Anglia, POLITOLOGIA (czyli to czym zajmuję się na co dzień), Polityka Lokalna w ujęciu porównawczym


ANGLIA:
Uwarunkowania historyczne

Aktem prawnym określającym ustrój samorządu terytorialnego w Anglii jest The Local Government Act z 1972r.

Już wcześniej istniał podział na hrabstwa. Początkowo hrabstwa te nazywały się Shires obecnie counties. Na czele hrabstwa stał urzędnik zwany Sheriff (od X wieku). Przewodniczył on zgromadzeniu hrabstwa, które składało się z panów feudalnych. Zgromadzenie hrabstwa pełniło funkcję sądu hrabstwa. Hrabstwa dzieliły się na okręgi zwane hundreds (setki), były to obszary zamieszkiwane przez 100 rodzin. Okręgi te przetrwały aż do XIX w. Na czele okręgu stał reeve, później szefem okręgu był Bailife (królewski przedstawiciel okręgu).
W poł. XIV w. administracja lokalna i sądownictwo zostało powierzone sędziom pokoju (Justices Of The Peace). Sędziom pokoju powierzono rozległe kompetencje tj.: budowa więzień, opieka nad ubogimi, budowanie mostów. Nazywani oni byli sędziowskimi zwierzętami pociągowymi lub administracyjnymi dziewczynami do wszystkiego. Podlegali kontroli ze strony korony, która była sprawowana przez tajną radę. Po rewolucji w 1688r. przyjęto, że administracja lokalna powinna być wolna od kontroli politycznej ze strony korony. Przez następne 200 lat władzę hrabstwa objęli sędziowie hrabstwa. Sędziowie pokoju mogli m.in.: nakładać podatki lokalne.

Hrabstwa dzieliły się na parafie, które były jednostkami organizacyjnymi kościoła anglikańskiego. Zarządzającymi parafiami byli również sędziowie pokoju. Stopniowo parafie zaczęły przybierać charakter świecki. Oprócz parafii istniały na terenie hrabstwa tzw. BOROUGHTS, czyli mniejsze miasta tworzone na podstawie dokumentów królewskich. Dokumenty te nosiły nazwę ROYAL CHARTES. Specyfika małych miast polegała na tym, że w tych miastach można było wybierać swoich własnych sędziów, można było organizować własne targi, gromadzenia majątku oraz zarządzania tym majątkiem. Miasta te miały własną reprezentację w parlamencie z radami (councils).

Nowoczesny samorząd terytorialny zaczyna funkcjonować dopiero w XIX w. na mocy 2 aktów z 1834 i 1835 roku. Samo rządzenie odbywa się za pomocą wybieralności. W 1888 r. wydano THE LOCAL GOVERMENT ACT, kiedy to ustanowiono rady, którym przekazano uprawnienia sędziowskie. Większe miasta powyżej 50 tys. mieszkańców uzyskały odrębny status.
W 1894r. na mocy kolejnego aktu THE LOCAL GOVERMENT ACT hrabstwa zostały podzielone na dystrykty miejskie i wiejskie. W dystryktach wiejskich organem stanowiącym (uchwałodawczym) jest zebranie parafialne, a w dystryktach miejskich organem stanowiącym jest rada. Wprowadzono dwustopniowy podział: hrabstwa, które dzielą się na dystrykty - podział ten istnieje do dziś. Współczesny system samorządu terytorialnego co do zasady jest dwustopniowy, ale istnieje też podział trójstopniowy: hrabstwa, dystrykty i parafie (należy je traktować bardziej jako jednostki podziału pomocniczego niż zasadniczego).

Lokalna władza wykonawcza:

Organami administracji lokalnej są Rady, które są organami adm. wykonawczej - wykonują pewne zadania ustanowione na szczeblu centralnym. Mają one zarządzać, wykonywać prawo a nie stanowić je. Radni pochodzą z wyboru. Rady funkcjonują na zasadzie ULTRA VIRES co oznacza poza zakresem uprawnień. Rada może robić tylko to, do czego wyraźnie upoważnia ją ustawa. Status prawny nie jest zagwarantowany w konstytucji, lecz w ustawach zwykłych, a także zasadami wynikającymi z common-law.

