Myślenie -przesuwanie się w świadomości poszcz. sądów i wyobrażeń.

W psychologii - myślenie- odzwierciedlenie ogólnych, oderwanych istotnych i nie danych bezpośrednio w spostrzeżeniach właściwości, przedmiotów, procesów i zjawisk znajdujących wyraz w tworzeniu pojęć, sądów, opinii itd.

Funkcja myślenia;

-poznawanie przedmiotów, zjawisk, a jednostka potrafi poznać przedmioty i zjawiska, zdobywa orient. w rzeczywistości

rozszerzanie i pogłębianie posiadanej wiedzy potrafi dobierać środki działania

-pamięć - przechowywanie doświadczeń, spostrzeżeń

-dokonywanie wnioskowanie, dostrzeganie problemów przeprowadzanie dochodzeń, cele działania, środki i sposoby za pomocą których dochodzimy de celu

-zdolności intelektualne są różne - jedni są bardziej aktywni drudzy mniej, różny jest u ludzi instynkt wiedzy, niektórzy odczuwają ciągły głód wiedzy, inni mniejszy głód, a jeszcze inni żaden

-różnimy się wrodzoną ciekawością

Myślenie poznawcze- czynność intelektualne, świadomie i aktywnie przez nas wykonywaną. Może przebiegać częściowo, podświadomie, czego przejawem jest intuicja (przebiegająca podświadomie)

Myślenie pozapoznawcze - nie jest przez nas wykonywane, jedynie odbywa się w nas, nie jest sterowane nasza wolą instynktem wiedzy. Bezpośrednim motorem tego myślenia jest jakaś nasza skłonność, dążenie, obawa, lęk, niechęć. Te czynniki są przyczyną myślenia poza

poznawczego np. marzenia senne - są spowodowane pragnieniami, których na jawie nie udaje nam się zrealizować. Bez naszego

aktywnego udziału, brak woli, jedynie utajone pragnienia, dążenia, stłumione kompleksy

---jeżeli jesteśmy zakompleksieni to pojawiają się marzenia na jawie, urojenia. Procesy te nie mają odzwierciedlenia w rzeczywistości, ukazują jedynie nasze pragnienia

---procesy myślowe poza poznawcze stanowią zastępczo realizację tego , czego nam nie udaje się osiągnąć na jawie

Myślenie autystyczne - niezgodne z rzeczywistością, całkowicie zależne od przeżywanych pragnień, dążeń. Nie jest to akt świadomy, jest to proces wyznaczony życiem popędowym i emocjonalnym danej jednostki. Jest zdeterminowane popędami

Myślenie pozapoznawcze jest pozbawione charakteru społecznego

Myślenie poznawcze - myślenie uspołecznione

Uspołecznione =/ autystyczne

Myślenie pośrednie (egocentryczne) - wykazuje podobieństwo do poznawczego i pozapoznawczego . Jest ono jednak od każdego z tych skrajnych form różne.

Odznacza się nie zdolnością wyjścia jednostki poza własny punkt widzenia), dużą trudnością , niemożnością przyjęcia choćby na krótko innego punktu widzenia; egocentryk nie potrafi postawić się w położeniu swego rozmówcy. Nieustannie preferuje swój punkt widzenia. Posiada ubogą widzę i doświadczenia, wpływają na niego jego indywidualne … Brak myślenia uspołecznionego

Warunki zewn. wpływ. na nasze zachowanie:

Sytuacja - układ wzajemnych stosunków jednostki z jej otoczeniem w określonym czasie, tu i teraz jest sytuacja, - jest to sytuacja wykładu. Między nami jest stosunek nadrzędności i podrzędności.

Sytuacja optymalna ; Sytuacja normalna ;Sytuacja trudna

Wymienia się typowe sytuacje trudne. Do podstawowych sytuacji trudnych należą:

Deprywacja - to sytuacje w których człowiek został pozbawiony jakiegoś podstawowego elementu, przedmiotu niezbędnego do normalnego funkcjonowania. W których następuje blokada określonych potrzeb. Niezaspokojenie potrzeb psychicznych i fizycznych prowadzi do deprywacji. W ostatnich latach prowadzi się badania. Zanik wartości i związana i związana z tym utrata poczucia sensu działania, życia.. Zanik wartości prowadzi do tzw. depresji sytuacyjnych alkoholizm, chuligaństwo, narkomania, terroryzm.

