Skala Glasgow (ang. Glasgow Coma Scale - GCS) jest używana w medycynie w celu oceny poziomu przytomności. Początkowo wprowadzono ją w celu umożliwienia szybkiej oceny stanu pacjentów po urazie głowy i wstępnego ustalenia rokowania. Obecnie jest powszechnie stosowana zarówno w medycynie ratunkowej, jak i do śledzenia zmian poziomu przytomności pacjentów w czasie leczenia.

Ocenie podlega:

• Otwieranie oczu

• 4 punkty - spontaniczne

• 3 punkty - na polecenie

• 2 punkty - na bodźce bólowe

• 1 punkt - nie otwiera oczu

• Kontakt słowny:

• 5 punktów - odpowiedź logiczna, pacjent zorientowany co do miejsca, czasu i własnej osoby

• 4 punkty - odpowiedź splątana, pacjent zdezorientowany

• 3 punkty - odpowiedź nieadekwatna, nie na temat lub krzyk

• 2 punkty - niezrozumiałe dźwięki, pojękiwanie

• 1 punkt - bez reakcji

• Reakcja ruchowa:

• 6 punktów - spełnianie ruchowych poleceń słownych, migowych

• 5 punktów - ruchy celowe, pacjent lokalizuje bodziec bólowy

• 4 punkty - reakcja obronna na ból, wycofanie, próba usunięcia bodźca bólowego

• 3 punkty - patologiczna reakcja zgięciowa, odkorowanie (przywiedzenie ramion, zgięcie w stawach łokciowych i ręki, przeprost w stawach kończyn dolnych)

• 2 punkty - patologiczna reakcja wyprostna, odmóżdżenie (przywiedzenie i obrót ramion do wewnątrz, wyprost w stawach łokciowych, nawrócenie przedramion i zgięcie stawów ręki, przeprost w stawach kończyn dolnych, odwrócenie stopy)

• 1 punkt - bez reakcji

Uwzględnia się najlepszą uzyskaną odpowiedź w każdej kategorii. Łącznie można uzyskać od 3 do 15 punktów, ale należy zaznaczyć z jakich składowych powstał wynik (np. GCS 12: 3/4 + 4/5 + 5/6).

Na podstawie skali Glasgow zaburzenia przytomności najczęściej dzieli się na:

• GCS 13-15 - łagodne

• GCS 9-12 - umiarkowane

• GCS 6-8 - brak przytomności

• GCS 5 - odkorowanie

• GCS 4 - odmóżdżenie

• GCS 3 - śmierć mózgowa

Należy uwzględnić sytuacje, w których ocena w skali Glasgow jest utrudniona. Do najczęstszych należą: intubacja dotchawicza - pacjent przytomny nie toleruje rurki intubacyjnej, a wynik GCS ≤ 8 stanowi wskazanie do intubacji; niedowład lub porażenie - pacjent nie porusza się z innego powodu. Skala Glasgow może być stosowana u dzieci, które już dobrze mówią, tj. od 4 roku życia. U mniejszych dzieci stosuje się Pediatryczna Skala Glasgow.

Skala Glasgow (Glasgow Coma Scale - GSC) jest najbardziej popularną skalą pomagającą określić jak głęboko poszkodowany jest nieprzytomny.

GSC składa się z trzech etapów i ocenia u badanego:
- otwieranie oczu,
- reakcję słowną,
- odpowiedź ruchową (najlepszą)

W trakcie badania przyznawane są następujące punkty:

otwieranie oczu	reakcja słowna	odpowiedź ruchowa
spontaniczne - 4p.	pełna orientacja -5p.	odpowiednia do poleceń - 6p.
na głos, zawołanie - 3p.	mowa chaotyczna - 4p.	celowa -5p.
na ból - 2p.	mowa niewłaściwa -3p.	ruch ucieczki na ból - 4p.
gdy nie otwiera oczu - 1p.	niezrozumiałe dźwięki - 2p.	zgięciowa - 3p.
	brak - 1p.	wyprostna - 2p.
		brak - 1p

Po zsumowaniu punktów, można ocenić jak głęboko jest nieprzytomny. Maksymalna ilość punktów to 15 oznacza pełną świadomość, zaś minimalna wynosi 3 punkty i oznacza, że poszkodowany jest głęboko nieprzytomny. Ilość 8 lub mniej punktów oznacza śpiączkę.
Na podstawie przyznanych punktów ocenić można ciężkość uszkodzenia mózgu (urazu głowy):
- niewielkie uszkodzenie 13-15 punktów
- średnie uszkodzenie 9-12 punktów
- ciężkie uszkodzenie 8 lub mniej punktów

Otwieranie oczu:

4 pkt. -spontaniczne (np. bodziec z boku - poszkodowany się rozgląda )
3 pkt. -na głos, zawołanie ( śpiący )
2 pkt. -na ból
1 pkt. -nie otwiera oczu

Odpowiedź słowna:

5 pkt. - logiczna z orientacją miejsca, czasu i własnej osoby
4 pkt. - splątana, chaotyczna, uwaga zachowana, poszkodowany zastanawia się nad odpowiedzią
3 pkt. - niewłaściwa, bez związku, nie na temat lub krzyk
2 pkt. - dźwięki niezrozumiałe, pojękiwanie
1 pkt. - żadna

Odpowiedź ruchowa:

6 pkt. - odpowiednia do poleceń, np. słownych, migowych ( np. uściśnięcie dłoni )
5 pkt. - celowa, lokalizująca przykry bodziec
4 pkt. - ruch ucieczki na ból, reakcja obronna - próba usunięcia bodźca bólowego
3 pkt. - zgięciowa odruchowa (na ból lub spontanicznie)
2 pkt. - wyprostna odruchowa (na ból lub spontanicznie)
1 pkt. - żadna

Wynik testu: 

14 - 15 - poszkodowany ma zachowaną przytomność z obniżona reaktywnością
11 - 13 - półśpiączka, półprzytomny
5 - 7 - nieprzytomność umiarkowana
3 - 4 - głęboka nieprzytomność, odmóżdżenie

---