Euroregiony wobec problemów społecznych w UE, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I stopień, 3 ROK (2012-2013), LATO


Polityka regionalna - pojęcie najszersze. Jest to polityka UE związana z wyrównywaniem dysproporcji regionalnych w rozwoju społecznym i gospodarczym przy pomocy instrumentów finansowych.

Fundusze strukturalne - instrumenty finansowe polityki regionalnej. Wyróżniamy 4+1:

1) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (1975)

2) Europejski Fundusz Społeczny (1957)

3*) Europejski Fundusz Spójności (kohezji) (1992) - ma zasięg czasowy i przestrzenny (terytorialny) prawdopodobnie po 2020 przestanie istnieć

4) Europejski Fundusz Rozwoju Obszarów Wiejskich (1962-2006)

5) Europejski Fundusz Rybacki (1992) - do 2006 nazywał się Europejski Instrument Wspierania Rybołówstwa

Polityka spójności jest kierowana do krajów, w których trzeba wyrównywać różnice.

Tylko integracja równych elementów daje największe efekty ekonomiczne.

Region - to pewien wyodrębniony obszar, względnie jednolity, mający cechy naturalne i nabyte. Cechy naturalne, to takie, które region posiada "z urodzenia", np. gwara, wyznanie. Cechy nabyte to takie, które region nabywa dodatkowo, np. w sposób obiektywny lub są mu subiektywnie nadane, ale w sposób celowy.

Euroregion - to zorganizowany region transgraniczny (musi być granica państwa, nie wystarczy współpraca transgraniczna).

Współpraca transgraniczna - Europejska Konwencja Ramowa o współpracy Transgranicznej między Wspólnotami i Władzami Terytorialnymi (Konwencja Madrycka). Współpraca transgraniczna to każde wspólnie podjęte działania mające na celu umacnianie i rozwój sąsiedzkich kontaktów między wspólnotami i władzami terytorialnymi dwóch lub większej ilości stron jak również przyjęcie wspólnych uzgodnień do realizacji tych zamierzeń i podpisanie umowy.

Obszar współpracy to region transgraniczny. Zorganizowanie regionu przy pomocy instytucji. Każdy euroregion jest współpracą transgraniczną, a nie każda współpraca transgraniczna jest euroregionem.

Euroregion to fenomen europejski. Pomysłodawcą euroregionów były Niemcy. Pierwszy euroregion powstał w 1958r. na granicy niemiecko-holenderskiej. W granicach Polski jest 18 euroregionów.

SERG (1970) - Stowarzyszenie Europejskich Regionów Granicznych.

LACE - euroregion - formalna struktura współpracy transgranicznej skupiająca przedstawicieli szczebla lokalnego i regionalnego, a także w uzasadnionych przypadkach partnerów gospodarczych i społecznych i ma zwykłą strukturę organizacyjną składającą się z rady, zarządu, sekretariatu i tematycznych grup roboczych.

Etapy kształtowania się polityki regionalnej:

1) 1957-1975 - traktaty rzymskie - powołanie EFRR - tzw. polityka regionalna (doraźne działania)

2) 1975/76 do JAE (1985/87)

3) od JAE do 1992 (Traktat z Maastricht)

4) 1993-1999

5) 2000-2006 - strategia lizbońska

6) 2007-2013 - strategia Europa 2020

7) 2014-2020

Zasady polityki (euro)regionalnej:

I zasady generalne:

1) subsydiarność - UE nie zastępuje państwa członkowskiego, tylko je uzupełnia. Każde państwo, poszczególne jego regiony są odpowiedzialne za swój rozwój regionalny i lokalny

2) partnerstwo - współpraca i dialog między wszystkimi podmiotami polityki regionalnej. Współpraca wertykalna - współpraca KE z podmiotami krajowymi, regionalnymi, lokalnymi. Współpraca horyzontalna - dialog, który odbywa się w kraju.

