historia wychowania 8 - 16, 15


8. Wychowanie kobiet wg Platona i Arystotelesa

Platon- przyznawał kobiecie te same prawa, uzdolnienia co mężczyznom,(mogły być filozofami, władcami i strażnikami)

Obywatel - to człowiek mieszkający w państwie ( również kobiety ).

Kobiety mogły przystąpić do obrony kraju, kiedy już nie mogły rodzić dzieci.

Arystoteles- nie lubił kobiet,

9. Wychowanie małego dziecka według Arystotelesa

Podstawowe czynniki kształtujące człowieka to natura, przyzwyczajenia, rozum.

Dzieło: Polityka, Etyka Nikomachejska

11. KALOKAGATIA- ateński ideał wychowawczy

Kalokagatia ( kalos kai agathos- piękny i dobry) myśl przewodnia wychowania ateńskiego, harmonijny i przestronny rozwój fizyczny, moralny, umysłowy dziecka. Wyrażający się w doskonałości duchowej i cielesnej, która miała się uzewnętrzniać zarówno w sprawności i wytrzymałości fizycznej, jak i w zaletach umysłu i charakteru moralnego wychowanka.

Piękny w rozumieniu Ateńczyków był człowiek harmonijnie zbudowany, dobrze rozwinięty fizycznie. Piękno fizyczne musi iść w parze ze szlachetnym urodzeniem oraz z określonymi cechami umysłowymi i moralnymi.

Grecy zrozumieli, że wychowanie fizyczne, choć zapewnia rozwój duchowy, a zwłaszcza ukształtowanie charakteru, nie wystarczy dla doskonałości, jeśli w parze z nim nie idzie piękność moralna. Od wczesnego dzieciństwa usiłowali wpajać dziecku zdrowe zasady moralne, nauczali skromnego postępowania i pełnego umiarkowania.

12. Ewolucja ideału wychowania w starożytnym Rzymie - od Katona Starszego do Kwintyliana

  1. okres wczesnej republiki - ideał obywatela ziemianina, gospodarza (Katon Starszy)

charakteryzowała go: stałość, pobożność, opanowanie, surowość, dzielność, godność, roztropność, sprawiedliwość

- nauka w domu, wychowanie przez rodziców, najważniejszy ojciec

- nauczanie czytania, pisania, prawa, dbanie o wychowanie fizyczne

- wpajanie wierności wobec obyczajów i tradycji rzymskiej

  1. okres republiki - obywatel - mówca, retor (ideał Kwintyliana)

~duży wpływ kultury hellenistycznej~

- wprowadzenie obowiązku szkolnego,

- 7- 12 początek szkoły ,

- najpierw nauka greki potem łaciny,

- ideałem nauczyciela był człowiek moralny z doskonałą sztuką wymowy, posiadający znajomość literatury, duży zasób słownictwa, historii, prawa oraz posiadający dobrą dykcję i pamięć,

- szkoły gramatyczne - wszystkie dzieci wolnych rodziców- kryterium przyjęcia to umiejętność czytania i pisania, uczono chłopców gramatyki, geometrii, gimnastyki, astronomii, muzyki, filozofii i sztuki oratorastwa

- szkoły retoryczne - tylko dla bogatych chłopców wieku 13-14 lat - kształcenie mówców i urzędników

10. Grecki ideał wychowawczy - model spartański i ateński

Model Spartański

Model Ateński

  • obejmowało dzieci spartan,

  • wychowanie dla państwa,

  • Wychowywano dzieci na żołnierzy.

  • żadnego indywidualizmu

  • surowe, rygorystyczne, „wojskowe”,

  • doskonalenie kondycji fizycznej i umiejętności wojskowych,

  • państwo decydowało, które z narodzonych dzieci nadaje się do życia,

  • zbiorowe, zinstytucjonalizowane wychowanie,

  • do 7 r.ż w domu rodzinnym,

  • 7 - 18 r.ż w państwowych instytucjach typu koszarowego,

  • 18-20 przygotowanie do służby wojskowej, która trwała do 30 r.ż,

  • ćwiczenie wytrzymałości, odporności na ból i głód

  • Istotą było wychowanie ludzi mocnych fizycznie, zahartowanych, obywających się bez wygód, zaprawionych do walki, zdyscyplinowanych,

  • Nie dbano o wychowanie umysłowe (ograniczało się do nauki czytania, pisania, elementarnych rachunków, opowiadań i pieśni wojennych i patriotycznych),

