założenie badawcze - uczniowie o zwiększonej agresywności maja w szkole wiele sposobności do jej ujawniania
cel badań (aspekt pierwszy): czy wśród uczniów gimnazjum x dochodzi do fizycznej agresji interpersonalnej na ternie szkoły?
Zmienne i ich definicje:
-agresja interpersonalna fizyczna - świadome bezpośrednie użycie własnego ciała lub środków pozapodmiotowych przeciwko ludziom, z zamiarem poniżenia ich, upokorzenia lub okaleczenie, a w skrajnych przypadkach pozbawienia życia przez stosowanie określonej formy nacisku fizycznego (popychanie szarpanie stosowanie chwytów uderzenie itp.)
-agresor
-obiekt agresji
-ofiara agresji fizycznej
-można to bezpośrednio obserwować
Cel badań (aspekt drugi) - czy wśród uczniów gimnazjum X przeważa młodzież o zwiększonej agresywności?
Zmienne i ich definicje:
-agresywność - cecha człowieka, o której możemy wnioskować w sposób pośredni (pomijamy samoocenę)
-uczeń o zwiększonej agresywności - ten, kto nie będąc prowokowany poycha szarpie uderza i stosuje inne formy nacisku fizycznego na uczniów
-tego nie można bezpośrednio obserwować; zjawiska obserwowalne są wskaźnikami zjawiska inferowanego - zwiększonej agresywności uczniów; tu już potrzebne są definicje operacyjny
metoda indywidualnego przypadku, inaczej metoda kazuistyczna (łac. casus - przypadek)
-analiza jednostkowych losów ludzkich wynikających ze specyficznej sytuacji klinicznej, rzadko opisywanej w piśmiennictwie
-analiza sytuacji psychospołecznej i kulturowej osoby, która wynika z choroby i jej następstw, a także leczenia
Przedmiotem studium przypadku może być też:
-organizacja
-program nauczania
-każde zjawisko pod jakimś względem szczególne, nietypowe, wyjątkowe, niepowtarzalne
Chodzi o zegzemplikowanie jakiejś prawidłowości bądź odwrotnie - na podstawie analizy przypadków buduje się cząstkę wiedzy
Wiedza tak zdobyta uprawnia jedynie do stwierdzenia, że tak bywa, a nie, że tak jest
Metoda indywidualnego przypadku zaliczana jest do badań jakościowych
Kryterium podziału badań cechy zebranego materiału
-badania ilościowe (kwantytatywne)
-badania jakościowe
Badania ilościowe:
-prowadzone są wg wzorca badań przyrodniczych
-dostarczają danych policzalnych (mogą być zestawione w formie liczb etc)
-informują o częstotliwości, wielkości, intensywności badanego przedmiotu
-obiektem badań są ściśle definiowane zmienne wynikające z postawionych hipotez (poznajemy związki między zmiennymi np. oddziaływaniem a skutkami)
Badania te mogą polegać na badaniach porównawczych z uwzględnieniem takich cech, jak płeć, wiek itp.
Punktem wyjścia jest teoria i odpowiadająca jej metoda
Usuwamy kontekst
Narzucamy własne pojęcia
Narzędzia badawcze są uprzednio zaplanowane i wystandaryzowane
Standaryzacji podlega maksymalna liczba skladników sytuacji badawczej
Uwzględnia się potrzeby metod statystycznych: losowy dobór próby, kategoryzacja narzędzi, kodowanie, ilościowy opis wyników
Badania jakościowe:
-alternatywa wobec badań empirycznych ilościowych
-dostarczają danych w formie słownego opisu (prezentują przedmiot badania za pomocą wyrazów, nie mają formy cyfrowej, źródła danych jakościowych to dzieła sztuki, filmy, zapiski, pamiętniki)
-pozwalają uchwycić badane zjawisko z pogłębionej, zindywidualizowanej perspektywy
Przyglądamy się zjawiskom w ich kontekście, chcemy je poznać takimi, jakie one są, a nie stwierdzić, czy zgadzają się z naszym mniemaniem (dane są subiektywne, ludzie sami mają opisywać jak odczuwają i spostrzegają daną sytuację)
Stosujemy je wówczas, gdy wiedza o badanym zjawisku jest skąpa, gdy badane zjawisko jest drażliwe, dotyczy problemów uznawanych za intymne, osobiste (ból cierpienie umieranie i śmierć)
Osobami badanymi są jednostki o wysokim stopniu samoświadomości
Rezygnuje się ze stawiania hipotez, gdyż one ukierunkowują nasze poszukiwania
Przeprowadza się ja za pomocą:
swobodnych wywiadów, obserwacji uczestniczących niekontrolowanych, jakościowej analizy treści
Sondaż diagnostyczny:
Sondaż to (metoda) sposób badania opinii, uczuć, postaw, wartości, aspiracji, norm społecznych, najczęściej przeprowadza się go z góry przygotowanym kwestionariuszem (narzędzie).
W metodzie tej najczęściej stosowane są techniki wywiadu i ankiety.
Zaleca się w badaniach opinii respondentów na dany temat, ich motywów, zainteresowań, satysfakcji z opieki zdrowotnej, zasobu wiedzy, np. na temat zdrowia, badań profilaktycznych, stylu życia itp.
Badania takie mogą obejmować małe społeczności lub wielkie psołeczności na podstawie dobranej próby reprezentacyjnej.
(populacja - wszystkie jednostki analizy, których dotyczy interesujący nas problem, wszystkie osoby,
próba - dobrana z populacji do badania mniejsza grupa jednostek)
Badanie opinii
solidne badania nie mogą się ograniczać do poznawania opinii, a więc ciągle zmieniających się poglądów na dany temat.