II zasady organizacyjne

1) zasada kompatybilności - zgodność - polityka regionalna musi być zgodna z prawem unijnym (pierwotnym i wtórnym), politykami sektorowymi, ogólną strategią działania UE (planem rozwojowym)

2) zasada programowania - środki finansowe trafiają wg pewnego klucza, czyli na program. Jest ona trójszczeblowa:

* kraj opracowuje strategię rozwoju

* strategia jest przedstawiana Komisji i tam następuje zapoznanie się ze strategią rozwojową każdego kraju i wraca do państwa z poprawkami - Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia

* w ramach Ram sporządzane są programy operacyjne PO. Są 4 ogólne (Infrastruktura i Środowisko, Innowacyjna Gospodarka, Kapitał Ludzki, Regionalne Programy Operacyjne, (Pomoc Techniczna)) i 2 szczegółowe, (Rozwój Polski Wschodniej, Europejska Współpraca Terytorialna)

W ramach programów operacyjnych realizuje się projekty

III zasady finansowe:

1) zasada dofinansowania - nie ma finansowania całkowitego, tylko dofinansowywanie przez UE

2) zasada koncentracji - koncentracja na celach polityki regionalnej - konwergencja, konkurencyjność i zatrudnienie, europejska współpraca terytorialna

IV zasady oceny:

1) monitoring - dotyczy celów, obszarów wsparcia, projektów, zgodności traktowania środków, dotrzymywania procedur

2) ocena finansowa - dokonuje jej państwo w oparciu o własne prawodawstwo, może się włączyć Komisja Europejska, może żądać korekt, wstrzymania projektu

3) ocena ostateczna - przebiega w trzech płaszczyznach:

- ocena ex ante (wstępna) - dokonują jej odpowiednie jednostki, kontroluje się jak przebiegał monitoring, ocena finansowa, powraca się do celów założycielskich

- ocena śródterminowa - cały przebieg wdrożeniowy, przeprowadzają odpowiednie struktury

- ocena ex post (po fakcie) - ocena efektów końcowych, włącza się Komisja Europejska, bierze też udział państwo, władze lokalne, regionalne, w których realizowany był projekt

Ewolucja polityki regionalnej

1957-75 - tzw. polityka regionalna - obsługiwana przez EFS i EF Orientacji i Gwarancji Rolnej. Traktat Rzymski. Trzy raporty (Mothe'a, Birkerlbacha, Rossiego). Włączenie polityki regionalnej do tzw. Średniookresowych Programów Rozwoju. 1972 - szczyt paryski - decyzja o powołaniu EFRR. Raport Thomsona

1976-85/87 - EFRR (+2 EFS, EFOiGR). Ustalenie budżetu polityki regionalnej - 16% ogółu wydatków. Pierwsze zasady - zasada dodatkowości (dofinansowania), zasada koordynacji. Finansowanie - od zasady kwot krajowych do tzw. intertwencji wiełkowych

1985/87-1992 - JAE - 1985 - cały rozdział o polityce regionalnej. Budżet wzrasta z 16 do 25%. Zasady monitoringu i oceny. Wprowadzono instytucje Inicjatyw Wspólnotowych

1993-1999 - Przyjęcie siedmioletnich okresó programowania. Duży budżet (perspektywiczny, 7-letni) i mały budżet (bieżący, roczny). 1/3 budżetu ogólnego to budżet polityki regionalnej. Utworzenie struktury organizacyjnej Komitetu regionów - reprezentacja regionów na forum UE. Uporządkowanie zasad. Dopracowana zasada koncentracji. Cele: kowergencja, restrukturyzacja społeczna i ekonomiczna regionów, zwalczanie bezrobocia także wśród młodych, wspólna polityka rolna, pomoc dla regionów ekstremalnych (o niskiej gęstosci zaludnienia). Dokonano uporządkowania krajów wraz z euroregionami w 4 grupy. Kryteria brane pod uwagę przy podziale to: dysproporcje ekonomiczne (PKB, wskaźnik inwestycji, infrastruktura), społeczne (stopa bezrobocia, stopa zatrudnienia, dynamika wielkości zatrudnienia, struktura zatrudnienia, zasoby siły roboczej - struktura wiekowa), demograficzno-geograficzne/przyrodnicze (gęstość zaludnienia). PODZIAŁ KRAJÓW

I kraje spójne (konwergencyjne, najbiedniejsze) - wyraźne dysproporcje gospodarcze, PKB<75% średniej unijnej. Są to: Hiszpania, Portugalia, Grecja, (Irlandia), Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Czechy, Słowacja, Węgry, Cypr, Malta, Słowenia, Bułgaria, Rumunia)

