HERBOLOGIA ćwiczenia 1 2.10.2013r.
Nasionoznawstwo, nasiona chwastów lub zielnik, 2 kolokwia
2-a bloki tematyczne - biologia chwastów i herbicydy; oddajemy przed I kolokwium
Rozpoznawanie nasion chwastów i zielników
Ziemia z pola, nieużytku, doniczka na 3 osoby - 4-te zajęcia (24.10.2013)
PODRĘCZNIK: „Herbologia” Zenon Woźnica 2009
„ochrona roślin przed chwastami”
9.10.2013r. terenówka
I kolokwium: 8-e zajęcia biologia chwastów (rozpoznanie gat., nasion, warunki występowania, sposoby regulacji zachwaszczenia - nie całkowita eliminacja, a tylko zmniejszenie populacji chwastów poniżej progu szkodliwości)(20.11.2013)
II kolokwium: chemiczne zwalczanie chwastów, podstawowa i najtańsza obecnie metoda zwalczania chwastów, opryskanie ha pola - kilkaset- 1,5 tys. zł, podczas gdy ludzka siła robocza to dużo większy koszt)
Stosowanie dużej ilości herbicydów, brak ich rotacji oraz roślin uprawnych skutkuje uodpornieniem chwastów prowadzi do zjawiska kompensacji - nadmiernego rozwoju chwastów odpornych na herbicydy w miejsce innych chwastów, oraz ewidentna szkodliwość dla środowiska i innych roślin uprawnych
Cebula- wrażliwa na zachwaszczenie
Próg szkodliwości chwastów - ilość osobników chwastów danego gat. w danej uprawie, na m2 powyżej której obserwujemy straty plonu uzasadniające ekonomicznie odchwaszczanie, różne w zależności od potencjału wzrostu roślin uprawnych i chwastów
(bodziszek: próg powyżej 30-u roślin/m2, Komosa biała Henopodium album w uprawie buraków: 1,2 rośliny/m2, buraki rosną nisko a komosa wysoko, obie r. mają duże wymagania pokarmowe (2m. wys., 1,5 m obw.; 200 tys. nasion)
Biologia i ekologia chwastów
Sposoby regulacji występowania i zwalczania chwastów
Czynniki warunkujące selektywność herbicydów
Tolerancja i wrażliwość roślin na działanie fitotoksyczne herbicydów
Praktyczne aspekty stosowania herbicydów z uwzględnieniem ich wpływu na środowisko
Definicja chwastu:
Chwast - roślina zbędna na danym polu, dziko rosnąca zadomowiona w danej uprawie i samosiew rośliny uprawianej zadomowionej w uprawie innego gatunku , podlegające zwalczaniu powyżej progu szkodliwości
Warunek powodzenia uprawy
Rośliny uprawiane są przez nas „udelikatnione” na drodze doskonalenia gatunków i odmian, a także zapewniając jej sprzyjające warunki; większość pochodzi spoza rejonu naszego kraju, bądź strefy klimatycznej.
Chwast a roślina uprawna
system korzeniowy głębszy
tolerancja na szkodniki, choroby, suszę, przymrozki, pH
liczba nasion i ich żywotność
(duże ilości nasion z 1-go egzemplarza lub kilka/kilkanaście pokoleń żółtlica -16 pok./rok; żywotność nasion do np. 50-ciu lat)
sposób rozmnażania
(nasiona / nasiona + organy wegetatywne u r. wieloletnich perz - 40 t rozłogów / rok)
Cel hodowli
Pochodzenie
Szkodliwość chwastów
bezpośrednia pośrednia
- konkurencja o H2O, gł. w okresach krytycznych - światło - ilość i jakość - składniki pokarmowe średnie zachwaszczenie : 5 - 20 (40)t/ha: pobiera: 80kg N; 100kg K; 20kg P - pasożyty, półpasożyty Półpasożyt - posiada aparat fotosyntetyzujący, od żywiciela pobiera H2O i składniki pokarmowe, np. jemioła
Pasożyt - całkowicie uzależniony od rośliny żywicielskiej; np. kanianka i zaraza; kiełkują wyłącznie w obecności w glebie wydzielin korzenia r. żywicielskiej Zwalczanie: wysiew rośliny uprawnej i niedopuszczenie do zakwitnięcia lub siew roślin o podobnych wydzielinach
- allelopatia
|
- jakość plonu uszkadzanie korzeni, pąków kwiatowych, mniejszy plon - wydajność gleby - wartość pola - poziom przymrozków - temp. gleby gleba wolniej się nagrzewa (zasłonięta chwastami); głownie problem wiosną (różnice rzędu 4oC) - alergie - owady zapylające konkurencja o owady zapylające wcześnie kwitnących roślin upr. z żółto kwitnącymi chwastami
|
przyczyny zachwaszczenia:
Nawożenie - stosowanie nawozów mineralnych: azotowych, czyli plonotwórczych, wygenerowało gr. chwastów azotolubnych
Uproszczenia w zmianowaniu - mało zabiegów uprawowych, stosowanie agregatów uprawowych, brak m. in wielokrotnego bronowania niszczącego chwasty
Nowe metody uprawy i zbioru
Zjawisko kompensacji
Odporność na herbicydy spowodowana brakiem rotacji
Doświadczenie:
r. testowe: ogórek, pomidor, rzodkiewka
chwasty: szrałat szorstki, bodziszek drobny, chwastownica jednostronna, gorczyca polna