Słowniczek do przedmiotu prawo celne i dewizowe

Wykład I

Rezydent

Rezydentem w myśl ustawy prawo dewizowe jest osoba fizyczna posiadająca miejsce zamieszkania w kraju oraz osoba prawna posiadająca siedzibę w kraju;
Do rezydentów zaliczani są także:

- inne podmioty mające siedzibę w kraju oraz posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu;
- znajdujące się w kraju oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez nierezydentów;
- polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne polskie przedstawicielstwa oraz misje specjalne, korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych

Nierezydent

Nierezydentem w myśl ustawy prawo dewizowe jest osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania za granicą oraz osoba prawna mające siedzibę za granicą, a także inne podmioty mające siedzibę za granicą, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu;

Dodatkowo nierezydentami w myśl prawa dewizowego są:
- znajdujące się za granicą oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów;
- obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne obce przedstawicielstwa oraz misje specjalne i organizacje międzynarodowe, korzystające z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych.
Nierezydentami z krajów trzecich są:
- osoby fizyczne, osoby prawne oraz inne podmioty, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu, mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w krajach trzecich;
- nierezydentami z krajów trzecich są również znajdujące się w tych krajach oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów lub nierezydentów z innych krajów,

Terytorium kraju

Zgodnie z ustawą prawo dewizowe jako terytorium kraju traktowany jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej

Kraje Trzecie

Krajami trzecimi są inne państwa niż Rzeczypospolita, niebędące jednak państwami członkowskimi Unii Europejskiej;

kraje trzecie należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju traktuje się na równi z państwami członkowskimi Unii Europejskiej

Środki płatnicze

KRAJOWYMI ŚRODKAMI PŁATNICZYMI są waluta polska oraz papiery wartościowe i inne dokumenty, pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walucie polskiej;

WALUTĄ POLSKĄ są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące w kraju prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie;

WARTOŚCIAMI DEWIZOWYMI są zagraniczne środki płatnicze oraz złoto dewizowe i platyna dewizowa;

ZAGRANICZNYMI ŚRODKAMI PŁATNICZYMI są waluty obce i dewizy;

WALUTAMI OBCYMI są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR);

WALUTAMI WYMIENIALNYMI są waluty obce państw spełniających wymagania art. VIII statutu Międzynarodowego Funduszu Walutowego,

DEWIZAMI są papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walutach obcych;

ZŁOTEM DEWIZOWYM I PLATYNĄ DEWIZOWĄ jest złoto i platyna w stanie nieprzerobionym oraz w postaci sztab, monet bitych po 1850 r., a także półfabrykatów, z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej; złotem dewizowym i platyną dewizową są również przedmioty ze złota i platyny zazwyczaj niewytwarzane z tych kruszców;

PAPIERAMI WARTOŚCIOWYMI są papiery wartościowe udziałowe, w szczególności akcje i prawa poboru nowych akcji oraz papiery wartościowe dłużne, w szczególności obligacje, wyemitowane lub wystawione na podstawie przepisów państwa, w którym emitent lub wystawca ma swoją siedzibę albo w którym dokonano ich emisji lub wystawienia;

JEDNOSTKAMI UCZESTNICTWA W FUNDUSZU ZBIOROWEGO INWESTOWANIA są nabywane przez uczestników funduszu tytuły do udziału w jego aktywach, które zgodnie z odrębnymi przepisami lub na żądanie uczestnika funduszu są odkupywane lub umarzane przez fundusz z jego aktywów, na wcześniej określonych warunkach;

OBROTEM DEWIZOWYM jest obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju;

OBROTEM DEWIZOWYM Z ZAGRANICĄ jest:
- zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować dokonywanie między rezydentem i nierezydentem rozliczeń pieniężnych lub przeniesienie między rezydentem i nierezydentem własności wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także wykonywanie takich umów lub czynności;
- zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej, powodującej lub mogącej powodować przeniesienie między rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą, a także wykonywanie takich umów;
- dokonywanie wywozu, przekazywanie oraz wysyłanie za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także dokonywanie ich przywozu, przekazywanie oraz nadsyłanie z zagranicy do kraju;

OBROTEM WARTOŚCIAMI DEWIZOWYMI w kraju jest zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej powodującej lub mogącej powodować dokonywanie w kraju między rezydentami lub między nierezydentami rozliczeń w walutach obcych albo przeniesienie w kraju między rezydentami lub między nierezydentami własności wartości dewizowych, a także wykonywanie takich umów lub czynności;

DZIAŁALNOŚCIĄ KANTOROWĄ jest działalność gospodarcza prowadzona na podstawie zezwolenia, polegająca na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży.

