1. IDENTYFIKACJA PREPARATU, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA

Nazwa handlowa:	Penetrant Checkmor 200 w aerozolu
Numer produktu:	2370
Rodzaj preparatu:	Preparat penetracyjny
Zakres stosowania:	Preparat stosowany w badaniach penetracyjnych
Producent:	ELY CHEMICAL COMPANY LTD Lisle Lane, Ely, Cambridgeshire, CB7 4AS, Wielka Brytania tel.: [phone] fax.: [phone]
Dystrybutor:	P.H.U. “KTI” ul. Grunwaldzka 311, 80-309 Gdańsk tel.: [phone] fax: [phone] tel.: [phone]

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Charakter chemiczny: Roztwór czerwonych barwników w mieszaninie rozpuszczalników węglowodorowych, środków powierzchniowo-czynnych i substancji uzupełniających, w postaci aerozolu. Nośnikiem gazowym jest mieszanina propan-butanu (LPG).

Składniki stwarzające zagrożenie:

Nazwa chemiczna	% wag.	Nr CAS	Nr WE	Symbole ostrzegawcze	Symbole zagrożenia (R)*
Destylaty lekkie obrabiane wodorem. (ropa naftowa)	40-70	64742-47-8	265-149-8	Xn	65
CI Solvent Red	1-5	92257-31-3	-	Xn	40*
eter nonylofenolopolietoksylowy	5-10	9016-45-9	500-024-6	Xn	22-41-52/53
izobutan	7-13	75-28-5	200-857-2	F+	12
butan	7-13	106-97-8	203-448-7	F+	12
propan	3-7	74-98-6	200-827-9	F+	12
Objaśnienie: T^+= bardzo toksyczny, T= toksyczny, C= żrący, Xn= szkodliwy, Xi= drażniący, E= wybuchowy, O= utleniający, F^+= skrajnie łatwopalny, F= wysoce łatwopalny, N= niebezpieczny dla środowiska
*Pełne znaczenie symboli zagrożenia R z punktu 2 ujęto w punkcie 16

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

Produkt został zaklasyfikowany jako niebezpieczny zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 02.09.2003r.			F+ Xn
Zagrożenie pożarowe:		Produkt skrajnie łatwopalny. R 12 Pary z powietrzem wytwarzają mieszaniny wybuchowe.
Zagrożenie toksykologiczne:		Ograniczone dowody działania rakotwórczego. R40 Działa szkodliwie; może powodować uszkodzenie płuc w przypadku połknięcia. R65
Zagrożenie ekotoksykologiczne:		Pomijalne.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego składnikami preparatu środowiska. Ułożyć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Skontaktować się z lekarzem.
Następstwa wdychania:
1.	W przypadku wystąpienia takiej potrzeby - wykonać sztuczne oddychanie lub w razie potrzeby podać tlen - najlepiej jeśli tego dokona osoba przeszkolona.
2.	Zapewnić pomoc lekarską.
Następstwa połknięcia:
1.	Mało prawdopodobne, lecz jeżeli zaistnieje, w pierwszej kolejności skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznego. Nie wywoływać wymiotów. Zagrożenie zachłyśnięciem się.
2.	Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leżenie i ciepło.
Kontakt z oczami:
1.	Przemyć skażone oczy większą ilością letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach. Przykryć oczy jałowym opatrunkiem.
2.	Zapewnić pomoc okulisty.
Kontakt ze skórą:
1.	Zdjąć skażone ubranie i buty. Oczyścić mechanicznie skażoną skórę, przemyć dużą ilością wody a następnie wodą z łagodnym mydłem.
2.	W przypadku gdy podrażnienie skóry nie przemija (spray usuwa tłuszcz), skonsultować się z lekarzem dermatologiem.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU

Szczególne zagrożenia:	Produkt skrajnie łatwopalny R12. Pojemniki z preparatem narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować. Istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo wytworzenia mieszanin wybuchowych z powietrzem. Nie dopuścić do przedostania się mieszaniny gazowej do kanalizacji ze względu na możliwość eksplozji. Zanieczyszczone powietrze nasycać rozproszoną wodą.
Środki gaśnicze:	gaśnice CO2, proszki gaśnicze, , piana odporna na alkohol.
Nie zalecane środki gaśnicze:	Strumienie wody.
Zalecenia szczegółowe:	Nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię palącego się preparatu. Pojemniki narażone na działania ognia lub wysokiej temperatury chłodzić rozproszoną wodą i w miarę możliwości usunąć z zagrożonego obszaru.
Sprzęt ochronny strażaków:	W zamkniętych przestrzeniach aparaty izolujące drogi oddechowe. Eksplozymetr.
Uwaga dodatkowa:	Mozliwość wytwarzania się toksycznych gazów, zawierający chlorowodór.

