NIECKA NIDZIAŃSKA
Jest rodzajem synklinorium pomiędzy Wyżyną Krakowsko-Cżestochowską na zach. A Wyżyną Kielecką na Pn-wch. Południowa część regionu transgresji morskiej z obniżenia podkarpackiego. Jej śladem są wapniste piaskowce, wapienie, iły i gipsy, które następnie zostały lekko sfałdowane i wypiętrzone. A w południowo-zachodniej części niecki powstała pokrywa lessowa z żyznymi glebami brunatnymi.
NADNIDZIAŃSKI PK
- Osią parku jest Nida ze swoją doliną. W dolinie rzeki występują starasowane zbocza, meandry oraz starorzecza. Miejscami rzeka rozdziela się na wiele koryt. Jest to szczególnie częste tam gdzie przyjęła ona formę rozlewiska. Wśród rozlewisk Nidy spotykane są bagna i tereny podmokłe.
Występują tu ostańce wykształcone w wapieniach litotamniowych. Są one poprzecinane wąwozami, które wytworzyły się w lessach.
W obrębie Niecki Soleckiej pospolite są wychodnie gipsu, tworzące skalne urwiska. Krasowe formy występujące w Nadnidziańskim Parku są unikatowe w skali kraju.
- zabytkowe mosty i cementownie w Brzegach, Mostkowie, Sobkowie
- PIŃCZÓW
- Dawny zespół klasztorny oo. Paulinów - w okresie reformacji Paulini zostali wygnani z miasta, a klasztor przekształcił w zbór kalwiński. powstało tu gimnazjum protestanckie znane później w całej Polsce. Wyrokiem Trybunału Koronnego paulinom przywrócono ich dawny majątek. W 1819 r. klasztor uległ kasacji, a jego majątek przeszedł na własność rządu Królestwa Polskiego.Współcześnie w budynku mają swoją siedzibę: Muzeum Regionalne, Pińczowskie Samorządowe Centrum Kultury oraz kino Belweder.
- Synagoga Stara. Jest jedną z najstarszych synagog zachowanych w Polsce.
SZANIECKI PK
- Najwartościowszym elementem przyrody nieożywionej Parku są gipsy odsłaniające się głównie na terenie Płaskowyżu Szanieckiego. Interesujące są gipsy zbudowane z kryształów wykształconych w formach wielkokrystalicznych.
W podłożu gipsowym rozwinęły się na dużą skalę zjawiska krasowe. Występujące formy krasu są bardzo różnorodne, od najpospolitszych lejków poprzez werteby i studnie, do dolinek, małych kotlinek, a nawet jeziorek krasowych. Uwarunkowania geologiczne stwarzają korzystne warunki dla rozwoju ciepłolub-nych muraw kserotermicznych
GRABKI DUŻE - późnobarokowy pałac o charakterze orientalnym. Budowla jest dość niezwykła - wzniesiona na planie ośmioboku, mieści na parterze olbrzymią salę z obudowanymi symetrycznie mniejszymi pomieszczeniami. Obok pałacu stoją dwa pawilony, z których jeden służył wg tradycji tureckiej za herbaciarnię, drugi zaś przeznaczony był do modlitwy. W parku otaczającym pałac rośnie pomnik przyrody - cis pospolity w wieku 300-400 lat.
JĘDRZEJÓW - zespół klasztorny dawnego opactwa Cystersów - Zostało założone ok. roku 1140, jako pierwsze opactwo w Polsce i filia burgundzkiego klasztoru Morimond. W 1152 r. założyli tutaj szpital klasztorny, jako najstarszy w Polsce. Opactwo to jest obecnie także sanktuarium bł. Wincentego Kadłubka, który zrezygnował z biskupstwa krakowskiego i został cystersem w Jędrzejowie. Po II wojnie światowej zostało odnowione przez mnichów opactwa Szczyrzyc. Opactwo zostało ponownie erygowane w 1989 r. Obecnie znajduje się w klasztorze 20 mnichów.
MIECHÓW - Kolegiata Grobu Bożego w Miechowie jest trzynawową trójprzęsłową bazyliką gotycką.
Ma tytuł Bazyliki Mniejszej.
W przylegającym do niej budynku klasztornym, dawniej bożogrobców, na dziedzińcu wewnętrznym znajduje się Kaplica Grobu Chrystusa - gotycko-renesansowa kopia kaplicy w Jerozolimie, w niej Grób Pański oraz kopia całunu turyńskiego.
NAGŁOWICE - przez pewien czas mieszkał i tworzył "ojciec literatury polskiej" - Mikołaj Rej.
- Dwór murowany rodziny Walewskich, wzniesiony po 1878 r., we wnetrzu Muzeum Mikołaja Reja z ekspozycja przedstawiającą kopie rekopisów oraz współczesne drzeworyty przedstawiajace życie i dorobek pisarza. Ponadto biblioteka, kawiarenka internetowa i pokoje gościnne.
- Park angielski założony na przełomie XVII i XVIII wieku, cenny ze względu na pięć starych dębów, choina kanadyjska, orzech szary, wiązy, modrzewie i wyjątkowe na terenie Polski perukowce podolskie
RACŁAWICE - Bitwa pod Racławicami miała miejsce 4 kwietnia 1794. W czasie insurekcji kościuszkowskiej, gdzie wojska polskie pod dowództwem naczelnika Tadeusza Kościuszki stoczyły wygraną bitwę z wojskami rosyjskimi.
BUSKO ZDRÓJ, SOLEC ZDRÓJ - park zdrojowy, uzdrowisko
BEJSCE - pałac klasycystyczny, kościół gotycki z kaplicą Firlejów