W badaniu opinii nade wszystko interesujący jest zasięg społeczny (jakie grupy je reprezentują), powtarzalność lub zmienność oraz kierunek tej zmienności (czy coś zaczyna się cenić bardziej, czy mniej?).
Przeważnie jednak nie dowiadujemy się z sondaży, dlaczego ludzie żywią określone przekonania. Z naukowego punktu widzenia jest to problem wielkiej wagi (przyczynowość).
Badanie postawy
Postawa to względnie trwałe nastawienie wobec kogoś lub czegoś
Kompletny opis postawy u konkretnej osoby składa się z 3 komponentów:
-komponent poznawczy (opnie na temat danego zagadnienia lub obiektu)
-komponent afektywny (emocje i uczucia związane z danym obiektem)
-komponent behawioralny ( zachowania i zamiar przyszłych zachować)
Metoda analizy dokumentów:
w badaniach empirycznych
analiza wytworów ludzkiej działalności związanej z nauką, kulturą, życiem osobistym i leczeniem
wytwory te stanowią źródło informacja na podstawie których można wydawać uzasadnione sądy o przedmiotach, ludziach i procesach
Wytwory w formie:
obrazowej lub obrazowo dzwiekowej (rysunki, filmy etc)
pisemnej (protokoly, raporty, historii choroby, opinie, karty obserwacyjne)
Techniki klasyczne:
próba jakościowej interpretacji danych zawartych w dokumentach:
analiza wewnętrzna i zewnętrzna
Jakościowa analiza:
poznanie treści dokumentów oraz wyodrębnienie z kontekstu składników pierwszoplanowych, myśli przewodnich i istniejących między nimi wzajemnych powiązań,
ustalenie czasu, warunków i okoliczności, w jakich powstał dany dokument, obejmuje identyfikację autora i adresata, dla którego został sporządzony oraz określenie wpływu, jaki wywarł na przebieg określonych wydarzeń
Techniki nowoczesne:
Analiza ilościowa (ilościowa technika analizy dok.)
badacz musi ustalić problem, określić zakres - liczbę i rodzaj dokumentów oraz wyszczególnić interesujące go wskaźniki (musi przyporządkować dane z dokumentów do odpowiadających im wskaźników)
Skład pracy magisterskiej:
strona tytułowa
spis treści
wykaz skrótów
wykaz tabel
wykaz rycin
tekst pracy
oświadczenie (podpisane przez studenta)
Układ pracy:
strona tytyłowa
spis treści : wykaz skrótów (w porządku alfab.), wykaz tabel (numeracja rzymska, numery i tytuły wszystkich tabel) spis tabel rycin (numeracja arabska, numery i tytuły)
wstęp - wyjasnienie problemów zawartych w tytule pracy w oparciu o dane z pismiennictwa by zapoznac czytelnika z poruszanym tematem oraz kontekstem podjecia badan
czesci:
•okreslenie problemu (pytanie badawcze/stawianie hipotezy; definicje zmiennych)
•przeglad literatury wskazującej, jaki jest aktualny stan wiedzy na dany temat
•odniesienie do teorii, w ramach której prowadzone jest badanie
•wykazanie potrzeby podjęcia takich właśnie badań
materiał i metoda:
Trzeba opisać:
•przedmiot badań (co było naszym materiałem użytym do badań- np. grupa ludzi, literatura, zbiory, dokumentacja)
•projekt badawczy
•stosowane w badaniu narzędzia
•procedury badawczego
•metody analizy danych
wyniki
•Biorą się z przeprowadzonych badań i ich opracowań np. badań
•należy wybrać najważniejsze zagadnienia i przedstawić je w taki sposób, który ma ukierunkować czytelnika na to, jak powinna przebiegać interpretacja wyników
•wyniki mogą być przedstawione w postaci tabel, wykresów, ilustracji (zaleca się zastosowanie jednej formy prezentacji wyników)
•w tej części należy unikać podejmowania dyskusji z wynikami innych badań oraz formułowania wniosków - najczęstszy błąd(!): powtarzanie treści tabel w tekście, który im towarzyszy (dublowanie treści
dyskusja
•wyprowadza się wnioski z uzyskanych danych przedstawionych w poprzedniej części Wyniki
Jak to zrobić?
•poprzez interpretację rezultatów, przetłumaczenie danych na informacje posiadające znaczenie praktyczne w obrębie danych dziedziny
•poprzez autokrytycyzm autora pracy, wskazanie na ograniczenia badań związane na przykład z przedmiotem badań lub słabością stosowanych metod itp.
•poprzez wskazanie implikacji badań (tego, jak mogą być one wykorzystane i ewentualne kontynuowane)
wnioski
•należy podać (wręcz w punktach) główne wnioski wynikające z przeprowadzonych badań (powinny one być uogólnione i ograniczać się do 5-6 punktów)
•wnioski muszą być opracowane na podstawie wyników z przepr badań i nie mogą być powtórzeniem wyników
•w pracy poglądowej czy problemowej zamiast wniosków może być podsumowanie
piśmiennictwo
•metoda z Vancouver - umieszcza się w tekście numery - odsyłacze zapisane cyframi (najczęściej używając nawiasów kwadratowych np.[23]), które są przypisane poszczególnym pozycjom zamieszczonym w piśmiennictwie (w kolejności alfab lub w kolejności cytowania)
streszczenia i słowa kluczowe
aneksy
•Można zamieścić np. kwestionariusz ankiety, który został wykorzystany w badaniach, pisma zawierające zgodę na prowadzenie jakiegoś badania
Styl pisania:
Należy unikać:
kategorycznych ocen
narzucania własnych lub cudzych opinii zwłaszcza w charakterze światopoglądowym