OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY
Funkcje poszczególnych części
Kresomózgowie
Dominująca
Koordynacja ośrodków położonych poniżej
Zdolności analityczno -syntetyczne
Odruchy
Odruch bezwarunkowy: wrodzony- ta sama odpowiedź na dany bodziec
Odruch warunkowy: nabyty
Wytworzenie się połączenia pomiędzy ośrodkami
Odruchy warunkowe:
Odruch warunkowy I rzędu - na bazie odruchu bezwarunkowego
Odruch warunkowy II rzędu - skojarzony z utrwalonym odruchem warunkowym
Hamowanie:
Bezwarunkowe /bodźcem postronnym/, pozazakresowym
Warunkowe/wytwarzane przez własne doświadczenie
Pole czuciowe
Ośrodki czuciowe;
Zakręt zaśrodkowy, płat ciemieniowy pole 1-3 wg Brodmana
Pole ruchowe
Zakręt przedśrodkowy płata czołowego
Tzw. pole Brodmana 4
KK olbrzymie - Betza - piramidalne
Ośrodek wzroku
W bruździe ostrogowej w płacie potylicznym tzw. 17 pole Rodmana
Połączenie z 18,19 polem - koordynacja
Ośrodek słuchu
Płat skroniowy- zakręt skroniowy górny - 41, 42 pole Brodmana
Ośrodek smaku
Płat skroniowy, dolna część zakrętu zaśrodkowego
Kora węchowa
Dolna powierzchnia płatów czołowych
Odczuwanie zapachów , modyfikacja smaków
Związana ze stanami emocjonalnymi, nastrojem, funkcjami układu wegetatywnego
Ośrodek mowy
Leworęczni- prawa półkula
Praworęczni- lewa półkula
Ośrodek czuciowy/słuchowy tzw. Wernickiego/- tylna część zakrętu skroniowego górnego -
afazja słowna - brak rozumienia mowy
Ośrodek mowy cd.
Ośrodek ruchowy mowy - Broca -tylna część zakrętu czołowego dolnego
Afazja motoryczna- ruchowa
Praksja
Zdolność wykonywania czynności celowych, zamierzonych
Osiągana w rozwoju osobniczym poprzez doskonalenie ruchów przez naśladowanie, powtarzanie, ćwiczenie
Współdziałanie obszarów kory mózgowej za pośrednictwem prezentacji korowej ruchu
Apraksja
Utrata zdolności wykonywania celowych ruchów złożonych
Gnozja
Zdolność rozpoznawania przedmiotów, zjawisk i zdolność oceny tych wrażeń, dostarczanych przez zmysły
Stereognozja
Zdolność oceny przedmiotów dotykiem
Astereognozja
Niezdolność rozpoznawania przedmiotów dotykiem
Uszkodzenie płata ciemieniowego od tyłu zakrętu zaśrodkowego
Gnozja wzrokowa
Zdolność rozpoznawania przedmiotów za pomocą wzroku
Gnozja słuchowa
Rozpoznawanie przedmiotów na podstawie charakterystycznych dla nich dźwięków
Międzymózgowie:
Wzgórze
Podwzgórze
Gałka blada
Wzgórze
Scalenie pobudzeń ze wszystkich pól recepcyjnych
Powstanie wrażeń uczuciowych wstręt, niechęć, lęk ,przyjemność
Wpływa na stan świadomości, uwagę
Współdziała z układem pozapiramidowym, móżdżkiem
Podwzgórze
Ośrodki autonomiczne:
1.termoregulacji
2.gospodarki wodnej
3.pragnienia
4.sytości i głodu
5.czynności rozrodczych
6.agresji ,ucieczki
7.snu
Neurony podwzgórza:
Podwójna funkcja:
1.przenoszenie impulsów
2.neurosekrecja
Podwzgórze cd.
Impulsacja z: strefy węchowej, wzgórza, jąder układu pozapiramidowego, móżdżku
Połączenia z rdzeniem kręgowym, rdzeniem przedłużonym, wzgórzem
Najważniejszy narząd integrujący regulację środowiska wewnętrznego
Gałka blada
Nadrzędny podkorowy ośrodek ruchowy
Układ limbiczny
Kierowanie wrodzonymi i nabytymi zachowaniami
Źródło powstawania popędów, motywacji, emocji
Elementy korowe, podkorowe
Połączenia z podwzgórzem, z korą skroniową, czołową
Śródmózgowie:
Magistrala dróg nerwowych wstępujących i zstępujących
Blaszka czworacza - pośrednictwo w przekazywaniu bodźców słuchowych i wzrokowych
Jądra czerwienne - kontrola postawy ciała
Rdzeń przedłużony
Przejście dróg wstępujących i zstępujących
Ośrodki:
1.krążenia
2.oddechowy
3.ośrodki pokarmowe
4.ośrodek dla mięśni ucha
5.ośrodek potowy
6.ośrodki uczestniczące w przemianie materii
7.jądra nerwów czaszkowych VI - XII
Móżdżek
Funkcja regulująca
Odbieranie informacji z receptorów całego ciała
Gromadzenie informacji
Koordynacja układu ruchu
Dystrybutor siły skurczów mięśni poprzecznie prążkowanych
Poruszanie się, postawa wyprostna, płynne ruchy kończyn
Uszkodzenia móżdżku
Atonia-obniżenie napięcia mięśniowego
Astenia-osłabienie siły skurczów m.p.p.
Astazja- trudność w utrzymaniu pozycji wyprostnej
Ataksja-niezborność ruchów
Układ siatkowaty pnia mózgu
Skupienie neuronów konwergujących tzw. zbierających układów nieswoistych
Połączony wypustkami ze wszystkimi strukturami
-rozprowadzanie informacji od receptorów
-modulacja informacji
-koordynacja czynności autonomicznych i somatycznych
Układ siateczkowy cd.
Wstępujący - aktywujący
Czucie
Percepcja
Czuwanie
Zachowanie świadomości
Układ siateczkowy cd.
Zstępujący:
Koordynacja ruchów
Kontrola układu autonomicznego
24