Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Podstawę opodatkowania stanowi przychód bez pomniejszania o koszty jego uzyskania.

Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania obowiązani są do prowadzenia ewidencji przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy

ZALETY I WADY RYCZAŁTU:
Zalety	Wady
	Prosta księgowość	Brak możliwości zrzeczenia się ryczałtu w trakcie roku podatkowego Brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem
	Przy niskich kosztach - możliwość uzyskania korzyści fiskalnych w porównaniu z zasadami ogólnymi	Bywa nieopłacalne, gdy zysk jest bardzo mały (wysokie koszty), podatek płaci się bowiem od przychodu bez pomniejszania o koszty jego uzyskania

PODSTAWY PRAWNE

Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z poźn. zm.)

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych.

W 2008 r. ryczałt mogą opłacać podatnicy, którzy w 2010 r. uzyskali przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej wyłącznie samodzielnie w wysokości nieprzekraczającej 150 000 euro (591 975 zł) lub uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 150 000 euro (591 975 zł).

Ryczałt opłacać mogą również podatnicy, którzy rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej - bez względu na wysokość przychodów.

W formie ryczałtu nie mogą być opodatkowane przychody osób m.in.:

- opłacających podatek w formie karty podatkowej

- korzystających, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego

- osiągających w całości lub w części przychody z tytułu:

• prowadzenia aptek,

• działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenia lombardów),

• działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,

• prowadzenia działalności w zakresie wolnych zawodów innych niż: lekarz, lekarz stomatolog, lekarz

weterynarii, technik dentystyczny, felczer, położna, pielęgniarka, tłumacz oraz nauczyciel w

zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny, działalności

w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych

• wytwarzających wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów,

z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii,

• podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:

- samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,

- w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z

małżonków,

- samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka jeżeli

małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek

dochodowy na ogólnych zasadach,

- rozpoczynających działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze

wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki. Jeżeli podatnicy nie zamierzają wykonywać działalności na rzecz byłych lub obecnych pracodawców, mogą do dnia rozpoczęcia działalności zawiadomić urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika o korzystaniu z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku gdy podatnik lub spółka dokona sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, traci prawo do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

By rozliczać się w formie ryczałtu ewidencjonowanego należy złożyć w urzędzie skarbowym pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w tej formie.

Oświadczenie za dany rok podatkowy podatnik składa do urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku prowadzenia działalności w formie spółki oświadczenie składają wszyscy wspólnicy do urzędów skarbowych właściwych według miejsca zamieszkania każdego ze wspólników.

Podatnik, który rozpoczyna działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego - o wyborze tej formy zawiadamia urząd skarbowy w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

W przypadku rozpoczęcia działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego i nie złożenia w określonym terminie ww. oświadczenia - podatnik jest obowiązany do założenia właściwych ksiąg i opłacania podatku na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi:

20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów,

17 % przychodów ze świadczenia usług:

• reprodukcji komputerowych nośników informacji (PKWiU 22.33.10),

• pośrednictwa w sprzedaży pojazdów mechanicznych (PKWiU 50.10.30), pośrednictwa w sprzedaży części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych (PKWiU 50.30.30), pośrednictwa w sprzedaży motocykli oraz części i akcesoriów do nich (PKWiU 50.40.30),

• pośrednictwa w handlu hurtowym (PKWiU grupa 51.1), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy,

• hoteli (PKWiU grupa 55.1), świadczonych przez obiekty noclegowe turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (PKWiU grupa 55.2),

• parkingowych (PKWiU 63.21.24), obsługi centrali wzywania radio-taxi (PKWiU 63.21.25-00.10), pilotowania (PKWiU 63.22.12), organizatorów i pośredników turystycznych (PKWiU grupa 63.3),

• w zakresie zarządzania nieruchomościami, świadczonych na zlecenie (PKWiU 70.32), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy,

• wynajmu samochodów osobowych (PKWiU 71.1), wynajmu pozostałych środków transportu (PKWiU 71.2),

• doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 72.1), w zakresie oprogramowania (PKWiU 72.2), przetwarzania danych (PKWiU 72.3),

• pozyskiwania personelu (PKWiU 74.50.2), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy, dezynfekcji i tępienia szkodników (PKWiU 74.70.11), fotograficznych (PKWiU 74.81), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy, przyjmowania telefonów (PKWiU 74.83.11), powielania (PKWiU 74.83.12), organizowania wystaw, targów i kongresów(PKWiU 74.84.15), z zastrzeżeniem załącznika nr 2 do ustawy,

• poradnictwa dla dzieci, gdzie indziej nie sklasyfikowanych (PKWiU 85.32.13), opieki społecznej świadczonych przez instytucje o charakterze doraźnym (PKWiU 85.32.14), opieki społecznej związanych z przystosowaniem zawodowym (PKWiU 85.32.15)

8,5%:

• przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, do kwoty stanowiącej równowartość 4 000 euro; od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt wynosi 20 % przychodów,

• przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem pkt 1, 2, 4 i 5 oraz załącznika nr 2 do ustawy,

• przychodów związanych ze zwalczaniem pożarów i zapobieganiem pożarom (PKWiU 75.25.11),