Victor Frankl - twierdzi, że następstwem zaniku wartości i utraty poczucia sensu jest przyjęcie u takich ludzi jednej z 4 postaw.

fatalistyczna - rządzi przypadek, siła nadprzyrodzona,

kolektywistyczna - chcą zatopić się w czasie. Dla nich najważniejsze jest to co inni o nich mówią. Nastawieni na oceny i opinie innych ludzi (HIACYNTA - BUKIET)

fanatyczna- dążą do zdobycia władzy, przewagi nad innymi ludźmi. wg własnego uznania - to jest Mussolini, Hitler, J. Stalin, Castro.

Prowizoryczna- nastawiona na użycie. Jak najwięcej brać, nic z siebie nie dać, najwięcej korzyści, „życie zaledwie na powierzchni”. Ludzi ci nie mają poczucia odpowiedzialności. Nie traktują życia jako współdziałania,, wyłącznie ważne jest brać, brać, korzystać, nic nie dać od siebie. To pozwala odnaleźć sens życia.

Przeciążenia - występują wtedy gdy trudność zadania jest na granicy możliwości fizycznych bądź umysłowych (granice wytrzymałości nerwowej człowieka). Jeśli zadanie przeciążające te możliwości - przebiegają przez dłuższy czas, kiedy człowiek jest przeciążony ale jest zmuszony działać. Prowadzą do zmęczenia, zniechęcenia, wyczerpania. Jednostka wówczas po wpływem przeciążenia jest coraz bardziej wytrącona z równowagi, przez to wzrasta napięcie nerwowe. Pomimo, że jest motywowana pomimo jej starań w następstwie zawęża się pole świadomości, pogarsza się zdolność koncentracji, zmniejsza się percepcja. Jeśli taki stan utrzymuje się to zaczyna rozwijać się choroba - stany nerwicowe. Praca w warunkach przeciążenia. Zaczynają pojawiać się zaburzenia pracy serca, krążenia.

Utrudnienia - te sytuacje w których możliwość wykonania działania zostaje zmniejszona albo wskutek braków przedmiotowych (wycieczka rowerowa - jeden z rowerzystów stwierdzi, ze ma przebitą dętkę, wydaje się że to żaden problem, powinniśmy być zabezpieczeni, ale niestety nie przewidział tej sytuacji. Cała grupa nie może kontynuować wycieczki.

Możliwość wykonania, wskutek braków informacyjnych - student przy egzaminie.

Zagrożenie- ma miejsce wtedy, gdy zachodzi prawdopodobieństwo utraty czegoś, co jest bardzo ważnym dla jednostki. Podstawowe kategorie zagrożenia

zagrożenie fizyczne ; zagrożenie społeczne

Konflikty :wewnętrzne ; indywidualne ; motywacyjne

Bariery psychiczne - są to ograniczenia blokujące wykorzystanie potencjalnych możliwości działania.

Rodzaje barier:

UMYSŁOWA - jest związana z poziomem funkcjonowania z jednej strony wyobraźni i myślenia a to oznacza że barierą może być i jest niski poziom rozwoju wyobraźni i myślenia poznawczego (nacechowane myśleniem uspołecznionym). Jest ono związane ze sztywnością , stereotypowością, tendencyjnością w sferze wyobraźni i myślenia.

Bariery uniemożliwiające jednostce stworzenie czegoś nowego. Ludzie przeceniają informacje, które są dla nich wygodne, dobrze znane. Nie koncentrujemy się na informacjach nowych.

NADMIERNEJ UFNOŚCI - zbyt duże zaufanie do trafności własnych sądów. Owe sądy nie są tak trafne za jakie się je przyjmuje. Ludzką nadmierną pewność siebie ilustrują pewne badania. Ludzie przeceniają się (pycha menedżerska).

BARIERA PERCEPCYJNA - jest to przeszkoda w dostrzeganiu problemów powoduje selektywny charakter działania, powoduje odsiewanie sytuacji przyjemnych od nieprzyjemnych.