6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA

Środki ochrony osobistej:	Ubrania robocze ze zwartej tkaniny, rękawice z tworzywa odpornego na działanie węglowodorów, buty z tworzywa nitrylowego, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2 oraz filtrem par oznaczonym kolorem brązowy i literą A).
Zalecenia szczegółowe:	Zapewnić wydajną wentylację. Usunąć wszelkie potencjalne źródła zapłonu, zabezpieczyć uszkodzone opakowania, zebraną ze środowiska Zastosować suche sorbenty mineralne (piasek, diatomit, żel krzemionkowy). Zanieczyszczoną ciecz umieścić w szczelnym opakowaniu zastępczym i skierować do zniszczenia.
Zabezpieczenie środowiska:	Nie dopuścić do swobodnego przemieszczania się rozlanego preparatu. Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skażenia wód powiadomić odpowiednie władze. Zużyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw.
Metody utylizacji:	Na drodze spalania w licencjonowanych instalacjach.

7. POSTĘPOWANIE Z PRODUKTEM I JEGO MAGAZYNOWANIE

Zapobieganie zatruciom:	Podczas wszelkich, wykonywanych czynności z preparatem: Nie jeść, nie pić, nie palić nie zażywać lekarstw, Unikać bezpośrednich z nim kontaktów, Unikać wdychania par i aerozoli, Przestrzegać zasad higieny osobistej, Stosować odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej.
Zalecenia dotyczące magazynowania:	Wszelkie pomieszczenia magazynowe muszą być wentylowane, (możliwość wytwarzania się mieszanin wybuchowych z powietrzem). Instalacje elektryczne powinny spełniać wymogi przeciwwybuchowości.
Magazynowanie:	We właściwie oznakowanych, fabrycznych opakowaniach, z informacją w języku polskim zgodną z obowiązującymi normami. Magazyny muszą być przystosowane do przechowywania preparatów skrajnie łatwopalnych pod ciśnieniem. Zapobiegać gromadzeniu się ładunków elektrostatycznych. Wyeliminować jakiekolwiek źródła zapłonu, w tym napięcie elektrostatyczne. Unikać kontaktów z silnymi kwasami, silnymi alkaliami, silnymi czynnikami utleniającymi - groźba reakcji egzotermicznej. Chronić przed działaniem promieni słonecznych i źródeł ciepła >50^oC. Zapoznać się z treścią karty-charakterystyki.
Metody postępowania z odpadami:	Za odpad można uznać preparat, który w żadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowy preparat odstawiany jest do certyfikowanych instalacji, celem rozładowania opakowań i likwidacji zawartości na drodze spalania.

8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania preparatu skrajnie łatwopalnego, pod ciśnieniem.

Ochrony osobiste:

Ręce:	Rękawice z tworzywa nitrylowego lub butylowego, buty z tworzywa nitrylowego lub butylowego.
Oczy:	Okulary ochronne w szczelnej obudowie .
Drogi oddechowe:	W normalnych warunkach nie wymagane. W przypadku zagrożenia ochrony dróg oddechowych (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2 oraz filtrem par oznaczonym kolorem brązowym i literą A).
Skóra i ciało:	Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.

Inne informacje:

Ochrony zbiorowe:	Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zapewnić Zdroiki w pobliżu stanowisk pracy. Tam, gdzie występuje możliwość pojawienia się wybuchowych stężeń gazów, par preparatu, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą.
Higiena pracy:	Obowiązują przepisy ogólne higieny pracy. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zażywać leków podczas pracy.

Normy ochronne:

PN-EN 344:1996 - Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do użytku w pracy. Zmiana A1

PN-EN 166:2002 (U) - Ochrona indywidualna oczu. Wymagania.