• przychodów ze świadczenia usług związanych z prowadzeniem przedszkoli oraz oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, w tym specjalnych - dotyczy wyłącznie przygotowania dzieci do nauki w szkole (PKWiU 80.10.11 ex),

• przychodów ze świadczenia usług związanych z ogrodami botanicznymi i zoologicznymi oraz obszarami z obiektami chronionej przyrody (PKWiU 92.53),

• przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego,

• prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu,

• prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy,

• przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 11 i 12 ustawy o podatku dochodowym,

5,5% przychodów

• z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton,

• uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaków opłaty skarbowej, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów,

3,0% przychodów:

• z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,

• z działalności usługowej w zakresie handlu,

• ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą, zaliczonych zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług do klasy 01.42 - usługi związane z chowem i hodowlą zwierząt (z wyjątkiem usług weterynaryjnych),

• z działalności rybaków morskich i zalewowych w zakresie sprzedaży ryb i innych surowców pochodzących z własnych połowów, z wyjątkiem sprzedaży konserw oraz prezerw z ryb i innych surowców z połowów,

• o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2 i 5-10 ustawy o podatku dochodowym,

• z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku będących środkami trwałymi, ujętych w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz składników majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, jest niższa niż 1 500 zł, nie ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z tej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat.

Zasady płatności

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych podatnicy samodzielnie obliczają i wpłacają na rachunek US bez wezwania. Ryczałt można opłacać miesięcznie lub kwartalnie.

Ryczałt obliczony za okresy miesięczne mogą płacić wszyscy podatnicy stosujący tę formę opodatkowania.. Wpłat należy dokonywać w terminie do 20 dnia następnego miesiąca, a za grudzień - w terminie złożenia zeznania rocznego.

Aby rozliczyć ryczałt kwartalnie, należy spełnić określone warunki. W szczególności w 2011 r. takiego rozliczenia mogą dokonywać podatnicy, których przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej za 2010 r. nie przekroczył 25.000 euro (98.662,50 zł)

UWAGA:

Wybór kwartalnego sposobu opłacania ryczałtu w 2011 r. wymaga złożenia w US pisemnego zawiadomienia w terminie do 20 stycznia. Obowiązek ten ciąży na podatnikach po raz pierwszy dokonujący wyboru w tym zakresie. Natomiast, jęli podatnicy, o których mowa, opłacali ryczałt kwartalnie również w poprzednich latach podatkowych, a do 20 stycznia 2011 r. nie zgłosili likwidacji działalności gospodarczej, nie dokonują wyboru innej formy opodatkowania lub nie zawiadomią naczelnika US o zaprzestaniu opłacania ryczałtu co kwartał, uważa się, że nadal opłacają ryczałt w ten sposób.

Ryczałt za okresy kwartalne opłaca się w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - w terminie złożenia zeznania podatkowego.

Z opłacaniem ryczałtu nie wiąże się obowiązki deklaracyjne, ale w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego „ryczałtowy” składają zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu w roku podatkowym na formularzu PIT-28.

Karta podatkowa

Opodatkowanie w formie karty podatkowej następuje na wniosek podatnika złożony w deklaracji według ustalonego wzoru (PIT 16) i ma zastosowanie do podatników, których działalność nie jest prowadzona poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej za dany rok podatkowy, podatnik składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa jeden ze wspólników. Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.

Stawki karty podatkowej określone są kwotowo i podlegają corocznie podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku poprzedzającego rok podatkowy w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego.

Ich wysokość uzależniona jest od:

• rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,

• liczby zatrudnionych pracowników,

• liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej ustalana jest w drodze decyzji naczelnika urzędu skarbowego odrębnie na każdy rok podatkowy.

Podatnik dokonuje wpłaty tego podatku na rachunek urzędu skarbowego właściwego wg miejsca położenia zorganizowanego zakładu, a w razie braku takiego zakładu - wg miejsca zamieszkania, co miesiąc - do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień do 28 grudnia roku podatkowego w wysokości ustalonej w decyzji urzędu skarbowego. W pierwszej kolejności podatek ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Przychody opodatkowane w formie karty podatkowej oblicza się wyłącznie na podstawie wystawionych faktur lub rachunków

Obowiązki i ewidencje

Podatnicy opłacający podatek w formie karty podatkowej, co do zasady, są zwolnieni z obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych, składania deklaracji, zeznań podatkowych, wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Ni wszyscy podatnicy mogą jednak skorzystać w pełnym zakresie z tych preferencji. Jeżeli podatnicy:

- opłacali w 2010 r. podatek dochodowy w innej formie niż karata podatkowa, albo

- rozpoczną prowadzenie działalności w trakcie roku podatkowego

zobowiązani są zaprowadzić księgi i opłacać zaliczki na podatek dochodowy do czasu doręczenia decyzji o zastosowaniu opodatkowania w formie karty podatkowej w 2011 r. Okres ten nie powinien przekraczać czterech miesięcy. Kwoty podatku dochodowego zapłacone w tym okresie będą podlegały zaliczeniu na poczet podatku wynikającego z decyzji.