Obecnie na mocy THE LOCAL GOVERMENT ACT z 1972 r. (wszedł w życie) Anglia jest podzielona na hrabstwa, których jest 39 i dystrykty administracyjne, których jest 296.
Niektóre dystrykty na mocy Royal Chartes mogą otrzymać specjalną nazwę BOROUGHS, mogą też dzielić się na parafie. Na parafie dzielą się te dystrykty, które wcześniej miały charakter wiejski. Część z istniejących parafii dysponuje Radą Parafialną. Istnieje 6 hrabstw metropolitarnych - to duże aglomeracje podzielone na dystrykty metropolitarne. Każda z jednostek podziału terytorialnego ma swoje rady - organ stanowiący. Rada zarządza danym terytorium.

Ustrój adm. lokalnej w Anglii

Ustrój czyli sposób działania Rad Hrabstw czy Dystryktów są jednakowe.
Skład Rady:

Na czele Rady stoi przewodniczący wybrany spośród radnych, z-ca przewodniczącego oraz pozostali radni (COUNCILLORS). W dystrykcie (BOROUGHS) na czele rady stoi burmistrz.
Przewodniczący wybierany jest corocznie spośród radnych, może być on wybrany ponownie. Do przewodniczącego należy zwoływanie posiedzeń Rady i kierowanie przebiegiem tych posiedzeń. Takie posiedzenia zwoływane są z własnej inicjatywy przewodniczącego bądź z inicjatywy co najmniej 5 radnych. Wice przewodniczący rady ma uprawnienia przewodniczącego lecz realizuje je gdy przewodniczący jest nieobecny. Pozostali radni: ich liczba nie jest stała, zależy od liczby okręgów.

W hrabstwach Rada liczy od 60-100 osób, w dystryktach Rada liczy od 30-60 osób.
W parafiach kościelnych również istnieją rady kościelne czyli odrębne jednostki organizacyjne, które nie muszą pokrywać się z radami parafialnymi.

Wśród parafii wyróżnia się parafie z radą parafialną, ale w niektórych nie występują rady parafialne. Na czele rady parafialnej stoi przewodniczący wybrany spośród rady, a także zastępca przewodniczącego wybrany spośród radnych. Przewodniczący Rady Parafialnej wykonuje swe funkcje 1 rok. Cała rada funkcjonuje przez okres 4 lat. W skład Rady Parafialnej wchodzi co najmniej 5 osób. Dokładną liczbę radnych Rady Parafialnej ustala Rada Dystryktu. Rada Parafialna musi się zebrać co najmniej 4 razy w roku.
Jeżeli w danej parafii nie ma rady parafialnej, organem uchwałodawczym jest zebranie parafialne (PARISH MEETING). Zebranie parafialne tworzą wszyscy mieszkańcy parafii, uprawnieni do głosowania mieszkańcy parafii. Zebranie takie musi być zwołane przynajmniej 1 raz w roku. Przepisy prawa nie przewidują quorum - zebranie jest ważne bez względu na to ile osób weźmie w nim udział. Zebranie parafialne dokonuje wyboru przewodniczącego. Przewodniczący wraz z odpowiednim urzędnikiem rady dystryktu tworzą wspólnie organ zwany PARISH TRUSTEES. Działa on w zasadzie zgodnie z instrukcjami zebrania parafialnego, choć jest również uprawniony do działania z własnej inicjatywy.

Organy administracji lokalnej (RADY) mogą wykonywać swoje zadania wspólnie z innymi organami, mogą też w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych powoływać organy wspólne (telekomunikacja, transport). Istnieje możliwość delegowania funkcji innym organom. Funkcje te mogą być powierzane tylko wtedy, jeżeli wynika to z ustawy.
Porozumienia mogą być przekazywane zawsze w ramach tego samego szczebla, ale możliwe jest delegowanie zadań organom różnych szczebli. Możliwe jest zawieranie związków komunalnych czy stowarzyszeń. Wśród osób, które zajmują się zarządzaniem określonym terytorium można podzielić te osoby na te, które pełnią swe funkcje honorowo (radni) oraz na urzędników (LOCAL GOVERNMENT OFFICERS). Radni wybierani są przez mieszkańców i pełnią swe funkcje honorowo.

Kompetencje:

Zadania Rady:



Wyszukiwarka