Organizacja i zarządzanie - zagadnienia wstępne
Organizacja - grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany, aby osiągnąć pewien zestaw celów.
Przykłady celów:
- zysk (LOT),
- odkrycia naukowe (uniwersytet),
- obrona narodowa (armia),
- zdobycie mistrzostwa (drużyna sportowa),
- zadowolenie publiczności (grupa muzyczna).
Zasoby organizacji:
- ludzkie - pracownicy organizacji,
- finansowe - zyski inwestycyjne, dotacje rządowe, dochody z podatków, są wykorzystywane przez organizację do finansowania zarówno bieżącego, jak i długofalowego funkcjonowania,
- rzeczowe - budynki biurowe, komputery, maszyny i urządzenia, surowce,
- informacyjne - prognozy sprzedaży, publikacje rządowe, statystyki, znajomość przepisów prawnych, są niezbędne do skutecznego podejmowania decyzji.
Otoczenie organizacji:
- Otoczenie zewnętrzne (wszystko poza organizacją, co może na nią oddziaływać):
Otoczenie ogólne (wymiar ekonomiczny, technologiczny, socjokulturowy, prawno-polityczny, międzynarodowy),
Otoczenie celowe (konkurenci, klienci, dostawcy, sojusznicy strategiczni, regulatorzy, związki zawodowe, właściciele),
- Otoczenie wewnętrzne (warunki i siły wewnątrz organizacji, tj. zarząd, pracownicy, kultura).
Zarządzanie to zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny (wykorzystujący zasoby mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa) i skuteczny (działający z powodzeniem).
Cechy charakteryzujące zarządzanie (Peter Drucker):
Zarządzanie dotyczy przede wszystkim ludzi,
Zarządzanie jest głęboko osadzone w kulturze,
Zarządzanie wymaga prostych i zrozumiałych wartości, celów działania i zadań, jednoczących wszystkich uczestników organizacji,
Zarządzanie powinno doprowadzić do tego, by organizacja była zdolna do uczenia się,
Zarządzanie wymaga komunikowania się,
Zarządzanie wymaga rozbudowanego systemu wskaźników,
Zarządzanie musi być jednoznacznie zorientowane na podstawowy i najważniejszy ostateczny rezultat, jakim jest zadowolony klient.
Funkcje zarządzania:
Planowanie i podejmowanie decyzji (określanie celów organizacji i decydowanie o najlepszym sposobie ich osiągnięcia),
Organizowanie (określanie najlepszego sposobu grupowania typów działań i zasobów),
Przewodzenie, kierowanie ludźmi (motywowanie załogi organizacji do pracy w interesie organizacji)
Kontrolowanie (obserwowanie i wprowadzenie korekt do bieżących działań dla ułatwienia realizacji celów).