zabłudowski-egzamin


Spis treści

  1. Podstawowe procedury metodologii projektowania sieci komunikacyjnych.


Planowanie sieci telekomunikacyjnej - zespół procesów związany z przygotowaniem założeń oraz oceny aspektów biznesowych wybranej telekomunikacyjnej działalności usługowej (struktura sieci + zawartość dostarczanych usług).

W wyniku procesu planowania sieci dokonana może być ocena efektywności ekonomicznej wybranego rodzaju działalności telekomunikacyjnej, co pozwoli podjąć decyzję o rozpoczęciu procesu inwestycyjnego. Trzeba budować sieci, które są zorientowane na charakter ruchu.

Plan:

Master plan

Planowanie sieci telekomunikacyjnej jest jednym z elementów procesu inwestycyjnego. Każdy proces inwestycyjny wymaga opracowania Master Planu. Master plan stanowi ogólny plan przedsięwzięcia oraz podstawy jego biznesplanu.

Master plan składa się z następujących części:

Ekonomiczne aspekty:

0x08 graphic
0x01 graphic

Koszty inwestycyjne: to wszystko to co budujemy (szafy, budynki); kable, media, transport, zarządzanie i utrzymanie

Koszty operacyjne: koszty kredytu inwestycyjnego(odsetki); koszty dzierżawy budynków; koszty personelu; koszty energii, podatki.

Koszt czasu życia systemu telekomunikacyjnego (czas budowy i użytkowania systemu)

0x08 graphic
0x01 graphic

  1. Techniczny plan budowy sieci.

Rozwiązanie techniczne sieci wynika bezpośrednio z zakresu usług oferowanych klientom sieci. Rozwiązanie techniczne sieci powinno być ściśle powiązane z dostępnymi rozwiązaniami w zakresie technologii, np.:

Techniczny plan budowy sieci w relacji do usług

Techniczny plan budowy sieci powinien zawierać:

  1. Sieci transportowe, rodzaje sieci transportowych.

Sieć transportowa oznacza nowoczesną, dającą możliwość zarządzania (sterowania), sieć transmisyjną. Techniczne aspekty sieci transportowej powinny obejmować:

Do budowy sieci transportowych wykorzystuje się dwa rodzaje mediów transmisyjnych:

Transmisyjne media miedziane (przewodowe) są stosowane obecnie jedynie dla budowy sieci dostępowych.

Światłowody wielomodowe - duża średnica (np. 62,5 µm), transmisja wielodrogowa;

Światłowody jednomodowe - mała średnica (np. 3Ⴘ10 µm), transmisja jednodrogowa

Transmisja sygnału w światłowodzie

0x08 graphic
0x01 graphic

Rodzaje sieci transportowych

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic
0x01 graphic

Zawsze rozróżniamy kierunek wschód i zachód. Szeregowe sygnały elektryczne zamieniamy na optyczne i sumujemy a w odbiorniku są rozszczepiane. Wewnątrz światłowodu musi być wzmacniacz optyczny.

0x08 graphic
0x01 graphic

Odległość między masztami nazywa się skokiem, zależy od częstotliwości na jakiej pracuje (im niższa f tym wyższy skok). Antena ma zdolność do nadawania, odbierania i wzmacnia sygnał.

Sieci transportowe najczęściej budowane są w postaci pierścienia (najmniej złożona struktura po drzewie).

  1. Podstawowe rekomendacje sieci SDH

0x01 graphic

Termin - hierarchia SDH został zdefiniowany przez główną cechę zastosowanej metody multipleksacji, jaką jest jej synchroniczność.

Podstawowoą cechą systemów SDH jest synchroniczność struktury ramki i zsynchronizowanie wszystkich współpracujących ze sobą urządzeń. Synchroniczność ta jest określona bardzo wysoką stałością częstotliwości zegara głównego systemu (10-11).

Hierarchia ta opisana została w zaleceniach ITU:

Przełączenia skrośne oraz transfer strumieni niższych rzędów dokonywany jest jedynie za pośrednictwem znaczników.

0x08 graphic
0x01 graphic

SDH definiuje kontenery wirtualne C-n (Container) odpowiadające istniejącym przepływnościom systemów plezjochronicznych.

0x01 graphic

0x01 graphic

Struktury sieci PDH i SDH

0x08 graphic
0x01 graphic

Podstawowe cechy- podsumowanie

0x01 graphic

0x01 graphic

  1. Ramka systemu transportowego STM-1

Ramka systemu SDH posiada długość 125 µs i jest zbudowana z nagłówka oraz pola ładunkowego.

Ramka STM- 1, składająca się z nagłówka oraz ładunku kontenera wirtualnego VC, jest podstawowym formatem transportowym dla standardu SDH.

Skrót:

Moduł transportowy STM składa się z dwóch podstawowych bloków:

Kontener wirtualny wyższego rzędu składa się z dwóch części:

Nagłówek sekcji obejmując pozostałe 9 kolumn dzieli się na:

Wspomniane wcześniej nagłówki ścieżki każdego kontenera wirtualnego niższego rzędu zajmują 10 kolumnę w module STM.

0x08 graphic
0x01 graphic

Nagłówek ramki systemu SDH

0x08 graphic
0x01 graphic

A1, A2 - bajty fazowania (synchronizacji) ramki, A1 = 111101010 (F6H), A2 = 001010000 (28H),

C1 - bajt wykorzystywany, gdy tworzone są ramki STM4, STM16 lub STM 64,

OK - bajty dla operatora krajowego,

B1 - BIP-8, (Binary Interleaved Parity) bajt dla monitorowania jakości transmisji,

B2 - BIP-24, podobnie jak BIP-8,

MT - bajty określające medium transmisyjne,

D1ႸD9 - bajty przenoszące sygnały transmisji cyfrowej,

E1, E2 - kanały służbowe 64 kb/s,

F1 - kanał cyfrowy 64 kb/s dla operatora krajowego,

K1, K2 - kanały dla zarządzania (przełączanie na rezerwę),

Z1, Z2 - bajty przenoszące informacje o jakości synchronizacji.

