Telefonia internetowa, Informatyka -all, INFORMATYKA-all

Telefonia internetowa - jeszcze kilka lat temu hasło to było popularne jedynie wśród małej grupki ludzi z branży komputerowej. Dzisiaj technologia ta nabiera zupełnie innego znaczenia. Firmy proponujące rozmowy telefoniczne za pośrednictwem Internetu rozwijają się w błyskawicznym tempie, a coraz więcej osób korzysta z ich usług nie tylko w pracy, ale także w domu.
Przewidywania, że tańsza - w istocie o ok. 50-70 proc. - telefonia internetowa będzie w dość krótkim czasie rzeczywistym konkurentem klasycznej telefonii i firm telekomunikacyjnych okazały się prognozami na wyrost. Rozmowy prowadzone za pośrednictwem Internetu nadal stanowią ułamek ruchu telefonicznego. Telefonia internetowa w swej pierwszej postaci (prostej transmisji głosowej w globalnej sieci) ma wiele ograniczeń. Powodzenie zaczęła natomiast zdobywać dzięki rozwojowi technicznemu nie tyle w ogólnoświatowej, co w prywatnych sieciach komputerowych przedsiębiorstw. Przewiduje się, że może aż100-krotnie do 2001 roku zwiększy się wartość tego rynku osiągając 8 mld dol. Największe korzyści z telefonii internetowej, a właściwie z możliwości przekazywania głosu w teleinformatycznych sieciach pakietowych, odnosić mogą w najbliższej przyszłości przedsiębiorstwa. Mają one bowiem możliwość integrowania transmisji danych i głosu w swych sieciach.

Za pośrednictwem Internetu możemy również zatelefonować do znajomych mieszkających w dowolnym miejscu na świecie, a koszt takiej rozmowy wyniesie nas tyle, co za połączenie lokalne. Rozwiązanie to określane jest skrótem VoIP (Voice over Internet Protocol) czyli przekazywanie głosu protokołem internetowym. Aby to jednak było możliwe, musimy dysponować modemem o prędkości równej co najmniej 28 800 bps, kartą dźwiękową, mikrofonem oraz specjalnym oprogramowaniem (np. Microsoft NetMeeting 2.0 lub Internet Phone 5.0 firmy Vocaltec). Jeżeli nasz rozmówca posiada komputer o takim samym wyposażeniu, to niezależnie od tego gdzie mieszka, będzie móżna porozmawiać z nim po cenie połączenia lokalnego. Telefonia internetowa umożliwia nie tylko przeprowadzanie rozmów pomiędzy właścicielami pecetów. Obecnie możliwości techniczne produkowanych urządzeń pozwalają na wszelkie możliwe kombinacje rodzajów połączeń. Pc - pc, pc - telefon, telefon - pc, a niektóre firmy wprowadziły nawet możliwość połączenia typu telefon - telefon, gdzie rolę medium komunikacyjnego pełni Internet, zamiast tradycyjnej sieci telekomunikacyjnej. Jednak o ile pierwsze z rozwiązań typu pc - pc nie wymaga rozbudowy istniejącej sieci komputerowej, to w trzy pozostałe wymagają dodatkowych urządzeń pośredniczących pomiędzy siecią komputerową, a tradycyjną centralą telefoniczną.
Połączenia z Internetem, jak by na to nie patrzeć, są połączeniami lokalnymi, czego nie można powiedzieć o jakimkolwiek połączeniu zagranicznym. Dlatego też internetowe telefonowanie zaczyna nabierać szczególnego znaczenia, gdy często dzwonimy za granicę. Rozmowy przez sieć nie grzeszą jednak dobrą jakością dźwięku. Wszystko to spowodowane jest kiepską jakością łączy oraz często zbyt wolnym modemem. Drugi minus tego rozwiązania to fakt, że po drugiej stronie podmorskiego kabla też musi być człowiek z komputerem, bo tylko w ten sposób możemy ucinać sobie prawie darmowe pogawędki (taki sposób komunikacji nazywany jest PC-to-PC).
