Panstwo kijowskie w okresie monarchii wczesnofeudalnej X-XI [185-188]

• wladza wielkoksiazeca (rod Rurykowiczow)

• bardzo silna (najwyzszy wodz, najwyzsza wladza sadownicza, administracyjna oraz ustawodawcza)

• terytorium nalezalo do rodu wielkoksiazecego

• poparcie bojarow i cerkwi

• druzyna, dozbrajana i utrzymywana przez ksiecia

• osadzani z czasem na ziemi w zamian za sluzbe wojskowa

• klopoty z utrzymanie jednosci panstwa ze wzgledu na obszar

• poza ksiestwem kijowskim rzadzili namiestnicy albo dawni ksiazeta plemienni

• polowa X usuniecie miejscowych ksiazat

• nastepstwo tronu

• wszyscy czlonkowie rodu maja prawo do wlasnej dzielnicy

• poczatkowo seniorat, prawo do tronu przysluguje najstarszemu z rodu

• powoduje to blizsze prawo wujow do tronu od synow zmarlego ksiecia

• czeste walki o tron (20 wladcow przez 50 lat po smierci Jaroslawa, 1054)

• ojcowizna, prawo do tronu w linii prostej

• mlodsi synowi otrzymuja pomniejsze dzielnice

• czasem wystepujaca elekcja

• 1097 zjazd w Lubeczu

• kazdy ksiaze dzierzy tylko swoja ojcowizne

• w przeciwnym wypadku pozostali wystepuja razem przeciw niemu

• 1113 tron dla Wlodzimierza Monomacha (ostatnia proba przywrocenia jednosci)

• 1132 smierci Mscislawa (koniec uznawania przez ksiazat wladzy tronu kijowskiego)

• zarzad panstwa

• urzedy dworskie

• dworski (dworecki), odpowiednik frankonskiego majordoma

• wojewoda, dowodca sil zbrojnych

• inne urzedy nadworne podobne do frankonskich

• orany kolegialne

• wiece wywowdzace sie z czasow plemiennych stracily mozliwosci rozwoj w panstwie kijowskim (zjazd wszystkich wolnych ludzi)

• w niektorych ksiestwach utrzymaly sie do rozpatrywania najwazniejszych spraw

• wojna/pokoj

• usuniecie ksiecia

• powolanie nowego wladcy

• zjazdy feudalne

• uczestnicza ksiazeta i najwazniejsi bojarowie dzielnic

• decyduja o najwazniejszych sprawach (podobne do frankonskiej kurii)

• zarzad lokalny

• posadnicy (wolostiele), urzednicy ksiazecy rezydujacy w grodach

• funkcje skarbowe, sadowe i wojskowe

• ciwunowie, pomocnicy posadnikow

Rus w okresie rozdrobnienia feudalnego XII-XV [195-198]

• rola wielkich ksiazat moskiewskich w zjednoczeniu panstwa

• w polowie XIII na Rusi istnialo kilkadziesiat niezaleznych ksiestw (Rurykowicze)

• XIV wylania sie kilka wielkich ksiestw

• stosunki lenne regulowany stosunki miedzy wielkimi ksiestwami a ksiestwami

• silna wladza wielkich ksiazat

• I polowa XIV Wielkie Ksiestwo Moskiewskie zdobywa jarlyk i Wielkie Ksiestwo Wlodzimierskie

• Wasyl I przylacza ksiestwo niznonowogrodzkie

• Iwan III Srogi przylacza Nowogrod, ksiestwo rostowskie (1474) i twerskie (1485)

• 1480 pobicie Tatarow i uniezaleznienie od Zlotej Ordy

• czynniki wplywajace na zjednoczenie

• zagrozenie zewnetrzne

• popracie mieszczan (korzysci z handlu)

• cerkiew wspiera zjednoczenie

• metropolia Kijowska przenisiona pozniej do Wlodzimierza a w XIV do Moskwy

• tytuk “ksiecia calej Moskwy” przyjmuje Iwan Kalita

• 1472 Iwan III zaslubia bratanice ostatniego cesarza (Zoa z dynastii Paleologow)

• proby udowodnienia pochodzenia Rurykowiczow od Oktawiana

• Moskwa “trzecim Rzymem”