PN-EN 374-3:2004 (U) - Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów

PN-EN 466:1998 - Odzież ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieży chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3)

Powietrze na stanowiskach pracy

PN-EN 1540:2004	Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia
PN-EN 689:2002	Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny narażenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa.
Ocena narażenia: Zgodnie z normami polskimi dotyczącymi poszczególnych składników preparatu.

Najwyższe dopuszczalne stężenie w środowisku pracy poszczególnych składników preparatu:

CAS	Składnik	NDS (mg/m^3)	NDSCh (mg/m^3)
64742-47-8	Destylaty lekkie obrabiane wodorem. (ropa naftowa)	100(nafta)	300(nafta)
106-97-8	Butan	1900	3000
74-98-6	Propan	1800	-

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

(dotyczy produktu przed umieszczeniem w pojemnikach ciśnieniowych)

Postać preparatu:	Rzadka ciemnoczerwona ciecz
Zapach:	Charakterystyczny
pH:	Nie dotyczy
Temperatura wrzenia:	Nieznana
Temperatura topnienia:	Poniżej -10^oC
Temperatura zapłonu:	Powyżej 100^oC
Palność:	Gaz nośny —skrajnie łatwopalny
Temperatura samozapłonu	Nieznana
Własności wybuchowe:	Nieznane
Własności utleniające:	Nie dotyczy
Prężność par:	Nieznane
Gęstość względna:	0,86 g/cm^3
Rozpuszczalność w wodzie:	Tworzy emulsję z wodą
Lepkość :	4,6 cSt /40^oC

10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Reaktywność i stabilność:	Preparat w warunkach prwidłowego przechowywania jest chemicznie stabilny. Pary z powietrzem tworzą mieszaniny wybuchowe. Ciśnienie w pojemnikach/ instalacjach rośnie wraz ze wzrostem temperatury. Pigment osiada po odstawieniu. Przed użyciem zamieszać.
Sytuacje i materiały których należy unikać:	Unikać kontaktów z silnymi czynnikami utleniającymi takimi jak chromiany i kwas azotowy. Unikać narażenia na działanie wysokich temperatur. Może barwić, rozkładać lub rozpulchniać gumę i organiczne powłoki.
Niebezpieczne produkty rozpadu:	W wysokich temperaturach powstają niebezpieczne produkty rozkładu, zawierające m.in. tlenek i ditlenek węgla,
Właściwości korozyjne	Brak

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Drogi narażenia: Wdychanie par, spożycie, kontakt ze skórą, kontakt z oczami.

Informacja ogólna. Ograniczone dowody działania rakotwórczego, wskutek obecności barwnika z grupy azo Solvent Red 164(CAS 92257-31-3), który może metabolizować w organizmie do 2-aminoazotoluenu lub 2-toluidyny - zidentyfikowanych jako rakotwórcze dla zwierząt.

LD50(doustnie, szczur):5g-kg )materia

Działanie miejscowe:
Kontakt ze skórą:	Może wystąpić zaczerwienienie i podrażnienie. Może powodować wysuszanie lub pękanie skóry.
Kontakt z oczami:	Działa drażniąco na oczy. Może pojawić się podrażnienie i zaczerwienienie. Wystąpi łzawienie
Wdychanie par/aerozolu:	Niewielkie narażenie wywołuje kaszel i skrócenie oddechu. Pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy.
Połknięcie:	Działa szkodliwie, może powodować uszkodzenie płuc vw przypadku połknięcia. Występują nudności i wymioty. W ciężkich przypadkach następuje utrata przytomności, mogą też pojawić się drgawki.

Następstwa opóźnione i chroniczne:

Uczulenie:	nie dotyczy
Nowotwory:	Kanc.kat.3
Mutagenność:	nie dotyczy
Działanie na rozrodczość:	nie dotyczy
Narkotyczne:	nie dotyczy

12. INFORMACJE EKOLOGICZNE

Trwałość i rozpad: Gaz nośny i aceton szybko odparowują, pozostawiając białą warstewkę lakieru, ekologicznie neuralną. Aceton ulega biodegradacji.

Szkodliwość dla środowiska: Nie zaobserwowano ostrej toksyczności wobec organizmów wodnych, przy maksymalnej rozpuszczalności w wodzie. Nie zaobserwowano długotrwałych efektów niepożądanego oddziaływania wobec organizmów wodnych.

