1.UKŁAD ODDECHOWY:1) łuki skrzelowe,2) pęcherz pławny- narząd występujący u ryb (nie u wszystkich, bezpęcherzowce: rekiny, płaszczki-spodouste, kostnoszkieletowe-makrela, płastuga- tylko f.dorosłe, ostroszowate). 2 rodzaje: -OTWARTY: ma połączenie z przełykiem za pomocą przewodu powietrznego - DUCTUS PNEUMATICUS), JEDNOKOMOROWY lub DWUKOMOROWY (komora przednia większa i bardziej okrągła, komora tylna mniejsza, wydłużona, często ostro zakończona). Ściana pęcherza- tk. Łączna zbita i mięśnie gładkie. -ZAMKNIĘTY: brak połączenia z przełykiem, utrata podczas rozwoju; wyłącznie jednokomorowy. funkcjonalnie związany z układem oddechowym, strukturalnie - z pokarmowym ->uchyłek przełyku. Różnica w napięciu ścian (w otwartym są naprężone, w zamkniętym nie; Pęcherz wypełniony jest mieszaniną gazów (N2 - 78%, O2 - 19%, CO2- 3%), skład zmienia się w zależności od poziomu zanużenia ryby w wodzie. FUNCJE: -narząd hydrostatyczny (regulacja ciśnienia= regulacja poziomu zanurzenia, bezruch - w przypadku pęcherza pławnego zamkniętego, jest to skomplikowane , występują gruczoły gazowe, które dostarczają gazów- dopompowanie pęcherza. W tylnej części pęcherza jest okienko owalne (OWAL)- b.cienka ściana pod okienkiem liczne naczynia włosowate-odbierają nadmiar gazu (okoń); -wzmacnianie dźwięków dochodzących ze środowiska zewnętrznego ( karpiowate; narząd Webera); -wydawanie dźwięków (skurcze mięśni ściany pęcherza; sumowate); -wtórne przystosowanie do oddychania powietrzem atmosferycznym (nieliczne dwudyszne); -magazynowanie tlenu i tłuszczu (ryby głębinowe); 3)krtań i tchawica: KRTAŃ - LARYNX, oddzielona od gardzieli szczeliną głośni , która jest zamykana w trakcie połykania pokarmu fałdem błony śluzowej - NAGŁOŚNIA (EPIGLOTTIS). Krtań- puszka chrzęstna zb.z chrząstek: -chrząstka tarczowata (CARTILAGO THYREOIDEA) - największa, nieparzysta, położona po stronie brzusznej. -chrząstka pierścieniowata (CARTILAGO CRICOIDEA) - nieparzysta, pod chrz.tarczowatą. -chrząstki nalewkowate (CARTILAGO ARYTAENOIDEA) - parzyste, po stronie grzbietowej. - chrząstka nagłośniowa (CARTILAGO EPIGLOTTICA) - nieparzysta. TCHAWICA (TRACHEA) - rura wzmocniona chrzęstnymi pierścieniami (wyjątek: gryzonie, foki, nietoperze- całe pierścienie).
SERCE : asymetryczne położenie, 2/5 po stronie prawej, 3/5 po lewej, czterojamiste, 2 przedsionki tworzą część przedsionkową serca, 2 komory- część komorową, pomiędzy cz. Komorową i przedsionkiową - ROWEK WIEŃCOWY (SINUS CORONARIUS), w którym biegną naczynia wieńcowe. W cz.komorowej z góry na dół biegnie ROWEK PODŁÓŻNY (SINUS LONGITUDINALIS) . W cz. Przedsionkowej - podstawa serca (BASIS CORDIS). Wierzchołek serca - APEX CORDIS - tępy. Przedsionki serca tworzą ślepe uchyłki - uszka serca (AURICULAE CCORDIS). *Prawy przedsionek - ATRIUM DEXTRUM (dociera tu odtlenowana krew z całego ciała doprowadzana przez żyły czcze przednie (VENAE CAVAE ANTERIORES) i żyły czcze tylne (VENAE CAVAE POSTERIORES). Kurcząc się wtłacza krew do prawej komory zastawka trójdzielna (VULVULA TRICUSPIDALIS). Prawa komora - VENTRICULUS DEXTER. Skurcz wtłacza krew do tętnicy płucnej (AORTA PULMONALIS). Zastawka półksiężycowata- VULVULA SEMILUNARIS. *Lewy przedsionek - ATRIUM SINISTRUM. Żyłami płucnymi (VENAE PULMONALES) napływa krew utleniona. Ujście przedsionkowo-komorowe , zastawka dwudzielna (VULVULA BISCUSPIDALIS). *Lewa komora- VENTRICULUS SINISTER, najgrubsze ściany, kurcząc się wtłacza krew do aorty. W trakcie życia płodowego u ssaków krew z prawej komory nie wędruje do płuc, istnieje połączenie miedzy tętnicą płucną a aortą - więzadło Botalla (LIGAMENTUM BOTALLI), które zrasta się po urodzeniu. *Mięsień sercowy- MYOCARDIUM . Wnętrze wyściela wsierdzie (ENDOCARDIUM), z zewnątrz osierdzie (PERICARDIUM)-zbudowane z 2 blaszek: trzewnej (LAMINA VISCERALIS) i ściennej (LAMINA PARIETALIS). Między nimi jama osierdzia wypełniona płynem osierdziowym. U ssaków ściany wewnątrz serca są b.gładkie. zastawki przyczepione są do komór za pomocą strun ścięgnistych (CHORDAE TENDINAE).
UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY: NERKA-REN- narządy parzyste o fasolowatym kształcie, położone poza otrzewną, w okolicy lędźwiowej, prawa nerka skierowana jest bardziej dogłowowo niż lewa. Występuje zatoka nerki (SINUS RENALIS), do której prowadzi wnęka nerki (NILUS RENALIS). Wewnątrz zatoki - miedniczka nerkowa (PELVIS RENALIS). Nerka otoczona jest od zewnątrz torebką tłuszczową i włóknistą. W nerce wyróżniamy 2 warstwy : 1. Zewnętrzna warstwa korowa (CORTEX RENIS)-zb.z elementów moczotwórczych: kłębuszki nerkowe i pozawijane fragmenty nefronów. 2.wewnętrzna warstwa rdzenna (MEDULLA RENIS)-zbudowana z elementów zbierających mocz (PĘTLE HENLEGO) i odprowadzających przesącz. Płat nerkowy - podstawowy element strukturalny nerki. * Przekrój nerki: część rdzeniowa w postaci piramid nerkowych zwróconych podstawą podstawą w kierunku kory , między piramidami - słupy kory; na szczycie piramidy znajduje się brodawka nerkowa (PAPILLA RENALIS) , miedniczka, od strony miedniczki- kielich (CALYX) obejmujący brodawkę. *TYPY NEREK: 1.nerka wielopłatowa- przypomina grono winogrona, każdy płat stanowi niezależną część nerki, występuje silnie rozgałęziona miedniczka, foki, walenie, wydry. 2.nerka wielobrodawkowa pobrużdżona- w powierzchniowej części kory występują b.głębokie bruzdy, płaty nerkowe wyraźnie widoczne, w głębszych warstwach kory i rdzenia dochodzi do zrośnięcia płatów nerkowych, ale widać granice. Charakterystyczna cecha - wszystkie kielichy mniejsze otaczające brodawki łączą się w 2 kielichy duże otwierające się do moczowodu - brak miedniczki, bydło, duże przeżuwacze. 3. Nerka wielobrodawkowa gładka- płaty nerkowe zrosły się w powierzchniowej części korowej i rdzeniu, występuje jedna piramidka z jedną brodawką wspólną, brak kielicha, z brodawki przejście do miedniczki i moczowodu. *TYPY MACIC: 1.pojedyncza (UTERUS SIMPLEX)- macica prawa i lewa uległy całkowitemu zrośnięciu. naczelne-człowiek, leniwce, pancerniki, antropoidy ; 2.podwójna (UTERUS DUPLEX) - macica lewa i prawa uchodzą do wspólnej pochwy , słonie, gryzonie, nietoperze, mrówniki; 3.dwudzielna (UTERUS BIPARTITUS)- przypomina strukturę macicy podwójnej, zrośnięcie macicy prawej i lewej (2 macice łączą się w 1) przed ujsciem do pochwy, bydło, gryzonie, drapieżne, 4.dwurożna (UTERUS BICORNIS)- pojedyncza macica rozdziela się na 2 czesci przed ujściem jajowodów, kopytne, małpiatki.