GRUPY BIOLOGICZNE-

I-So z,g,c,b,s ,Sw,Md e p,Tp,Ol, Brz, Groc, Karag.

II- Jd,Jedl, So w, Bk, Db,Kasz, Kl,

Gr, Wz, Jb, Jrz, Js pen, Czer, Sl, Szak, Czer, Dereń, Krusz, Bez,Trz, Lesz, Rok, Wic,Róza Fałdzis

III-So Lim, Cis,Jał GB, Js, Lp, Gł, Róża dzika

TERMPTERAPIA= temu procesowi poddawane są nasiona rodzimych dębów: tj kąpieli wodnej w temperaturze 41C przez 2,5 godz od momentu jej osiągnięcia. Celem tego zabiegu unieszkodliwienie grzyba Cyboria batschiana, niszczącego żołędzie przez ich mumifikacje.

RODZAJE STRATYFIKACJI-

-stratyfikacja chłodna- +3C, 3 miesiące Kl, Bk, Jd

-stratyfikacja ciepło chłodna z krótką fazą ciepła-

+20C, 2-4 tyg +3C 3-5 miesiace czereśnia ptasia, czeremcha,

-strat ciepło chłodna z długą fazą ciepła- 20+25C, 3-5 miesi +3C,3-5 miesie: Js, Lp, Gb,Gł, Róza dzika

-strat ciepło-chłodna ciepłochłonna cykliczna faza cieplna- +15+25C 3-5 mies +3C -3-5 mies CIS.

in situ powinno być odnowienie naturalne wytypowanych populacji. Jeśli odnowienie natu­ralne jest niemożliwe, należy zastosować odno­wienie sztuczne. Sztucznie odnowione powierzch­nie z określoną populacją nie powinny być mniejsze niż 10 ha. Podstawowym elementem ochrony genów in situ powinny być drzewostany nasienne i zakładane z nich rejestrowane uprawy pochodne. Ten typ banku genów obejmowałby reprezentację większości populacji występujących na obszarach naturalnych zasięgów podstawo­wych gatunków drzew leśnych.

Ochrona bogactwa genetycznego

ex situ doty­czy populacji i ekotypów, które głównie z powo­du oddziaływania zanieczyszczeń przemysłowych wymagają przeniesienia poza obszary ich wystę­powania. Takich działań wymagają obecne popu­lacje świerka i modrzewia z rejonu Sudetów, dę­bu w rejonach jego masowego zamierania oraz jodły niemal na całym obszarze naturalnego jej występowania. Uprawy ex situ powinny być za­kładane na terenach o niewielkim skażeniu po­wietrza, ale w możliwie podobnych warunkach ekologicznych. W pierwszej kolejności należy do tych celów wykorzystać nasiona zebrane w drze­wostanach planowanych do zachowania popula­cji. Z siewek otrzymanych z tych nasion należy zakładać uprawy zachowawcze. Jeśli obradzanie nasion nie występuje albo jest niewystarczające, należy w starszych drzewostanach pozyskiwać pędy do szczepień i wegetatywnego rozmnażania metodami tradycyjnymi lub w kulturach tkanko­wych, a uzyskane w ten sposób sadzonki po­szczególnych klonów wykorzystywać do zakłada­nia plantacji nasiennych. Należy dążyć do tego, aby w uprawach i plantacjach zachowawczych populacje były reprezentowane przez możliwie dużą liczbę sadzonek, szczepów lub wegetatyw­nie rozmnożonych osobników.

RODZAJE SKARYFIKACJI

kaleczenie lub zmiękczanie różnymi środkami twardej nieprzepuszczalnej łupiny nasienia w celu ułatwienia mu pobrania wody i przyspieszenia przez to procesu kiełkowania.

Mechaniczna, chemiczna, termiczna ( wrzątek).

ZAPOBIEGANIE

DEFORMACJOM KORZENI W POJEMNIKACH wielkość pojemników dostosowana do gatunku stosowanie pojemników przerostowych - korzeń przerasta ścianki pojemnika, a później wychodzi na powietrze i mamy do czynienia z tzw. cięciem powietrzem „air prunning” co jest zjawiskiem korzystnym. zastępowanie płaskiego dna pojemników ażurowym lub wyposażonym w szczeliny dzięki czemu zbyt długie korzenie przerastają i zostają wysuszone przez powietrzenie stawianie pojemników bezpośrednio na ziemi, ale na specjalnych stelażach dzięki czemu miedzy pojemnikiem, ziemia jest warstwa powietrza wytwarza się wiązkowy system korzeniowy co jest zjawiskiem korzystnym stosowanie na powierzchni pojemników o przekroju okrągłym specjalnych żeberek lub nacięć stosowanie pojemników o ściankach ustawionych pod kątami prostymi lub ostrymipowlekanie ścianek naczyń związkami siarki produkcja większej ilości sadzonek w dużej skrzynce a następnie wycinanie sadzonek z większej bryły podłoża.