Wskaźnik jednostki administracyjnej AU

Bajty H1, H2, H3 służą do wyznaczenia początku transmisji (adresu początkowego) kontenera wirtualnego VC-4.

H1 - bajt postaci: NNNNSSID, gdzie bity NNNN wskazują adres nowych danych (NDF - New Data Flag). Gdy NNNN = 1001 to oznacza stan aktywny NDF,

H2 - bajt postaci: IDIDIDID - wskazuje, wspólnie z dwoma ostatnimi bitami bajtu H1, adres pierwszego bajtu kontenera VC-4. Początek może wystąpić w co trzecim bajcie pola ładunkowego,

Y - bajt postaci: 1001SS11, gdzie SS są nieoznaczone,

1 - bajt postaci: 11111111,

H3 - bajt, który w zależności od rodzaju kontenera może być wykorzystywany do wprowadzania dopełnienia.

Nagłówek ścieżki wyższego rzędu (POH)

J1 - zakodowana informacja o przeznaczeniu ścieżki (adres

węzła dostępu do ścieżki),

B3 - BIP-8 dla kontroli jakości transmisji ścieżki,

C2 - bajt służący do określenia etykiety sygnału; zdefinio-

wano obecnie 9 wartości bajtu C2 (np. 04H - PDH 34

lub 45 Mb/s, 13H - ATM, 15H - FDDI),

C1 - bajt służący do informowania urządzenia nadawczego

o liczbie błędnych bloków (4 bity) oraz do transmisji

sygnału alarmowego (1 bit),

F2 - podobnie jak bajt F1 w RSOH,

H4 - bajt będący wskaźnikiem pozycji pola użytkowego, w

przypadku ATM bajt ten wyznacza położenie komórek

w VC-4,

Z3 - bajt wykorzystywany przez użytkownika do jego celów,

Z4 - nie jest wykorzystywany,

Z5 - przeznaczony dla potrzeb zarządzania i utrzymania.

Moduł transportowy STM-n

Liniowa jednostka transmisyjna SDH, zwana modułem transportowym STM-n (n-tego rzędu), przedstawiana jest jako matryca składająca się z 9 rzędów i 270 kolumn, gdzie każda komórka matrycy reprezentuje jeden znak 8-bitowy. W podstawowym, module transportowym STM-1 najniższego rzędu odpowiada to ilości 2430 bajtów przesyłanych w czasie 125 mikrosekund. Moduł transportowy STM-n może być konfigurowany na wiele sposobów w zależności od wyznaczonej mu funkcji transportowej, jednak rozmiary pól sygnałów sterujących, kontrolnych oraz obszary informacji użytkowej są stałe i nie ulegają zmianie. Moduł STM-n zawiera:

dwuczęściowy nagłówek SOH (Section OverHead) obejmujący: nagłówek sekcji regeneratorów sygnałów RSOH (Regenerator SOH) oraz nagłówek sekcji krotnic, urządzeń końcowych, multiplekserów MSOH (Multiplexer SOH), dwa zasadnicze kanały transmisji danych nadzoru o maksymalnej przepływności 192 kb/s i 576 kb/s, dwa kanały detekcji błędów parzystości za pomocą kodu BIP-8 (Block Interleaved Parity) oraz BIP-24, dwa kanały sygnalizacji głosowej do celów służbowych, kanały alarmowe, pole identyfikacyjne numeru modułu oraz ustalony 48-bitowy wzór ramkowania (fazowania) modułu STM, nadawany jako pierwszy w kolejności sygnał optyczny (elektryczny) w strumieniu cyfrowym.

        n grup jednostek administracyjnych AUG, z których każda zawiera jedną jednostkę administracyjną AU-4 lub trzy jednostki administracyjne AU-3, przeznaczone do przenoszenia odpowiednio kontenerów VC-4 lub VC-3, oraz związanego z tymi jednostkami wskaźnika PTR (Pointer) wskazującego, w której komórce modułu transportowego znajduje się pierwszy bajt kontenera wirtualnego.

Na rys. 7 przedstawiony został moduł transportowy STM w strumieni cyfrowym.
Krotnica odbiorcza, przez którą przesyłany jest strumień cyfrowy, na podstawie analizy nagłówka SOH i wskaźnika PTR wydziela, formatuje dodatkowo lub przesyła dalej kontenery wirtualne - bez ingerowania w wewnętrzną strukturę i zawartość nadsyłanych kontenerów.

Na rys. 8 przedstawiono przykładową strukturę alokacji kontenera VC-4 w module transportowym STM-1.

Sygnały różnych poziomów PDH, transportowane są przez sieć synchroniczną poprzez umieszczenie ich we właściwych kontenerach synchronicznych C-n, następnie nadawany jest im nagłówek toru POH tworząc w ten sposób kontener wirtualny VC-n i dalej kontenery te wprowadzane są do obszaru przestrzeni ładunkowej ramki STM-1.

  1. Podstawowe bloki modułów urządzeń SDH i ich funkcje

Bloki interfejsów, odwzorowania, zwielokrotnienia, dopasowania i przełączania.

TTF - Transport Terminal Function (zakończenie funkcji transportowych):

SPI - Synchronous Physical Interface;

RST - Regenerator Section Termination;

MST - Multiplex Section Termination;

MSP - Multiplex Section Protection;

MSA - Multiplex Section Adaptation.

