INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

Temat ćwiczenia

PRÓBA STATYCZNA ROZCIĄGANIA METALI

1. CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie statycznej próby rozciągania metali zgodnie z norma PN-EN 10002-1:2004.

2. WYKONANIE ĆWICZENIA

Trzymając próbkę do rozciągania za główkę gwintowaną aby nie usunąć linii działek zmierzyć sprawdzić zgodność wymiarów próbki ( w szczególności podkreślonych ) z wymiarami podanymi na rys 1.

Policzyć ilość działek na części pomiarowej oraz określić długość odcinka pomiarowego dla próbki dziesięciokrotnej i pięciokrotnej wraz z ilością działek przypadającą na odcinek pomiarowy w każdym z tych dwóch przypadków. Długość działki wynosi 5 mm. Próbka do rozciągania przedstawiona jest na rysunku poniżej.

Rys 1 próbka do rozciągania

2.3. Wkręcić próbkę w pomocnicze uchwyty maszyny a następnie zamocować w uchwytach roboczych maszyny wytrzymałościowej.

2.4. Na podstawie gatunku stali z której wykonana jest próbka i jej wymiarów wyliczyć maksymalną siłę rozciągającą. Na tej podstawie zostanie dobrany od- powiedni zakres maszyny do próby rozciągania. Zanotować zakres obciążeń ustawiony do próby rozciągania

2.5.Ustawienie zakresu, przygotowanie urządzenia piszącego, włączenie maszyny oraz jej obsługa podczas rozciągania próbki wykonywane są przez prowadzącego zajęcia lub przez laboranta.

2.6. Po zerwaniu próbki zanotować następujące wielkości :
- maksymalną siłę podczas próby rozciągania odczytaną ze skali siłomierza
- siłę odpowiadającą granicy plastyczności zmierzoną na wykresie rozciągania

2.7. Zakończyć pomiar.

3. OPRACOWANIE WYNIKÓW

3.1 Po zerwaniu próbki należy odczytać na skali siłomierza maksymalną wartość siły rozciągającej w kN.
3.2 Z wykresu rozciągania odczytać wartości sił odpowiadających górnej i dolnej granicy plastyczności (jeśli wystąpiły) lub tylko wyraźnej granicy plastyczności (jeśli wystąpiła).
3.3 Złożyć obydwie części próbki i zmierzyć średnicę d_u w najwęższym miejscu szyjki.
3.4 Stwierdzić czy zerwanie próbki nastąpiło w części środkowej czy poza częścią środkową. Od tego zależy sposób pomiaru długości próbki po zerwaniu L_u.
3.5 Obliczyć wytrzymałość na rozciąganie, granicę plastyczności, wydłużenie procentowe, przewężenie procentowe i określić długość próbki po zerwaniu wg następujących wzorów :

- wytrzymałość na rozciąganie R_m = F_m / S₀ gdzie F_m N jest największą siłą rozciągającą uzyskaną w czasie próby rozciągania, S₀ mm² - polem powierzchni przekroju początkowego próbki

- wyraźna granica plastyczności R_e = F_e / S₀ gdzie F_e N jest siłą odpowiadającą granicy plastyczności zmierzoną na wykresie.

- górna granica plastyczności R_eH = F_eH / S₀ gdzie F_eH N jest wartością siły po której następuje pierwszy spadek siły rozciągającej próbkę

- dolna granica plastyczności R_eL = F_el / S₀ gdzie F_eL jest najmniejszą siłą po przekroczeniu górnej granicy plastyczności ( jeżeli występuje więcej niż jedno minimum pierwszego z nich nie bierze się pod uwagę)

- wydłużenie procentowe po zerwaniu
gdzie L₀ mm jest długością pomiarową próbki po zerwaniu, L₀ mm jest pierwotną długością pomiarową próbki. Ze względu na przyjętą do obliczeń długość pomiarową L₀ rozróżniamy próbki pięciokrotne _L05 i dziesięciokrotne L₀₁₀. L₀₅ = 5d₀ i L₀₁₀ = 10d₀ gdzie d₀ mm jest początkową średnicą próbki.

- przewężenie procentowe
gdzie S_u mm² jest polem powierzchni przekroju próbki po zerwaniu. Dla próbek o przekroju kołowym można zastosować wzór:



gdzie d₀ i d_u oznaczają odpowiednio początkową średnicę próbki oraz średnicę w miejscu zerwania.

3.6 Sprawozdanie wykonać zgodnie z wzorem dla ćwiczenia „Próba statyczna rozciągania metali”.

Wzór sprawozdania

WYŻSZA SZKOŁA INŻYNIERII DENTYSTYCZNEJ

IM. PROF. MEISSNERA W USTRONIU

Wydział:................................................. semestr:.......

.................................................................................

Imię Nazwisko nr indeksu

ĆWICZENIE NR ....

TEMAT: Próba statyczna rozciągania metali.

Obowiązująca norma:

PN - EN 10002 - 1 : 2004

CEL ĆWICZENIA:

Podać znaczenie następujących symboli:

d_o - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d_u - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S_o - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S_u - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

L_o - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

L_u - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F_m - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F_e - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F_eH - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F_eL - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

R_m - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

R_e - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

R_eH - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

R_eL - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A_p - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Z - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Przebieg ćwiczenia:

Rodzaj maszyny wytrzymałościowej na której przeprowadzono próbę:

Zakres siłomierza:

Wykres rozciągania (z oznaczeniem punktów charakterystycznych):

Obliczenie długości pomiarowej po zerwaniu ( + rysunek zerwanej próbki ):

Tabela pomiarów:

Nr próbki

do [ . . .]

Lo [ . . .]

So [ . . .]

du [ . . .]

Lu [ . . .]

Su [ . . .]

Fm [ . . .]

FeH [ . . .]

FeL [ . . .]

Rm [ . . .]

ReH [ . . .]

ReL [ . . .]

A..... [ . . .]

Z [ . . .]

Obliczenia ( R_e , R_m , A_n , Z ):

WNIOSKI:

Ocena

z

kolokwium

Ocena

ostateczna

Data

Wymiary próbki

Własności wytrzymałościowe

Własności

plastyczne

115 min

80

88 min

Ø8

M12

Długość działki 5 mm

Ilość działek N = 16

R≥4

10 min

Odcinek
pomiarowy

---