Zabawa wg. J.Huizinga- zabawa jest starsza od kultury, ponieważ wyrasta z fizjologicznego podłoża zachowań. To działanie wynikające ze swoistego ”pędu do życia”, u którego podstawy leży współzawodnictwo -tzw. agon. Zabawa to działanie sensowne, znaczące i cechujące się regułami, zasadami, normami i wzorami zachowań-czyli właśnie kulturą. Koncepcja ta jest słuszna tylko przy takim, a nie innym rozumieniu zabawy.

Zabawa i jej oddziaływanie.

Zabawa ma wiele form, wiele imion, wiele wcieleń. Zabawą nie są wyłącznie jakieś specyficzne, oddzielne zachowania( choć są nią i takie); zabawa to pewien aspekt (cecha , składnik) różnych zachowań ( choć oczywiście nie wszystkich); to także aspekt znaczącej części życia społeczno-kulturowego. Przyjmujemy, że zabawa:

-jest rodzajem kontaktów między ludźmi i przejawem ich wspólnego przeżywania i działania.

-wyraża wiele dylematów i przeciwieństw, które ujawnia, ale też godzi.

-jest działaniem wolnym i dobrowolnym, a przy tym działaniem ludzi równych, choć zależnych od innych w zainicjowaniu i przebiegu zabawy.

-posiada własne reguły, bądź stwarza je, przy czym mogą być jednak elementy improwizacji, a nawet twórczości.

-często bywa działaniem opartym na współzawodnictwie, to ten element nie wyczerpuje definicji zabawy.

-jest działaniem autotelicznym-skierowane na samo działanie

-zamyka się w określonym momencie czasu i danej sytuacji przestrzennej

-jest działaniem umownym i w pewnym sensie sztucznym.

-jest działaniem zazwyczaj( choć nie zawsze) wyodrębniającym się ze sfery codzienności danego podmiotu-w tym działaniem nie łatwym do wyodrębnienia z innych sfer (np. pracy), przez obserwatora zewnętrznego, bowiem to co dla jednych ludzi jest zabawą, dla drugich już nią nie będzie.

-zwykle jest działaniem realizowanym w „czasie wolnym”, nie zamyka się w tym czasie

-często towarzyszy jej śmiech i komizm, jednak ich obecność nie jest bezwzględnym warunkiem zabawy, jak też obecność zabawy nie jest wyłącznym czynnikiem stwarzającym sytuacje komiczne.

-choć często zawiera w sobie rozrywkę, nie można jednak całkowicie utożsamiać zabawy z rozrywką, jako że tak, jak zdarza się zabawa bez rozrywki, tak istnieje rozrywka bez zabawy.

-zazwyczaj daje przyjemność uczestnikom, choć nie można w pełni utożsamiać zabawy i przyjemności.

-jest działaniem w zasadzie bezinteresownym(choć swoiście użytecznym)

-sprzyja szeroko rozumianej socjalizacji, a nawet swoistej rekreacji, czyli odnowie sił psychicznych i fizycznych, podtrzymywaniu i ożywianiu integracji społecznej czy wartości społecznych.

-jest działaniem w dużym stopniu wyznaczonym szerszym systemem kulturowym danej zbiorowości, a w tym działaniem nawiązującym do pewnych wartości i wzorów kulturowych zbiorowości- co za tym idzie, ulega przeobrażeniom wraz z tym systemem.

-choć często jest działaniem realizowanym w czasie „święta”(podobnie jak nieraz łączy się z rytuałami), nie ogranicza się jednakowoż do tego tylko czasu czy sytuacji rytualnych.

---