1. Na czym polega właściwą relacja z podopiecznym?
1. Akceptacji wychowanka - życzliwa i otwarta reakcja na zachowanie.
2. Wytworzenie więzi, co ma prowadzić do powstania zaufania.
3. Wsparcie w realizacji potrzeb.
4. Stanowcze i uczciwe wykorzystywanie władzy i autorytetu.
5. Wykorzystywanie wsparcia społecznego.
2. Od czego zależy dobra relacja wychowawcza:
stopnia zgodności wychowawcy i podopiecznego co do wyznaczonych celów resocjalizacyjnych,
spostrzegania danych zadań jako pomocnych w osiąganiu tych celów,
doświadczenia przez uczestników więzi emocjonalnych,
postawy dialogu,
wiedzy,
stanowczości,
dyrektywnej postawy wychowawcy,
egzekwowania ustalonych wymagań,
wywoływania autorefleksyjności u wychowanka
3. Omów aspekt techniczny i relacyjny w relacji wychowawczej.
Aspekt techniczny - za wymiar techniczny uznaje się techniki używane przez osobę podejmującą oddziaływania resocjalizacyjne oraz role pełnione przez wychowawcę i nieletniego.
Aspekt relacyjny - wymiarem relacyjnym będą emocje i postawy wychowawcy i nieletniego oraz powstała między nimi więź, która na nich bazuje. Na początku pracy należy kłaść większy nacisk na aspekt relacyjny, a później techniczny.
4. Na czym polega istota modelowania społecznego?
Prospołeczne modelowanie odnosi się do procesu, w którym wychowawca przyjmuje konstruktywną rolę, aby zachęcić inne osoby do podobnego zachowania. Wychowawca bazuje na empatycznej relacji, w obrębie której aktywnie wzmacnia prospołeczne zachowania, postawy oraz zniechęca do zachowań antyspołecznych.
5. Jakich zasad należy przestrzegać w reagowaniu na opór wychowanka?
W razie pojawienia się oporu należy dążyć do tego, aby w miarę możliwości rozwiązanie problemu zostało zaproponowane przez podopiecznego. Warto, aby pomyślał o swoich problemach inaczej niż dotychczas, ale niczego nie można narzucać. Opór można łagodzić chwaląc wychowanka za gotowość do przedyskutowania jego negatywnych zachowań. Po zakończeniu rozmowy można zabarwić ją własnym optymizmem po czym ponownie nakłaniać podopiecznego do udziału w proponowanych zajęciach.
6. Jakie czynniki warunkują motywowanie podopiecznych do zmiany postępowania?
1. Poziom dojrzałości podopiecznego wychowawca powinien być wrażliwy na wszelkie okoliczności sprzyjające osiąganiu dojrzałości, w usamodzielnieniu, rozwijaniu umiejętności poznawczych;
2.Zmiana kierunku życia oraz więź społeczna poprawa więzi z rodziną, znalezienie pracy, zdobycie wykształcenia;
3.Pojawienie się zewnętrznej motywacji- zmiany w obrazie własnej osoby, myślenie o przyszłości;
7. Etapy motywowania wg Fullera:
uznanie przez niego, że ma problemy ze swoim zachowaniem większe niż myślał do tej pory,
zainteresowanie się własnym problemem,
wykształcenie chęci do zmiany,
wiara w możliwość zmiany.
8. Wymień sposoby motywowania podopiecznego (5)
1 Wyrażanie empatii
2 Konfrontacja
3 Unikanie wchodzenia w spór
4 Pokonywanie oporu
5 Kształtowanie poczucia własnej skuteczności
9. Cechy skutecznego wychowawcy:
Wiarygodność
Zaufanie
Zaangażowanie
Optymizm pedagogiczny
Konsekwencja
Cierpliwość
Poczucie humoru i zabawa
Kreatywność i elastyczność
Energia
10. Na czym polega strukturyzowanie działań resocjalizacyjnych?
Podczas planowania i realizacji oddziaływań resocjalizacyjnych należy dążyć do nadania im pewnej struktury. Pedagog często pomaga podopiecznym sfrustrowanym i mającym trudności z precyzyjnym określeniem swoich problemów . Kolejność skupiania się na nich zależy od różnych elementów. Najpierw powinien skoncentrować się na tym problemie, którego rozwiązanie ma szansę pomóc podopiecznemu w największym stopniu.