HCS - Higher order Connection Supervision (nadzorowanie przełączania ścieżek wyższego rzędu).

HUG - Higher order Unequipped Monitor;

HPOM - Higher order Path Overhead Monitor.

HPC - Higher order Path Connection (przełączanie ścieżek wyższego rzędu).

HOA - Higher Order path Assembler (asemblacja ścieżek wyższego rzędu).

HPT - Higher Order path Termination;

HPA - Higher Order path Adatptation;

HOI - Higher Order Interface (interfejs wyższego rzędu).

HPT - Higher Order path Termination;

LPA - Lower Order path Adatptation;

PPI - PHD Physical Interface.

  1. Krotnica transferowa, przelotowa, przełącznica cyfrowa.

Krotnice:

Realizują funkcję zwielokrotnienia jak i zakończenia liniowego. Zastępują cały zestaw multiplekserów plezjochronicznych i urządzeń zakończeń liniowych.

Krotnica transferowa ADM jest stosowana w węzłach przelotowych w szczególności dla tworzenia pierścieni transmisyjnych. W krotnicach powinna istnieć możliwość przełączania kontenerów VC-4, VC-3, VC-12.

0x08 graphic
0x01 graphic

Przełącznica cyfrowa

Przełącznica cyfrowa DXC (Cross Connect) służy do przełączania strumieni pomiędzy dwoma lub więcej sieciami SDH.

0x08 graphic
0x01 graphic

Bezpośredni dostęp do dowolnie niskiego poziomu przepływności w zbiorczym strumieniu cyfrowym otwiera zupełnie nowe możliwości przez stosowanie elastycznych przełącznic cyfrowych DXC (Digital Cross Connect) realizujących raczej funkcje dotychczasowych central telefonicznych niż zwykłych przełącznic traktów komunikacyjnych. W sieciach synchronicznych SDH przełączanie to polega na okresowym, dynamicznym w czasie ustalaniu półstałych połączeń pomiędzy kanałami o różnej przepływności za pomocą ścieżek (torów) na poziomie kontenerów wirtualnych VC. Istotnym wyróżnikiem w odniesieniu do istniejących systemów komutacyjnych jest realizacja tych połączeń w trakcie sesji komunikacyjnej nadzorowana i zarządzana przez sieciowy system zarządzający TMN (Telecommunication Management Network), a nie przez dysponenta, jakim w zwykłej centrali jest użytkownik/operator sieci telekomunikacyjnej. Rozwiązanie to umożliwia zmianę konfiguracji sieci przez zdalne przeprogramowanie węzłów (krotnic, multiplekserów przełącznic) na alternatywne drogi komunikacyjne, tworząc jeden samonaprawialny (self healing) mechanizm telekomunikacyjny.

Krotnica transferowa

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic
0x01 graphic

  1. Protekcja ścieżki i łącza (liniowa) w sieciach SDH.

Protekcja ścieżki w sieciach SDH

W wypadku uszkodzenia drogi podstawowej następuje przełączenie ruchu na drogę rezerwową. W wypadku kiedy zostanie uszkodzona droga dla obu kierunków transmisji przełączona zostaje transmisja w obu kierunkach na drogę rezerwową. Po przełączeniu system cały czas sprawdza czy uszkodzenie nie ustąpiło. Jeśli okaże się, że droga podstawowa została naprawiona (uszkodzenie ustąpiło), transmisja zostaje ponownie przełączona na drogę podstawową lub kontynuowana jest po drodze rezerwowej do momentu jej uszkodzenia.

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic
0x01 graphic

Protekcja liniowa w sieci SDH

0x08 graphic
0x01 graphic

Ochrona liniowa:

Polega ona na podwojeniu liczby kart liniowych dla każdego kierunku transmisji, oraz połączenie ich kablami ułożonymi po innych trasach. Uszkodzenie dowolnego kabla lub karty liniowej powoduje przełączenie transmisji na zapasowy zestaw kart i inną drogę kablową.

Zaletą tej metody protekcji jest dostępność pełnego pasma w każdym fragmencie pierścienia SDH. Jest ona niezastąpiona w wypadku tworzenia protekcji dla połączenia punkt - punkt zrealizowanego z zamiarem dalszej jego rozbudowy.

  1. Zasady synchronizacji modułów systemu SDH.

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x01 graphic

Funkcje urządzenia synchronizacyjnego SSU (Synchronization Supply Unit)

  1. Źródło powstawania jittera i wandera oraz ich wpływ na jakość transmisji w systemach SDH.

Jitter (od 10Hz) oraz Wander(do 10Hz) są definiowane jako krótkookresowe oraz długookresowe zmiany sygnału cyfrowego od pozycji. Idealnej wyznaczonej w określonej chwili.

0x08 graphic
0x01 graphic

Następstwa nadmiernego jittera w odbieranym sygnale:

0x08 graphic
0x01 graphic

  1. Podstawowe własności systemów ATM.

Standaryzowana przez ITU w roku 1987 technologia ATM (Asynchronous Transfer Mode) jest szerokopasmową technologią komunikacyjną, która wykorzystywana jest do przesyłania, wspólnym kanałem telekomunikacyjnym dowolnych danych cyfrowych (np. plików), głosu (fonii) oraz sygnału wizyjnego.

Technologia ATM może być stosowany we wszystkich rodzajach sieci komputerowych, czyli: w sieciach lokalnych LAN, miejskich MAN oraz rozległych WAN.

Transfer informacji pomiędzy odbiorcą oraz nadawcą, odbywa za pośrednictwem specjalnych komórek informacyjnych (Cell) o jednakowej wielkości.

