Administracja władcza : administracja, która opiera się na władztwie administracyjnym czyli możliwości jednostronnego rozstrzygania spraw adm.
Administracja nie władcza (gestia): opiera się na formach działania np. pozwolenie charakterystyczne dla prawa prywatnego (zgoda dwu lub więcej stron na podjęcie działania). Posługuje się metodą przekonywania a nie ingerowania.
Prawo administracyjne- zespół norm prawnych, które regulują administracyjną działalność państwa (regulują funkcje administrowania) - ujęcie przedmiotowe, które spotkało się z krytyką -> funkcje adm. regulowane są nie tylko normami prawa adm. ale również prawa cywilnego, karnego, konstytucyjnego. (jest to działalność adm.) Ujęcie podmiotowe : prawo adm. to te normy prawne, które regulują stosunki społeczne wynikające z działalności organów (podmioty i organy adm).
Adm. zastrzeżenia: Funkcje adm. wykonują nie tylko organy adm. publicznej ale też innych władz sądowniczych, prawodawczych.
Problem: odróżnienie prawa adm. od cywilnego i innych dziedzin.
Formy działania adm. publicznej:
- Adm. publiczna jest strukturą organizacyjną o charakterze celowym. Jej sens i istnienie związane jest z podejmowaniem określonej prawem działalności.
Działalność adm. publicznej wynika z norm ustawowych tzw. ustawy przewidują w jakich przypadkach, kiedy i jakiej formie adm. publicznej może podjąć działanie.
Bez podstawy ustawowej adm. nie może podejmować żadnych działań.
O ile więc jednostka może wszystko, co nie jest zabronione, adm. może tylko to co jest dozwolone.
Administracja <-> jednostka : szczegółowa podstawa ustawowa co wynika z potrzeby ochrony jednostki w relacjach z adm.
Sfera wewnętrzna działalności adm. : ostre rygory nie są tu odnoszone tzn. podstawy działalności są bardziej ogólne.
Działalności adm. publicznej:
I Zewnętrzna: skierowana do jednostki lub ogółu społ. podstawa prawna działań skierowanych do jednostki jest bardzo szczegółowa. Podobnie jest z normą prawną, która reguluje działania skierowane do ogółu choć tu są możliwe pewne odstępstwa.
II Wewnętrzna: mogą mieć podstawę ogólną, szczególną ale nie ma takiego obowiązku.
Klasyfikacja działalności adm.:
*duża różnorodność ( której często nie zauważamy)
1) Czynności prawne: objawienie woli organu adm., w celu wywołania określonych skutków prawnych przewidzianych w przepisach -> wywołanie bezpośrednich skutków prawnych.
2) Inne działania nie będące czynnościami prawnymi: nie są nakierowane na wywołanie bezpośrednich skutków prawnych choć czasem skutki te występują, ale nie są one celem tego działania.
Ad.1 Czynność prawna - opisana w przepisach ustawy. Charakter nieformalny: policjant kierujący ruchem, ogrodnik w parku.
Czynności prawne:
administracyjno - prawne: oparte na władztwie administracyjnym(treśc tej czynności prawnej jest kształtowana tylko przez organ adm. np. licencja na kolei, zmiana nazwiska. Mogą wywoływać skutki na gruncie prawa cywilnego np. wywłaszczenie nieruchomości.
cywilno prawne: czynności o charakterze nie władczym. Do ich nawiązania dochodzi, gdy strony złożą zgodne oświadczenie woli. Organ nie ma możliwości narzucania swojej woli.
=Działania społ. - organizatorskie: organizowanie akcji społecznych, nie są oparte na przymusie adm.
=Działania materialno - techniczne : wywołują pośrednie skutki prawne(prowadzenie ewidencji, kartotek, rejestrów, dokonywaniu pism, doręczeń.
=Zwykłe poświadczenia.
Czynności administracyjno - prawne:
- akty prawa powszechnie obowiązującego np. rozporządzenia do ustaw.
- akty wewnętrzne adm. publicznej: akty tworzące normy ogólne, akty planowania, polecenia służbowe(do urzędników) i zakładowe(osoby przebywające na terenie budynku np. plan zajęć). Są to akty administracyjne o charakterze jednostronnym.
1) Akty tworzące normy ogólne np. regulamin studiów -> szereg praw i obowiązków.
2) Norma wewnętrzna skierowana do ściśle określonego kręgu adresatów.
Przepisy prawa wewnętrznego - podmiot struktury lub jej pracownicy.
3) Norma zewnętrzna - obywatele.
4) Akty planowania(proces) - kreowanie przyszłości PLAN- wynik końcowy procesu.
5) Czynności adm. - prawne:
- czynności zewnętrzne - skierowane do zewnątrz adm. -> obywatel np. decyzja, koncesja.
- czynności wewnętrzne - skierowane do podmiotów będących częścią adm. publ., które pozostają w stosunku podporządkowania względem wydającego dany akt.
Podział ze względu na znaczenie adresata:
Akty generalne: oznaczenie adresata, ma charakter ogólny.
- zewnętrzne np. rozporządzenie wykonawcze do ustawy, przepis prawa miejscowego
- wewnętrzne np. instrukcje, regulaminy wewn.
Akty indywidualne: adresat oznaczony w sposób konkretny.
- zewnętrzne np. decyzje adm.
- wewnętrzne np., polecenia służbowe, zakładowe.
Kryterium konkretności:
Akty generalne np. rozporządzenie wykonawcze do ustawy.
Akty planowania: norma prawna nakłada obowiązek wykonania planu -> podjęcia wykonania jednorazowego zadania.
Akty tworzące sytuacje prawne dla jednostki: regulują prawnie konkretne sytuacje ale nie są one skierowane do ściśle oznaczonego adresata np. znak „STOP”.
Akty tworzące uprawnienia i obowiązki dla ściśle określonego adresata: akty indywidualno - konkretne SA skierowane do ściśle określonego podmiotu w ścisłym przypadku.
Akty egzekucyjne: nakierowane na wykonanie obowiązków wynikających z aktów administracyjnych lub bezpośrednio z ustaw.