Zdarza się, że określona jednostka widzi to co chce widzieć i słyszy to co chce słyszeć. Barierą percepcyjną jest myślenie poza poznawcze oraz projekcja tj. rzutowanie na coś, na kogoś własnych wad, problemów, postaw, przywar itd.

Projektorem jest ta osoba która przypisuje innej osobie własne braki, wady.

Projekcja jest pojęciem wliczanym do mechanizmów obronnych przekonać przenosząc na kogoś własne braki, wady bronimy się:

• przed lękiem, który mógłby w nas powstać gdybyśmy zobaczyli u siebie braki, wady

• aby uniknąć niekorzystnych zmian obrazu naszego ja, do których należą opinie (jestem zły, leniwy itd.)

Freud twierdził, że ludźmi rządzą popędy. Nazwał popęd seksualny EROSEM Tanacos -popęd śmierci.

Ludźmi rządzi (oprócz tych dwóch popędów) dążenie do mocy. Ludzie nie zgadzają się z negatywnymi ocenami innych ludzi. Ludzie unikają niekorzystnych zmian obrazu siebie. Człowiek chce patrzeć na siebie jak w najlepszych cechach

BARIERA EMOCJONALNO - MOTYWACYJNA - przejawia się w zbyt niskim napędzie do działania, w zbyt małej motywacji, a także w zbyt silnym lęku przed tym co nowe, nieznane. Niska motywacja, napęd do działania, lęk - powodują że jednostka nie podejmuje trudu w pokonaniu przeszkody. Największe bariery emocjonalno - motywacyjne to: lęk przed innymi ; lęk prze ośmieszeniem się w oczach innych

Te bariery pojawiają się u nas najczęściej już w szkole podstawowej.

---brak wiary w możliwość powodzenia

---niepodejmowanie prób pokonania trudności

Te bariery powodują zanik zdolności do działań twórczych

BARIERA OSOBOWOŚCIOWA - powoduje bądź to sztywne bądź chwiejne funkcjonowanie człowiek w kontaktach społecznych. Jedni zachowują się sztywno a inni chwiejnie.

Sztywne funkcjonowanie (2 rodzaje):

1 KOMPULSJA (z łac. Compulsio) - oznacza uderzenie, przynaglenie. Zachowanie kompulsywne oznacza się szczególnym uporem w realizacji zadań, celów lub zadań i celów nieakceptowanych społecznie.

Człowiek kompulsywny oznacza się nieodpartą chęcią dokonania jakiegoś czynu, zwrócenia uwagi na siebie. Osobnicy kopulsywni mają cały czas utrzymaną kontrolę psychiczną ale zwycięża u nich dążenie do zwrócenia na siebie uwagi, w pogodni za oryginalnością (ubiór, fryzura), działanie irracjonalne, uwarunkowane konfliktami wewnętrznymi, które powodują irracjonalną pogoń za oryginalnością, wyłącznością, człowiek kompulsywny jest sztywny, ale i rozważny, nie potrafi się odprężyć, nie pokazuje co czuje, a gdy staje się zwierzchnikiem to jest przesadnie wymagający.

Osobniki kopulsywni funkcjonują wg odpowiedniego wzorca, przyczyniają się do konfliktów z innymi ludźmi.

2. ZACHOWANIE AUTORYTARNE (OSOBOWOŚĆ AUTORYTARNA)

Tacy osobnicy cechują się wrogością, agresją wobec innych, sztywne zachowanie, surowość, nietolerancyjność.

3. ZACHOWANIE CHWIEJNE:

Osobnicy ci są niezdecydowani, przechodzą od gniewu i agresji do pogodnego współdziałania, od smutku do euforii.

Zachowania chwiejne są zachowaniami rozproszonymi.

Osobnicy szybko zmieniają cel działania, brak jest w nich podporządkowania jakiemuś nadrzędnemu celowi. Obserwuje się u nich nadmierne pobudzenie emocjonalne (niską odporność psychiczną.