• pojawia sie grecka nazwa Rusi- Rossija

• zarzad Wielkiego Ksiestwa Moskiewskiego

• zarzad na wzorach monarchii wczesnofeudalnych

• XV nowe instytucje administracyjne zwiazane z rozwojem terytorialnym panstwa

• Duma Bojarska (staly organ doradczy przy wielkim ksieciu, osoby powolywane przez ksiecia)

• prikazy, orany centralne do zalatwiania odpowiednich spraw panstwowych (o stalym personelu)

• na czele bojarzy

• diakowie i poddiakowie jak personel pomocniczy

• ustroj Nowogrodu i Pskowa (feudalne republiki miejskie z osoba o tytule ksiecia na czele)

• Nowogrod

• 1136 wypedzenie Wsiewoloda (wnuka Monomacha) i wprowadzenie elekcji ksiecia

• XIV z reguly z linii twerskiej

• XV z linii moskiewskiej

• terytorium na polnocy po Ural

• wladza patrycjatu nowogrodzkiego (kupcy i wlasciciele ziemnscy)

• wiec, formalny organ najwyzszy

• wybor ksiecia, posadnika, tysieczniki

• najwyzsza wladza sadownicza, wykonawcza i ustawodawcza

• z czasem wladze przejela Rada Panow (Bojarowie)

• 300 osob z glownymi urzednikami

• ksiaze jest dowodca wojskowym

• riad, umowa zaprzysiegana przy wyborze

• 1478 wcielony do panstwa moskiewskiego

• 1348 emancypacja Pskowa z republiki nowogrodzkiej

• 1510 wciagnieta do panstwa moskiewskiego

Rosja w okresie monarchii stanowej XVI-polowa XVII [203-205]

• wladza carska

• Iwan IV Grozny (1533-84), pierwszy car Rosji od 1547

• znaczny wzrost w ciagu XVI wieku

• “samodzierzawie” Iwana IV

• wladza zycia i smierci nad poddanymi

• rownoczesne powstawanie organow stanowych (Sobor ziemski, samorzad ziemiski, samorzad gubny)

• elekcja wladcow od konca XVI do konca XVII wieku (dynastia Romanowow)

• Fiodor (1584)

• Michal Romanow (1613)

• kondycje, zobowiazania zaprzysiegane przez wladce przy wyborze

• Duma Bojarska

• XV jako organ doradczy

• XVI stopniowa utrata charakteru arystokratycznego (wchodza w sklad rowniez dworianie, urzednicy zarzadu centralnego- diakowie i wybrani przez cara bojarzy “dumni”)

• 28 czlonkow za Iwana IV

• ponad 150 w drugiej polowie XVII

• uprawnienia jako instancja odwolawcza i sad I instancji w sprawach o przestepstwa polityczne

• XVII wyodrebnienie sie osobnej izby, Rasprawnaja palata

• znaczenie maleje wraz z absolutyzmem

• narady cara tylko z zaufanymi czlonkami Dumy (Komnata, Blizniaja Duma)

• 1549 Sobor Ziemski

• powstaly w okresie walki cara z bojarami

• likwiduje pozostalosci rozdrobnienia feudalnego

• 1568 powolany po raz kolejny

• przewaga dworian (205 na 347 uczestnikow)

• mieszczanie jako goscie

• sklad

• Duma Bojarska

• Swiety Sobor (najwyzsi dostojnicy duchowni)

• przedstawiciele dworianstwa, ludnosci miejskiej i strzelcow

• XVI nominowani

• XVII wybierani

• 1613 jedyny udzial chlopow w Soborze Ziemskim

• zwolywane przez cara

• w okresie bezkrolewia przez patriarche lub Dume

• poszczegolne czlony obraduja osobno

• XVII decyzje w najwazniejszych sprawach panstwowych

• uchwalanie podatkow

• rozstrzyganie kwestii wojny i pokoju

• uchwalaly szczegolnie wazne ustawy (Sobornoje Ulozenije, 1649)

• wybieranie cara

• zaprzestano zwolywac ich w drugiej polowie XVII

• 1665 ostatni prawidzwy Sobor (pozniejsze tylko z nazwy)

• prikazy

• XV resorty zarzadu centralnego

• czesciowo zbiurokratyzowane

• na czele bojar z grupa urzedniow (diakow, poddiakow)

• wady

• nadmierna liczba

• brak rozgraniczenia zakresu dzialania

• z czasem tworzono rowniez prikazy terytorialne

• zarzad lokalny

• po okresie rozdrobnienia feudalnego podzial administracyjny bardzo zroznicowany

