WYKAZ ZAGADNIEŃ DO III KOLOKWIUM

GLIKOZYDY NASERCOWE

1. Substancje roślinne zawierające glikozydy nasercowe (systematyka, chemizm, działanie i zastosowanie). Zastosowanie w lecznictwie substancji roślinnych zwierających glikozydy nasercowe oraz poszczególnych związków.

Związki:

1. Digitoksyna - Działa b. silnie, długo, wolno, duża kumulacja, działa głównie na lewą połowę serca,

2. Digoksyna - Dobre wchłanianie, działa silnie i szybko ok.1h, okres wygasania kilka dni,

3. Acetylodigoksyna - dodatkowe działanie p/arytmiczne,

4. Lanatozyd C - wchłania się z przewodu pok., średnia kumulacja, niebezpieczna bo wchłanianie zależy od czynników osobniczych,

5. Strofantna K - działa bardzo szybko i krótko, nie wchłania się z p.pok

6. Strofantyna G - działa szybko, stosuje się w postaci wstrzyknięć jako szybki środek nasercowy,

7. Proscylarydyna A - wchłanianie 20-30%, słaba kumulacja, działa moczopędnie,

8. Konwalatoksyna - dodatkowe lekkie działanie moczopędne, działa szybko, silnie i mała kumulacja,

9. Adonitoksyna - Słabo się wchłania, w ogóle się nie kumuluje,

Subst roślinne:

1. Folium Digitalis Purpureae - Lisć Naparstnicy Purpurwej

2. Foluim Digitalis Lanatae - Lisć Naprastnicy Wełnistej

3. Herba Convalariae - Ziele Konwalii

4. Adonidis Herba - Ziele miłka wiosennego

5. Semen Strophanti - Nasienie Strofantu

6. Bulbus Scillae - Cebula Morska

2. Budowa chemiczna glikozydów nasercowych. Glikozydy kardenolidowe i bufadienolidowe

Aglikon steroidowy, podział na:

1. Glikozydy pierwotne - maksymalnie 4 cukry, rozpad podczas suszenia

2. Glikozydy wtórne - powstałe w wyniku rozpadu glikozydów pierwotnych,

Aglikon - układ steranowy, nienasycony pierścień laktonowy przy C17 w pozycji Beta, grupy -OH przy C3 i C14 w pozycji beta, pierścień laktonowy koniecznie beta-nienasycony, układ pierścieni Cis/Trans/Cis,

Sacharydy - zwykłe cukry i deoksycukry np. Digitoksoza (swoiste dla glikozydów nasercowych), oraz etylowane cukry.

3. Metody wykrywania związków kardenolidowych.

1. Reakcje układu steranowego:

1. R.Rosenheima - CHCl3COOH -> barwa żółta, czerwona, w UV fluorescencja,

2. R.Liebermann-Burcharda - bezwodnik octowy + stęż kw.siarkowy -> żółto-czerwone zabarwienie przechodzące w niebieskie,

2. Reakcje układu laktonowego

1. R.Keddego - kwas 3,5dinitrobeznoesowy w alkaliach -> barwa fioletowa lub zółtopomarańczowa

2. R.Baljeta - zasadowy r-r kwasu pikrynowego -> pomarańczowe

3. Reakcje na 2-deoksycukry

1. R.Peseza(ksanthydrolowa) - r-r ksanthydrolu w lodowatym kwasie octowym -> różowo fioletowe

2. R.Kellera-Kilianiedo - lodowaty kwas octowy i kwas siarkowy + FeCl3 -> turkusowoniebieskie

4. Ocena wartości substancji roślinnych i specyfików zawierających glikozydy nasercowe.

1. Oznaczenie siły działania w jednostkach biologicznych

2. Oznaczanie chemiczne:

1. Składu (jakościowe) - chromatografia i wywołanie któraś z powyższych reakcji.

2. Zawartości (ilościowe) - Spektrofotometrycznie np. reakcja ksanthydrolowa

5. Działanie farmakologiczne glikozydów nasercowych.

1. Mechanizm działania i farmakokinetyka
   ważne wchłanianie, wydalanie, kumulacja, Glikozydy naparstnic - duża kumulacja, dobre wchłanianie, powolne wydalanie, Glikozydy strofantydowe - słaba resorpcja, słabe wiązanie z albuminami, szybko wydalane, Glikozydy cebuli morskiej - pośrednie właśc.
   Wchłanianie zależy od polarności - mniejsza polarność = lepsze wchłanianie, zależy też od przyjmowania innych leków,
   Po wchłonięciu - największe stęż. W sercu i mięśniach szkieletowych
   Kumulacja - wiadomo…
   Działanie -