Cechy standardu ATM

Standard ATM (Asynchronous Transfer Mode) nie definiuje medium transmisyjnego, wykorzystywanego do realizacji połączeń miedzy węzłami, lecz zasady komunikacji w sieci, dopuszczając zastosowanie technologii ATM w różnorodnych środowiskach transmisyjnych, takich jak kable koncentryczne (sieci lokalne), światłowody (sieci LAN, WAN), bądź kanały bezprzewodowe (sieci globalne). ATM nie jest też związany z określoną szybkością przesyłania danych. Początkowo zdefiniowano szybkości transmisji od 1.5 Mb/s do 622 Mb/s, ale sieci ATM mogą swobodnie osiągać coraz wyższe prędkości przesyłania danych, w miarę rozwoju sprzętu i technologii transmisyjnych. Określone w standardach mechanizmy synchronizacji i sygnalizacji zajmują około 1 Mb/s każdego łącza fizycznego, stąd nie jest korzystne używanie wolniejszych łączy niż T1/E1.

Zalety standardu ATM

Wady standardu ATM

Technologia ATM jest obecnie jedną z najbardziej efektywnych technologii przekazu z wirtualizacją kanałów komunikacyjnych przeznaczonych do przesyłania usług multimedialnych (głosu, obrazu i danych), a także jest uważana za docelową technikę transmisji w szerokopasmowych sieciach rozległych WAN. Łączy zalety techniki pakietowej z przekazami synchronicznymi przez sieci SDH.

  1. Zasada przełączania komórek w sieci ATM.

Termin ”asynchroniczny”, w nazwie technologii ATM, odnosi się do trybu transmisji danych. W technologii ATM strumienie bitów przesyłane są w sieci za pośrednictwem komórek, które zostają wymieszane w węzłach sieci i przesłane w sieci bez ustalonego z góry porządku.

Dynamiczne multipleksowanie wielu ścieżek i kanałów wirtualnych w jeden lub kilka strumieni cyfrowych, pomimo prostoty funkcji, jest najbardziej spektakularnym elementem całej sieci ATM. W odróżnieniu od znanej multipleksacji z podziałem czasu TDM (Time Division Multiplexing) w sieciach ATM stosuje się wyłącznie technikę multipleksacji etykietowanej LM (Label Multiplexing) interpretującej na bieżąco zawartość odpowiednich pól identyfikatorów VPI i VCI w komórkach nadchodzących asynchronicznie z wielu źródeł. W przypadkach spiętrzeń (burstiness) strumieni cyfrowych ponad deklarowaną średnią przepływność sieć (przełącznik ATM) jest przygotowana na chwilowy wzrost aktywności przez poszerzenie istniejącego pasma.

0x08 graphic
0x01 graphic

Multipleksacja etykietowana

0x08 graphic
0x01 graphic

Zasada multipleksacji komórek ATM

0x08 graphic
0x01 graphic

Tablica translacji nagłówków

  1. Ogólna struktura komutatora ATM.

W systemie ATM komutator musi analizować i przetwarzać komórki przy częstotliwości zegara podstawowego powyżej 150 MHz co stwarza zrozumiałe trudności. Polami adresowymi komutatora ATM są pola VPI i VCI za ich pomocą dokonuje się podział na kanały logiczne. Elementy komutatora ATM musi realizować dwie podstawowe funkcje :

kierować komórkę do określonego wyjścia

modyfikować zawartość pól VPI i VCI

Podstawowy element każdej sieci zbudowanej w oparciu o technologię ATM to elektroniczny przełącznik (komutator) ATM. Zadaniem komutatora jest przełączanie komórek pomiędzy poszczególnymi kanałami i ścieżkami wirtualnymi. Komórki ATM przełączane są w wiązkach sieci w sposób sprzętowy, a nie programowy jak ma to miejsce w sieciach pakietowych zbudowanych w oparciu o routery. Przełączanie sprzętowe nie ingeruje w zawartość komórki dzięki przejrzystemu schematowi adresowania.

0x08 graphic
0x01 graphic

  1. Rodzaje komutatorów ATM. Dla każdego rodzaju przedstawić jego organizację logiczną.

Komutatory ATM klasyfikowane są według sposobu ich budowy i pracy. Wyróżnia się następujące struktury komutatorów:

      1. komutatory ze współdzieloną pamięcią,

      2. komutatory ze współdzielonym medium (magistralą),

      3. komutatory z przełącznicą krzyżową,

      4. komutatory z wielostopniową strukturą połączeniową,

      5. komutatory ze strukturą połączeniową o topologii ścieżek rozłącznych i kolejkami wyjściowymi.

Ad.1. Komutator ze współdzieloną pamięcią

0x08 graphic
0x01 graphic

0x08 graphic
0x01 graphic

Pamięć jest współużytkowana przez kilka portów (wspólny bufor), co zapewnia lepsze wykorzystanie pamięci i zmniejsza liczbę odrzuconych komórek.