To jednak nie wszystko. Komputer koniecznie musi być wyposażony w kartę dźwiękową. Najlepiej by pracowała w tzw. trybie full duplex, który pozwala na równoczesne mówienie i słuchanie. Patrząc od strony technicznej na pełny dupleks (bo tak też jest nazywany) chodzi o zdolność karty do jednoczesnego rejestrowania i odtwarzania dźwięków. W przeciwnym razie musimy zadowolić się half duplexem (półdupleksem). Wtedy rozmowę prowadzimy na zasadzie: ja mówię, on słucha (i na odwrót). Do karty podłączamy głośniki i mi-krofon lub zestaw telefoniczny - słuchawki zintegrowane z mikrofonem. Jeżeli chcemy dodatkowo przesyłać obraz, to musimy do komputera podłączyć kamerę wideo. Oczywiście potrzebny jest też modem. Im szybszy, tym lepszy.
Pomijając wszystkie niedogodności, jeżeli tylko mówimy powoli i wyraźnie, nie powinniśmy mieć kłopotów z porozu-mieniem się. Problemy mogą pojawić się, gdy używamy kart z półdupleksem, gdzie często, aby przejść ze stanu odbioru w stan nadawania, trzeba nacisnąć jakiś klawisz lub ikonkę i to we właściwym czasie, tak by nie ucinać końcówek zdań. Generalnie rzecz biorąc jest to kwestia wprawy. Pozostaje jeszcze oprogramowanie, które musimy zdobyć dla siebie i swoich rozmówców. Niestety internetowe pogaduszki nie doczekały się standaryzacji i dwa różne programy najczęściej nie są w stanie dogadać się między sobą. Od strony technicznej połączenie między dwoma odległymi komputerami następuje albo po podaniu adresu IP, albo adresu poczty elektronicznej (spełniających rolę numeru telefonu) lub przez dedykowany do tego celu serwer połączeń (podobnie jak w IRC). Szybki rozwój telefonii internetowej umożliwił przeprowadzanie rozmów nie tylko pomiędzy właścicielami pecetów. Obecnie możliwości techniczne produkowanych urządzeń pozwalają na wszelkie możliwe kombinacje rodzajów połączeń, np. pc-pc, pc-telefon, telefon-pc. Oznacza to, że np. właściciel zwykłego telefonu jest w stanie dodzwonić się do kolegi posiadającego telefon internetowy zainstalowany na komputerze. Niektóre firmy wprowadziły również ciekawe rozwiązanie typu telefon-telefon, gdzie rolę medium komunikacyjnego pełni Internet zamiast tradycyjnej sieci telekomunikacyjnej. O ile pierwsze z rozwiązań nie wymaga rozbudowy istniejącej sieci komputerowej, w trzech pozostałych wymagane są inwestycje w dodatkowe urządzenia pośredniczące pomiędzy siecią komputerową, a tradycyjną centralą telekomunikacyjną. Rolę "pośredników" pełnią tzw. bramki (gateway'e). Aby zrozumieć zasady działania telefonii internetowej, najlepiej zapoznać się z podstawowymi pojęciami oraz technologiami związanymi z Internetem oraz z tym, jak mają się one do tradycyjnej sieci telekomunikacyjnej. W zwykłej telefonii, w chwili gdy użytkownik telefonu wykręca numer rozmówcy, centrala telefoniczna próbuje zestawić odpowiednie połączenie i w momencie gdy wybrany abonent odpowiada, połączenie dochodzi do skutku. Przez cały czas trwania rozmowy, niezależnie od tego, czy rozmówcy milczą czy nie, połączenie jest podtrzymywane. Jego likwidacja następuje dopiero wtedy, gdy abonent wywołujący rozmowę odłoży słuchawkę.