1. Inotropowo + -zwiększenie siły skurczu, Glikozydy wiążą się z błonowa ATP-azą sodowo-potasową - hamowanie -> zwiększenie stęż sodu pozakomórkowego -> mniejszy próg pobudliwości i Uwalnianie wapnia z siateczki śródplazmatycznej -> łącznie się jonów wapnia z miozyna -> więcej miejsc wiązania = silniejszy skurcz.

2. Chronotorpowo - Pośrednie - Wydłużenie przewodzenia w węźle AV, Bezpośrednie - Zwolnienie rytmu zatokowego

3. Tonotorpowo +

4. Dromotropowo - - hamowanie przewodzenia

5. Batmotropowo + - zwiększenie pobudliwości serca

6. Wzrost siły skurczu, pojemności wyrzutowej, zwiększony powrót żylny = brak zastojów, obrzęków,

7. Powodują spadek aktywności ukł. adrenergicznego = zmniejszenie oporu naczyniowego
   !!! oporność na leczenie glikozydami u osób z zaburzeniami metabolicznymi mięśnia sercowego - niedobór energii mimo większego pobudzenia.

8. Zwiększenie przepływu wieńcowego - pośrednio przez zwolnienie pracy serca i zwiększenie poj. Wyrzutowej,

9. Pośrednio diuretyczne, dział na mięśnie gładkie szkieletowe i kanaliki nerkowe,

Działania niepożądane - Mechanizm Komórkowy działania: działanie na pęczki Purkiniego powodując ich depolaryzację i wzrost pobudliwości pozazatokowych miejsc bodźcotwórczych.-może być przyczyną arytmii, przedawkowanie - zaburzenia rytmu i przewodzenia, zaburzenia ze strony ukł. pok, bóle głowy, zaburzenia widzenia, niewydolność nerek, niedoczynność tarczycy, Fenytoina odtrutka!!!

FLAWONOIDY

1. Budowa chemiczna i podział związków flawonoidowych.

Pochodne benzo-γ-pironu=chromonu, rozpuszczalne w wodzie barwniki -żółte, pomarańczowe, czerwone, substancje stałe, Charakterystyczne kompleksy z AlCl3, FeCl3, SbCl3/5, (ZrCl)2O, fluorescencja w UV, pod wpływem alkaliów intensyfikacja fluorescencji, chronią roślinę przed UV, przyciągają owady, wyst. -O i -C glikozydy

Podział:

1. Flawon

2. Flawan

3. Flawonol

4. Flawanon

5. Flawanonol

6. Izoflawon

7. Izoflawanon

8. Chalkon

9. Auron

10. Neoflawon

2. Substancje roślinne zawierające flawonoidy (systematyka, chemizm, działanie i zastosowanie).

1. Crategi inflorescentia

2. Crategi fructus

3. Betulae Folium

4. Solidaginis Herba

5. Equiseti herba

6. Sambuci flos

7. Tiliae Flos

8. Helichrisi inflorescentia

9. Polygoni avicularis herba

10. Rutyna i pochodne(o-etylorutozyd, beta-hydroksyetylorutozyd), Hesperydyna

11. Diosmina

12. Hyperici Herba

13. Ginkgonis Folium

14. Soja

3. Metody wykrywania flawonoidów

1. Reakcja Cyjanidynowa - +stęż.HCl + Mg -> barwa

2. Reakcja z Kw.bornym i szczawiowym - i rozp. W eterze żółtozielona fluorescencja

3. Charakterystyczne kompleksy z AlCl3, FeCl3, SbCl3/5, (ZrCl)2O,

4. fluorescencja w UV, pod wpływem alkaliów intensyfikacja fluorescencji

5. Spektroskopia w nadfiolecie i przesunięcia

6. chromatografia bibułowa i cienkowarstwowa, kolumnach - chromatografia cieczowa i gazowa.

