Leki stosowane do prowadzenia znieczulenia ogólnego.
Anestetyki dożylne.
Anestetyki wziewne.
Anestetyki dożylne:
szybkie wprowadzenie do znieczulenia,
przyjemne zasypianie,
brak wyraźnego okresu pobudzenia,
gorsza sterowność od a. wziewnych,
Barbiturany.
stosowane tylko krótko działające: tiopental, metoheksital,
stosowane tylko do wprowadzenia,
obniżają próg bólu w dawkach wprowadzających,
działania niepożądane:
przejściowy, zależny od dawki spadek RR,
słabe i zmienne obniżenie oporu obwodowego,
zmniejszenie powrotu żylnego do serca,
odruchowe przyspieszenie AS,
bezpośrednio (-) inotropowo,
zmniejszenie objętości wyrzutowej,
zwiększone zużycie O2 przez mięsień sercowy,
zwiększony przepływ wieńcowy,
VES,
depresyjnie na ośrodek oddechowy: zmniejszenie objętości oddechowej,
kurcz oskrzeli, krtani,
ból przy iniekcji (podrażnienie ściany naczynia),
drżenie mięśniowe i wzrost napięcia mięśni,
interakcje z lekami metabolizowanymi w wątrobie,
wątroba: indukcja enzymów mikrosomalnych, wzmaganie syntezy porfiryn,
przewód pokarmowy: zmniejszenie napięcia mięśniówki i amplitudy skurczów,
układ moczowo-płciowy: osłabienie czynności porodowej macicy, osłabienie siły skurczów pęcherza moczowego,
nerki: zwykle zmniejszenie perfuzji, w głębokim znieczuleniu upośledzenie czynności nerek ustępujące po zaprzestaniu ekspozycji,
tolerancja u pacjentów uzależnionych od barbituranów,
przeciwwskazania:
stan astmatyczny i inne stany spastyczne oskrzeli,
alergia na barbiturany,
niewyrównana niewydolność krążenia,
zawał mięśnia sercowego,
ciężka hipowolemia lub wstrząs,
ostra przerywana porfiria,
porfiria mieszana.
Etomidat.
szybko działający,
brak kumulacji dawek,
brak komponenty przeciwbólowej,
słabe objawy z układu krążenia i oddechowego,
działania niepożądane:
mioklonie i dyskinezy po wstrzyknięciu,
u starszych może powodować bezdech,
przy ciągłej infuzji z opioidami - pooperacyjna depresja oddychania,
hamuje czynność kory nadnerczy,
ból po iniekcji,
ruchy mimowolne,
kaszel i czkawka,
nie upośledza czynności nerek i wątroby,
metabolizowany w wątrobie - hydroliza wiązania estrowego,
wskazania:
pacjenci z grup ryzyka okołooperacyjnego,
pacjenci geriatryczni.
Propofol.
szybko i krótko działający hipnotyk,
brak komponenty przeciwbólowej,
słabo przyspiesza AS, przy betaadrenolitykach i u pacjentów geriatrycznych - bradykardia,
działania niepożądane:
obniżenie ciśnienia - wyraźniejsze u starszych i z ch.n.s.,
(-) inotropowo,
zmniejszenie Vmin serca,
przejściowy bezdech (1min),
wskazania:
indukcja znieczulenia i TIVA,
bezpieczny u chorych z predyspozycją do hipertermii złośliwej.
Ketamina.
może być stosowana samodzielnie do małych zabiegów chirurgicznych,
komponenta przeciwbólowa,
powoduje stan anestezji dysocjacyjnej, analgezję i niepamięć,
brak klasycznych objawów znieczulenia ogólnego,
powoduje sny o przykrej treści, halucynacje mogące prowadzić do stanu pobudzenia (+BZD),
pobudzenie układu krążenia,
↑Vmin serca w niewielkim stopniu, bądź bez zmian,
zniesienie odruchów: mrugania, rogówkowych,
silnie wzmaga wydzielanie gruczołów ślinowych i d.d.o.,
metabolizm wątrobowy,
wskazania:
mniejsze zabiegi chirurgiczne, powierzchniowe,
zmiany opatrunków (np. przy oparzeniach),
wstrząs, hipowolemia,
u nie współpracujących dzieci do wprowadzenia.