Ad. 2. komutator ze współdzielonym medium

0x08 graphic
0x01 graphic

Ad. 3. komutator z przełącznicą krzyżową

0x08 graphic
0x01 graphic

Ad.4. komutator z wielostopniową strukturą połączeniową

0x08 graphic

0x08 graphic
0x01 graphic

Ad. 5. komutatory ze strukturą połączeniową o topologii ścieżek rozłącznych i kolejkami wyjściowymi. Komutator ATM z N2 ścieżkami rozłącznymi

0x08 graphic
0x01 graphic

Komutator ATM ze strukturą Delta (buforowanie na wejściu sieci Delta)

0x08 graphic
0x01 graphic

Komutator ATM typu knock-out:

0x08 graphic
0x01 graphic

  1. Interfejsy w sieci ATM.

Interfejsy (fizyczne) ATM
W sieci szerokopasmowej opartej na technologii ATM rozróżnia się dwie podstawowe klasy interfejsów:

styk użytkownika UNI (User to Network Interface) z siecią szerokopasmową, znajdujący się między sprzętem użytkownika a zakończeniem sieci, w którym są realizowane protokoły dostępu do sieci (przełączniki dostępowe); Styk użytkownik-sieć - UNI (User Network Interface) określa zasady połączenia stacji komputerowej użytkownika z siecią ATM. Istnieją rodzaje interfejsów UNI:

a/ prywatny UNI, który definiuje styk pomiędzy użytkownikiem, a przełącznikiem ATM, należącym do tej samej korporacji co użytkownik;

b/ publiczny UNI, który definiuje styk pomiędzy użytkownikiem, a przełącznikiem publicznej sieci ATM.

styk sieciowy NNI (Network to Network Interface) znajdujący się między węzłami ATM lub między węzłami komutującymi tej samej sieci NNI (Node to Node Interface). NNI (ang. Network-to-Network Interface lub Node-to-Node Interface) - styk międzywęzłowy opisujący zasady łączenia komutatorów ATM i odpowiadający głównie za zarządzanie ich współdziałaniem, inaczej mówiąc za ich pośrednictwem łączone są sieci i podsieci ATM. W przypadku NNI możemy także wyróżnia dwa rodzaje styków:

a/ prywatny NNI (ang. private NNI) - dotyczący urządzeń wewnątrz sieci prywatnej,

b/ publiczny NNI (ang. public NNI) - stosowany w sieciach publicznych.

0x01 graphic

  1. Struktura komórki ATM na styku UNI oraz NNI.

Podział na dwa rodzaje interfejsów spowodował rozróżnienie dwóch formatów komórek ATM. Istnieje wiele specyfikacji interfejsów UNI/NNI

Dla komórek ATM istnieją w rzeczywistości dwie różne struktury, jedna dla interfejsu UNI, druga dla NNI. Różnice w tych strukturach polegają na różnym formacie 5-oktetowego nagłówka.

Komórka UNI charakteryzuje się następującą strukturą:

- sterowanie przepływem ogólnym GFC - 4 bity

- identyfikator ścieżki wirtualnej VPI - 8 bitów

- identyfikator kanału wirtualnego VCI - 16 bitów

- wskaźnik typu części użytecznej PT - 3 bity

- priorytet straty komórki CLP - 1 bit

- kontrola błędów nagłówka HEC - 8 bitów

- ładunek użyteczny (48-oktetowy)

0x01 graphic

Funkcję mechanizmu regulowania przepływu danych (komórek) w interfejsie UNI spełnia pole sterowania przepływem ogólnym. Potrzeba wprowadzenia omawianego mechanizmu oraz długości jego pola była niewątpliwie słuszna, jednak określenie właściwej metody i procesów, przy pomocy których mógł być regulowany przepływ danych między dwoma stacjami końcowymi - okazało się sprawą dość trudną. Ze wszystkich usług wyższego poziomu, które musiały być zdefiniowane, aby dostosować ATM do środowiska LAN, sterowanie przepływem okazało się być usługą jedną z najbardziej kontrowersyjnych. Obecne stwierdzenia podają, iż pole GFC ma jedynie wartość lokalną, co oznacza, że jego zawartość nie jest przenoszona przez cały obwód wirtualny.

Zawartość 8-bitowego pola VPI komórki UNI służy do identyfikowania ścieżek wirtualnych, pomimo iż funkcja ta należy w większym stopniu do NNI. Z tego powodu pole UNI VPI jest domyślnie wypełnione zerami i może otrzymać inne wartości w celu usprawnienia funkcji zarządzania siecią. Komórka docierając do obszarów NNI sieci stwarza jednocześnie możliwość dla pola VPI, aby mogło być ono wykorzystane przez przełączniki NNI. Przełączniki za nim prześlą komórkę dalej przetwarzają ją oraz dokonują przepisania jej nagłówka.

Funkcja identyfikatora kanału wirtualnego polega na jednoznacznym identyfikowaniu wirtualnego połączenia ustanowionego podczas procesu sygnalizacji. Interfejs VPI w połączeniu z VCI jest wykorzystywany przez przełącznik ATM do kierowania odebranych komórek do odpowiedniego portu fizycznego.

Znaczenie poszczególnych bitów w 3-bitowym polu wskaźnika typu części użytecznej jest następujące:

- pierwszy bit wskazuje, czy ładunek użyteczny komórki pochodził z płaszczyzny użytkownika, czy z płaszczyzny sterowania,

- drugi bit mówi, czy komórka napotkała w sieci zator,

- trzeci bit służy do sygnalizowania ostatniej komórki z serii pochodzących z jednej jednostki AAL 5 PDU.

Pole priorytetu straty komórki ma długość jednego bitu i decyduje o fakcie czy komórka powinna być odrzucana czy nie w przypadku, gdy przechodząc przez sieć napotka duże zatory.

Tradycyjne aplikacje wymagają gwarancji integralności podczas dostarczania i zlecają protokołom warstwy 4 porządkowanie pakietów dostarczonych w niewłaściwej kolejności. Ważniejszym faktem jest, aby pakiety przybyły nienaruszone, niż żeby przybyły na czas i w odpowiedniej kolejności. Całkowicie inaczej wygląda sytuacja w przypadku aplikacji nowej generacji, np. takich jak wideokonferencje, które są bardzo czułe na opóźnienia. Takie aplikacje wymagają, by dane przybywały na czas. Opóźnienie lub uszkodzenie pakietów podczas transmisji powoduje odrzucanie ich przez odbierającą je aplikację. Czas ma w tym wypadku najwyższy priorytet. Tak więc bit priorytetu straty komórki dostarcza sieci mechanizm rozróżniania komórek wysoko i nisko uwarunkowanych czasowo.

