BROŃ PODWODNA
Klasyfikacja trałów: Trały: służą do zwalczania min (holują lub pchają coś). Klasyfikacja: 1) W zależności od rodzaju nośnika: a) okrętowe ( na stałe w kadłubie), b) pojazdowe (na stałe na pojazdach podwodnych), c) holowane (przez okręt lub śmigłowiec), d) opuszczane (z okrętu lub śmigłowca), e) przenośne (wykorzystywane przez płetwonurków i minerów): --automatycznie, --sterowane. 2) Ze względu na sposób oddziaływania na miny: A) kontaktowe (tylko miny kotwiczne); --wg. założenia: * powierzchniowe, *głębokowodne, *przydenne. -wg. zas. działania; * B) niekontaktowe: --wg. źródeł pola; *magnetyczne, *elektromagnetyczne, *akustyczne, *ciśnieniowe, *kombinowane, --wg. kształtu obwodu; *pętlowe, *elektrodowe, *solenoidowe.
C) Środki niszczenia min dennych: a) trały niekontaktowe (wytwarzające p. fizyczne), b) przerywane zagrody min, c) skupione ładunki wybuchowe, d) wydłużone ładunki wybuchowe. D) Środki niszczenia min kotwicznych: a) t. kontaktowe, b) artyleria okrętowa małokalibrowa, c) skupione ładunki wybuchowe. E) Środki zwalczania min pływających (przy i pod powierzchnią): a) trały sieciowe, b) artyleria, c) skupione ładunki wybuchowe. ŚRODKI wykrywania min: a) st. hydrolokacyjne, b) kamera fotograficzna, c) kamera filmowa, d) TV podwodne, e) optolokator- wiązka światła, f) wykrywacz magnetyczny, elektromagnetyczny, elektryczny.
Trały kontaktowe 6/2: trały te służą do zwalczania min kotwicznych. Trał taki składa się z: lina holownicza, tarcza zanurzenia, liny trałowe, przecinaki, tarcze rozchyłowe, pływaki kierunkowe, pływaki podtrzymujące, wisiaki. Przecinaki wybuchowe stosuje się gdy kotwica z miną jest połączona łańcuchem oraz jest słaba widzialność podczas trałowania. Morski małomagnetyczny trał kontaktowy MM TK 1M: DTT: 1) szerokość pasa trałowego: 180m, 2) dłu. liny trałowej: 600m(12), 3) dłu. liny holowniczej: 150m (12), 4) minimalna gł. morza: 5m, 5) dopuszczalny stan morza: 4 , 6) max. prędkość trałowania: 10w, 7)dł. wisiaków: 2,4,8,16m, 8) prędkość stawiania, wybierania: 2-6w. Trały elektromagnetyczne 6/3: I) Trał elektromagnetyczny pętlowy TEM-PE-1m: 1) prędkość trałowania: 4-8w, 2) gł. umożliwiająca efektywne trałowanie: 5-30m, 3) dł. całkowita: 600m, 4) dł. części zasilającej: 360m, 5) dł. części roboczej: 241m, 6) sze. części roboczej: 100m, 7) moc: 85KW, 8) napięcie: 115V
9) prąd: 740A, 10) dł. elektrody: 50m. ZALETY trałów pętlowych: a) niezależność prądu od zasolenia wody, b) wytwarzanie trzech składowych pola magnetycznego, c) niewielka moc urządzeń zasilających. WADY: a) złożona i skomplikowana konstrukcja, b) trudna obsługa, c) duże opory podczas trałowania, d) mała prędkość trałowania, e) wąski pas trałowania. Trały elektrodowe: ZALETY: a) większa szerokość pasa trałowego niż w T. pętlowym, b) prosta konstrukcja, c) większa prędkość niż w T. pętlowym, d) łatwa współpraca kilku trałów, e) możliwość trałowania min z zapalnikami elektrycznymi.
WADY: a) duża zależność prądu od zasolenia wody i odległości między elektrodami, b) duża moc urządzeń zasilających, c) konieczność zasilania impulsowo trału, d) wytwarzanie pól znacznie różniących się od pól okrętowych. Trały solenoidowe: ZALETY: a) duże podobieństwo wytwarzanego pola elektromagnetycznego do pól okrętowych, b) możliwość wykorzystania przez różnego rodzaju nosiciele, c) mała moc urządzeń zasilających.
