PEDAGOGIKA SPECJALNA CWICZENIA NR 3, 27.02

Tyflopedagogika - zajmuje się kształtowaniem i rewalidacją osób niewidomych, niedowidzących i ociemniałych. Rozwój kompetencji życiowych niewidomych.

Typhlos - gr - ślepy

Rogówka, tęczówka z otworem źrenicznym, soczewka i mięśnie rzęskowe, ciało szkliste, siatkówka, naczyniówka, twardówka, nerw wzrokowy.

Plamka ślepa - tam gdzie wchodzi nerw wzrokowy

Soczewka zmienia się pod wpływem odległości za pomocą rzęsek wzrokowych

Ośrodki wzrokowe w mózgu są w korze potylicznej

Akomodacja soczewki

Konwergencja - zbieżne ustawienie oczu

Zmiany wielkości źrenicy

Sprawnośc widzenia:

- ostrośc wzroku

- widzenie obwodowe (pręcikowe)

- warunki środowiskowe

- komponent psychiczny

3 rodzaje wad:

- niewidzący, niewidomy - wada od urodzenia lub wczesnego dzieciństwa

- ociemniały - utrata wzroku po 5. roku życia

- niedowidzący - osoby posługujące się wzrokiem lecz mające utrudnione życie, posługują się czarnodrukiem (słabowidzące) nie muszą korzystać z Braila

Rodzaje uszkodzeń:

-widzenia obwodowego (pręcikowego) defekt siatkówki i zawężenie pola widzenia

-zaburzenia widzenia centralnego - zwyrodnienie plamki żółtej (charakterystyczne ustawienie głowy)

Ślepota korowa - uszkodzenie na poziomie płata potylicznego

Krótkowzrocznośc - obraz przed siatkówką

Dalekowzrocznośc - obraz za siatkówką

Astygmatyzm

Zaburzenia pracy mięśni oczu:

- zez - nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych

- oczopląs - szybkie, mimowolne ruchy gałek ocznych

Jaskra - podwyższenie ciśnienia wewnątrzgałkowego

Zacma (katarakta) - zmętnienie soczewki

Retinopatia cukrzycowa - uszkodzenia siatkówki efektem cukrzycy, poczucie czarnych lub świecących punktów

Retinopatia wcześniacza - u wcześniaków spowodowana przebywaniem w inkubatorze i niedostosowanie ilości tlenu do potrzeb

Barwnikowe zwyrodnienie siatkówki - choroba genetyczna, prowadzi do stopniowej utraty wzroku, zaburzenia widzenia nocnego

Kurza ślepota - niedobory witaminy A

Zanik nerwu wzrokowego

Ostrośc wzroku bada się tablicami Snellena (literki, cyfry, obrazki dla dzieci)

Perymetria - badanie pola widzenia, test Isishary - test widzenia barw

ĆWICZENIA NR 4, 04.03.2012

Przyczyny powstawania wad wzroku:

-genetyczne

-prenatalne

-perinatalne

-postnatalne

Genetyczne:

-nowotwory gałki ocznej, kocie oko, cyklopia

Prenatalne:

-choroby matki: różyczka, toksoplazmoza, cytomegalia

Perinatalne:

-tlen podawany wcześniakom w inkubatorach

Postnatalne:

-urazy mechaniczne, choroby: zapalenie opon mózgowych, cukrzyca, gościec stawowy

Konsekwencje uszkodzenia wzroku:

-mniej pobudzony rozwój poznawczy i naśladownictwo

-napięcie psychiczne, z czasem chroniczne, oczekiwanie nieznanych zjawisk

-unikanie aktywności ruchowej - hipokineza, zmęczenie, blindizmy (tiki, odruchy obronne, gesty) - reakcja na brak kontroli własnego zachowania i środowiska. Ruchy lub zespoły ruchów stereotypowych, odruchy obronne, które zmierzają do ominięcia przeszkody (koguci chód, wyciąganie rąk), dostymulowanie zmysłu wzroku, mrużenie, pocieranie oczu, naciskanie gałek ocznych. Stymulacja ruchem prowadzi do zmniejszenia występowania blindizmów. Osoby ociemniałe mają mniejszy problem blindizmów.

Konsekwencje orientacyjno-poznawcze:

-mechanizm kompensujący brak wzroku - wyostrzenie innych zmysłów

-zmysł przeszkód - służy nauce poruszania się i orientacji w przestrzeni,

• zmysłowy wynik wrażeń słuchowo-dotykowych

• człon intelektualny

• człon emocjonalny - lęki przed niebezpieczeństwem

• reakcja ruchowa - uniknięcie zetknięcia się z przeszkodą

-duża rola mowy w procesach kompensacji

-wyobrażenia surogatywne - psychiczne substytuty treści niedostępne ze względu na brak wzroku, są opatrzone błędem

---