Komórki opóźnione, które będą wysoko uwarunkowane czasowo i zostaną odrzucone przez aplikację, nie muszą przebywać całej drogi - sieć może je odrzucić już wcześniej.

Kontrola błędów nagłówka jest 8-bitowym polem zawierającym sumę kontrolną, która jest obliczana na podstawie zawartości pół nagłówka komórki - za wyjątkiem samego pola HEC.

Komórka styku NNI

- identyfikator ścieżki wirtualnej VPI - 12 bitów

- identyfikator kanału wirtualnego VCI - 16 bitów

- wskaźnik typu części użytecznej PT - 3 bity

- priorytet straty komórki CLP - 1 bit

- kontrola błędów nagłówka HEC - 8 bitów

- ładunek użyteczny (48-oktetowy)

Wszystkie pola, które posiada komórka NNI występują również w komórce UNI. Ich funkcje są w zasadzie takie same. Różnie między polami komórek UNI i NNI wynikają głównie z braku 4-bitowego pola sterowania przepływem w komórce NNI oraz rozszerzenie jej pola identyfikatora ścieżki wirtualnej VPI do 12 bitów. Rozszerzone do 12 bitów pole VPI ma zasadnicze znaczenie w szkieletach sieci, skupiających ruch sieciowy. Szkielet sieci może posiadać wiele ścieżek wirtualnych, złożonych z niezliczonych obwodów wirtualnych występujących w sieci.

0x01 graphic

  1. Wykorzystanie wirtualnych identyfikatorów ścieżki i kanału dla komutacji komórek ATM.

Dowolna topologia sieci fizycznej może być wybrana do tworzenia struktury sieciowej ATM przez organizację wirtualnych połączeń logicznych, charakterystycznych dla tej technologii. Rozróżnia się dwa typy połączeń wirtualnych:

kanał wirtualny VC (Virtual Channel) jako jednokierunkowe połączenie logiczne przez sieć między dwiema stacjami końcowymi, ustanawiane i przełączane dynamicznie przez węzły pośredniczące sieci (fizyczne przełączniki ATM);

ścieżki wirtualne VP (Virtual Path) jako wiązka kanałów wirtualnych przebiegająca tą samą trasą co kanały wirtualne i łącząca dwóch użytkowników lub grupę abonentów końcowych zainstalowanych w tych samych węzłach dostępu.

Realizacja koncepcji ścieżek i kanałów wirtualnych w istniejącej topologii sieci jest zapewniona przez przydzielenie im odpowiednich identyfikatorów ścieżki wirtualnej VPI (Virtual Path Identifier) oraz kanałów wirtualnych VCI (Virtual Channel Identifier) w obrębie każdej ścieżki. Pola identyfikatorów VPI oraz VCI, znajdujące się w nagłówku każdego pakietu przesyłanego przez sieć ATM, są zwykle wypełniane i kasowane w węzłach dostępowych sieci oraz modyfikowane przez węzły pośredniczące. Tak zdefiniowana sieć połączeń umożliwia dowolne konfigurowanie struktury, niezależnie od topologii sieci z uwzględnieniem relacji:

użytkownik-użytkownik, w których połączenia wirtualne są zakończone u abonentów, zapewniając dużą przepływność magistralową przez sieć;

użytkownik-sieć, co odpowiada koncepcji centralki abonenckiej PABX w strukturach klasycznych;

sieć-sieć, w których zakończenia ścieżek wirtualnych znajdują się w węzłach dostępowych sieci ATM lub w węzłach sieci współpracujących.

  1. Wykrywanie błędów w nagłówku komórki ATM.

  2. Architektura protokołów sieci ATM i porównanie z modelem OSI/ISO.

Stos protokołów

0x08 graphic
0x01 graphic

Model architektury protokołów ATM składa się z warstw:

1. warstwy fizycznej - definiującej funkcje związane z dostępem do medium transmisyjnego;

Podwarstwa konwergencji transmisji (TC) realizuje następujące funkcje:

1. generuje oraz weryfikuje nagłówek komórki;

2. steruje szybkością transmisji wsuwając komórki puste (VPI = 0, VCI = 0, PTI = 0, CLP = 0). Komórki te są usuwane w odbiorniku;

3. odbiera i zestawia komórki ze strumienia bitów;

4. generuje komórki oraz odzyskuje je z systemu transmisji (np. ze strumienia SDH).

Podwarstwa fizyczna (PMD) zależna od medium realizuje następujące funkcje:

1. funkcje zegarowe oraz synchronizacyjne;

2. funkcje kodowania liniowego dla przesyłania bitów dopasowane do medium (np. 4B/5B lub 8B/10B).

2. warstwy ATM - określającej format komórki oraz funkcje zapewniające niezawodny transfer komórek, bez względu na typ usługi;

3. warstwy adaptacji ATM (ATM Adaptation Layer - AAL) - obejmującej funkcje zależne od typu realizowanej usługi, które określają sposób konwersji informacji z warstw wyższych do postaci komórek ATM,

...oraz płaszczyzn:

1. użytkownika - pełniącej funkcje transferu informacji użytkownika oraz sterowania przepływem strumieni tych informacji, itp.;

2. sterowania - odpowiedzialnej za realizacje zgłoszeń; w płaszczyźnie tej zawarte są funkcje sygnalizacyjne odpowiedzialne za ustanawianie, zarządzanie i rozłączanie połączeń;

3. zarządzania - realizującej funkcje nadzoru warstwą zarządzanie zasobami oraz parametrami obiektów istniejących w protokole) i nadzoru płaszczyzną (koordynacja).