Internet opiera się z kolei na zupełnie odmiennej zasadzie przesyłania informacji, a jej koncepcja jest bardzo prosta. Wszystkie dane przeznaczone do transmisji dzielone są na pakiety zawierające jednocześnie dołączony adres IP (identyfikujący jednoznacznie odbiorcę) przeznaczenia pakietu oraz jego numer porządkowy. Routery internetowe i serwery zajmują się przekazywaniem tych pakietów między sobą do momentu, aż osiągną one komputer, do którego zostały przeznaczone. Droga każdego pakietu nie jest przy tym z góry dokładnie określona. Może się więc zdarzyć, że kolejne dane będą wędrowały zupełnie innymi drogami (za pośrednictwem innych komputerów) i przybędą do celu w zmienionej kolejności. W momencie gdy pakiety zaczną docierać do komputera docelowego, protokół TCP/IP z wykorzystaniem znajdujących się w każdym pakiecie numeru porządkowego troszczy się o przywrócenie oryginalnej sekwencji danych.
Dla usług takich jak e-mail lub ftp, porządek, w jakim pakiety zostały odebrane lub wielkość opóźnienia pomiędzy nimi nie ma dużego znaczenia. Zupełnie inaczej jest w przypadku usług ściśle związanych z czasem rzeczywistym, np. telefonią internetową. Każdy poślizg czasowy pojedynczego pakietu przyczynia się do powiększenia opóźnienia przekazywanego sygnału. O ile w przypadku sygnału wideo jest to stosunkowo łatwe do zaakceptowania, w rozmowie telefonicznej może znacznie zmniejszać jej komfort oraz zrozumiałość.
Cyfrowy sygnał docierający do takiego urządzenia z elektronicznej centrali telefonicznej jest w nim kodowany za pomocą wybranego codeca, formowany zgodnie ze standardem H.323, a następnie "paczkowany" w pakiety protokołu TCP/IP i wysyłany do Sieci. Docelowa bramka jest przy tym wybierana według zasady minimalizacji kosztów połączenia, czyli jak najbliżej centrali, z której korzysta rozmówca po drugiej stronie słuchawki. W momencie dotarcia pakietu do drugiego gateway'a cały proces przebiega w odwrotnym kierunku. Dane są z niego odzyskiwane, następnie dekodowane za pomocą odpowiedniego codeca po czym wysyłane do abonenta przy użyciu tradycyjnej linii telefonicznej.
Microsoft NetMeeting (darmowy program do prowadzenia rozmów).
Darmowy program dołączony do pakietu programów internetowych Microsoft. Internet Explorer. wyposażony został w interfejs podobny do programu Microsoft Outlook. Wszystkie ważniejsze funkcje dostępne są z poziomu centralnie umieszczonego paska narzędzi. Za pomocą aplikacji NetMeeting, oprócz przeprowadzania zwykłej rozmowy telefonicznej, możemy również przesyłać pliki, przeprowadzać rozmowy (chat), uczestniczyć w telekonferencjach będących udziałem wielu osób. Istnieje także możliwość przekazywania odręcznych szkiców lub rysunków wykonanych na specjalnej Tablicy (Whiteboard), aplikacji będącej częścią składową pakietu. Do ciekawszych opcji programu zaliczyć należy także możliwość wspólnej pracy z innymi rozmówcami z wykorzystaniem dowolnej z uruchomionych na naszym komputerze aplikacji. Program wykorzystuje protokół transmisji pakietowej - TCP/IP. Po jego uruchomieniu należy podać nazwę jednego z serwerów np. ils.tpnet.pl lub uls.tpnet.pl. Po zalogowaniu program wyświetla listę użytkowników aktualnie podłączonych do serwera. Oprócz nazwy każdego z nich NetMeeting podaje dostępne środki komunikowania się - tekst, dźwięk, obraz z kamery oraz informacje o adresie poczty elektronicznej.