8. POZIOM KOLEKCJI I POZIOM KLASYFIKACJI

Większość sześciolatków znajduje się na poziomie kolekcji. Tak nazywa się poziom, który poprzedza klasyfikację operacyjna.

Oto typowa klasyfikacja na poziomie kolekcji:

Na stole leży bardzo dużo obrazków (około 50). Są na nich przedstawione różne obiekty: zwierzęta znane dziecku, owoce, warzywa, pojazdy, narzędzia, domy, postacie ludzi i różne rzeczy do ubrania. Dziecko ma wybrać te obrazki, które pasują do siebie. Większość sześciolatków wywiązuje się z tego polecenia tak:

• Uważnie oglądają obrazki i wybierają na przykład: szalik, czapkę, palto, spódnicę, bluzkę, rękawiczki …

• Wahają się chwilę i dokładają do tej kolekcji dziewczynkę (albo chłopca) i wyjaśniają: To są ubrania dla tej dziewczynki.

• Kolekcje ubrań dołączono do niej dziewczynka traktują jako całość.

Natomiast nauczyciel oczekuje w tym przypadku, że dziecko wyodrębni tylko zbiór rzeczy do ubrania, a dziewczynka do tego zbioru nie należy.

Inny przykład. Dziecko wybrało karty przedstawiające narzędzia i obrazek pana, a potem wyjaśniło: To są narzędzia tego pana. On naprawia krany. Inne dziecko wybrało karty przedstawiające: marchewkę, cytrynę, cebulę, buraki, ziemniaki, jabłka, śliwki itd. Dołożyło do nich obrazek przedstawiający panią i powiedziało: Tu są owoce i warzywa. Ta pani je sprzedaje w sklepie.

Dziecięce kolekcje przypominają już klasyfikację dorosłego. Jednak najważniejsza jest dla dziecka przynależność obiektów. Dlatego wybrało ubrania i dziewczynkę, narzędzia
i rzemieślnika, owoce i warzywa oraz sprzedawczynię. Takie połączenia znają z codziennych sytuacji.

Jeżeli chcemy, aby dziecko możliwie szybko przeszło na poziom operacyjnej klasyfikacji (stosowanej przez dorosłych), trzeba zorganizować specjalne ćwiczenia. Bez nich przechodzenie to będzie trwało długo: dwa, trzy lata.

Zadania, zabawy i gry przedstawione w tym rozdziale mają przyspieszyć przejście na poziom operacyjnego klasyfikowania. Do ich realizacji trzeba przygotować dużo guzików, najlepiej, jeżeli będą w kolorach: czerwonym, żółtym, zielonym, niebieskim, brązowym i czarnym (kolorów może być oczywiście mniej). W obrębie każdego koloru musza być guziki z czterema dziurkami, dwiema dziurkami i guziki na nóżce (z jedna dziurką - pętelką). Istotne jest, aby były małe i duże guziki. To, co czyni ze zwykłych guzików świetną pomoc do kształtowania klasyfikacji - to kartoniki, na których zaznaczone są ich cechy. Takie kartoniki znajdują się
w Zestawie pomocy. Oprócz guzików potrzebne będą także zwykłe drewniane klocki do budowania. Najlepiej, jeżeli charakteryzują się takimi cechami, jak te przedstawione na kartonikach. Większość ćwiczeń zrealizujemy używając obrazków z pieskami, figurami geometrycznymi (kołami, trójkątami, kwadratami i prostokątami) wraz z pasującymi do nich kartonikami. Wszystko to znajduje się w Zestawie pomocy. Dla zorientowania się
w kartonikach z oznaczeniami cech guzików, klocków, figur geometrycznych i piesków przedstawiam je na rysunku z odpowiednia informacją:

czarny żółty brązowy niebieski zielony czerwony biały

Kartoniki oznaczające kolory pasują do figur geometrycznych, guzików

i klocków.

Uwaga. Odpowiednie kolory będą dalej oznaczane tak jak na powyższych

kartonikach. Ze względów technicznych omawiane niżej kartoniki nie są identyczne jak
w Zestawie pomocy (przyp. red.) Kartoniki oznaczające wielkość (duży i mały) pasują do figur geometrycznych, guzików i klocków.

Kartoniki oznaczające kształty figur geometrycznych.

Kartoniki oznaczające kształty klocków.

Kartoniki oznaczające guziki.

Kartoniki oznaczające pieski.

Kartoniki oznaczające przedmioty, przy których siedzą pieski.

Ćwiczenia z pieskami, guzikami i figurami geometrycznymi należy
organizować przy stole. Jedynie ćwiczenia z klockami dziecko może wykonywać siedząc na dywanie.

---