0x08 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic

  1. Kategorie usług warstwy ATM.

  1. Protokoły AAL1, AAL2, AAL3/4, AAL5.

Możliwości przełącznika określa warstwa adaptacyjna, w której mieszczą się protokoły (od AAL1 do AAL5) zgrupowane w trzy podwarstwy: zbieżności, adaptacji i segmentacji. Funkcje warstwy AAL umożliwiają wykrywanie i reakcję na błędy transmisji, rozpoznawanie zgubionych lub niesekwencyjnych pakietów, sterowanie przepływem i inne. Nie wszystkie możliwe funkcje warstwy AAL są implementowane w konkretnych urządzeniach ATM, co powoduje, że istnieje wiele różnorodnych węzłów i urządzeń transmisyjnych technologii ATM przeznaczonych do specjalizowanych funkcji w sieci.

Protokół AAL1 wspomaga klasę A i jest wykorzystywany dla usług CBR, czyli np. realizacji połączeń telefonicznych. Struktura komórki ATM dla protokołu AAL 1 jest następująca:

0x08 graphic
0x01 graphic

Protokół AAL2 obsługuje klasę B usług i jest wykorzystywany do przesyłania informacji o zmiennej szybkości transmisji, lecz o bardzo wysokim rygorze czasowym. Struktura komórki ATM dla protokołu AAL 2 jest następująca:

0x08 graphic
0x01 graphic

Protokoły AAL3/4 obsługują klasę D oraz są wykorzystywane do przesyłania informacji o zmiennej szybkości transmisji, bez wymagań czasowych na transmisję.

Protokół AAL5 jest wykorzystywany do przesyłania ruchu o dużej szybkości transmisji i bez specjalnych wymagań czasowych (np. TCP/IP, Frame Realy, UBR)

  1. Sygnalizacja w sieci ATM. Procedury zestawiania i zwalniania połączenia.

Zestawianie połączenia w sieci ATM

0x08 graphic
0x01 graphic

Zestawienie połączenia:

0x08 graphic
0x01 graphic

Timery dla zwalniania połączenia:

0x08 graphic
0x01 graphic

  1. Ogólna struktura wiadomości sygnalizacyjnej.

Organizacja wiadomości Q.2931

0x08 graphic
0x01 graphic

31

Światłowód

Odbiornik

optyczny

Nadajnik

optyczny

Odbiornik

elektryczny

Nadajnik

elektryczny

Interfejs

optyczny

Interfejs

elektryczny

Interfejs

optyczny

Interfejs

elektryczny

włókno światłowodowe

włókno światłowodowe

Rozdzielacz optyczny

Sumator optyczny

Sn

S3

S2

S1

.

.

.

Sn

S3

S2

S1

E/O

Ξ

.

.

.

E/O

ln

.

.

.

l3

l2

l1

ln

.

.

.

l3

l2

l1

Wzmacniacz optyczny

S

włókno światłowodowe

Skok - zależny od zasięgu

C-2

6.312 kb/s

34.368 kb/s

44.736 kb/s

STM-N

AUG

VC-4

AU-4

TUG-3

TUG-2

TU-12

TU-2

TU-3

VC-11

VC-12

VC-2

VC-3

C-4

C-3

C-12

ATM

1.544 kb/s

2.048 kb/s

×N

×3

×7

×3

×1

×1

×1

C-11

139.264 kb/s

Przepływność binarna = 8 000 × 270 × 9 × 8 = 155 520 000 bit/s

125 µs

9 Wierszy

270 Kolumn

POH

Część ładunkowa

270

10

9

1

MSOH

9

8

7

6

5

4

3

2

1

MSOH

MSOH

MSOH

MSOH

AU-Pointer

RSOH

RSOH

RSOH

POH

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

Z5

Z4

Z3

H4

F2

C1

C2

B3

J1

OK

OK

E2

Z2

Z2

Z2

Z1

Z1

Z1

D12

D11

D10

D9

D8

D7

D6

D5

D4

K2

K1

B2

B2

B2

H3

H3

H3

1

1

H2

Y

Y

H1

D3

MT

D2

MT

MT

D1

F1

MT

E1

MT

MT

B1

OK

OK

C1

A2

A2

A2

A1

A1

A1

M S O H

R S O H

STM - N

STM - N

STM - N

155 Mb/s

140 Mb/s

34 Mb/s

2 Mb/s

ADM

STM - N

STM - N

STM - N

STM - N

STM - N

155 Mb/s

140 Mb/s

34 Mb/s

2 Mb/s

DXC

. . .

. . .

. . .

Włókna światłowodowe lub radiolinia

Krotnica

końcowa

Krotnica

końcowa

Krotnica

transferowa

DXC

. . .

Krotnica

transferowa

. . .

Krotnica

transferowa

. . .

Krotnica

transferowa

. . .

Krotnica

transferowa

. . .

Krotnica

transferowa

. . .

Krotnica

transferowa

uszkodzenie

sygnał przesyłany

Tor podstawowy zostaje uszkodzony

Tor rezerwowy

Tor rezerwowy

Tor podstawowy pracuje

Tor podstawowy naprawiony

Tor rezerwowy pracuje

Tor podstawowy

uszkodzony

ADM

ADM

ADM

ADM

ADM

ADM

Awaria

toru

Tor

pracuje

G.812

G.812

G.812

G.812

G.812

G.812

PRC

Dystrybucja sygnału synchronizacji.