Zachowania możemy przestawić na linii ciągłej (kontinuum), gdzie jeden kraniec to zachowania sztywne (kompulsywne i autorytarne), a drugi - zachowania chwiejne (rozproszone, labilne, niezdecydowane)

Zachowanie elastyczne (giętkie, plastyczne) to zachowanie ABARIETYCZNE:

---zdolność do prawidłowej percepcji zadań w toku współdziałania tj. właściwe spostrzeganie mojego miejsca, roli wśród innych ludzi, roli innych ludzi, w stosunku do nas

---zdolność do prawidłowej oceny wzajemnych ustosunkowań emocjonalnych tj. własnych uczuć, realistyczna ocena uczuć innych ludzi w stosunku do nas

---umiejętność odpowiedniej samokontroli zachowa n wobec istniejących lub zmieniających się zachowań innych ludzi

---zdolność modyfikowania własnych zachowań pod wpływem zmieniających się okoliczności i warunków

---sprawne wprowadzanie korekty własnych celów

POTRZEBA

to stan napięcia, domagający się rozładowania, czyli potrzeba jest to stan zaburzonej równowagi w zachowaniu się jednostki przejawiający się jako napięcie; przy czym napięcie to odchylenie od tego co dla danego osobnika jest normą, czyli napięcie jest to odchylenie, wyzwalające energię braku równowagi.

Podstawowe źródło naszego napięcia, tę podstawę tworzą potrzeby fizjologiczne, od ich wszystko się zaczyna. Potrzeby fizjologiczne są od siebie izolowane. Mają określoną lokalizację w ciele. Potrzeby pożywienia - zaspokojenia głodu. Potrzeby pragnienia - zaspokojenia picia. Potrzeby snu - jest potrzebą fizjologiczną.

Potrzeby przyjemny doznań zmysłowych i seksualnych - kierowca tirów, gość filharmonii, wernisaże, galeria).

Działają na zasadzie HOMEOSTAZY - jeżeli są zaspokojone to mówimy o homeostazie wewnętrznej w organizmie (równowaga) - gwarantują nam dobre samopoczucie psychofizyczne. Homeostaza jest załamana gdy potrzeby fizjologiczne nie są zaspokojone. Polak głodny jest zły, najedzony śpi.

Potrzebą wyższego rzędu są potrzeby bezpieczeństwa. Potrzeba opieki i oparcia, zależności, wolności od lęku, od niepokoju, chaosu, ładu, porządku, przestrzeganie określonych praw. Potrzeba protekcji, potrzeba opieki silnego protektora. Jeśli zaspokoimy potrzeby bezpieczeństwa na III poziomie mamy potrzeby przynależności i miłości. O ich istnieniu możemy wnioskować po zachowaniu człowieka, który znalazł się w nowym środowisku. Dziecko które zgubiło rodziców. Występują u niektórych ludzi w postaci dążeń do tworzenia gangów, paczek, sekt religijnych. Człowiek usiłuje przezwyciężyć samotność, chce wyeliminować obcość. Po zaspokojeniu potrzeb III rzędu, mamy potrzeby PRESTIŻU I UZNANIA (szczegółowych potrzeb). Dzielą się na dwie grupy:

- pragnienie potęgi - wyczynu, wolności, niezależności

- potrzeby respektu, uznania, sławy, dominacji, potrzebę zwracania na siebie uwagi, (ekscentryczne zachowania, stroje, fryzury)

Grupa V - potrzeba najwyższego rzędu gdy poprzednie są zaspokojone. Potrzeba SAMOAKTYWIZACJI - dążenie człowieka do rozwoju swoich potencjalnych możliwości. Do rozwoju zdolności, zainteresowań. Takie dążenie jest konieczne aby człowiek mógł utrzymać w sobie spokój, wewnętrzną równowagę. Ks. Prof. J. Tischner mówił :"Kochani pamiętajcie o jednym, jeśli prześpicie okres rozwoju, to potem przyjdzie wam smakować gorycz porażki.

Obok tych ujętych w piramidzie, mamy jeszcze dwie potrzeby. Amerykański psycholog Abraham Maslow jest autorem tej piramidy. Tych dwóch potrzeb nie umieszcza się wewnątrz, gdyż znamionuje to pewną hierarchię wartości. P - potrzeby poznawcze i E estetyczne. Dlaczego nie są umieszczone wewnątrz?. Otóż jest tak dlatego, że te dwie potrzeby, są traktowane jako narzędzie w zaspokojeniu potrzeb wewnątrz piramidy np. żeby doznać zaspokojenia potrzeb doznań seksualnych.