Benzodiazepiny
działanie przeciwlękowe,
działanie przeciwdrgawkowe,
niepamięć następcza,
działania niepożądane:
przejściowa lekka depresja oddychania, po skojarzeniu z opioidem możliwa silna i długotrwała depresja oddychania.
flunitrazepam u starszych osób powoduje silna depresję oddychania,
słabo depresyjnie na układ krążenia u pacjentów nieobciążonych, wyraźniejsze działanie w chorobach serca,
wskazania:
premedykacja,
uzupełnienie innych anestetyków dożylnych,
sedacja przy znieczuleniu miejscowym i krótkich bezbolesnych zabiegach,
wprowadzenie do znieczulenia w grupach ryzyka,
zapobieganie i przerywanie napadów drgawkowych,
przeciwwskazania:
miastenia,
nadwrażliwość na BZD.
Opioidy.
analgezja,
senność, euforia, zmiana funkcji umysłowych,
działania niepożądane:
depresja oddychania zależna od dawki,
sztywność mięśni, mogą wywołać napad drgawkowy typu grand mal lub stan majaczeniowy,
tłumienie odruchu kaszlowego,
nudności i wymioty,
drżenie mięśniowe przy wybudzaniu,
niewielkie objawy niepożądane z układu krążenia: bradykardia, ↓RR,
wzmożenie napięcia mięśniówki przewodu pokarmowego (włókien okrężnych), hamowanie aktywności propulsyjnej,
uwalnianie histaminy,
świąd skóry,
hamowanie uwalniania przysadkowych hormonów troficznych.
Anestetyki wziewne.
przeciwwskazane w skłonności do hipertermii złośliwej.
N2O
analgezja,
słaby anestetyk, używany do suplementacji znieczulenia ogólnego,
wzmaga działanie innych anestetyków,
bardzo źle rozpuszcza się we krwi,
źle rozpuszcza się w mózgu i innych tkankach - ciśnienie parcjalne rośnie szybko (szybki początek działania i szybkie budzenie po zaprzestaniu podawania),
bezpośrednio (-) inotropowo,
pobudzenie ośrodków współczulnych w OUN,
dyfunduje do jam ciała wypełnionych gazem.
Halotan.
działa silnie przeciwbólowo,
zmniejsza napięcie oskrzeli oraz perfuzję nerek,
wolne wchłanianie i eliminacja,
ulega częściowo biotransformacji,
może powodować martwicę wątroby,
działanie silnie (-) inotropowe oraz arytmogenne.
Enfluran.
silnie zwiotczający,
stabilna AS,
depresja oddychania i układu krążenia,
mioklonie i dyskinezy,
zmniejszenie perfuzji nerek,
u osób z nadwrażliwością może powodować martwicę wątroby,
działanie (-) inotropowe oraz arytmogenne.
Izofluran
silnie zwiotczający,
nieznaczny spadek Vmin,
zmniejszenie metabolizmu OUN,
nieznaczna biotransformacja,
łatwa sterowność,
nie działa arytmogennie,
nieprzyjemny zapach - drażni drogi oddechowe,
silnie obniża RR oraz opór naczyniowy,
zwolnienie AS u pacjentów bez obciążeń,
w ch.n.s. ostrożnie - powoduje zespół podkradania.
Desfluran
łatwa sterowność,
trwała cząsteczka,
najmniejsza biotransformacja,
drażni drogi oddechowe,
pobudza układ współczulny,
słabe działanie (-) inotropowe,
obniża RR oraz opór naczyniowy (ostrożnie w niewydolności serca!!!).
Sevofluran
nie drażni dróg oddechowych,
single breath-induction,
minimalny wpływ na układ krążenia,
bardzo dobra sterowność,
sprzyja wyziębieniu,
ulega biotransformacji - nefrotoksyczny fluor,
reaguje z wapnem pochłaniacza (produkt nefrotoksyczny),
pobudzenie przy wybudzaniu
stabilność układu krążenia.
Leki stosowane do prowadzenia znieczulenia ogólnego |
Strona 4 z 4 |