WADY: a) niemożność transportu na pokładzie okrętu, b) mała szerokość pasa trałowego i duża zależność od głębokości, c) wrażliwość na wybuchy min.
Trały akustyczne: wytwarza p. akustyczne (dźwięki w wodzie) o dużym natężeniu i szerokim pasie częstotliwości. Dane TT MTA: a) masa wibratora 438kg, b) prędkość trałowania 4-14w, c) dł. holu 248+103m, d) zanurzenie wibratora 3m, e) napięcie 200V, f) prąd 7.2A, g) obroty silnika 650obr/min. Trałowania zawsze dokonuje się w grupie gdyż (zbyt dużo traci się na przesłonie gdy jest jeden trał 20-30m), zaś w grupie wynosi to 5m.
Zasady stosowania trałowania: 1) Dobór tr. kontaktowego, 2)szyki tr. podczas t. kontaktowego, 3) Manewrowanie z t. kontaktowym, 4) Dobór t. niekontaktowego, 5) Szyki tr. niekontaktowego, 6) Zmiana kursu podczas t. niekontaktowego. Wymagania stawiane szykom trałowym: a) wys. pewność wykrywania min, b) sprawne dowodzenie okr., szczególnie w razie konieczności wyjścia okr. z szyku., c)zapewnienie bezpieczeństwa okr. w przypadku wybuchu min, d) możliwość realizacji wszystkich rodzajów obrony, e) możliwość szybkiego rozśrodkowania w warunkach zagrożenia bronią jądrową, f) możliwość jednoczesnego stosowania różnych rodzajów trałów
Szyki podczas trałowania kontaktowego: 1) Szyk schodowo zwarty: a) likwidacja zagród minowych, b) przeprowadzenie za trałami w dobrej widzialności sprzyjającej dokładnemu utrzymaniu się okrętów w szyku. 2) Szyk rozwarty schodami: a) trałowanie rozpoznawcze, b) przeprowadzenie za trałem przy małej liczbie tr. 3) Szyk torowy: a) forsowanie ZM, 4) Szyk czołowy: a) trałowanie rozpoznawcze. 5) Szyk klina zwarty. 6) Szyk klina rozwarty. Sposoby zmiany kursu z trałami kontaktowymi:
1) Sposobem zachodzenia- elementy szyku nie ulegają zmianie, zapewnia ciągłość pasa trałowego. a) tr. rozpoznawcze TW, b) określenie granic ZM, c) przeprowadzenie za trałami. 2) Sposobem kolejnych zwrotów: a) zwrot na kurs przeciwny w czasie trał. rozpoznawczego na kilku halsach, b) likwidacja ZM na TW. 3) Sposobem jednoczesnego zwrotu: w tych samych przypadkach co zwrotów kolejnych, szczególnie gdy czas zwrotu powinien być jak najmniejszy.
Dobór trałów kontaktowych; a) w zależności od postawionego zadania, rozpoznanego niebezpieczeństwa minowego, warunków geograficzno- fizycznych, b) uwzględnienie gł. rejonu, ukształtowanie dna i zakładanego zanurzenia min kotwicznych, c) do przeprowadzenia za trałami stosuje się trały kontaktowe głębokowodne. d) do rejestracji wytrałowania miny stosuje się w dużej widzialności przecinaki mechaniczne, w złej -przecinaki wybuchowe.
Normy trałowania niekontaktowego: wymagania wartości parametru pola trału, którą należy uzyskać, powinna wynosić: a) gdy trałuje się miny rozpoznane- musi spełniać warunek zadziałania miny, b) gdy trałuje się miny nierozpoznane: musi być taka, by poziom wytwarzanego pola był większy lub równy od poziomu pola ochranianych okrętów. Szyk podczas trałowania niekontaktowego: a) szyk czołowy, liczba okrętów 3-5, b) szyk torowy, liczba okrętów dowolna, zapewnia odpracowanie kilku cykli jałowych. Zmiana kursu podczas trałowania niekontaktowego: a) sposobem rozejścia, b) sposobem zwrotu jednoczesnego, c) sposobem zachodzenia.
Rozpoznanie minowe:
Rozpoznanie minowe może być prowadzone w formie: a) trałowania rozpoznawczego, b) poszukiwania min.
Trałowanie rozpoznawcze prowadzi się w celu wykrycia pojedynczych min i ZM na TW, ZK, kotwicowiskach i rejonach manewrowania oraz określenia granic ZM i dróg obejścia, a także ustalenia podstawowych elementów struktury ZM. Systematyczne trałowanie rozpoznawcze prowadzi się z określoną częstotliwością na TW, ZK i rejonach manewrowania w celu zapewnienia samodzielnego i bezpiecznego pływania.
Kontrolne trałowanie rozpoznawcze wykonuje się gdy pojawią się wątpliwości co do bezpieczeństwa żeglugi, prowadzi się natychmiast po zaistnieniu tych wątpliwości, nawet gdy wcześniej było wykonane systematyczne trałowanie rozpoznawcze. Kontrolne trałowanie rozpoznawcze wykonuje w przypadku: a) wykrycia nosicieli min przeciwnika, b) wykrycia min pływających lub zarejestrowania wybuchów, c) poderwania się okrętów na minach w odległości 3-5 Mm od kontrolowanych TW, ZK, RM, d) przejścia jednostek państw neutralnych przez kontrolowane rejony, e) spotkanie z okrętami przeciwnika uchylającymi się od walki, f) walki z przeciwnikiem w rejonach kontrolowanych przez siły własne, g) uzyskanie danych agenturalnych.
Trałowanie rozpoznawcze wykonuje się sposobem przetrałowania lub sposobem przeszukania. PRZETRAŁOWANIE: a) TK- sprawdzanie całej powierzchni rejonu z zachowaniem przesłon, b) TN- sprawdzanie całej powierzchni rejonu z krotnością równą maksymalnym nastawom LK, jakie są przewidywane w ZM z zachowaniem przysłon. Przeszukanie jest sposobem trałowania przy którym są dopuszczalne przepusty.
W zależności od wielkości przepustu wyróżnia się: a) przeszukanie dokładne- szerokość przepustu równa jest szerokości pasa trałowego, b) pobieżne- szerokość przepustu równa podwójnej szerokości pasa trałowego, c) szczegółowe- brak przepustów, przy jednoczesnym braku przysłon ( na styk). Przeszukanie za pomocą trałów niekontaktowych wykonuje się na całej powierzchni rejonu z zachowaniem przysłon. Poszczególne rodzaje trałowania różnią się od siebie krotnością trałowania: a) szczegółowe 75% maksymalnej nastawy na LK, b) dokładne 50%, c) pobieżne 25%.
Określenie granic zagród minowych- ZM: I) określa się trałami kontaktowymi lub stacjami akustycznymi-metodą przeszukiwania dyskretnego (nie jest to trałowanie).
3Mm- 1założenie- wykryta mina M1 podczas trałowania kontrolnego lub w inny sposób. Najpierw oczyszczamy tor wodny, potem określa się dranice ZM.
Zaczynamy 3 Mm przed wykrytą miną na kursie równoległym do toru wodnego. Nad wykrytą miną stawia się wiechę. Gdy wykryjemy minę dajemy wstecz, określamy pozycję miny staramy się wtedy przeszukiwać tor (akwen) wokół miny. Dajemy na kont kurs idziemy 15kabli, zwrot o 900 idziemy 10 kabli, wracamy na kurs równoległy do toru wodnego i znowu idziemy 15 kabli, dalej powtarzamy te same czynności. Od ostatniej miny w odległości 3Mm nie napotkamy się na miny to dalej nie szukamy. Granicę ZM określa się jako linię 10 kabli odległą od krańcowej wykrytej miny. Zdecydowana większość ZM miała linię krótszą niż 3Mm.
II- gdy znajdziemy minę bierzemy kąt kursowy na nią 300 (zmieniamy kurs, 300 lewo).
Niszczenie zagród minowych.
1) Zasada niszczenia ZM: pracochłonność zadań związanych z likwidacją ZM sprawia, że w czasie działań wojennych nie niszczy się wszystkich ZM, a tylko te, które stanowią przeszkodę w wykonywaniu zadań bojowych okrętów, szczególnie ZM wykryte: a) na TW, ZK w rejonach manewrowania okrętów, których wytyczenie w innych miejscach jest niemożliwe, b) na kotwicowiskach, których przeniesienie jest niemożliwe, c) na trasie przejścia zespołów pod warunkiem, że nie można wytyczyć dróg obejścia. Podstawą planowania niszczenia ZM są rezultaty z działalności rozpoznawczej (trałowania rozpoznawczego, określenia granic). 2) Kolejność użycia sił podczas niszczenia ZM: a) trały kontaktowe z trałami akustycznymi i stacjami hydrolokacyjnymi -niszczenie min kotwicznych-głównie, b) wykrywacze telewizyjne, c) środki wybuchowe ( niszczenie min wykrytych za pomocą SHL wyrywaczy), d) trały niekontaktowe. 3) Niszczenie ZM bombami: niszczenie ZM za pomocą bomb głębinowych wykazuje się podczas wykonywania następujących zadań: a) zabezpieczenia natychmiastowych wyjść z portów w warunkach gdy zastosowanie innych środków OPM jest niemożliwe, b) likwidacji pojedynczych min wykrytych i oznakowanych za pomocą wykrywaczy lub przez punkty obserwacji przeciwminowej,
c) wytyczanie (przebijanie) TW w rejonach, gdzie użycie trałowców z trałami jest niemożliwe.
Ogólne sposoby trałowania min niekontaktowych:
Normą trałowania niekontaktowego nazywa się wymaganą wartością parametru pola trału, którą należy uzyskać w granicach obliczonej strefy trałowej.
Zasadniczym elementem sposobu użycia TN jest zmiana charakterystyki pola wytworzonego przez trał. Sposób użycia trału określają: a) głębokość, b) prędkość, c) szerokość strefy trałowej, d) sposób zasilania trału.
Strefa trałowania: to obszar, w którym zachowana jest norma trałowania i wymagany program pobudzania zapalnika niekontaktowego.
Zabezpieczenie prac trałowych: -zapewnienie ochrony powietrznej w postaci samolotów, które co jakiś czas będą kontrolowały teren trałowania. NHZ- nawigacyjno- hydrograficzne- zabezpieczenie. System radionawigacyjny BRAS o zasięgu 100Mm ,dokładność do 5-25m.
BROŃ PODWODNA- II KOŁO
Taktyka ZOP.
OGPU- okrętowa grupa poszukująco- uderzeniowa.
Szyk poszukiwania powinien zapewniać: 1) uzyskanie przez OGPU maksymalnej wydajności poszukiwania
2) wykonanie ataków na wykryty okręt podwodny przez maksymalną liczbę okrętów w najbliższym czasie, 3) sprawne i niezawodne dowodzenie. Szyki proste: czołowe i namiaru.
Szyki złożone: czołowy z wysuniętymi okrętami skrajnymi, szyk odwróconego klina.
Szyk zwarty: odległości między okrętami ZOP są nie większe niż 2 zasięgi stacji, optymalną odległość między okrętami 2,5 -3 skutecznych zasięgów stacji hydroakustycznej. Szyki zwarte stosuje się przy poszukiwaniu SSDP (siły i środki dywersji podwodnej)
Klasyfikacja kontaktu: jest to proces danych zarejestrowanych cech demaskujących, czyli ocenianie rodzaju okrętów podwodnych, skał, ławic, interklinów....
Klasyfikując kontakt zwraca się uwagę na cechy:
1) charakter sygnału zarejestrowanego na ekranie, 2) Charakter i ton echa, 3) rozwartość celu jest w stopach, 4)charakter zmiany elementów ruchu celu, 5) charakter manewrowania celu, 6) charakter namierzonego szumu.
Klasyfikacja kontaktu: pewny, wątpliwy- jedna cecha nie potwierdza reszta potwierdza , fałszywy.
Poszukiwania OP w wyznaczonym rejonie: ma na celu wykrycie lub stwierdzenie nieobecności OP. Prowadzi się gdy wstępna lokalizacja OP jest niedokładna lub jest jej brak, lecz istnieją przesłanki, że w rejonie może znajdować się OP. Sposoby poszukiwania: 1) halsów równoległych- stosuje się w konieczności wielokrotnego przeszukania rejonu, 2) halsów krzyżujących się- jedno lub dwu krotne przeszukanie rejonów, 3) halsów dowolnych- stosuje się gdy OP jest szybszy niż okręty poszukujące. Sposoby te należy zmieniać okresowo.
Poszukiwanie OP na rubieży: polega na systematycznym przeszukiwaniu pasa morza w celu wykrycia OP przechodzącego przez tą rubież. Sposoby: 1)halsowania na linii, 2)halsy krzyżujące się 3) szyk namiaru, 4) z wykorzystaniem okrętowych systemów radio- hydro- akustycznych.
TORPPEDY:
Napęd torpedy: najpierw był spalinowy silnik napędzający dwie śruby (torpeda była stabilna i poruszała się bez przechyłu). Lotki kompensują przechył, ma stery pionowe. Pływała 5m pod wodą.
Modyfikacja napędu: chłodzenie-- razem z paliwem do komory spalania dawana była woda. `'Torpeda progazowa''. Wada spaliny wydawane na zewnątrz są widoczne.
Napęd typu FIUMEN.
TORPEDY ZOPu: musi być naprowadzana w dwóch płaszczyznach, ma napęd elektryczny (ograniczenie napędu to energia).
Paliwo OTTO: wykorzystywane w torpedach: MK46 (USA), SPEARFISH, TIGERFISH (Anglia), SEAL (Niemcy). Paliwo daje prędkość 50 węzłów i zasięg 40 km.
Budowa torpedy: detektor, urządzenie samonaprowadzające, głowica bojowa, zbiornik na paliwo i utleniacz lub akumulator, silnik. Pierwsze torpedy miały zapalniki kontaktowe, obecne mają zapalniki zbliżeniowe by przy celu był wybuch.
Torpeda Parogazowa- 20N do zwalczania ZON.
--zanurzenie: 2-14m, --materiał wybuchowy 307kg,
--2 zapalniki zbliżeniowe, --zbiornik tlenu, --2 butle z powietrzem, --silnik turbinowy, reduktor obrotów, aparatura samonaprowadzająca, --automat kursu, -- sterowniki przechyłu, --2 śruby napędowe, --stery pionowe i poziome.
SET-53 do ZOP- (zwalczanie okrętów podwodnych).
Zanurzenie 20-200m, --prędkość 26w, --aparatura naprowadzająca typu pasywnego, --zapalnik zbliżeniowy- aktywny, --materiał wybuchowy 92kg, --przedział akumulatorowy, --silnik, --żyrokompasowy aparat kursu, -- przyrząd wyrównania kursu, --2 śruby napędowe, -- stery pionowe, poziome, lotki przechyłowe.
TEST-71 do ZOP:
--zanurzenie 27-400m, --prędkość na I biegu- 40w, prędkość na II biegu 26w, -- telesterowana, -- zapalnik zbliżeniowy elektromagnetyczny, akustyczny, --aparatura naprowadzająca dwukanałowa na dziobie w systemie aktywnym i aktywno-pasywnym, --głowica bojowa-204kg materiału wybuchowego, --2 zapalniki kontaktowe,
-- przedział akumulatorowy (prąd 200V lub 110V), --przedział sterowania i regulacja automatyczna głębokości, --automat kursu, przechyłów --szpula z przewodem telesterowania o długości 20km, --silnik elektryczny, --mechanizmy pneumatyczne, --2 śruby napędowe, --stery pionowe, poziome, lotki przechyłowe, --152 akumulatory.
Klasyfikacja torped:
1) ze względu na sposób kierowania: --prosto idące,
--samonaprowadzające się, --telesterowane.
2) Ze względu na napęd: --napędy elektryczne, --napędy cieplne.
3) Kaliber: --lekkie: 324mm lub 400mm, --ciężkie: 533, 480, 550, 650mm.
W torpedach lekkich materiał wybuchowy od 100kg, w torpedach ciężkich materiał wybuchowy 300- 400kg
Ciężar torped: od 200 do 2000kg.
Prędkość: od 10 do 25 m/s.
Zasięg: 5- 45km.