Zgodnie z zaleceniami ITU

SSU

G.812

SSU

G.812

PRC

G.811

SSU

G.812

SSU

G.812

PRC

G.811

Stan awaryjny

Stan normalny

b.

a.

SSU

PRC

SETS

SSU

PRC

Stan awaryjny

TTF - Transport Terminal Function,

SETS - Synchronous Equipment Timing Source,

SSU - Synchronization Supply Unit.

Dystrybucja sygnału synchronizacji.

2 MHz

2 MHz

SSU

STM-N

T3

T2

T1

T4

T0

SETS

TTF

TTF

STM-N

T3

T2

T1

T4

T0

SETS

TTF

TTF

STM-N

T3

T2

T1

T4

T0

SETS

TTF

TTF

2 MHz z PRC lub SSU

Zegar z jitterem

Zegar

SES

Poślizg

FIFO

Jitter pola

ładunkowego

Przyłączenie

wskaźnika

Linia

opóźnienie

Nagłówek

48 bajty

5 bajtów

Pole ładunkowe

Nagłówek

Struktura komórki ATM.

Pole informacyjne

Pakiet (komórka) ATM

Sieć ATM

Komórki puste

Strumień komórek

Źródła informacji

Łącze ATM

Pole ładunkowe

SAR-PDU

6

7 · · · 53

SNP

SN

Nagłówek

1 · · · 5

HIJ

DEF

ABC

Assign

55

Assign

10

Assign

48

User

User

User

User

Assign

7&9

Assign

21

Assign

67

Assign

30

Assign

45

Wezeł

ATM

Wezeł

ATM

Wezeł

ATM

Dest = DEF

Dest = ABC

Assign 33

Assign 33

Wezeł

ATM

Wezeł

ATM

Assign 21

Dest = HIJ

User

Wezeł

ATM

User

SIG oraz CP

odpowiedzialne za

zestawianie i rozłą-

czanie połączeń

LI - Line Interface:

1. Konwersja O/E,

2. Synchronizacja komórek,

3. Translacja nagłówków,

4. Wsuwanie i usuwanie

VPI oraz VCI.

Call Procesor (CP)

SIG

.

Koszt funkcjonowania i utrzymania

Koszt budowy systemu

Optymalny zakres pracy systemu

Całkowity koszt

Wskaźniki

systemu

Koszt

Przychody z działalności

Koszty

inwestycyjne

Operator sieci telekomunikacyjnej

Sieć telekomunikacyjna (użytkownicy sieci)

Warstwa

adaptacji ATM

CS

SAR

ATM

Zarządzanie

płaszczyzną

Zarządzanie

warstwą

Płaszczyzna

zarządzania

Płaszczyzna

użytkownika

Płaszczyzna

sterowania

Warstwa ATM

TC

PM

Warstwa fizyczna

Model OSI

Warstwa aplikacji

Warstwa prezentacji

Warstwa sesji

Warstwa transportowa

Warstwa sieci

Warstwa łącza danych

Warstwa fizyczna

CONN - Connection Oriented Protocols;

CNLS - Connectionless Protocols.

Warstwa aplikacji

Dane

CNLS

Dane

CONN

Obraz

ruchomy

(video)

Głos

Warstwa adaptacji ATM

Warstwa ATM

Warstwa fizyczna

.

.

.

.

.

LI

LI

LI

System SDH

System PDH

LI

Sieć

przełączająca

(N × N)

Pamięć dwuportowa.

Kolejki komórek

określone dla każdego

portu wyjściowego.

Procesor

sterujący

Pamięć

.

.

.

N

1

DMUX

.

.

.

N

1

MUX

Przy szybkości transmisji V b/s oraz N portach We-Wy sumaryczna

szybkość transferu takiego komutatora wynosi 2NV.

.

.

.

.

.

.

N

1

N

1

N

2

1

N

2

1

We

.

.

.

.

.

.

.

.

.

P/S

P/S

P/S

.

.

.

FIFO

FIFO

FIFO

.

.

.

AF

AF

AF

.

.

.

S/P

S/P

S/P

Magistrala z podziałem czasu

Wy

N

3

2

1

N

3

2

1

.

.

.

.

.

.

Dla N portów In oraz

Out potrzeba N2

punktów komutacji.

Outputs

Inputs

Bar state

Cross state

Struktura Banyan

Output

ports

Input

ports

Podstawowy element przełączający może pozwalać na kolejkowanie komórek.

N

1

.

.

.

.

.

.

N

1

000

001

100

101

010

011

110

111

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

0

1

Output ports

. . .

FIFO

Arbiter

FIFO

Arbiter

FIFO

Arbiter

Input ports

53

52

CRC

LI

Pole ładunkowe

SAR-PDU

6

7 · · · 51

IT

ST

Nagłówek

1 · · · 5

połączenia VC.

ruchowe,

ruchowe,

Conn Ack

Conn Ack

UNI

UNI

Connect

Connect

Call Proceding

Call Proceding

Setup

Setup

Sieć ATM

User

User

Stop T 308

Start T 308

Stop T 308

Start T 308

UNI

UNI

Release Complete

Release Complete

Release

Release

Sieć ATM

User

User

Oktety

n

9

8

7

6

5

4

3

2

1

Variable Length Information Elements

Message Length (Continued)

Message Length

Message Type (Continued)

Message Type

Call Reference Value (Continued)

Call Reference Value (Continued)

Call Reference Value

Flag

0

0

0

0

Length of Call Reference

Protocol Discriminator

Bity

1

2

3

4

5

6

7

8



Wyszukiwarka