• typowy podzial na powiaty (ujezdy) z namiestnikami na czele

• reforma Iwana IV wprowadza samorzadowe organy lokalne

• samorzad gubny (okreg, powiat)

• przede wszystkim funkcje sadowe w zakresie scigania i sadzenia rozbojnikow

• walka przeciw antyfeudalnym wystapieniom chlopskim

• gubna izba: gubny starosta, gubny diak i przysiegli (4-6)

• przesiegli wybierani przez chlopow

• starosta sposrod szlachty

• samorzad ziemski

• uprawnienia sadowe, skarbowe, gospodarcze i policyjne

• sadzi tylko sprawy mieszczan i ludnosci z “czarnych wlosci”

• panowie podlegaja sadownictwu prikazow

• ziemska izba: starosta ziemski, ziemski diak, przysiegli (8-10)

• system zaczyna sie rozpadac juz na poczatku XVII

• powod: wprowadzenie wojewodow podporzadkowujacych sobie oba samorzady

Rosja w okresie monarchii absolutnej XVII-XVIII [291-294]

• wladza cesarska

• 1721 Piotr I zostaje ogloszony przez senat cesarzem Wszech Rosji (imperatorem)

• samodzierzawie

• cesarz nie musi rozliczac sie ze swojej dzialalnosci i nie polega zadnemu prawu (nawet sukcesji)

• 1797 Pawel I wprowadza zasade primogenitury z pierwszenstwem linii meskiej

• cesarz stoi na czele Kosciola prawoslawnego, zniesiony patriarchat

• Swiety Synod powolany do zarzadu cerkwia

• organa centralne

• zasada centralizacji i biurokratyzmu

• za Piotra I znaczenie traci Duma Panstwowa

• nowowprowadzone urzedy reformowane przez Katarzyne II

• 1711 Senat Rzadzacy

• organ doradczy, sprawuje rzady pod nieobecnosc cesarza

• organizacja ulega czestym zmianom

• poczatkowo 9 osob

• 1716 powolanie rowniez prezesow nowoutworzonych kolegiow

• kompetencje poczatkowo wszechstronne z czasem ograniczone

• kontrola administracji

• sad najwyzszy

• 1722 powolana prokuratura z general-prokuratorem na czele

• sprawuje nadzor nad praca Senatu, kolegiami i organami lokalnymi

• reorganizacja przez Katarzyne II

• podzial Senatu na 6 departamentow (oberprokuratorzy na czele)

• rozbudowa kompetencji Senatu jako sadu najwyzszego

• kolegia (10, pozniej rosnie)

• Piotr I likwiduje prikazy

• podzial oparty na kryterium rzeczowym (sprawy zagraniczne, wojskowe, dochody panstwowe)

• na czele stoi prezes

• kancelarie

• sprawy rozstrzygane wiekszoscia glosow

• brak odpowiedzialnosci osobistej za decyzje

• reformy Katarzyny II

• zniesione przez Aleksadnra I (zastapione ministerstwami)

• zarzad lokalny

• 1702 likwidacja samorzadu gubnego

• reformy prowadzace do powstanie hierarchicznej administracji zcentralizowanej

• gubernie (8, pozniej 20)

• gubernatorzy bezposrednio podlegli Senatowi

• rozlegle kompetencje administracyjne i sadowe

• prowincje

• z wojewodami na czele (podlegli gubernatorom)

• dystrykty

• na czele ziemscy komisarze

• reformy Katarzyny II

• wzrost wplywu szlachty na administracje

• 1785 samorzad szlachecki

• zgromadzenia na szczeblu gubernialnym i powiatowym wybieraja marszalkow szlachty i isprawnikow

• przedstawiaja wladzom postulaty szlachty

• 51 guberni podzielonych na powiaty (isprawnicy)

• utworzonych klika okregow

• general-gubernatorowie podlegli bezposrednio cesarzowi

• szeroka wladza zwlaszcza w okregach pogranicznych

• administracja scisle zwiazana z sadownictwem

• organy posiadaja pewne uprawnienia sadowe i wplyw na obsade sedziow

• skomplikowany system sadownictwa szlacheckiego (1775)