ZMIENNOŚĆ POPULACYJNA:

Swierk- gatunek polimorficzny , przewaz zmienność klinarna , jest korelacja między wys nad p. m drzewostanów matecznych a cechami potomstwa. Swierk górski wolniej przyrasta. Trzy tyy ugałęzienia : grzebieniasta szczotkowaty, płasko gałęźny.

Modrzew- przewaza zmiennośc populacyjno skokowa, naturalne obszary wystepowania są izolowane ,nastąpiło wtórne wymieszanie pochodzeń w wyniku stosowania na szeroką skale sadzenia siewek z obcych nasion. GRUPY: alpejski, sudecki- b dobry

Polski- DĄB - zmiennośc poplacj klinarna- brak wyraźnych ekotyp. Zmienność populacyjna polega na zróżnicowani fenologi dł okresu wegetacyjnego , termin rozwoju Paczków na wiosnę. Najdłuższy okres wegetacji maja dęby ochodzące z klimatu atlantyckiego, ale wrażliwy na przymrozki. Przenosić nasiona można z płn na pd i z zachodu. Zmiennośc indywidualna polega na okroju drzew który jest w dużej mierze dziedziczony. Wyst 4 formy pokrojowe miotlasty, paranoidalny, rozłożysty formy - poleska forma korowiny, paraecox ,tardifolia

JAK BADA SIĘ ŻYWOTNOŚĆ NASION Db So.
Żywotność nasion można badać w trojaki sposób. Dla sosny jest to metoda barwienia zarodków metodą indygokarminową lub tetrazową( tu sprawdza się stopień zabarwienia zarodka), dla dębu przez krojenie nasion ( sprawdzamy stopień wykształcenia i rozwój zarodka, oraz jego ewentualne uszkodzenie np.: przez grzyby),lub przez próbę kiełkowania. Można też badać metodą Rentgenową przez naświetlanie promieniami Rentgena.

METODY POBIERANIA PRÓBEK NASION-

Po przekątnej kwadratu- uformowany z materiału siewnego kwadrat dzieli sie dwoma przekątnymi w trójkąty z których usuwa się dwa przeciwległe.

Grobelek- prostokąt dzieli się na co najmniej 10 grobelek z których usuwa się co drugą

Przez przepaławianie- kwadrat lub prostokąt dzieli sie na dwie równe części i jedną z nich losowo sie odrzuca.

METODY OKRELANIA WILGOTNOCI NASION -

Suszarkowo- wagowa , barwnej reakcji papierka, przewodnosci elek

METODY OKREŚ ŻYWOTNIOSCI NASION :

Próba krojenia np. Bk, Db , chemicze subtsancje kontrastowe,

Na podtawie ich wewnętrz budowy : św So

Metoda rentgenowska:

Biochemiczne: różnymi odczyni kami , m tetrazowa i m indygo karminowa

RODZAJE POJEMNIKÓW PAPEROT i ESCOPOTS-

RODZAJE POJEMNIKÓW GM:

RODZAJE POJEMNIKÓW NISTULI- baloty foliowe-

TYPY POJEMNIKA W mETODZIE FINPOTS :

TYP POJEMNIKA W METODZIE Vapo-Box

TYP POJEMNIKA W METODZIE Enso-

OKRES PRODUKCJI W SYSTEMIE Jaffa: 3 miesiące , Wymiary pojedyńczych brykietów: so- 160x50x15

Św- dwukrotnie grubszy

TYP POJEMNIKÓW M-W:

CO TO JEST ROZMNAZANIE ATOWEGETATYWNE: i SPOSOBY: polega na uzyskaniu nowego organizmu z części rośliny matecznej , która wytwarza brakujące organy. W ten sposób rozmnaża się więc rośliny przez zrzezy pędowe, korzeniowe, oraz odział, odrost, kopczykowanie , odkłady, a w warunkach laboratoryjnych przez kultury tkankowe.