Pojęcie prawa celnego

Encyklopedia prawa - wyodrębiona z prawa finansowego i prawa daninowego gałąź prawa ze względu na swoistość podmiotu regulacji. Obejmuje regulacje zasad obrotu towarowego z zagranicą, pobierania z tego tytułu ceł i innych należności celnych, postępowania celnego, kontroli celnej, organizacji i funcjonowania administracji celnej

W. Czyżowicz - ogół norm i procedur regulujących międzynarodowy obrót towarami, prawa i obowiązki podmiotów dokonujących tego obrotu oraz ustrój, prawa i obowiązki władz stanowiących i egzekwujących przestrzeganie tych norm w interesie racji stanu państwa lub państw członkowskich międzynarodowej organizacji integracyjnej

Rozróżniane są następujące normy prawa celnego

Normy materialne,- treść działań organów administracji celnej - podstawowe zasady obrotu towarowego z zagranicą - czyli przepisy prawne dotyczące podmiotu i przedmiotu, kontroli

Normy proceduralne - służą realizacji prawa celnego materialnego. Sposób praw i obowiązków uczestników obrotu towarowego z zagranicą. Regulują tryb i zasady postępowania organów administracji celnej jak i osób występującymi przed nimi

Normy ustrojowe - traktują o ustroju i zakresie działania organów administracji celnej

Państwa ze specjalnym statusem

Rodzaje urzędów celnych

Urząd celny wjazdu - urząd celny wyznaczony przez organa celne, do którego należy bezzwłocznie pwrzewieźc towary sprowadzone na obszar celny Wspólnoty i w którym zostaną one poddane stosownym kontrolom wjazdowym opartym na oecnie ryzyka

Urząd celny wwozu - urząd celny wyznaczony przez organa celne zgodnie z przepisami, w którym mają zostać przeprowadzone formalności mające na celu nadanie wprowadzonym na obszar celny Wspólnoty towarom przeznaczenia celnego, w tym odpowiednie kontrole oparte na ocenie ryzyka

Urząd celny wywozu - urząd celny ustalony zgodnie z przepisami, w którym mają zostać przeprowadzone formalności mające na celu nadanie wywożonym z obszaru celnego Wspólnoty towary przeznaczenia celnego, w tym kontrole oparte na ocenie ryzyka

Urząd celny wyjazdu - ustalony zgodnie z przepisami urząd celny, któremu zgodnie z przepisami należy przestawić towary zanim opuszczą obszar cenny Wspólnoty w tym kontrole oparte na ocenie ryzyka

Kontrola celna

Zgodnie z WKC kontrola celna oznacza wykonanie specjalnych czynności przez organa celne w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów celnych i innych przepisów dotyczących wwozu, wywozu, tranzytu, przewozu i końcowego wykorzystania towarów w obrocie pomiędzy obszarem celnym Wspólnoty a państwami trzecimi oraz obecności towarów nieposiadających statusu wspólnotowego

1

Terytorium

Terytorium Wspólnoty Europejskiej

Terytorium celne
/statystyczne

Terytorium objęte podatkiem VAT

Wyspy Owcze, Grenlandia (Dania)

NIE

NIE

NIE

Helgoland, Busingen (Niemcy)

TAK

NIE

NIE

Wyspy Kanaryjskie (Hiszpania)

TAK

TAK

NIE

Ceutą i Melillą, (Hiszpania)

TAK

NIE

NIE

Góra Athos (Grecja)

TAK

TAK

NIE

Pays de Gex i Haute Savoine (Francja)

TAK

TAK

TAK

Francuskie departamenty zamorskie (Martynika,Gwadelupa, Gujana Francuska)

TAK

TAK

NIE

Terytoria zamorskie Francji (Nowa Kaledonia, Polinezja,Wallis i Futura)

NIE

NIE

NIE

Mayotte, ST. Pierre, Miquelon (Francja)

NIE

NIE

NIE

Livigno, Campinoe dTtalia i Jezioro Lugano (Włochy)

TAK

NIE

NIE

Gorizia, Val d'Aste (Włochy)

TAK

TAK

NIE

Aruba, Antyle Holenderskie (Holandia)

NIE

NIE

NIE

Azory, Madera (Portugalia)

TAK

TAK

TAK

Wyspy Alandzkie (Finlandia)

TAK

TAK

NIE

Wyspy Normandzkie

NIE

TAK

NIE

Wyspa Man

NIE

TAK

TAK

Gibraltar

TAK

NIE

NIE

Monaco

NIE

TAK

TAK

Andora

NIE

NIE

NIE

San Marino

NIE

NIE

NIE

Watykan

NIE

NIE

NIE

---