• nadzor prokuratorow gubernialnych

• kazdy stan ma wlasne sady na szczeblu powiatu i guberni

• Izby Sadowe ds. karnych i ds. cywilnych w guberni dla kazdego ze stanow

• wojskowosc

• Piotr I tworzy nowa organizacje wojskowa

• zniesienie ogolnego powolania szlachty pod bron

• likwidacja cudzoziemskich wojsk zacieznych

• liwidacja strzelcow (podstawa wojskowosci XVII)

• powszechny obowiazek wojskowy (szlachta- kadra oficerska)

• rekruci z chlopstwa i miast

• rekrutacja co 5 lat, chlopi 1 na 100 dusz

• sluzba bezterminowa

Rosja XIX-1917 [471-491]

• podzial na okresy (fale reform wymuszonych przez sytuacje na carach, pozniejsze reakcje)

• pierwsza fala reform za panowania Aleksandra I (1801-25)

• reakacja za Mikolaja I (1825-55)

• druga fala reform za Aleksandra II (odwilz posewastopolska)

• reakcja za Aleksandra III (1881-94) i Mikolaja II (1894-1917)

• trzecia fala reform wywolana po klesce w wojnie z Japonia (rewolucja 1905)

• reakcja stolypinowska

• 1917 rewolucja lutowa (obalenie caratu)

• rewolucja pazdziernikowa

okres 1801-1905

• organa centralne

• cesarz

• wladza absolutna cesarza utrzymala sie az do konstytucji z 1906

• cesarz najwyzszym sedziom (w jego imieniu sadza wszystkie sady)

• najwyzszy wodz, reprezentant na zewnatrz kraju

• Aleksander I zreformowal organa centralne

• ministrowie

• 1802 rozwiazanie kolegiow

• ministerstwa (8, pozniej 11) dziela sie na departamenty

• ministrowie mianowani przez cesarza i tylko przed nim odpowiedzialni

• 1812 Komitet Ministrow (organ doradczy)

• czasem przyznawany tytul kanclerza (bez znaczenia)

• 1861-82 Rada Ministrow (organ doradczy)

• 1905 ukonstytuowanie Rady Ministrow z premierem na czele

• Rada Panstwa (Gosudarstwiennyj Sowiet)

• 1810 powolana zgodnie z projektem Speranskiego

• 90 czlonkow (ministrowie i urzednicy powolani przez cara), przewodzi car

• organ doradczy, uchwaly nie wiaza cara

• 1810-26, 1882 jako komisja kodyfikacyjna

• poczatkowo 4 departamenty

• 1832-62 Departament V ds. Krolestwa Polskiego

• Kancelaria Rady Panstwa (Sekretarz Rady Panstwa)

• Senat Rzadzacy

• reorganizacja Aleksandra I

• sad najwyzszy, trybunal administracyjny (nadzor nad ministerstwami)

• wydaje ustawy

• podzielony na departamenty (poczatkowo 8, w Petersburgu i Moskwie)

• 1841-76 dwa departamenty w Warszawie

• koniec XIX podzial na kolegia

• 2 sady kasacyjne (cywilny i karny)

• 3 administracyjne

• oberprokuratorzy do nadzoru nad departamentami Senatu podlegli ministrowi sprawiedliwosci

• 1864 prokuratura jako organ powolany do scigania przestepstw

• Wlasna Kancelaria Cesarska (utworzona za Aleksandra I, wzrost znaczenia za Mikolaja I)

• 1726 powolany Wydzial II do prac kodyfikacyjnych

• Wydzial III sprawy policyjne (przeciw przestepstwom politycznym)

• naczelnik szefem oddzielnego korpusu zandarmerii

• 1880 zniesiony

• 1866-76 Wydzial V ds. Krolestwa Polskiego

• 1882 tylko Wydzial I jako osobista kancelaria cara

• zarzad terytorialny

• podzial Piotra I (zreformowany przez Katarztyne II utrzymal sie do 1917)

• niezespolone dziedziny administracji posiadaja wlasne okregi (szkolnictwo, poczta, wojsko)

• 1864 proba oddzielenia sadownictwa od administracji

• reformy

• 1864 reforma ziemska (powolanie do zycia samorzadow- ziemstw)

• kompetencje: lokalne sprawy gospodarcze, utrzymanie drog i mostow, szkol, szpitali

• organy

• zgromadzenia (przewodzi marszalek szlachty) i zarzady powiatowe

• zgromadzenia (przewodzi marszalek szlachty) i zarzady gubernialne

• wybory w 3 kuriach (kuria wlascicieli miejskich ma zawsze przewage) ograniczone cenzusem majatkowym