ROZMNAŻANIE HETEROWEGETATYWNE:- to szczepienie zrzezów na podładkach lub okulizacja. Tę metodę stosuje się w leśnictwie np. przy zakładaniu plantacji nasiennych.

SPOSOBY ROZMNAZANIA AUTOWEGETATYWNEGO PRZEZ ODKŁADY: zwykłe , płaskie, powietrzne i powtarzane.

TERMINY UKORZENIANIA:

Sosna- II-III, Modrzew- VII-poł IX

Brzoza- VI-VII, Świerk- III-15IV,

Dąb- VI-VII, Buk- VI-VII,

Jesion- VI-VII, Jodła- III-IV,

Klon- VI-VII, Lipa-VI-VII,

Olsza- VI, Wierzby- II-III

RODZAJE SZTUCZNYCH PODŁOŻY:

Perlit-Wermikulit-.Wełna mineralna- Keramzyt-Styromull-

Cyklofiza- wiek rośliny matecznej

Peryfiza- efekt położenia sadzonkowanego pędu

Podłoże ŚCIÓŁKOWE- nadaje się t przede wszystkim nie rozłożona ściółka świerkowa i jodłowa, a następnie modrzewiowa i jedlinowa.

PRODUKCJA MATECZNA- czyli zrzezy z rośliny matecznej. Rośliny mateczne po pozyskaniu zrzezów zdrewniałych przechowuje się przeważnie w matecznikach ( np. topoli, wierzby) coroczne ścinanie pędów na zrzezy lub żywokoły sprawia że karpy mają postać rozrośniętych krzewów i dostarczają dużej ilości zrzezów .

PRODUKCJA BEZMATECZNIKOWA- pozyskuje się zrzezy zrzeszy jednorocznych sadzonek, a bezpieńki pozostawia się na sadzonki do upraw.

PRODUKCJA hydroponiczna

Uprawa roślin bez gleby tylko w roztworze wodnym z którego pobiera składniki

PH TORFU- niski (3-3,5), wysoki - ( 5,5-6,5)

KOLORY FOLI: czerwona, pomarańczowa, biała,- najczęściej stosowana jest biała o grubości 0,15-0,20mm bo przepuszcza 90% światła.

RODZAJ PODŁOŻA W METODZIE NEUBACHERA:

Jako podłoża do produkcji siewek używa się mieszaniny próchnicy moder i półrozłożonej ściółki iglastej w stosunku 1:1, bez działu części mineralnych, także torfu, mieszaniny torfu z piaskiem lub częściowo rozłożonej ściółki.

RODZAJ PODŁOŻA W METODZIE DUNEMANNA:

Przed wysiewem nasion na podłoze ściółkowe wysypuje się warstwę piasku- 0,5-1,0 cm, lub lepiej torf grubości 1-2 cm. Wysiane nasiona muszą być przykryte tym samym materiałem. Do napełnienia ram najlepiej nadaje się nie rozłożona ściółka iglasta układa się stopniowo warstwami ok. 10 cm grubości.

CECHY SADZONEK WYPRODK Z ZAKRYTY SYSTEM KORZENIOWYM:

Większe rozmiary, przewaga suchej masy części nadziemnych

Średnica cząstek kory jako podłoża: optymalne wymiary cząstek kory wynoszą 3-5 mm, dopuszczalne zróżnicowanie waha się w granicach 3-20mm.

CECHY PODŁOŻA DO PRODUKCJI-: sterylność, duża porowatość( porowatość przestworami różnej wielkości), dobrymi stosunkami powietrznymi, dużą pojemnością wodną, znaczną zdolnością sorpcyjną i dostępnością związków pokarmowych dla korzeni roślin, trwałością struktury, łatwością przygotowania i regulowania pH i zawartości składników pokarmowych, niską ceną.

Podłoże mineralne i organiczne:

Torf , kora, ściółka, piasek żwir- nie powinno się używać materiału o ziarnach mniejszych od 0,5mm.

WARUNKI ZEWNĘTRZNE WPŁYWAJĄCE NA UDATNOŚĆ UKORZENIANIA:tempera, wilgotność , światło, podłoże, stymulatory, odpowiednie substraty

Optymalna długość zrzezów pędowych drzew iglastych - ( 5-10cm), a liściastych wynosi 6-10 cm (2-4 ) międzywęźla.

Optymalna tem w namiocie by zachodziła fotosynt -20-25 C

FAZA ROZMNAŻANIA METODĄ KULTR TKANKO:- izolacja szczytu wierzchołkowego pęd, przeniesienie na nowa pożywkę, ukorzenienie, wzrost, powstanie nowej rośliny.

