Ks. Fenelon - interesował się edukowaniem dziewcząt.
Jego dzieło zawierało 2 działy:
I - bezpośrednio o wychowaniu dziewcząt
II - ogólnie o wychowaniu: optymistyczne, zachęcał do otwartości wychowawców wobec wychowanków, należy odpowiadać na pytania dzieci, podchodzić z zrozumieniem do nich, uważał, że pyt. Dzieci mogą być najlepszym sposobem poznania przez dzieci, którym uczenie przychodzi bardzo łatwo, zwracał wagę na znaczenie rozrywki w życiu dziecka
John Locke - edukowanie dzieci
„Myśli o wychowaniu” - skupia się na ideale wychowania, wychowanie młodego dżentelmena, pomija ubogie warstwy społ. I kobiety, skupia się na młodych mężczyznach, uważał, że wychowanie skupia się na 3 płaszczyznach: zdrowie, wiedza, charakter. Uważał ,że zdrowe ciało sprzyja rozwojowi ducha. Zwracano uwagę na sposób ubierania się, odżywiani.
2 część swojego dzieł poświęcił wychowaniu moralnemu. Dla niego liczyła się zewnętrzna skuteczność, a nie zachęcał do heroizmu. Wypowiadał się przeciw karom cielesnym.
Wiedza - młody mężczyzna powinien posiadać tężyznę fizyczną, umieć zachować się w towarzystwie jak dżentelmen, a dopiero potem zdobyć wiedzę użytkową, na wiedzę teoretyczną szkoda czasu. Mieli ją zdobywać np. handlując.
Jan Jakub Rousseu - rozwój myśli pedagogicznej
„Emil czyli o wychowaniu” - po dziś dzień ma wpływ na myśl pedagogiczną. Do 40. roku życia prowadził urozmaicone życie, zmieniał wyznanie. Wystartował w konkursie literackim, wtedy powstał „Emil”. Pods człowiek rodzi się z natury dobry, więc wszystko co naturalne jest dobre, przyroda jest dobre. Natomiast wszystko co jest stworzone przez czł. Jest złe, szczególnie nowe cywilizacje. Widział zło w miastach, a widział dobro we wsi - w wychowaniu w tych miejscach. „wychowywać można tylko z naturą.”
Nie należy wychowywać konkretnego człowieka na konkretnego czł., a na dobrego człowieka nie należy patrzeć w wych. na tradycje, robić to po swojemu. Twierdził, ze dziecko ma ... jest to odrębny byt, stąd wymaga ono odrębnego traktowania. Psychologia rozwojowa, 4 fazy rozw. Czł.: niemowlęctwo (do mówienia), dzieciństwo (do 12), chłopieństwo (do15), młodzieńczość (do 20). Uważał, że dzieciom nie należy wygłaszać wykładów, tłumaczyć im coś, z daleka od książek, jak najpóźniej do szkoły. Lepiej niech doświadczy to zmysłami. Nie uczył łaciny, gramatyki, usunął historię, jedyną książkę jaką uznawał to „Robisnson Cruzoe”. Wg niego książki to najgorsze zło dla dzieci, nie ułatwiają im życia, a wręcz przeciwnie. Nie uczył moralności. Wg niego dziecko pod wpływem życzliwości otoczenia samo zacznie odróżniać dobro od zła. O Bogu dziecku zacząć mówić później, żeby nie uznało go za zabobon, bo ono stanie się zabobonne, a nie religijne. Ok. 20 r. Życia można mu zacząć mówić o literaturze i historii. Zajmował się wychowaniem kobiet „Zofia czyli kobieta”. Wychowanie wiary „Wyznanie wiary Wiktora...”
Interesował się Polską. Większość jego dzieci (miał 5) trafiło do sierocińca po śmierci żony. Matka uczyła je potajemnie. (pajdokracja)
”Wychowanie jest sztuką, która nigdy się całkowicie nie udaje”
Jan Henryk Pestalozzi
Czasy rewolucji francuskiej, czasy wrażliwości na biedę i nędzę. Był Szwajcarem. Był wrażliwy, widział te najbiedniejsze warstwy i chciał zmienić ich los, egzystencję. Zakupił w Szwajcarii gospodarstwo, urządził je. Chciał żeby było wzorcowe. Chciał się stać wzorem dla tych ubogich - oni patrząc na niego mieli zmienić swój styl życia. Nie powiodło mu się jednak. Musiał sprzedać gospodarstwo. Uratował tylko dom, w którym urządził zakład dla sierot, zakład poprawczy dla młodych. Chciał być dla nich ojcem.
Borykał się z wieloma trudnościami. Pracował w tym zakładzie z żoną. Niestety nie udało mu się go utrzymać. Wtedy zaczął pisać artykuły dot. rozwoju czł. przez siłę wewnętrzną (pedagogika społeczna). Zmienić środowisko można zmienić przez siłę tego środowiska. Pozostawił „Lenard i Gertruda” - historia żyjącej w nędzy rodziny. Historia ta się zmienia dzięki moralności Gertrudy. Ta rodzina się dźwiga, a z nią całe społeczeństwo. Po jakimś czasie stara się zbudować kolejny dom dla sierot (prawie 80 dzieci). Próbował wprowadzić tam swoje doświadczenia edukacyjne - uczył ich m.in. rytmiki - zgromadził swoje doświadczenia w książce „Jak Gertruda uczy swoje dzieci”.
Jan Fryderyk Herbart
Twórca pedagogiki jako nauki. Następca Kanta na katedrze filozofii. Rząd, nauczanie, hodowanie. Rząd czyli karność - był bardzo za karnością. Uważał, że dziecko ma wewn. Opór, który trzeba przełamać siłą - nakazy, rozkaz. Dopiero potem można pójść w stronę nauczania. Nauczyciel powinien oddziaływać na charakter wychowanka. W procesie przekazywania wiedzy zwracał uwagę na jasność.
Hodowanie - ma pozbawić dziecko lenistwa, złych skłonności, ma zapanować nad temperamentami. W raz z pełnoletnością, kończy się proces wychowania.
Samowychowanie
Przykład szkół herbartowskich: Nauczyciel jest najważniejszy, zachęta do stosowania kar cielnych itp. Proces ten sprawdził się w Niemczech.
Uniwersytety XIX w.
Pojawiły się w XII/ XIII w. ->Oxford, Cambridge - zachowały tradycje.
Nie zmuszano studenta do badań naukowych.
Rewolucja francuska zniosła uniwersytety. Napoleon przywrócił szkolnictwo wyższe, które nazwał fakultetami - miały dostarczyć fachowców. Nie odegrały one ważnej roli w badaniach naukowych, ale wyszkoliło ludzi do armii itp. Siedziba była w Paryżu.
Uniwersytet niemiecki - wprowadzenie studenta do badań ścisłych, mogli sobie wybierać na jakie chcą chodzić zajęcia, w jakiej kolejności zdawać egzaminy. Miało to na celu samodzielne badanie przez studenta. System niemiecki wdrażał studentów w ... Rozwój nauki bardzo silny, duże szkoły, uniwersytety (katolickie i protestanckie).
Czas rewolucji francuskiej - czas skupienia się na ludziach chorych (głuchych, niewidomych, kalekich), chciano im pomóc. Przyjął się alfabet brajla. Pierwsze szkoły dla głuchoniemych powstały w Paryżu.
2