II kraje północne i kontynentalne - gdzie podstawowe dysproporcje to dysproporcje zatrudnieniowe, pozostałe problemy wyróżniają się dużą różnorodnoscią i podatnością na zmiany: Austria, Belgia, Holandia, Luksemburg, Dania, Francja, Wielka Brytania

III kraje, gdzie istota i ranga problemów różnią się znacząco między regionami w kraju. Duże zróżnicowanie regionalne. Dają o sobie znać problemy gospodarcze i zatrudnieniowe: Niemcy, Włochy

IV kraje nordyckie: Szwecja, Finlandia, dominują ekstremalne warunki przyrodnicze, niska gęstość zaludnienia

2000-2006

Cele:

1) konwergencja

2) restrukturyzacja ekonomiczna i społeczna regionów

3) walka z bezrobociem

4) inicjatywy wspólnotowe:

- INTERREG

- EQUAL

- URBAN

- LEADER "+"

2007-2013

Cele:

1) konwergencja

2) konkurencyjność i zatrudnienie

3) europejska współpraca terytorialna

Inicjatywy wspólnotowe:

- JESICA

- JEREMIE

- JASPIS

2014-2020

Cele:

1) konwergencja - regiony słabo rozwinięte, przejściowe, odległe

2) konkurencyjność i zatrudnienie- regiony rozwinięte

3) europejska współpraca terytorialna

4) "Łącząc Europę" - instrument związany z cyfryzacjæ, infrastrukturą, transportem

Instrumenty finansowe w regionach i euroregionach 2007-2013

Unijne

I 1) EFRR

2) EFS

3) Fundusz spójności

II 4) Europejski Fundusz Rozwoju Obszarów Wiejskich

5) Europejski Fundusz Rybacki

III inicjatywy wspólnotowe 2000-2006, 2007-2013 - pula finansów wydzielona z funduszów, nie są funduszami

IV Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa - wspierający Partnerstwo Wschodnie

Fundusze pozaunijne, ale wynikające z partnerstwa z innymi krajami:

1) fundusze norweskie

- fundusz EOG

- fundusz norweski

2) granty szwajcarskie

Euroregiony wobec problemów społecznych w UE - wykład, prof. dr hab. Maria Greta

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Polityka społeczna wobec rodziny, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I stopień, 3 ROK (2012-2013), LATO
Polityka rynku pracy, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I stopień, 3 ROK (2012-2013), LATO
Prawo socjalne, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I stopień, 3 ROK (2012-2013), LATO
Polityka społeczna w UE, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I stopień, 3 ROK (2012-2013), ZIMA
Finanse publiczne, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I stopień, 3 ROK (2012-2013), ZIMA
Prawne aspekty małżeństwa i innych trwałych związków partnerskich, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I st
Doktryny polityki społecznej, STUDIA - POLITYKA SPOŁECZNA, I stopień, 3 ROK (2012-2013), ZIMA
Prawopracy.x, moje dokumenty, esus-ćw, monograf z SOP-u, 2012-04 (kwi), Nagrania polityka społeczna
prawopracyw910.x, moje dokumenty, esus-ćw, monograf z SOP-u, 2012-04 (kwi), Nagrania polityka społec
prawo pracy1, moje dokumenty, esus-ćw, monograf z SOP-u, 2012-04 (kwi), Nagrania polityka społeczna
Bernstein Trocki, moje dokumenty, esus-ćw, monograf z SOP-u, 2012-04 (kwi), Nagrania polityka społec
1779-ustawa, moje dokumenty, esus-ćw, monograf z SOP-u, 2012-04 (kwi), Nagrania polityka społeczna I
Saran J Andragogika wobec problemow spolecznej marginalizacj
Czas pracy kierowców w PL i UE, STUDIA - Kierunek Transport, STOPIEŃ I, SEMESTR 6, Organizacja przew
MSP BNN 2013 dobry, ROK 2012-2013, Międzynarodowe stosunki polityczne( Chwiej)
ZADAŃA ANALIZY FINANSOWEJ - całośc podstawy, UE ROND - UE KATOWICE, Rok 3 2012-2013, semestr 5, Anal
Testy ostateczne całość, UE ROND - UE KATOWICE, Rok 3 2012-2013, semestr 5, Finanse Międzynarodowe

więcej podobnych podstron