Metale ciężkie
Metale i półmetale o dużej gęstości (głównie powyżej 5 g/cm3).
Ich działanie toksyczne wiąże się ze zdolnością do kumulacji w organizmach żywych.
Ciężkie do usunięcia.
Pb, Hg, Cd, As, Cu, Zn, Ni, Cr
Przyczyny zanieczyszczeń:
- naturalne
Na skutek uwalniania ze skał macierzystych w procesach glebotwórczych.
[Naturalny poziom nie stanowi zagrożenia dla ekosystemów]
-sztuczne
Sztuczne przyczyny zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi:
Przemysł chemiczny, celulozowo - papierniczy, szklarski, ceramiczny i elektrotechniczny, metalurgiczny.
Kopalnictwo rud i hutnictwo metali nieżelaznych.
Spalanie paliw kopalnych.
Energetyka.
Nadmiar nawozów i pestycydów.
Różne materiały użytkowane przez człowieka np. lakiery, farby.
Skutki zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi:
Zmiana tła gleby.
Długotrwałe oddziaływanie.
Zmiana w mikroflorze glebowej i aktywności enzymów glebowych.
Metale ciężkie powodują uszkodzenie systemu korzeniowego, zahamowanie wzrostu roślin.
Akumulacja w roślinach np. sałacie.
Biomagnifikacja - gromadzenie metali ciężkich w kolejnych ogniwach łańcucha troficznego.
Przeciwdziałanie.
Utrzymywanie stałego pH gleby np. poprzez regularne wapnowanie.
Nawożenie organiczne (materia organiczna wiąże metale ciężkie w formy niedostępne dla roślin i zwierząt).
Utrzymywanie optymalnej i zrównoważonej zawartości mikro- i makroskładników.
Sposoby oczyszczania zanieczyszczonych gleb.
Fitoremediacja- wykorzystanie roślin mających naturalne zdolności akumulacji metali ciężkich.
Rośliny charakteryzujące się:
dużą akumulacją metali,
wysokim przyrostem biomasy,
wysokim stopniem przemieszczania metali z korzeni do części naziemnych, który zapewniłby możliwie największe usunięcie tych pierwiastków ze skażonego środowiska wraz z materiałem roślinnym.
Zalety რ niskie koszty i łatwość zastosowania, minimalne zakłócenie istniejących warunków środowiskowych.
Wady რ długi czas trwania procesu, nie w pełni opracowana technologia utylizacji biomasy oraz potrzeba odpowiednio dużych powierzchni dla stosowania tej metody.