• 1890 reforma

• podniesienie cenzusu majatkowego

• 3 kurie stanowe

• 1870 reforma miejska (samorzad w miastach)

• dumy miasta wybieraja sposrod siebie zarzad miejski (2-6 czlonkow) i prezydenta (przewodniczacego dumy)

• wybor prezydenta zatwierdzany przez gubernatora

• wybory w 3 kuriach w zaleznosci od placonych podatkow

• kompetencje: lokalne sprawy gospodarcze

• 1882 kontrreforma

• podniesienie cenzusu majatkowego

• do reakcji za Aleksandra III gubernator ma prawo do uchylania decyzji samorzadow tylko ze wzgledow formalnych

• prawo samorzadow do odwolywania sie do Senatu

• sadownictwo

• 1864 reforma sadownictwa

• wczesniej sady stanowe z czasow Katarzyny II

• proces inkwizycyjny w sprawach karnych, tajny i pisemny

• 4 i wiecej instancje

• 3 ustawy sadowe

• o ustroju sadow

• sadownictwo poszechne

• oddzielne sady dla duchowienstwa i sady wolostne dla chlopow

• teoretyczna niezaleznosc sadownictwa od administracji

• struktura

• sady pokoju (drobne sprawy cywilne i karne)

• sedziowie wybieralni z cenzusem wyksztalcenia i majatkowym

• II instancja, zjazd sedziow pokoju okregu

• sady okregowe

• wydzialy ds. cywilnych i karnych

• udzial orzekajacej lawy przysieglych

• Izby sadowe

• sady I instancji w sprawach przeciw panstwu i sluzbowych

• sad kasacyjny

• rozpatrywane przez odpowiednie departamenty Senatu

• o procedurze karnej

• o procedurze cywilnej

• wprowadzenie prokuratury jako organu scigania

• dzialali przy sadach okregowych, izbach sadowych i Senacie

• 1876 reforma wchodzi w Krolestwie Polskim (brak law przysieglych)

• 1889 reforma

• w 43 guberniach zlikwidowanie wybieralnych sedziow pokoju

• w zamian sady ziemskich naczelnikow (mianowanych przez ministra)

• zarzad powiatowy jako instancja odwolawcza (zamiast Senatu)

• obchodzenie zasady niezaleznosci sadow przez sady dorazne

• wprowadzane w stanie wyjatkowym

• gubernatorowie, general-gubernatorowie i ministrowie posiadaja prawo karania w trybie administracyjnym (czasowa zsylka na Syberie)

• wojskowosc

• 1874 reforma systemu przymusowej dozywotniej rekrutacji

• powszechny obowiazek sluzby wojskowej

• mezczyzni powyzej 21 lat

• zwolnieni jedynacy i najstarsi synowie

• system przeszkalania rezerw

• sluzba trwa 6-7 lat, pozniej przeniesienie do rezerwy

• skrocona w wypadku zmieszczenia w cenzusie wyksztalcenia

• kadra oficerska ze szlacheckich szkol kadeckich

okres 1905-17

• skutki bezposrednie rewolucji (1905)

• VIII 1905 powolanie Dumy Panstwowej (bulyginowska, charakter doradczy)

• wybory w systemie reakcyjnym (zysk dla ziemianstwa) nie doszly do skutku

• 17 X 1905 Manifest pazdziernikowy zapowiadal

• nadanie ludnosci praw obywatelskich, nietykalnosci osobistej, podstawowych wolnosci

• rozszerzenie praw wyborczych

• zasade sankcji Dumy nad ustawami

• nowa fala rewolucji z braku konkretnych reform

• ukazy tymczasowe (swobody obywatelskie, prasa, zgromadzenia)

• IV 1906 konstytucja (w formie ustaw zasadniczych)

• korzysta ze schematu Karty konstytucyjnej 1814

• nieodpowiedzialny car

• ministrowie odpowiedzialni tworza Rade Ministrow pod przewodnictwem premiera

• dwuizbowy parlament

• cesarz posiada wladze absolutna

• ograniczenie “wladza ustawodawcza nalezy do cara i obu izb”

• 1905 powolana Rada Ministrow (brak zmian w stosunku do poprzednikow, jeden z ministrow premierem)

• parlament

• Duma Panstwowa (524 czlonkow wybieranych niedemokratycznie)