WYMIARY NAMIOTÓW: szer:4,6,9 m dł: 30m , a przy namiotach szer 9m dozwolone jest 50m ,

wewnętrzne czynniki ukorzenia ::

pochodzenie- czyli z której części pozyskano.: czas pozyskania, zdrewniałe czy zielne, zdrowotność, długość zrzezów i biegunowość .

Czystość nasion-wyrażony w procentach stosunek masy pewnej ilości z wyglądu zdrowych nasion danego gatunku do ogólnej masy próbki.

Masa 1000 nasion- właściwość chartka dla danego gatunku wyrażająca się masą 1000 szt normalnie wykształconych i zdrowych nasion bez zanieczyszczeń.

Zdrowotność nasion- wyrażony w odsetkach stosunek liczbowy nasion zdrowych do ogólnej liczby nasion w próbce

Energia kiełkowania- właściwość określana odsetkiem nasion normalnie kiełkujących w pierwszym okresie próby kiełkowania

Zdolność kiełkowania- właściwość określana odsetkiem nasion normalnie kiełkujących przez cały okres próby.

Wilgotność nasion -ilość zawartej wody w nasionach określana przez zastosowanie metody suszenia lub barwnej reakcji i wyrażona w odsetkach po odniesieniu się do początkowej masy tych nasion

sosny:zwycz, gór, czarn, banka, smoło, świerk, modrze, żywotn- przechowywanie wiosny - wilg- 6-7%, temp dodatnia otoczenia, pojemniki zamknięte lub luzem

przecho ponad rok do 5 lat wilg 6-7%, t<+4C do 10lat w-4-6%, tod -4-10%,p.z

nie wymagają przysposob do siew

brzozy i olsze-przech do wiosny, wilg 12-16% w workach z przekładkami papieru, do 2 lat w:7% t: <+5C poj zamk dłużej : w:3%, t: od - 4% Cdo 10%C poj zamk nie wymagają prztsposob do siewu

topole i wierzby- do wiosny podsuzyć w temp 18-24C w: 10%, przechowa w temp <+5 C poj zamk korkiem z waty do 2 lat :w: 10%, t: od +2C do -2C poj zamk dłużej w: 4-7% t: od -5Cdo -15 poj zamk, nie wymagają przysposob

robinia akacjowa- do wiosny w suchym i chłodnym miejscu do 3 lat w: 7% t: <+5C, dłużej:w:4-7%, dłużej: t: od -5Cdo -15C poj zamk - skaryfikacja

sosna wejmutka, jedlica- do wiosny: nasiona świeżo zebrane dołować lub w skrzynkach w t: < 5C: do 5 lat:w: 6-7% t:<+4C oj zamk : dłużej w: 4-6% t: <0C poj zamk . przyspos do siewu stratyfikacja chłodna 3-5 m-cy przed wysiewem 2-3 tyg w tem : -5C

jodła pospolita- do wiosny dołowanie, do 3 lat : w: 12-13% t: od -4Cdo -10C poj zamk, dłużej w: 8-9% t: od -10C do -15C poj zamk przysp do siew 3-4 m-ce

dęby-do wiosny dołowanie do 3at :45% t: od +2C do -1C w suchych trocinach torfie lub luzem niewymagalne przysposobienie do siewu

klony : pospolity, polny, jesionolistny

do wiosny się dołuje, do 2 lat podsuszone luzem dłużej w: 7-10% t: -3C przysposob stratyfikacja chłodna 2-3 m-ce w temp od +5C do +3C

klon jawor-do wiosny się dołuje do 3 lat :w: 24% t: -3C

przysposobienie straty chłodna 4-5 tyg przy wilgot 40% w tem 1C

klon srebrzysty wysiew bezpośrednio po opadnięciu kiełkowanie w temp +20C , do 12 m-cy w: 50% t: -3C poj zamk przysposob nie wymaga

wiązy: wysiew na zielono dojrzałe podsuszyć i przechowywać luzem, ponad rok w: 10% t: -3C poj zamk nie wymaga przysposob

czeremchy- do wiosny się dołuje do 2 lat : w: 8-12% t: <+3C poj zamk przysposob do siewu strat ciepło-chłdna str ciepła 2 tyg, chłodna 3 m-ce

czereśnia ptasia- do wiosny się dołuje powyżej 1 roku w: 10-11%, t: <0C poj zamk, str ciepl-2 tyg ,str chłod 3 m-ce

