9 Wykład Patofizjologia 1, far, II rok III sem, patofizjologia, wykłady egzamin


PATOFIZJOLOGIA 11.12.2012

WYKŁAD 9

„NOWOTWORY - PODZIAŁ”

  1. nie każdy nowotwór jest złośliwy

  2. nie każdy nowotwór jest rakiem

  3. każdy rak jest nowotworem złośliwym

Nowotwory klasyfikacja (ze względu na tkankę z której się wywodzą):

  1. zarodkowe

  2. nabłonkowe

  3. mezenchymalne i mezodermalne

  4. struktur układu nerwowego

  5. przyzwojaki

  6. złożone

I.NOWOTWORY ZARODKOWE:

  1. rozrodczak (jajnik)

nasieniak (jądra)

  1. rak zarodkowy

  2. nabłoniak kosmówkowy - poprzedza zmianę postępową; może być zmianą nienowotworową - zaśniad groniasty

  3. potworniaki - zbudowany z więcej niż jednej tkanki, np. zęby, włosy, skóra ( gry taknki przypominają te, z których się wywodzą - łagodny; jak nie to złośliwy), wywodzi się z tkanki zarodkowej

  4. nowotwór zatoki endodermalnej

II.NOWOTWORY NABŁONKOWE:

  1. niezróżnicowane łagodne:

-płaski wielowarstwowy

-walcowaty

-urotelialny

-z nabłonka gruczołowego dokrewnego

-z nabłonka gruczołów zewnętrznych

- z nabłonka gruczołów śluzowych

-gruczolakotorbielak (CYSTOADENOMA) - torbielewysłąne nabłonkiem

  1. zróżnicowane złośliwe:

  1. niezróżnicowane złośliwe

III.NOWOTWORY MEZENCHYMALNE/MEZODERMALNE:

  1. mezenchymalne dojrzałe/niedojrzałe, łagodne/złośliwe

  2. mezodermalne zróżnicowane 1-kierunkowo łagodne/złośliwe

MEZENCHYMALNE:

  1. dojrzałe MESENCHYMOMA BENIGNUM - guzy z różnych tkanek dojrzałych: tkanki tłuszczowej, mięśniowej, łącznej, naczyniowej np. angiomyolipoma, lipomyoma (okolice dużych naczyń)

  2. niedojrzałe - m.malignum-TUMOR MIXTUS MESENCHYMALIS

Niedojrzałe utkanie:

    1. kostniaka mięsakowego

    2. włókniaka mięsakowego

    3. chrzęstniaka mięsakowego

    4. śluzaka mięsakowego

Rozwijają się w kończynie dolnej, górnej i przestrzeni pozaotrzewnowej. Bardzo złośliwy.

MEZODERMALNE:

  1. ŁAGODNE z tkanki łącznej

  1. włókniak (fibroma)

  2. elastofibroma - w okolicy łopatki, włókna sprężyste

  3. histiocytoma - nowotwory skóry właściwej (fibroblasty i histocyty)

  4. tłuszczak - lipoma

  5. zimowiak (hibernoma) - z tkanki brunatnej

  6. śluzak

  1. ZŁOŚLIWE z tkanki łącznej

  1. Włókniakomięsak (fibrosarcoma) - przerzuty krwią

  2. Dermatofibrosarcoma, naciek, wznowa, rzadko przerzuty

  3. lipoma infiltrans (złośliwość miejscowa)

  4. liposarcoma - nowotwór niskozróżnicoany, przerzuty: mózg, płuca, kości

  5. śluzak mięsakowy (komórki gwiazdkowate, obfita istota podstawowa, z mukosacharydami)

  1. ŁAGODNE z naczyń

  1. naczyniak krwionośny (haemangioma) - prosty,jamisty

  2. limfatyczny (lymphangioma) - prosty i jamisty

  3. obłoniak, rozwija się w mięśniach

  4. kłębczak ( skóra palców, rąk i nóg)