4. Metody oznaczania zawartości związków flawonoidowych.

1. Kolorymetria

2. Spektro w UV

3. Chromatografia HPLC, Kolumnowa, Gazowa

5. Właściwości farmakologiczne flawonoidowych substancji roślinnych oraz niektórych flawonoidów. Wykorzystanie w terapii.
   Aktywność farmakologiczna i biologiczna flawonoidów:

1. Działanie antyoksydacyjne - Flawony mocniej niż Flawonole !!!chelatowanie jonów Cu i Fe!!!

2. Uszczelnianie naczyń - Diosmina

3. Dzialanie diuretyczne - Glikozydykamferolu i mirycetyny

4. Wazotylatacyjne ->zwiekszenie przepływu wieńcowego - Witeksyna

5. Działanie spazmolityczne - Izosalipurpozyd

6. Przeciwzapalne - Apigenina, kwercetyna, miry cetyna (hamowanie COX,LOX i fosfolipazy A)

7. Przeciwagregacyjne

8. Hepatoprotekcyjne - Silimaryna

9. Estrogenie - Genisteina

10. Przeciwgrzybiczne

Biodostępność:

1. Nierozkładane w żołądku

2. Wchłaniane w jelicie cienkim i sprzęgane (diosmina nie) lub w jelicie grubym uwalniane aglikony przez florę jelitową,

ANTRANOIDY.

1. Ogólna charakterystyka antranoidów. - Pochodne antracenu związki trójcykilczne, jako antrachinony, antron lub antranole lub diantrony, nietrwałe formy pośrednie atrahydrochinony i oksyantrony,
Emodyny- związki 1,8-dihydroksyantronowe
Glikozydy barwy żółtej, pomarańczowej lub czerwonej,

a. właściwości chemiczne i podział antranoidów.

Rozpuszczalne w eterze, chloroformie i benzenie -aglikony, Glikozydy dobrze rozp. w wodzie, Biosynteza na szlaku przemian acetylo-koenzymu A i malonylo-koenzymu A, łatwo sublimują,

Reakcja Borntragera: + KOH + HCl ->ekstrakcja do eteru -> eter pod wpływem amoniaku barwi się na czerwono. Również metoda ilościowa. Antrony i Antranole należy przeprowadzić w antrachiniony,

Podział ze względu na stopień utl.:

1. Antrachinony

2. Antranole=antrony

3. 
   
   Diantrony

b. mechanizm działania, farmakokinetyka związków antranoidowych.

Mechanizm działania: drażnienie ścian jelita grubego, hamowanie ATP-azy Na+/K+ w enterocytach = zahamowanie resorpcji zwrotnej wody. !!! działają tylko wolne aglikony

Formy zredukowane, c-glikozydy i cząstki z większa il. cukru działają lepiej.

Farmakokinetyka: pobranie -> w jelicie cienkim aglikony się wchłaniają w wątrobie są sprzęgane z glukouronianami i siarczanami(wydalenie przez nerki lub z żółcią do jelita grubego) natomiast glikozydy i diantrony przechodzą bezpośrednio do jelita. W jelicie wszystkie związki hydrolizują, redukują się, działają, są wydalane.

Skutki uboczne: Leniwe jelito, nadwrażliwe jelito, malanosis coli, uszkodzenie wątroby i nerek, przekrwienie narządów miednicy mniejszej, ubytek soli i witamin z kałem.

Nie powinny być stosowane u: kobiet w ciąży, dzieci do 10r.ż., kobiet karmiących piersią, dłużej niż 2 tyg.

2. Systematyka, chemizm, działanie i zastosowanie w lecznictwie ważniejszych substancji roślinnych zawierających antranoidy. Ostrożności i przeciwwskazania w ich stosowaniu.

1. Alona

2. Frangulae Cortex

3. Rhei Radix

4. Sennae Folium

5. Rhamni catharticae fructus

6. Rhamni purshianae cortex

7. Hyperici herba

8. Rubiae tinctoriae radix

---