13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206),
Zawartość opakowania wg:
rodzaju	07 07 04	inne rozpuszczalniki organiczne, roztwory z przemywania i ciecze macierzyste,
rodzaju	16 05 04	gazy w pojemnikach zawierające substancje niebezpieczne.
Opakowania wg:
rodzaju	15 01 04	opakowania z metalu,
rodzaju	15 01 10	opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone.
Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie.
Zużyte opakowania są przekazywane do uprawnionego przedsiębiorstwa celem utylizacji lub powtórnego wykorzystania. Pozostałości i odpady produktu: Obojętny biały lakier.

14. INFORMACJE O TRANSPORCIE

A. Transport drogowy i kolejowy (RID/ADR)
UN 1950 AREOZOLE (PRZEPIS SZCZEGÓLNY SP640E)
Klasa /grupa pakowania:	2.1/-
Kod klasyfikacyjny:	5F
Ilości ograniczone:	LQ2
Nalepka ostrzegawcza Nr 2:
B. Transport morski - IMGD
IMDG-kod: (klasa/grupa pakowania)	2.1/-
EmS:	2-13
Zanieczyszczenie środowiska morskiego:	nie
UN 1950 AREOZOLE
Nalepka ostrzegawcza Nr 2:
B. Transport lotniczy
Klasa IATA/grupa pakowania:	2.1/-
UN 1950 AREOZOLE
Nalepka ostrzegawcza Nr 2:

15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Produkt został zaklasyfikowany jako niebezpieczny zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 02.09.2003r.

Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych:		F+ Xn
Napis ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych:		Produkt skrajnie łatwopalny. Szkodliwy.
Pojemnik pod ciśnieniem: chronić przed słońcem i temperaturą powyżej 50^oC. Nie przekuwać ani nie spalać, także po zużyciu. Nie rozpylać nad otwartym płomieniem lub żarzącym się materiałem. Chronić przed źródłami zapłonu - nie palić w czasie rozpylania. Chronić przed dziećmi. Bez odpowiedniej wentylacji mogą tworzyć się mieszaniny wybuchowe.
Zawiera: Destylaty lekkie obrabiane wodorem (ropa naftowa), CI Solvent Red, eter nonylofenolopolietoksylowy
Zwroty określające rodzaj zagrożenia
R 12	Produkt skrajnie łatwopalny.
R 36	Działa drażniąco na oczy.
R 40	Ograniczone dowody działania rakotwórczego.
R 65	Działa szkodliwie, może powodować uszkodzenie płuc vw przypadku połknięcia.
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania
S 2	Przechowywać poza zasięgiem dzieci.
S 9	Przechowywać pojemnik w pomieszczeniu dobrze wentylowanym.
S 16	Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu - nie palić tytoniu.
S 24/25	Unikać zanieczyszczenia skóry i oczu.
S 51	Stosować wyłącznie w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.

Kartę wykonano zgodnie z:

• Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.01r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami),

• Rozporządzenie w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.
  Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2)

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami).

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r (Dz.U. 212 poz.1769)

• Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach, (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206),

• Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638)

• Klasyfikacja towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).

• Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych. (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 czerwca 2002r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 roku. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych. (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 marca 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej. (Dz. U. Nr 80, poz. 725.

16. INNE INFORMACJE

Znaczenie symboli zagrożenia z punktu 2
R 12	Produkt skrajnie łatwopalny.
R 22	Działa szkodliwie po połknięciu.
R 40	Ograniczone dowody działania rakotwórczego.
R 41	Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu.
R 52/53	Działa szkodliwie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym.
R 65	Działa szkodliwie, może powodować uszkodzenie płuc vw przypadku połknięcia.
Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyższej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania preparatu. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyki nie może być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie może być bez pisemnej zgody używany w żadnym innym celu aniżeli podanym w p.1 karty-charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości odnośnie do wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: [phone], www.ekos.gda.pl e-mail: [e-mail]. na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań.
Punkty w których nastąpiły zmiany: 1, 2, 3, 8, 11, 13, 15, 16

* * * * *

KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO Na podstawie rozporządzenia MZ z dnia 14.12..2004 r.			P.H.U.”KTI” Gdańsk
CHECKMOR 200 (AEROZOL)
Data wydania:	Data aktualizacji: 06.03.2006	Strona/stron 2/8

---