KLEJENIE jest możliwe dzięki podstawowym właściwościom kleju: adhezji i kohezji. Właściwie dobrane kleje wykazują prawie równe siły adhezji i kohezji. W praktyce o właściwościach połączeń decyduje adhezja. Rozróżnia się dwa rodzaje adhezji: mechaniczną i właściwą:

Adhezja mechaniczna polega na wnikaniu kleju w pory i nierówności powierzchni oraz na mechanicznym zakotwiczeniu się kleju w tych porach. Możemy ją zwiększyć nadając powierzchniom odpowiednią chropowatość.

Adhezja właściwa decyduje w większym stopniu o wytrzymałości sklejenia, jest przejawem wiązania warstwy klejonej z podłożem w wyniku działania sił chemicznych, fizykochemicznych i elektrostatycznych między cząsteczkami materiału i kleju

Oba te zjawiska opierają się na działaniu sił przyciągania między cząsteczkowego zwanych siłami Van der Waalsa.

Decydujące znaczenie dla jakości spoiny ma zdolność kleju do zwilżania

powierzchni. Im dokładniej wniknie klej w nierówności powierzchni tym większą wytrzymałość będzie miało złącze.

Każdy klej to łącznik między powierzchniami klejonymi, które mogą być wykonane z tego samego lub różnych materiałów.

Proces klejenia obejmuje:

a) przygotowanie powierzchni podlegających klejeniu (czyści się metodami mechanicznymi oraz chemicznymi (odtłuszczanie (najlepiej parami rozpuszczalników) i trawienie)

b) przygotowanie masy klejowej (dodanie do kleju napełniacza i utwardzacza i wymieszaniu drewnianą lub polietylenową łopatką przestrzegając proporcji)

c) nakładanie kleju (łopatką, łączone elementy powinny być dobrze dociśnięte przez cały czas utwardzania kleju)

d) łączenie elementów i zapewnienie działania ciśnienia na kolejne elementy, e) utwardzanie, f) obróbkę wykańczającą (przeprowadzana w sposób mechaniczny (toczenie, szlifowanie)

Rodzaje klejów

a) Kleje anaerobowo - stykowe

Są to wyroby na bazie estrów metakrylowych, których utwardzenie wymaga spełnienia jednocześnie dwóch warunków: odcięcia dopływu tlenu, zapewnienia kontaktu ze stalą węglową ,mosiądzem, miedzią lub brązem. W przypadku zastosowania kleju do metali takich jak: aluminium, nikiel, cynk, srebro, złoto, tworzywa sztuczne i ceramika utwardzenie kleju uzyskuje się poprzez wstępne pokrycie klejonych części aktywatorem.

b) Kleje cyjanoakrlowe

Są to wyroby, których utwardzenie następuje pod wpływem wilgoci

Optymalna wilgotność względna powinna się zawierać pomiędzy 40% a

w temperaturze pokojowej. Zmniejszenie wilgotności spowalnia proces

utwardzania, zwiększenie - przyspiesza mogąc jednak powodować

obniżenie wytrzymałości złącza. Utwardzanie rozpoczyna się w kilka sekund

po naniesieniu kleju, dlatego części należy połączyć maksymalnie szybko .

c) Kleje fenolowe

Oparte na żywicach fenolowo-formaldehydowe stosowane do łączenia m.in. metali, ceramiki, drewna itp. Produkowane w postaci cieczy gotowych do klejenia oraz cieczy wymagających dodania utwardzaczy.

d) Kleje epoksydowe (epidiany)

Oparte na żywicach epoksydowych z dodatkiem plastyfikatorów i rozcieńczalników. Stosowane do klejenia na zimno lub gorąco metali,

ceramiki, szkła, drewna, betonu, gumy, I niektórych tworzyw sztucznych, a także do uszczelniania małych porów i pęknięć.

RODZAJE MASCHEMOUTWARDZAL:

a)Metale - metal molekularny w postaci dwuskładnikowej tiksotropowej pasty.

Przykłady zastosowania :

1) Usuwanie przecieków w liniach centralnego ogrzewania

2) Odbudowa wybitych gniazd łożyskowych

3) Odbudowa zużytych czopów pod łożyska toczne

4) Usuwanie przecieków w zbiornikach, pękniętych korpusach np. silników oraz nieszczelności wszelkich spawów

5) Odbudowa ściętych gwintów i wybitych rowków wpustowych

6) Uszczelnianie odlewów z żeliwa, staliwa i metali kolorowych

7) Odbudowa skorodowanych dennic wymienników ciepła

8) Odbudowa osadzeń elementów w metalu, betonie

b)Elasromery - dwuskładnikowe chemoutwardzalne materiały w postaci płynnej oraz pasty tiksotropowej

Przykłady zastosowań elastomerów

1. Odbudowa gumowych taśmociągów w przenośnikach taśmowych

2. Odbudowa gumowych walców oraz gumowych powierzchni zbiorników

3. Odbudowa gumowych korpusów i wirników pomp

4. Uzupełnianie wszelkich ubytków w gumie oraz wykonywanie elastycznych połączeń niemożliwych do wykonania przy użyciu metali molekularnych.

c)Powłoki ochronne - środki doskonale zabezpieczające powierzchnie metalowe lub betonowe przed działaniem czynników powodujących korozję. Szczególnie polecane do pokrywania zbiorników oczyszczalni ścieków, konstrukcji stalowych ciągle zanurzonych w wodzie oraz do zabezpieczania powierzchni narażonych na działanie roztworów substancji powodujących korozję. Tworzą trwałą i elastyczną powłokę ochronną.