Człowiek oddziaływuje na środowisko, działa w środowisku, dokonuje zmian; przystosowuje środowisko do swoich potrzeb. W miarę jedzenia apetyt rośnie.

Każde zmienione środowisko, ślady, jakie pozostawia turysta - oddziaływuje na człowieka. Przed ludźmi jest jedno podstawowe naczelne zadanie do zrealizowania. Nieustanne regulowanie stosunków do środowiska, ze środowiskiem, w celu utrzymania równowagi.

Z potrzebami wiąże się STYL ZASPOKOJENIA POTRZEB

WARUNKI ZEWNĘTRZNE WPŁYWAJĄCE NA NASZE ZACHOWANIE

SYTUACJA - jest to układ wzajemnych stosunków jednostki z jej otoczeniem w określonym czasie, tu i teraz jest sytuacja, - jest to sytuacja wykładu. Między nami jest stosunek nadrzędności i podrzędności.

SYTUACJA OPTYMALNA - zdarza się bardzo rzadko. Polega na tym, że jest to stan w którym możliwości jednostki warunki, w których ta jednostka działa i zadania jakie ma do zrealizowania są idealne (nie ma zakłóceń, przeszkód). Jest jakby między tymi trzema dyspozycjami warunkami i zadaniami pełna symbioza.

Zawsze jednak pojawia się jakaś przeszkoda

SYTUACJA NORMALNA - wtedy gdy dyspozycje i możliwości jednostki-warunki i zadania są wzajemnie zrównoważone (teraz ma to miejsce, zadaniem naszym jest zanotować wykład, możliwością - umiemy pisać, głos jest odpowiedni.).

SYTUACJA TRUDNA- warunki będą te same. Zadanie podane na egzaminie, dyspozycje nasze nie będą odpowiednie. Kiedy zostanie zachwiana równowaga między zadaniem a warunkami w jakich przyszło je realizować, dyspozycjami osobistymi.

Wymienia się typowe sytuacje trudne. Do podstawowych sytuacji trudnych należą:

DEPRYWACJA - to sytuacje w których człowiek został pozbawiony jakiegoś podstawowego elementu, przedmiotu niezbędnego do normalnego funkcjonowania. W których następuje blokada określonych potrzeb. W tej sytuacji są Himalaiści gdy wspinają się i na szczyty świata nieustannie są w stanie deprywacji - są narażeni na brak tlenu. Pozbawienie snu, wrażeń zmysłowych. Niezaspokojenie potrzeb psychicznych i fizycznych prowadzi do deprywacji. Przebywanie w izolacji (po operacji) w osobnej salce - to może się stać deprywacja doznanie osamotnienia, pokrzywdzenia i czy np. zawód miłosny.

W ostatnich latach prowadzi się badania. Zanik wartości i związana i związana z tym utrata poczucia sensu działania, życia.. Zanik wartości prowadzi do tzw. depresji sytuacyjnych alkoholizm, chuligaństwo, narkomania, terroryzm.

Victor Frankl - twierdzi, że następstwem zaniku wartości i utraty poczucia sensu jest przyjęcie u takich ludzi jednej z 4 postaw.

POSTAWA FATALISTYCZNA - rządzi przypadek, siła nadprzyrodzona,

POSTAWA KOLEKTYWISTYCZNA - chcą zatopić się w czasie. Dla nich najważniejsze jest to co inni o nich mówią. Nastawieni na oceny i opinie innych ludzi (HIACYNTA - BUKIET)

POSTAWA FANATYCZNA - dążą do zdobycia władzy, przewagi nad innymi ludźmi. wg własnego uznania - to jest Mussolini, Hitler, J. Stalin, Castro.

POSTAWA PROWIZORYCZNA - nastawiona na użycie. Jak najwięcej brać, nic z siebie nie dać, najwięcej korzyści, „życie zaledwie na powierzchni”. Ludzi ci nie mają poczucia odpowiedzialności. Nie traktują życia jako współdziałania,, wyłącznie ważne jest brać, brać, korzystać, nic nie dać od siebie. To pozwala odnaleźć sens życia. Akt płciowy nie jest aktem zobowiązującym każda z tych postaw ma możliwość wejścia na własną drogę, które pozwoli znaleźć sens życia. Casanowa - przyjął postawę prowizoryczną

---