Ćwiczenia czynne izometryczne

- polegają na czynnym napinaniu mięśni bez zmiany długości ich włókien, bez ruchu w stawie, bazują na izometrycznym skurczu mięśni

Cele:

• Uzyskanie przyrostu masy mięśniowej

• Przeciwdziałanie zanikom mięśniowym

• Utrzymanie aktywności mięśniowej w obrębie unieruchomionych odcinków ciała

• Wspomaganie działania pompy mięśniowej i trofiki

• Nie powodują zwiększania siły mięśniowej

Wskazania:

• Proste zaniki mięśniowe (do których doszło podczas unieruchomienia)

• Siła mięśni na 1 w skali Lovetta

• Unieruchomienia

• Przypadki w których przeciwwskazany jest ruch w stawie (zapalenie tkanek miękkich okołostawowych, reumatoidalne zapalenie stawów)

• Zaniki grup mięśniowych które mają do tego predyspozycje (czworogłowe uda, pośladkowe, brzucha, naramienne)

Przeciwwskazania:

• Poziom siły poniżej 1

• Ból podczas ćwiczeń

• Niedowłady mięśniowe i porażenia przy ćwiczeniach synergistycznych

Metodyka:

• Przed konieczny jest dokładny instruktaż. Gdy napinanie mięśni jest trudne na chorej kończynie, demonstruje się te ćwiczenia najpierw na zdrowej kończynie, następnie na obu, a na końcu mięsnie chorej kończyny

• Pomocne do napinania mięśni jest wykorzystanie synergizmów bezwzględnych, np. dla ułatwienia napięcia mięśnia czworogłowego poleca się wyprostować stopę i palce stóp

• Ćwiczenia i napięcia izometryczne wykonujemy na wdechu, przy rozluźnieniu wykonujemy wydech (inaczej tylko przy mięśniach brzucha)

• Objaw Lindeharda- podczas skurczu izometrycznego dochodzi do uciśnięcia naczyń krwionośnych, a w fazie rozkurczu do rozszerzania naczyń; czas przerwy powinien być dwa razy dłuższy niż czas napięcia

• Najbardziej skłonne do zaników są mięśnie czworogłowe, naramienne i pośladkowe

• Opór może być stawiany przez terapeutę, drugą kończynę chorego, przedmioty takie jak drabinki, ściana, stół

• Czas trwania skurczu powinien wynosić ok. 5 sek., czas odpoczynku między skurczami ok. 10 sek.- dwa razy dłuższy aby zapewnić mięśniom dostateczne dokrwienie

• Liczba powtórzeń 6- 10 razy

• Napięcie izometryczne- napięcie bez stawania oporu i bez ruchu kątowego w stawie (np. gdy pacjent ma unieruchomioną kończynę)

• Ćwiczenie izometryczne- ćwiczenie na podstawie napięć izometrycznych przy oporze zewnętrznym bez ruchu kątowego w stawie

• Krótkie ćwiczenia izometryczne (Hettingera i Műllera)

• Odmiana ćwiczeń czynnych izometrycznych

• Stopień pobudzenia po krótkich ćwiczeniach izometrycznych jest większy niż przy stosowaniu ćwiczeń izotonicznych

• Niektórzy twierdzą, że dają największe wyniki w rekonstrukcji prostych zaników mięśniowych

• Duża efektywność, łatwość stosowania, możliwe do wykonania w każdych warunkach

• Opór ma być submaksymalny (ok. 90% maksymalnej siły)

• Czas napięcia 5 sek.- w końcowym zakresie ruchu- wtedy jest pełny zakres ruchu, lub jak niektórzy twierdzą w ¾ zakresu ruchu albo w połowie zakresu ruchu- wtedy jest największa siła mięśnia

• Czas odpoczynku między powtórzeniami 5- 10 sek.- rozluźnienie i bierne odprowadzenie do pozycji wyjściowej- rozciągnięcia

• 1 set/ dzień, set = 10 powtórzeń, może wzrosnąć do 3 setów, 5/tydzień

• Rozpoczynać od pełnego rozciągnięcia mięśnia

• Etap napięcia to najważniejsza część tych ćwiczeń

• Przeciwwskazania: odwapnienia kości, ciężki ogólny stan chorego

• Trening izometryczny według Hettingera i Műllera:

Wielkość oporu w stosunku do siły maksymalnej	Wyniki w przyroście siły
poniżej 33%	brak przyrostu siły
równy 33%	tygodniowy przyrost o 5%
w granicach 33- 66%	maksymalny
powyżej 66%	zmiana energii w ciepło

• Ćwiczenia Frayeda

- po naderwaniu lub zerwaniu ścięgna, gdy kończyna jest unieruchomiona, to samo napinanie mięśnia (bez skracania jego długości, ruchu w stawie) powoduje delikatne ślizganie ścięgna co zapobiega zrastaniu się blizny z sąsiednimi tkankami, a tym samym zapobiega to powstawaniu przykurczów lub powstające później ograniczenie ruchu w stawie jest mniejsze

9

---