ZALETY I WADY KLEJENIA W STOS DO SPAWANIA.

Klejenie metali w wielu wypadkach jest korzystniejsze niż inne metody łączenia np. spawanie.

Połączenie klejone odznacza się znaczną wytrzymałością zmęczeniową i zdolnością tłumienia drgań

* umożliwia uzyskiwanie równomiernego rozkładu naprężeń w złączu

* nie wymaga zbyt silnego nagrzewania części łączonych

* nie powoduje skurczu i naprężeń własnych oraz niekorzystnych zmian strukturalnych w metalu rodzimym

* umożliwia łączenie bardzo cienkich części

* znajduje zastosowanie w łączeniu metali z niemetalami (drewnem, gumą, szkłem, materiałami ceramicznymi, tworzywami sztucznymi itp.)

* daje połączenie szczelne odporne na korozję, lekkie i o gładkiej powierzchni.

Wadą połączeń klejonych jest stosunkowo niska ich wytrzymałość, mała udarność, mała odporność na rozwarstwienie (oddzielenie) i na podwyższoną temperaturę.

Metodyka postępowania przy regeneracji części maszyn chemoutwardzalnymi materiałami regeneracyjnymi

1) analiza przebiegu regeneracji z doborem odpowiedniego materiału chemoutwardzalnego

2. przygotowanie stanowiska pracy

3. przygotowanie powierzchni do regeneracji

4. przygotowanie materiału chemoutwardzalnego przed urzyciem

5. przeprowadzenie regeneracji wg. ustalonego sposobu ( zgodnie z instrukcją producenta), pokrywanie regenerowanych powierzchni materiałem chemoutwardzalnym

6. wykończenie powierzchni regenerowanej

Regeneracja korpusu pompy wody morskiej.

Metale ceramiczne Belzona umożliwiają odbudowe ubytków korpusu, a także późniejsze pokrycie warstwą zabezpieczającą przed skutkami działania wody morskiej, a także zjawisk takich jak: kawitacja, korozja, erozja

• Dokładnie odtłuszczamy i wycieramy czyściwem i pozostawiamy do wyschnięcia

• Zalecane jest piaskowanie powierzchni przeznaczonej do regeneracji, lub oczyszczenie szlifierką tarczową lub szczotką drucianą

• Jeżeli dokładne oczyszczenie powierzchni jest niemożliwe zalecane jest, po odtłuszczeniu i zgrubnym oczyszczeniu, powierzchnię pokryć specjalnym gruntem ION HD firmy BELZONA

• Następnie do odbudowy ubytków w korpusie użyć możemy Ceramik R-metalu w formie pasty ( Belzona )

• Po obróbce mającej na celu uzyskać pierwotne kształty korpusu powierzchnię pokrywamy zabezpieczającą warstwą płynnego Ceramik S-Metal

Materiały chemoutwardzalne firmy UNITOR:

• Do oczyszczenia powierzchni regenerowanej: Unitor Uniwersal Cleaner

• Ubytki uzupełniamy: Unitor Metalgrade Rebuild , lub Unitor ceramigrade

• Następnie pokrywamy warstwą zabezpieczająca: Unitor Ceramigrade Linere

Regeneracja wałków.

Regenerację wałków można wykonać dwoma metodami:

1. Regeneracja wałów z obróbką mechaniczną.

• Zdejmujemy (toczenie ) warstwę materiału w miejscu zużycia i nacinamy powierzchnię linią śrubową tak, aby po obróbce mechanicznej grubość nałożonego materiału wynosiła minimum 1,5mm

• Odtłuszczamy powierzchnię rozpuszczalnikiem

• Przygotowujemy kompozycję dom nałożenia na odtłuszczoną powierzchnię

• Nakładanie materiału regeneracyjnego przeprowadzamy w następującej kolejności:

-nakładamy pierwszą warstwę (by uzyskać dokładne połączenie należy mocno docisnąć kompozycję do podłoża)

-nakładamy kolejne warstwy materiału aż do uzyskania żądanego wymiaru (z minimalnym naddatkiem na obróbkę mechaniczną). Prędkość obrotowa wału podczas nakładania nie powinna przekraczać 30m obr/min

• Obróbkę mechaniczną wykonujemy po utwardzeniu materiału.

B) Regeneracja wałów z odwzorowaniem ( „na gotowo”)

Regenerację zniszczonych wałów przeprowadzamy przy pomocy wzorników, wykorzystując nieuszkodzone powierzchnie wału jako bazę wymiarową. Wzorniki , odtwarzające nominalna średnicę wału w miejscu regenerowanym, wykonujemy w kształcie półtulejek które pokrywamy materiałem w miejscu regenerowanym.

Następnie na oczyszczoną i odtłuszczoną powierzchnię nakładamy cienka warstwę wybranego materiału regeneracyjnego. Na tak przygotowana powierzchnię wału nakładamy materiał regeneracyjny w ilości zapewniającej wypełnienie regenerowanego elementu wału. Po nałożeniu materiału i ściśnięciu półtulejek należy doprowadzić do usunięcia nadmiaru materiału w celu uzyskania nominalnego wymiaru wału. Po utwardzeniu się materiału ok. 6-8 godz. Zdejmujemy półpanewki a niewielkie nadmiary wyciśniętego materiału usuwamy drobnym papierem ściernym.

---