Podstawy finansów i bankowości
Wykład XVI
Temat: Operacja pasywne banków i ich struktura. Jak bank pozyskuje pieniądze dla swoich operacji.
Bank wykonuje liczne operacje, ale można podzielić je na trzy podstawowe
Operacje pasywne - operacje pozyskiwania pieniędzy przez bank. Nazwa ta pochodzi z tą, że te operacje ujmowane są w pasywach banku, a pasywa przedstawiają źródła finansowania.
Operacje aktywne - operacje szeroko rozumianego inwestowania pieniędzy, czyli pozyskiwania przez bank majątku.
Operacje pośredniczące - operacje w których bank odgrywa tylko rolę pośredniczącą pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Nakłady banku są znikome.
Konstrukcja finansów banku.
Bank sporządza kilka bilansów. Mówimy o liczbie mnogiej. Bank jest tą jedyną instytucją, która musi zamknąć ten bilans do 31 grudnia. Bilanse te różnią się między sobą.
Pierwszy bilans jest sporządzany dla potrzeb nadzoru bankowego, ale według formularzy NBP. Musi zawierać wszystkie informacje na temat wskaźników bezpieczeństwa.
Drugi bilans jest sporządzany dla władz skarbowych zgodnie z załącznikami do kolejnych ustaw ze znowelizowanych ustaw skarbowych. Ustawa skarbowa określa jak sporządzić bilans.
Trzeci bilans jest sporządzany według wymogów Głównego Urzędu Skarbowego i jest robiona na potrzeby GUSu
Czwarty bilans bank sporządza według wymogów Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Bilans ten jest najbardziej przejrzysty, uczciwy. Bilanse giełdowe to są banki skonsolidowane.
Piąty bilans jest sporządzany według norm danego banku.
W każdym z tych bilansów różni się nawet nazewnictwo pewnych pozycji, są niejednolite, co utrudnia ich porównywanie. Przykładowo w jednym bilansie używane jest pojęcie kapitał własny w innym kapitały własne, a w innych używa się pojęcia fundusze własne.
Bilanse roczne banku muszą być publikowane. Najczęściej banki publikują ten piąty bilans. Niektóre banki aby wyczyści straty tworzy instytucję domu handlowego, gdzie wpisywał większość strat. Nadal pozostaje wiele sprzeczności między prawem bankowym a ustwa skarbową.
Środki własne banku rzadko kiedy przekraczają 8 %. W każdym z tych bilansów suma aktywów musi równać się sumie aktywów i to nazywa się sumą bilansową.
Podział pasywów.
Wielkość sumy pasywów świadczy o możliwościach finansowych banków, czyli określa jaką wielkością sum bank dysponuje w danym okresie.
Pasywa możemy podzielić na dwie części:
Fundusze własne (kapitały własne brutto)
Środki obce (zobowiązania)
Jeśli używamy pojęcia depozyty, czy lokaty, to również nie będzie wyodrębniona pozycja odsetek
Pasywa Powszechnego Banku Kredytowego S.A. w milionach złotych i w procentach
Wyszczególnienie |
Wartość |
Udział w pasywach w % |
1. Zobowiązania wobec NBP |
431 |
4,7 % |
2. Zobowiązania wobec instytucji finansowych (lokaty międzybankowe) |
674 |
7,5 % |
3. Zobowiązanie wobec klientów (depozyty klientów) |
6032 |
65,2% |
4. Rozliczenia między okresowe |
482 |
5,2% |
---------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
5. Kapitał akcyjny |
108 |
1,1% |
6. Kapitał zapasowy |
157 |
1,7% |
7. Kapitał rezerwowy |
498 |
5,4% |
8. Nie podzielony zysk z lat ubiegłych |
0 |
0% |
9 .Zysk z roku bieżącego |
213 |
2,3% |
10. Fundusze specjalne i inne pasywa |
632 |
6,9% |
---------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
Suma pasywów, suma bilansowa |
9254 |
100% |
Rozliczenie międzyokresowe - koszty rozliczeniowe i przychody przyszłych okresów. Najczęściej włączane są do środków obcych.
Dla banku jest niekorzystne, by klienci spłacali kredy systematycznie i terminowo.
Fundusze własne są przedstawione w pozycjach do 5 do 10, a środki obce, czyli zobowiązania w pozycji od 1 do 4
Możemy rozróżnić trzy podstawowe grupy pasywów:
Zobowiązania wobec klientów, depozyty klientów,
Lokaty międzybankowe
Środki własne
PENGAT - Wskaźnik koniunktury bankowej. Uwzględnia 9 różnych kryteriów. Jest najniższy od 1993 roku. Jeśli bank znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, to może pozyskać środki z NBP (odpłatnie), lub z budżetu państwa. PKO Bank Polski S.A. ma największą sumę zgromadzonych pasywów. Podstawowym wskaźnikiem jest wskaźnik wypłacalności banku. Jest ustalony przez NBP i powinien wynosić 8 PKO ma tylko 6,7. PKO obsługuje dawne książeczki mieszkaniowe, co jest bardzo nieopłacalne ze względu na ich oprocentowanie, przez co dostał 4 mld PLN z budżetu. W zeszłym roku PKO S.A otrzymał wkład w spółki notowane na giełdzie o wartości 500 mld PLN. Każde prowadzenie rachunku bankowego, umowa kredytowa, jest zawarte w formie umowy.
Fundusze własne banku, są to wszystkie środki stanowiące własność banku. Nazywamy je kapitałami własnymi brutto i w praktyce możemy je podzielić na:
Środki, którymi bank może swobodnie dysponować w ramach nakreślonych przepisami. Odpowiada to funduszom własnym netto, lub kapitałom własnym netto.
Środki utrzymywane w ramach rezerw na ściśle określone cele. Celami tymi są złe kredyty, rezerwy przeznaczone na opłatę podatków itp.
Środki obce - składają się z dwóch pozycji.
Depozyty, czyli lokaty klientów, w bilansach nazywane zobowiązaniami wobec klientów
Lokaty innych banków, w bilansach określane jako zobowiązania wobec instytucji finansowych.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl