Środki masowego przekazu a przestępczość
Prasa, radio, telewizja chętnie przekazują informacje na temat przestępczości , ponieważ istnieje społeczne zapotrzebowanie na tego rodzaju tematykę, informacja taka jest łatwo dostępna, informacja o przestępstwach jest łatwa do „sprzedania” oraz przy jej pomocy można osiągnąć różnego rodzaju polityczne i kryminalnopolityczne cele.
Przeinformowanie - gdy na temat określonego zdarzenia pojawia się nagle ogromna ilość informacji
Nieinformowanie - gdy umyślnie zaprzestaje się przekazywania przez środki masowego przekazu informacji na temat przestępczości
Obraz przestępczości przekazywany przez media jest zawsze zdeformowany i nie przystaje do rzeczywistości. Jest on tworzony w oparciu o informacje dot. różnych zdarzeń, pochodzące z różnych źródeł, przekazywane w różnej formie i dla osiągnięcia różnych celów.
Prasa zorientowana jest głównie na sygnalizowanie faktów popełnienia przestępstwa, dzięki czemu doniesienia prasowe koncentrują się głównie na zdarzeniu kryminalnym, czego konsekwencją jest niedoinformowanie opinii publicznej na temat reakcji sądów na przestępczość. Jedne przestępstwa bywają nadreprezentowane, inne niedoreprezentowane
„Przestępczość telewizyjna” podlega jeszcze większej deformacji niż prasowa, ponieważ TV oprócz funkcji informacyjnej ma zapewnić rozrywkę, stąd rzeczywistość miesza się z fikcją
Wpływ przemocy w mediach na zachowania agresywne i przestępcze nieletnich i młodocianych - koncepcje:
Katharsis - oglądanie przemocy w TV pozwala na rozładowywanie i redukowanie agresji, zwłaszcza u młodych widzów
Powstrzymywania - oglądanie przemocy w TV wywołuje zahamowania psychiczne u odbiorcy i zanik popędów agresywnych. Strach przed agresją innych zmniejsza agresję własną
Stymulacji - przemoc w środkach masowego przekazu prowadzi do narastania agresji. Środki masowego przekazu mogą wywołać zachowania agresywne, umożliwiać uczenie się i naśladowanie agresji. Uczyć poprzez dostarczanie określonych wzorów zachowań w różnych sytuacjach. Poprzez oglądanie zachowań agresywnych odbiorca może je naśladować świadomie lub nie.
Przyzwyczajania - konsekwencją oglądania przemocy w TV jest znieczulenie na agresję
Wyniki badań uprawniają do przyjęcia następujących wniosków:
Prezentowanie przemocy w TV może nie być obojętne dla pewnej części widzów, szczególnie młodych, gdyż może na krótki czas podnieść poziom agresji u odbiorcy, obniżyć wrażliwość lub podnieść poziom tolerancji na przemoc
Prezentowanie przemocy w TV nie ma bezpośredniego związku z występowaniem zachowań przestępnych u odbiorców, w tym również młodych
Media odgrywają istotną rolę w definiowaniu problemów społecznych → oddziaływanie środków masowego przekazu zmieniło postawy społeczne wobec problemu przestępczości, co znalazło wyraz w zorganizowaniu pomocy społecznej ofiarom przemocy (np. tel. zaufania), oraz w nasileniu rygoryzmu (żądania zaostrzenia kar)
Informacje przekazywane przez media o osobach podejrzanych, oskarżonych czy ofiarach mogą mieć różne następstwa dla tych, których dotyczą → zjawisko przedwczesnego medialnego osądzenia tych osób. Opinia publiczna często nie jest informowana o efekcie końcowym postępowania, zwłaszcza wtedy, gdy nie dochodzi do skazania , lecz stygmatyzacja tych osób jednak już nastąpiła
Poprzez odpowiednie kształtowanie informacji można nastawiać opinię publiczną na korzyść lub niekorzyść podejrzanego oraz wywierać społeczny nacisk na osoby podejmujące decyzje w danej sprawie
Obraz kontrolowania przestępczości przez organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości jest przez środki masowego przekazu dosyć słabo zarysowany
W społeczeństwie polskim przeważają nieznacznie postawy rygorystyczne (prawa należy bezwzględnie przestrzegać)nad relatywistycznymi (dopuszczają niekiedy łamania prawa nie kwestionując słuszności prawnej regulacji)
Sposób przekazywania przez media informacji na temat przestępczości oraz sposobów jej kontrolowania może wpływać na punitywność społeczeństwa. Charakterystycznym zjawiskiem jest nasilenie częstotliwości żądania bardziej punitywnych reakcji systemu wymiaru sprawiedliwości po nagłośnieniu w mediach pewnego zjawiska (np. molestowania seksualnego) czy konkretnego przestępstwa