  1. ZŁOŚLIWE z naczyń

  1. śródbłoniak (haemangioendothelioma), rzadko przerzuty do płóc i kości

  2. naczyniak mięsakowy (haemangiosarcoma)

  3. mięsak Kaposiego, występuje w dystalnych częściach kończyn (stopy i dłonie- wiśniowe, wieloogniskowa lokalizacja)

  4. naczyniak limfatyczny mięsakowy (lymphangiosarcoma), zarodki, bardzo złośliwy, zdarza się po masektomii

  5. obłoniak złośliwy - przerzuty do płuc i kości

  1. ŁAGODNE z tkanki mięśniowej

  1. gładkiej (leyomyoma)

  2. prążkowanej (rhabdomyoma)

  1. ZŁOŚLIWE z tkanki mięśniowej (mięsaki)

  1. gładkiej (leyomyosarcoma)

  2. prążkowanej (rhabdomyosarcoma)

  1. ŁAGODNE z mesothelium - mesothelioma, związane z opłucną, osierdziem

  2. ZŁOŚLIWE z mesothelium - rozległy w opłucnej, daje przerzuty ( azbest)

Mesothelioma of genitalial tract - jądra, najądrze, jajnik, jajowód, macica ( cewki pokryte mesothelium, zwierajające śluz )

  1. ZŁOŚLIWE ze szpiku, grasicy, układu chłonnego

  1. Białaczka szpikowa, ostra i przewlekła

  2. białaczki limfoblastyczne-ostre, przewlekłe

  3. szpiczak mnogi

  4. ziarnica złośliwa

  5. chłoniaki

IV.NOWOTWORY STRUKTUR UKŁADU NERWOWEGO ( MÓZGOWEGO):

  1. łagodne - glejaki, oponiaki, nowotwory z komórek nerwowych (gangolioneuroma, rzadko zdarzają się postacie złośliwe) , szyszyniak ( pinealocystoma )

  2. złośliwe (rozeniaki- w mórzdżku, komorze IV mózgu, sarkoma menigeale - złośliwa forma oponiaka, pinealoblastoma - szyszyniak złośliwy, astrocytoma - gwieżdziak, gąbczak wielopostaciowy)

NOWOTWORY UKŁADU NERWOWEGO OBWODOWEGO:

  1. nerwiakowłókniak ( neurofibroma) - rozwija się z lemocytów, jako guz pojedynczy lub z mikrogleju, złośliwieje 15% przypadków, bez torebki, , dobrze odgraniczony,

  2. nerwiak osłonkowy ( neurilemmoma, neurinoma) - wywodzi się z komórek Schwanna, jest guzem pojedynczym lub mnogim, zwykle niezłośliwy (Obwodowy układ nerwowy)

  3. guz Abrikosowa - komórki przypominające mięśnie, wywodzi się z komórek Schwanna

V.PRZYWOJAKI (z kom. grzebienia nerwowego)

  1. chromochłonne (wydzielają katecholaminy)

  1. barwiak (rdzeń nadnerczy) - wywodzi się z feochromoblastów i neuroblastów, główny objaw to napadowe nadciśnienie

  2. przyzwojak chromochłonny (w zwojach wzdłuż aorty brzusznej lub w zwoju oczodołu i jamy nosowej)

  1. niechromochłonne - przyzwojaki (paraganglioma):

  1. z kłębka nerwu błędnego - w obrębie szyjki

  2. z kłębków aortalnego, szyjnego, żyły szyjnej (chemodectoma)

VI.NOWOTWORY ZŁOŻONE:

  1. włókniakogruczolak - w sutku, może przejść w guz liściasty lub mięsak

  2. gruczolakochłoniak, w śliniance przyusznej, złośliwieje w raka

  3. myelolipoma, w nadnerczaku

  4. fibroepithelioma pinkus, jest postacią raka podstawnokomórkowego w skórze

  5. carcinosarcoma (rakomięsak), pojawia się głównie w pęcherzu, sutku, nerce

SPOSOBY ROZROSTU:

  1. łagodny - rozprężanie

  2. złośliwy - naciekanie

SPOSÓB PRZENIKANIA PRZEZ ŚCIANĘ:

Komórki nowotworowe mogą:

SZERZENIE SIĘ NOWOTWORÓW:

WZNOWA NOWOTWORU

Stan, w którym po przeprowadzeniu leczenia ponownie pojawiają się ogniska nowotworowe o cechach guza pierwotnego. Charakteryzuje się większym zróżnicowaniem, od guza pierwotnego.

KLASYFIKACJA TNM

T - tumor - wielkość ogniska pierwotnego

N - nodus - zasięg i liczba zajmowanych węzłów chłonnych

M - metastasis - obecność przerzutów innych niż węzły chłonne

Wartość TNM są różna dla różnych lokalizacji

System TNM bywa uzupełniany przez G (grading) - opisuje agresywność (dynamikę) rozwoju nowotworu złośliwego w oparciu o kryteria złośliwości histologicznej

TUMOR

T0 - brak dowodów na istnienie guza

Tx - nie można ocenić ognisk

T1, T2, T3 - im większy guz

NODULES

N0 - brak przerzutów

Nx - nie można ocenić

N1,N2,N3 - Przerzuty coraz odleglejsze od węzłów

METASTASES

M0 - brak

Mx- nie można ocenić
M1, M2 - występują przerzuty odległe

JAŁOWOŚĆ ONKOLOGICZNA

Zzasady postępowania chirurgicznego, mające na celu zapobieganie wszczepiania się komórek nowotworu złośliwego w obszarze pola operacyjnego oraz przenikania do układu krążenia, podczas prowadzenia zabiegów.

METODY LECZENIA

  1. n. łagodne - chirurgia, kriochirurgia ( temp. -180-190⁰C, ciekły azot)

  2. n. złośliwe - chirurgia, chemia, radioterapia, medycyna nuklearna, leczenie systemowe

Chemioterapia paliatywna - do nieoperacyjnych postaci nowotworu w celu zmniejszania lub zapobiegania występowania objawów związanych z zaawansownamym nowotworem

CHEMIOTERAPIA - metoda leczenia nowotworów złośliwych za pomocą leków cytotoksycznych:

EFEKTY UBOCZNE

DZIAŁANIE CYTOTOKSYCZNE:

OGÓLNOUSTROJOWE :

ZABIEGI OPERACYJNE

Zabieg może dotyczyć:

- wąskiego obszaru tkanek

- zabieg okaleczający, poważny: mięsaki kończyn, sutek

LECZENIE SYSTEMOWE - leki o działaniu ogólnoustrojowym, lecznie przeciwne dolecznia miejscowego, jakim jest chirurgia i radiologia:

LECZENIE CELOWANE (inteligentne leki onkologiczne, ukierunkowane na określone komórki nowotworowe

PROFILAKTYKA PIERWOTNA NOWOTWORÓW -> spadek zachorowań i zgonó

  1. wczesne wykrywanie

  2. wdrażanie diagnostyki

  3. pacjenci powinni znać podstawowe objawy chorób nowotworowych, zgłaszać się do lekarza, lekarz wdraża diagnostykę wykluczającą

WCZESNE OBJAWY NOWOTWORÓW

- owrzodzenie

- zmiany wyglądu brodawki lub znamienia

- pojawienie się guzków lub brodawek o nieregularnym zabarwieniu, obrysach, krwawieniu, sączeniu, szybkim wzroście

- trudności w połykaniu

- zaparcia, biegunki, śluz w stolcu

- uczucie pełności w nadbrzuszu, zgaga, odbijanie

- krew wstolcu

6


Wyszukiwarka