11 Jakie możemy wyróżnić zasoby wewnętrzne i zewnętrzne w pracy z wychowankiem?
Wewnętrznych poszukuje się następujących obszarach:
1) Poznawczym ważne jest co nieletni myśli o sobie, innych ludziach i otaczającym świecie.
2) Behawioralnym analizowanie, czy dana osoba posiada umiejętności społeczne potrzebne do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie, czy ma deficyty w tym obszarze.
3) Emocjonalnym warto przyjrzeć się reakcjom emocjonalnym podopiecznego na różne sytuacje oraz rodzajowi i ilości doświadczanych przez niego emocji.
4) Struktury ja: - analizowanie poczucia tożsamości, własnej wartości, czy odpowiedzialności itp. Ważne jest, co młoda osoba myśli o sobie, jaka ma samoocenę, plany na przyszłość.
5) Ciała nie bez znaczenia jest stan konstytucjonalny jednostki, tj. budowa, wygląd, uroda i stan zdrowia, np., osoba sprawna fizycznie chętniej będzie się realizowała w dyscyplinach sportu.
Oprócz zasobów wewnętrznych można poszukać zewnętrznych, które tkwią w naturalnych wspierających relacjach z innymi ( z rodzicami, nauczycielem, kolegami, czy pedagogiem.)
12. Na czym polega ustalenie granic psychologicznych w pracy z wychowankiem?
Ustalenie granic psychologicznych polega na ustaleniu pewnych granic i zasad postępowania, dzięki którym podopieczny zyskuje poczucie bezpieczeństwa, wie co mu wolno, a czego nie i równocześnie wie, że komuś na nim zależy. Budowanie granic nie powinno opierać się na przymusie. Ustalenie granic dąży do utrwalenia odpowiednich zachowań u podopiecznych. Polega również na wypracowaniu odpowiedniego dystansu między wychowawcą a podopiecznym, określeniu własnych uczuć oraz pomaga utrzymać właściwą komunikację.
13. Na czym polega trening umiejętności prospołecznych? (Art.)
Uczestniczą w nim podopieczni pozbawieni lub niedostatecznie wyposażeni w umiejętności interpersonalne, emocjonalne i poznawcze, niezbędne do prawidłowego funkcjonowanie w społeczeństwie.
Podczas treningu podejmuje się głównie oddziaływania edukacyjne i pedagogiczne a zadaniem trenera nie jest odzwierciedlanie czy interpretowanie lecz aktywne uczenie prospołecznych zachowań.
Ćwiczenie niepożądanych zachowań wymaga wcześniejszego przeanalizowania w wychowawcą tego jakie rezultaty mogą przynieść możliwe działania. Wstępne przećwiczenie może przybierać formę wyobrażenie sobie danego zachowania i jego konsekwencji lub tez odgrywanie ról czy scenek. Nieletni wyobraża sobie zazwyczaj własne zachowanie, możliwe reakcje na nie ze strony innych oraz swoje na wyobrażone zachowanie innych osób (Czabała).
Kształtuje w sobie wewnętrzne poczucie kontroli poprzez dostosowanie rodzaju zachowania do przejawiającego problemu oraz przewidywanie reakcji otoczenie na swoje pozytywne działanie.
14. Dlaczego należy używać komunikatu "Ja" zamiast " Ty" w relacji z wychowankiem?
Wypowiedzi "Ty" odbierane są zazwyczaj jako napastliwe i cechują się wrogością, gdy wychowawca stawia podopiecznemu żądania i krytykuje, nie pomaga tym sobie lecz raczej zaognia konflikt, nie może liczyć na przychylność wychowanka. Komunikat "Ja" pozwala wychowawcy na nawiązanie prawidłowej relacji z wychowankiem. Celem komunikatu "Ja" jest wzbudzanie u wychowanka motywacji to do zmiany postępowania tak aby nie przyniosło to negatywnych konsekwencji. Pozwala wychowankowi poczuć pewną równość między nim, a wychowawcą. Komunikat "Ja" zwiększa prawdopodobieństwo osiągnięcia wychowawczego celu. Komunikat "Ja" przybiera formę niepotępiającą i nieoceniającą
str. 3