REUMATOLOGIA

manifestacja w układzie ruchu, bóle, zapalenia stawów, bóle mięsni, powięzi

układowe choroby tkanki łącznej:

• RZS

• przewlekłe młodzieńcze zap. stawów

• SLE

• twardzina układowa

• zapalenie wielomięśniowe

martwicze zapalenie naczyń i inne postacie waskulopatii:

• guzkowe zapalenie tętnic

• zapalenie naczyń z nadwrażliwości

• ziarniniak Wegenera

• olbrzymiokomórkowe zap. tętnic (choroba Kawasaki, zespół Sjögrena)

zapalenie stawów związane z zapaleniem stanów kręgosłupa:

• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

• zespół Reitera

• łuszczycowe zapalenie stawów

• zapalenie stawów w colitis ulcerosa, ch. Crohna

choroby zwyrodnieniowe stawów (pierwotne, wtórne); zapalenie stawów, ścięgien, tkanek okołostawowych:

• infekcyjne (bakterie, wirusy, grzyby)

• wtórne (reaktywne)

1. bakteryjne (np. gorączka reumatyczna, choroba z Lyme)

2. wirusowe (HBV, HIV)

choroby nowotworowe

np. plazmocytoza - nowotwór kości - przerzuty do kości

choroby układu nerwowego

• stawy Charkota

• zespoły algodystroficzne

• neuropatie z ucisku (zespół cieśni nadgarstka, zespoły korzonkowe)

choroby kości i chrząstek

reumatyzm „pozastawowy” - choroby powięzi, ścięgien, ich pochewek

choroby płuc - z zapaleniem lub bez - o charakterze lokalnym, układowe

początek procesu chorobowego stawów

choroby układowe, np. RZS - rozwija się w błonie maziowej

choroby zapalne - rozwijają się w miejscu przyczepu ścięgien, torebki stawowej lub mięśni do kości

choroby metaboliczne - dotyczące kości (osteoporoza)

choroby zwyrodnieniowe - rozwijają się w chrząstce lub na granicy chrząstki i kości

ból

skala oceny bólu - wizualna, analogowa skala bólu

(do opisania bólu przez pacjenta)

dna moczanowa - ostre krótkie ataki bólu

OA - osteoarthritis - ból uciążliwy narastający

RZS - okresy zaostrzenia i złagodzenia - skala narastająca

fibromialgia - ciągły, stały, uporczywy ból; pacjent mówi, że „wszystko go boli”

w chorobach reumatycznych szuka się tzw. manifestacji pozastawowych, np. w RZS są nimi guzki stawowe

kryteria rozpoznania RZS:

• sztywność poranna stawów

• proces zapalny w co najmniej 3 stawach

• obecność guzków reumatoidalnych

• symetryczność zmian

• czynnik reumatoidalny w surowicy

• zmiany radiologiczne

• objawy częste, niespecyficzne: osłabienie, męczliwość, gorączka

w ZZSK - bóle nocne; pacjent nie może obrócić głowy; manifestacja pozastawowa - iridociclitis - zapalenie tkanki łącznej w oku - kolagen (II)

w schorzeniach reumatycznych występują zmiany skórne (też włosów i paznokci), np. łuszczycowe zapalenie stawów w przebiegu łuszczycy

Rumień pierścieniowaty (Erythemaanulare) objaw skórny, który nie swędzi, występuje w gorączce reumatycznej.

Pierwotna choroba zwyrodnieniowa stawów - zwłaszcza u starszych kobiet istnieje rodzinna skłonność do wystąpienia tego typu schorzeń.

Osteoarthritis

Proces chorobowy prowadzący do zaburzenia równowagi pomiędzy tworzeniem i degradacją chrząstki stawowej i podchrzęstnej.

Cechy osteoartrozy:

• kliniczne: ból uczucie sztywności stawów, ograniczenie funkcji, deformacja stawu

• morfologiczne (w RTG): włóknienie torebki stawowej, łagodny stan zapalny, zwężenie szpary stawowej, osteofitoza stawowa, sklerotyzacja podchrzęstnej.

W chorobie zwyrodnieniowej stawu biodrowego boli okolica pachwiny i udo (nie staw!!!).

Zakres ruchomości stawów:

Ruch czynny - samodzielnie wykonany przez pacjenta

Ruch bierny - lekarz go wykonuje na pacjencie

---