  • Takie samo traktowanie dziewcząt i chłopców

  • dzieci pełnoprawnych obywateli,

  • rodzice wychowują i dbają o wychowanie

  • szkoły tylko dla chłopców,

  • kultywowanie indywidualności i osobistych aspiracji wychowanka,

  • Intelektualne, moralne, fizyczne, muzyczne,

  • Kalokagatia (piękny i dobry), harmonia umysłu i ciała,

  • 7 sztuk wyzwolonych,

  • Do 7 r.ż w domu,

  • 7 - 14 do szkoły prywatnej,

  • 14 -18 - przysposobienie wojskowe w Efebii

  • 18-21 - służba wojskowa,

  • 21 - 30 czas stawania się obywatelem

13. Starorzymski model wychowania Katona Starszego

Katon Straszy-(234 - 139 r.p.n.e.) - wzór obywatela, męża, ojca, wychowawcy syna

Dzieło: "Origines"

Model wychowania do 4 w. p.n.e.

Do 7 r.ż przy matce, potem duża rola ojca w wychowaniu syna. Matka uczyła córki szycia, gospodarstwa domowego, muzyki. Ojciec uczył syna prowadzenia gospodarstwa rolnego, czytania i pisania. Wiele uwagi poświęcano grom i ćwiczeniom fizycznym na wolnym powietrzu. Chłopcy uczyli się posługiwania bronią., jazdy konnej znoszenia niewygód i głodu. Około 16-17 roku życia młody Rzymianin przywdziewał togę na znak osiągnięcia pełnoletniości. Opuszczał rodzinę, by pod opieką przyjaciela ojca wprawiać się w uczestnictwie w życiu politycznym. Około 18 roku życia służba wojskowa. Pierwszy rok spędzał w szeregach jako zwykły żołnierz a w 2 roku pracował w sztabie gdzie uczył się zasad dowodzenia i poznawał różne tajemnice wojskowe.

14. Poglądy Kwintyliana na wychowanie małego dziecka

Kwintylian - I w.n.e, dzieło: O kształceniu mówcy

15. Kwintylian zwolennik edukacji szkolnej.

Uzasadniał wyższość zbiorowego szkolnego wychowania dzieci starszych i młodzieży nad indywidualnym tym, ze jest tańsze, pozwala na lepszy dozór pracy nauczycielskiej. Ponadto w szkole dziecko zawiera znajomości i przyjaźnie w współzawodnictwo wzmaga pilność. Najlepszym środowiskiem wychowawczym dla młodzieży jest grupa rówieśnicza (przebywanie w grupie wpływa na rozwój jego ambicji, kształtuje charakter) .

Otwarcie twierdził, że w szkole publicznej dzieci uczą się zasad współżycia społecznego, rozwija się w nich ambicja, która w wieku dojrzałym zaowocować może pięknymi czynami i cnotami moralnymi. Praca w grupie działa także motywująco na nauczyciela. Kwintylian nie zalecał tworzenia szkół ze zbyt dużą liczebnością dzieci. Miało to na celu uniknięcie anonimowości uczniów. Marek Fabiusz nie był także zwolennikiem kar cielesnych. Uważał, że dzieci trzymane w zbyt dużej dyscyplinie tracą wiarę we własne siły. Stosowanie kar może być również powodem nienawiści uczniów do wychowawców. Chciał, aby węzłem łączącym obie strony była miłość.

Kwintylian stawiał również wymagania nauczycielom. Wymagał od nich umiejętności zniżania się do poziomu intelektualnego uczniów. Cechować ich miała jasność i zrozumiałość. Nauczyciel - wychowawca miał zawsze pamiętać, że jest zastępcą rodziców powierzonych mu dzieci. Dla Kwintyliana ideałem wychowawcy był człowiek moralny z doskonałą sztuką wymowy, posiadający znajomość literatury, duży zasób słownictwa, historii, prawa oraz posiadać dobrą dykcję i pamięć. Preferował naukę języka greckiego w pierwszej kolejności, gdyż język łaciński był językiem codziennym, łatwiejszym do opanowania.

16. Ideał retora wg Kwintyliana.

Retor - mówca, zwłaszcza przemawiający pięknym językiem; krasomówca, kiedyś doskonały interpretator

Idealny mówca:


Wyszukiwarka