Wykład - Normy w budownictwie

Definicja wyrobu budowlanego

Wyrobem budowlanym jest wyrób (rzecz ruchoma bez względu na stopień jej przetworzenia przeznaczona do wprowadzenia do obrotu), wytworzony w celu wbudowania, wmontowania, zainstalowania lub zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzany do obrotu jako wyrób pojedynczy lub jako zestaw wyrobów do stosowania we wzajemnym połączeniu stanowiącym integralną całość użytkową (art. 3, pkt. 18 Prawa budowlanego)

W Polsce obowiązują następujące rodzaje norm:

1. Polska Norma PN

2. Polska norma będąca wprowadzeniem normy europejskiej PN-EN

3. Polska norma będąca wprowadzeniem normy europejskiej mającej status normy międzynarodowej PN-EN ISO

4. Polska norma będąca wprowadzeniem normy międzynarodowej PN-ISO

W przypadku wprowadzenia normy w języku oryginału dodaje się oznakowanie „U”

Przykłady:

• PN- (rok)/B - (numer) - norma własna, ustanowiona do 31.12.1993

• PN-B-(numer) : (rok) - norma własna, ustanowiona po 1.01.1994

• PN-EN (numer) : (rok) - norma PN wdrażająca normę europejską EN o tym samym numerze i z nią identyczną

• PN-EN ISO(numer):(rok) - norma PN wdrażająca normę europejską EN identyczną z normą międzynarodową ISO

• PN-ISO (numer) : (rok) - norma PN wdrażająca normę międzynarodową ISO o tym samym numerze i z nią identyczną

Poprawki lub zmiany do norm oznacza się uzupełniając numer normy dodatkowym symbolem:

• ..../A - zmiana do normy PN odzwierciedlająca w stopniu identycznym zmiany do normy europejskiej lub międzynarodowej, publikowana oddzielnie

• ..../Az - zmiana krajowa do normy PN publikowana oddzielnie

• ..../Ap - poprawka krajowa do normy PN publikowana oddzielnie

• ..../AC - poprawka do normy PN odzwierciedlająca w stopniu identycznym poprawki do normy europejskiej lub międzynarodowej, publikowana oddzielnie

• ....+AC - norma z poprawką włączoną do treści

• ....+A2 - norma ze zmianą nr 2 włączoną do treści

• ....+A# - norma z kilkoma zmianami włączoną do treści

Aktualny wykaz norm podawany jest w Katalogu Polskich Norm (PKN). Są one uszeregowane wg Międzynarodowej Klasyfikacji Norm (ICS).

W zależności od rodzaju postanowień, jakie norma podaje, wyróżnia się następujące typy norm:

• norma podstawowa - obejmuje szeroki zakres zagadnień lub zawiera ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny

• norma terminologiczna - dotyczy terminów, zawiera zwykle ich definicje oraz objaśnienia, ilustracje, przykłady, itp.

• norma badań

• norma wyrobu

• norma procesu - określa wymagania, które powinny być spełnione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności

• norma usługi - określa wymagania, które powinny być spełnione przez usługę w celu zapewnienia jego funkcjonalności

• norma interfejsu - określa wymagania dotyczące kompatybilności wyrobów lub systemów w miejscach ich wzajemnego łączenia

• norma danych - norma zawierająca wykaz właściwości, dla których powinny być podane wartości lub inne dane, w celu określenia wyrobu, procesu lub usługi

Aprobaty i certyfikaty

• Aprobata - (AT ITB) - jest pozytywną oceną techniczna wyrobu, stwierdzającą jego przydatność do stosowania w budownictwie. Aprobata techniczna udzielana jest dla wyrobu, którego nie uwzględniono w Polskiej Normie, lub którego właściwości użytkowe, odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonych w Polskiej Normie. Aprobata techniczna jest udzielana na okres 5 lat. Okres ten może być przedłużony bez przeprowadzania ponownego postępowania aprobacyjnego. Aprobata techniczna może być także uchylona przez jednostkę aprobującą w przypadku zmian w przepisach lub innych istotnych powodów.

• W przypadku certyfikatów wyróżnia się

1. certyfikację obowiązkową - obowiązkowi certyfikacji podlegają wyroby wyprodukowane w Polsce oraz wyroby importowane do Polski po raz pierwszy, mogące stwarzać zagrożenie oraz służące ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia i środowiska

2. certyfikację dobrowolną - producent wyrobu, który nie podlega obowiązkowej certyfikacji ma możliwość dobrowolnego certyfikowania go na znak bezpieczeństwa.

Instytut Techniki Budowlanej - Zakład Certyfikacji prowadzi certyfikację wyrobów w zakresie:


obowiązkowym:

• ocena zgodności z normą zharmonizowaną - wyrób budowlany uzyskuje prawo oznaczenia CE

• 
  ocena zgodności z wymaganiami polskich norm i polskich aprobat technicznych, uprawniająca producenta do wystawienia krajowej deklaracji zgodności i - wyrób budowlany uzyskuje prawo oznaczenia znakiem budowlanym B.



dobrowolnym:

• ocena zgodności z wymaganiami norm zharmonizowanych i europejskich aprobat technicznych oraz polskich norm i polskich aprobat technicznych, umożliwiającymi uzyskanie dobrowolnego, krajowego certyfikatu zgodności,

• 
  ocena zgodności z kryteriami jakości ITB, uprawniającymi do znakowania wyrobu znakiem jakości Q-ITB,




• ocena zgodności z kryteriami ekologicznymi ITB, uprawniającymi do znakowania wyrobu znakiem ekologicznym EKO-ITB,

• 
  ocena zgodności z wymaganiami polskich norm i polskich aprobat technicznych w zakresie własności akustycznych, uprawniającymi do znakowania wyrobu znakiem akustycznym A-ITB,




• ocena zgodności z kryteriami jakości akustycznej ITB, uprawniającymi do znakowania wyrobu znakiem jakości akustycznej AQ-ITB,




• ocena zgodności z wymaganiami polskich norm i polskich aprobat technicznych w zakresie własności cieplnych, uprawniającymi do znakowania wyrobu znakiem cieplnym C-ITB,




• ocena zgodności z kryteriami jakości cieplnej ITB, uprawniającymi do znakowania wyrobu znakiem jakości cieplnej CQ-ITB.

Autor wykładu: dr inż. Teresa Rucińska

3

---