UPRAWA ROLI - WYKŁAD 10
Nawozy mineralne
Nawozy mineralne - są to związki chemiczne lub ich mieszaniny zawierające składniki pokarmowe stosowane w żywieniu roślin uprawnych i ogrodniczych, będące produktem przemysłu nawozowego. Powstają one w wyniku syntezy lub przeróbki surowych kopalin
Nawozy mineralne mogą zawierać jeden lub więcej składników pokarmowych dlatego dzieli się na jedno i wieloskładnikowe. W grupie nawozów wieloskładnikowych wyróżnia się nawozy mieszane, powstające przez mechaniczne wymieszanie dwóch lub więcej nawozów. Mogą być nawozy kompleksowe.
Żywienie roślin:
Dostarczenie roślinom niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju i wzrostu składników pokarmowych podawanych w odpowiedniej dawce, w optymalnym czasie oraz w odpowiedniej formie.
Efektywność nawożenia zależy od:
Odpowiedniego odczynu gleby
Optymalnej dawki
Zrównoważonej ilości wnoszonych składników
Właściwej techniki nawożenia
Racjonalność nawożenia: uregulowanie odczynu, ustalenie optymalnej dawki, zrównoważenie ilości składników, prowadzić właściwą technikę nawożenia.
Techniki nawożenia:
terminy : przedsiewnie (jesień, wiosna), pogłównie (w trakcie wzrostu roślin)
sposoby: posypowo, wraz z nawadnianiem, pozakorzeniowe, zlokalizowane
wybór rodzaju nawozu
Efektywność nawożenia pozakorzeniowego zależy od:
Czynniki agrotechniczne
Wiek rośliny - im młodsze rośliny tym pobieranie jest szybsze
Dobre zaopatrzenie roślin w wodę
Dobre warunki pogodowe - wilgotność gleby i wilgotność powietrza. Popołudnie późne-
Zdolność przenikania składników przez liść : azot, potas, mikroelementy, najwolniej - wapń
Kondycja rośliny - rośliny zdrowe pobierają szybko
Obliczenia odpowiedniej dawki nawozu
NAWOZY AZOTOWE
Siarczan amonowy (NH4)2SO4: zakwasza glebę, stosowany jest przedsiewnie, 20% N i 24% S, dla roślin kwasolubnych, wymaga przykrycia i wymieszania z glebą, stosuje się tylko na gleby zasadowe i kwaśnie
Saletra wapniowa Ca(NO3)2 : 15,5%N w tym 14,5% N z NO3 i 26,6%Ca, bardzo higroskopijny, jest fizjologicznie zasadowy, Stosuje się pogłównie, Stosowanie dla roślin o dużych potrzebach azotowych, stosuje się tylko na gleby zasadowe, stosuje się wiosną.
Saletra amonowa NH4NO3 : 34% N w tym 17% N z NO3, jest bardzo higroskopijny, jest fizjologicznie kwaśny, lekko zakwasza glebę, stosuje się przedsiewnie i pogłównie, stosuje się go dla roślin o dużych potrzebach azotowych, stosuje się wczesną wiosną, ograniczenia: konieczność przykrycia na glebach zasadowych i obojętnych (utlenianie w postaci NH4)
Saletrzak NH4NO3 + CaCO3 mieszanina : 27% N, 30 %CaCO3, 2,4%Mg, lekko higroskopijny, fizjologicznie obojętny, lekko zakwasza glebę, przedsiewny i pogłówny, można stosować na glebach kwaśnych, dla roślin o umiarkowanych potrzebach azotowych, stosowanie wiosną,
Mocznik CO(NH4)2 : 46% azotu, lekko higroskopijny, fizjologicznie kwaśny, silnie zakwasza glebę, przedsiewnie i pogłównie, stosuje się wiosną i jesienią, stosowanie dla roślin o dużych potrzebach azotowych, na gleby lekko kwaśne, ograniczenia: gleby alkaliczne (może się uwalniać amoniak jeżeli jest zbyt wysokie pH)
Który jest najmniej - siarczan amonu - a który najbardziej higroskopijny - mocznik
Wykorzystanie N z nawozów:
50% wykorzystanie przez rośliny
20% unieruchamiane
25% straty (utlenianie, wymycie)
Rozwiązanie problemu: nawozy wolno działające lub nawożenie zlokalizowane zredukowaną formą azotu, metodą depozytu amonowego, nawożenie pozakorzeniowe. Gospodarka składnikami mineralnymi powinna się opierać na bilansach. Nawozy azotowe o spowolnionym działaniu.
NAWOZY FOSFOROWE
Surowce używane do produkcji nawozów fosforowych: fosforyty, apatyty, fosforany wapnia,
Podział nawozów fosforowych:
Nawozy niskoprocentowe
Nawozy wysokoprocentowe
Nawozy łatwo przyswajalne - superfosfaty
Nawozy trudno przyswajalne - mączki kostne, mączki fosforytowe
Kierunki przerobu fosforytów i apatytów: chemiczny, termiczny, mechaniczny
Super fosfatu proste - może być obecność boru i magnezu.