OSOBOWOŚĆ w.5 PODEJŚCIE NARRACYJNE W BADANIU OSOBOWOŚCI, Psychologia, III semestr, Osobowość

Pobierz cały dokument
osobowosc.w.5.podejscie.narracyjne.w.badaniu.doc
Rozmiar 23 KB

Fragment dokumentu:

  • PODEJŚCIE NARRACYJNE W BADANIU OSOBOWOŚCI

    • Wykład 5

  • Psychologia narracyjna

    • „Życie jest historią”

    • „Człowiek jest zwierzęciem opowiadającym historie”

    • „Ludzie tworzą różne historie, żeby nadać swemu życiu spójność i sens”

    • „Ludzki mózg konstruuje doświadczenia w kategoriach narracyjnych (opowiadań)”

  • Dwa sposoby myślenia (Bruner)

    • A. Paradygmatyczne (logiczne) - oparte na związkach przyczynowo-skutkowych

    • B. Narracyjne - nadawanie osobistego sensu znaczeniom, bez dbałości o prawa logiki; odnosi się do pragnień, potrzeb, celów, intencji

    • Badanie psychologiczne w podejściu narracyjnym:

    • Człowiek poprzez narrację interpretuje świat, a zadaniem psychologii narracyjnej jest OPIS tego procesu, ROZUMIENIE i INTERPRETACJA, a nie wyjaśnianie i opis zależności

    • Zmienne mają charakter jakościowy (znaczenia, wartościowanie, intencje, zmiany interpretacji itp.)

    • Analiza hermeneutyczna

  • Autonarracja

    • polega na wyborze i interpretacji zdarzeń oraz łączeniu ich w całość

    • ma charakter dialogowy (skierowana jest do kogoś - rzeczywistego lub wyobrażonego)

    • zawiera elementy prawdy i fikcji; jest procesem twórczym

    • sytuuje człowieka w czasie, porządkuje życie, nadając mu spójność, cel i sens

    • ma funkcje motywacyjne - ukierunkowuje zachowanie

    • pozwala zrozumieć innych i kategoryzować ich jako podobnych lub nie do siebie

    • szczególnego znaczenia nabiera w adolescencji (tworzenie wizji życia) i w konfrontacji ze śmiercią (tworzenie bilansu życia)

  • Silvan TOMKINS
    (lata 70-te XX w.)

    • Jednostka jest dramatopisarzem, tworzącym osobisty dramat od najwcześniejszych okresów życia

    • Scena - pamięć specyficznego zdarzenia, z przynajmniej 1. uczuciem i 1. obiektem (osoby, miejsce, czas, działania, uczucia)

    • Skrypt - reguły interpretacji scen, umożliwiające łączenie scen w sensowny wzorzec; jest trwały, może być świadomy

    • Emocjonalne doświadczenia dzieciństwa decydują o nadawaniu znaczeń

    • Rodzaje skryptów:

    • SKRYPT typu ZAANGAŻOWANIE - obejmuje pozytywne uczucia, cele i silnie nagradzającą aktywność; brak ambiwalencji i wiara w sukces

    • SKRYPT typu JĄDROWEGO - źródłem jest scena z ambiwalencją uczuć (od pozytywnych do negatywnych), po czym człowiek gromadzi doświadczenia potwierdzające skrypt

  • Dan McAdams - teoria tożsamości narracyjnej

    • HISTORIA ŻYCIA - opowiadanie (autonarracja), w którym podmiot jest głównym bohaterem

    • TOŻSAMOŚĆ NARRACYJNA (”Mit osobisty”)