• system kurialny, cenzus majatkowy, posrednie i nierowne

• przewaga warstw posiadajacych

• likwidacja udzialu robotnikow i innych narodowosci

• Rada Panstwa

• ½ czlonkow mianowanych przez cara

• ½ mianowanych przez niektore kolegia

• izby o stanowiskach rownorzednych

• stronnictwa polityczne

• nacjonalisci (wielcy wlasciciele ziemscy, konserwatysci)

• oktiabrysci (pazdziernikowcy- prawicowi mieszczani, umiarkowani)

• konstytucyjni demokraci (kadeci- liberalna inteligencja)

• socjaldemokraci (od 1903 dzielacy sie na bolszewikow i mienszewikow)

• 1905 pierwsze Rady Delegatow Robotniczych w Petersburgu (bolszewicy)

• socjalistyczni rewolucjonisci (eserowcy, dawni narodnicy)

• I Duma

• rozwiazana po 3 m-cach poniewaz nie stala sie narzedziem cara

• silni trudowicy (Frakcja Pracy)

• 179 glosow kadetow (umiarkowana opozycja)

• II Duma

• II 1907 zebrana utrzymala sie 4 m-ce

• 65 socjaldemokratow

• 104 trudowikow

• 3 VI 19907 premier Stolypin aresztuje socjaldemokratow i rozwiazuje Dume

• reakcja stolypinowska

• ogloszona nowa ordynacja wyborcza (pogwalcenie Konstytucji)

• 22% (zamiast 43%) wybierali chlopi

• 51% wybierali obszarnicy

• ograniczenie mandatow dla terenow niezamieszkalych przez Rosjan (Krolestwo Polskie dostaje 14 z 37)

• III Duma po mysli rzadu

• w wypadku sprzeciwu Dumy rzad wydawal ustawy w przerwie jej obradowania

• reakcyjny kurs polityki wewnetrznej

• IV Duma

• 1912 uplywa kadencja III Dumy

• na podstawie ordynacji z 1907

• 1914 bolszewicy glosuja przeciw budzetowi wojennemu (aresztowanie i zsylka)

• niezadowolenie z klesk na froncie

• Blok Postepowy z 2/3 poslow Dumy

• odroczenie Dumy na pol roku

• plany przewrotu palacowego

• mnozace sie strajki robotnicze

• Rewolucja lutowa

• 18 II 1917 strajk w Zakladach Putilowskich

• 26 II rozwiazanie IV Dumy

• 27 II garnizon piotrogrodzki przystepuje do powstancow

• 28 II zdobycie Moskwy

• okres dwuwladzy

• 27 II z Dumy powstaje Tymczasowy Komitet Wykonawczy (M. Rodzianka)

• Rada Delegatow Robotniczych, Chlopskich i Zolnierskich (N. Czcheidze)

• przewaga mienszewikow i eserowcow

• 2 III porozumienie miedzy Rada a Komitetem Wykonawczym

• abdykacja cara

• pierwszy gabinet Komitetu- Rzad Tymczasowy (G. Lwow)

• kadeci i oktiabrysci

• Rzad Tymczasowy

• charakter liberalno-demokratyczny, brak rozwiazan dla najwazniejszych kwestii

• przewaga bolszewikow, “tezy kwietniowe”

• VII 1917 masakra pokojowej demonstacji robotniczej

• koniec okresu dwuwladzy

• A. Kierenski premierem (SR)

• niezadowolenie z nowych rzadow

• IX 1917 pucz Kornilowa

• Rada Delegatow Robotniczych, Chlopskich i Zolnierskich

• “tezy kwietniowe” po powrocie Lenina ze Szwajcarii

• rewolucja socjalistyczna moze zajsc rowniez w Rosji

• repubilka Rad Robotniczych, Chlopskich i Zolnierskich jako forma dyktatury proletariatu

• sojusz biedoty wiejskiej z robotnikami

• uspolecznienie ziemi jako pierwszy owoc rewolucji

• konfiskata ziem obszarniczych bez odszkodowania

• prawo samostanowienia narodow ujarzmionych przez cesarstwo

• natychmiastowe zaprzestanie wojny

• 10 X 1917 decyzja o powstaniu

• powolanie Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego

• 24 X przybycie Lenina do Piotrogrodu

• 25 X (7 XI) sygnal do rozpoczecia akcji z krazownika “Aurora”

• dzien rozpoczecia rewolucji pazdziernikowej

---