limba-ponad rok podsuszone t:<+3C poj zamk ,str ciep 3-4m-ce, str chłod 6-10 mce

cis-ponad rok posuszone , t: +5C poj zamk,str ciep 5 m-cy cykliczna. Str chł 3m

lipa drobnolistna- wcześnie zebrane wysiać powyżej rok ,w: 7-10%,t: od +5Cdo -10C poj zamk, str ciep 1-3 m-ce, str chłod 4-5m ce

lipa szerokolistna-wcześnie zebrane wysiać powyżej roku, w: 7-10%, t: od +5C do -10C poj zamk str ciep - 2 m-ce, str chłod 6-10 m-ce grab -wcześnie zebrane wysiać, ponad rok podsuszone i oskrzydlone w: 11%,t<+3C poj zamk , str ciep 2-4 tyg , w: 7-10% , t: -3C, poj zamk

,str ciep 2-4tyg m-ce, str chlod 3 m-ce

jesion wyniosły-wcześnie zebrane wysiać powyżej roku, w: 7-10%, t: -3C poj zamk , str ciep- 4 m-ce, str chłod- 4m-ce

jałowiec- podsuszone , t: od +5C do -7C poj zamk , str ciepl 2-3 m-ce, str chło 3me

kruszyna—dołowanie od X lub siew jesienny , do 2 lat : podsuszane t: +5 C luzem , str ciepl- 1m-c ,str chłod4 m-ce

szakłak -do wiosny się dołuje , odsuszone , t: < +5 C poj zamk, str chło 4-5 m-ce

kalina koralowa-do 10lat : podsuszone t: od 3 C , przysposob siew , str ciepl 4 m-ce, str chłod 4 m-ce

bez czarny i koralowy-dołowanie od X , do 2 lat : podsuszone t: +5C poj zamk ,przysposob do siewu str ciepl 1 m-c, str

chłod 4 m-ce dla koralowego- str ciepl 1 m-c, str chlod 3 m-ce

trzmieliny-do 2 lat : podsuszone , t +5C poj zamk, do 7 lat : w stanie wilgotnym , w stałej temp od +15C do +25C lub zimnej + 3C ( suszenie obniża żywotność), str ciep 3 m-ce, str chłod 4 m-ce

głóg- do 2-3 lat : podsuszone t+5C poj zamk , przysposob do siewu, str ciepl 2-4 m-ce, str chłod 6 m-ce

róża dzika- do 2-4 lat: podsuszone, t: od 3C do +1C poj zamk , przysosob do siewu str ciepl 2-3 m-ce ,str chłod 4 m-ce wschody w warunkach cyklicznej zmiany t : +3C i +20 C

dereń jadalny - wysiew po zbiorze , do 2-4 lat : podsszone t: od +5C do +3C poj zamk , przysposobienie do siewu str ciep 2 m-ce, str chłod ponad 2 m-ce

kruszyna—dołowanie od X lub siew jesienny , do 2 lat : podsuszane t: +5 C luzem , str ciepl- 1m-c ,str chłod4 m-ce

szakłak -do wiosny się dołuje , odsuszone , t: < +5 C poj zamk, str chło 4-5 m-ce

kalina koralowa-do 10lat : podsuszone t: od 3 C , przysposob siew , str ciepl 4 m-ce, str chłod 4 m-ce

bez czarny i koralowy-dołowanie od X , do 2 lat : podsuszone t: +5C poj zamk ,przysposob do siewu str ciepl 1 m-c, str chłod 4 m-ce dla koralowego- str ciepl 1 m-c, str chlod 3 m-ce

trzmieliny-do 2 lat : podsuszone , t +5C poj zamk, do 7 lat : w stanie wilgotnym , w stałej temp od +15C do +25C lub zimnej + 3C ( suszenie obniża żywotność), str ciep 3 m-ce, str chłod 4 m-ce

głóg- do 2-3 lat : podsuszone t+5C poj zamk , przysposob do siewu, str ciepl 2-4 m-ce, str chłod 6 m-ce

róża dzika- do 2-4 lat: podsuszone, t: od 3C do +1C poj zamk , przysosob do siewu str ciepl 2-3 m-ce ,str chłod 4 m-ce wschody w warunkach cyklicznej zmiany t : +3C i +20 C

dereń jadalny - wysiew po zbiorze , do 2-4 lat : podsszone t: od +5C do +3C poj zamk , przysposobienie do siewu str ciep 2 m-ce, str chłod ponad 2 m-ce

---