Stosując kartę podatkową, podatnicy muszą:

- prowadzić ewidencję zatrudnienia oraz karty przychodów pracowników

wydawać na żądanie klientów rachunki i faktury, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi.

Kopie tych rachunków i faktur, ponumerowane wg kolejności wystawienia, należy przechowywać przez okres 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono dokumenty.

UWAGA:

O specyfice karty podatkowej decyduje fakt, że jest to jedyna forma opodatkowania, z której podatnicy mogą zrezygnować w trakcie roku podatkowego. Zrzeczenia się stosowania karty podatkowej można dokonać w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji w sprawie zastosowania karty podatkowej lub decyzji zmieniającej wysokość podatku dochodowego.

Zasady ogólne - Liniowy czy według skali

Przykład 1

Planujemy, że w 2011 r. osiągniemy dochód na poziomie 90 000 zł (już po wszystkich odliczeniach od dochodu, do których jesteśmy uprawnieni).Podatek według stawki jednolitej wyniesie 17 100 zł. Podatek obliczony według skali wyniesie 16 270 zł (14 839,02 + [90 000 - 85 528] x 32 proc.).Przy takim dochodzie decydowanie się na podatek liniowy nie znajduje uzasadnienia.Dopiero przy dochodzie ok. 96 400 zł obciążenia podatkowe liczone według obu metod zrównują się (jak wspomniałem obliczenia są uproszczone — biorę pod uwagę czysty dochód po przysługujących pomniejszeniach i nie uwzględniam przysługujących lub utraconych ulg i odliczeń od podatku).

Najlepiej obciążenia podatkowe podatkiem liniowym i według skali zobrazuje poniższe zestawienie dla kilku kwot opodatkowanego dochodu:

dochód	podatek według skali	podatek 19 proc.
96 400 (m-c) 8033,-	18 318	18 316
120 000 10000,-	25 870	22 800
150 000 12500,-	35 470	28 500
200 000 16666,-	51 470	38 000

Jak z powyższych wyliczeń wynika, przy dochodzie do opodatkowania, który przekracza ok. 8040 zł miesięcznie, opłaca się wybrać podatek liniowy. Oczywiście pod warunkiem, że nie planujemy np. rozliczyć się wspólnie z małżonkiem.

Przykład 2

Pierwszy małżonek osiąga dochód z działalności gospodarczej w wysokości ok. 10 000 zł miesięcznie. Drugi osiąga dochody z pracy na poziomie ok. 3000 zł miesięcznie. Jeśli opodatkowują się oddzielnie, podatki przez nich płacone będą przedstawiać się następująco:

a) podatek jednolity od dochodu z działalności gospodarczej: 22 800 zł,

b) podatek według skali dla osoby pracującej: 5924 zł.

Razem podatek wyniesie 28 724 zł.

Jeśli małżonkowie założą, że będą rozliczać dochody wspólnie, wyliczenia ulegają zmianie i wyglądają następująco:

Łączny dochód małżonków: 156 000 zł.

Połowa dochodu małżonków: 78 000 zł.

Podatek obliczony od połowy dochodu małżonków według skali: 13 484 zł. x 2 = 26 968 zł

Okazuje się, że dla podanych kwot dochodów osobie prowadzącej działalność opłaca się zrezygnować z opodatkowania podatkiem jednolitym — korzyści płynące ze wspólnego rozliczenia z mniej zarabiającym małżonkiem są wystarczające dla podjęcia takiej decyzji.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów

Obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wynika z art. 24a ustawy PDOF Dz. U. z 2009 r. nr 19, poz. 100 i ciąży na osobach fizycznych, spółkach cywilnych osób fizycznych, spółkach jawnych osób fizycznych, oraz spółkach partnerskich, wykonujących działalność gospodarczą. Ponadto obowiązek ten ciąży na osobach:

• wykonujących działalność gospodarczą na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia

• prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg

• duchownych, które zrzekły się opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego

Ww osoby prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów, jeżeli ich przychody z działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 14 ustawy o PDOF, za poprzedni rok podatkowy nie osiągnęły co najmniej równowartości 1 200 000 euro w przeliczeniu na złote wg kursu średniego NBP z dnia 30 września roku poprzedzającego dany rok podatkowy czyli w 2008 roku 4.089.960 zł (tj. 1 200 000x3,4083zł/euro), wówczas nadal prowadzi on podatkową księgę przychód i rozchodów.

Zawieszenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną a PDOF

Przywilej ten został wprowadzony ustawą o swobodzie działalności gospodarczej z 2004 roku. Niestety krąg osób został ograniczony i wykluczył z niego te podmioty, które mają zatrudnionych pracowników. Zawieszenie możliwe jest na okres nie krótszy niż 1 miesiąc nie dłuższy niż 24 miesiące. Aby z tego przywileju mógł skorzystać przedsiębiorca będący wspólnikiem spółki cywilnej, prowadzenie działalności muszą zawiesić wszyscy wspólnicy tej spółki.

W trakcie zawieszenia przedsiębiorca ma prawo m.in. do:

• wykonywania wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów

• przyjmowania należności lub obowiązek regulowania zobowiązań, powstałych przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej

• zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia

• osiągania przychodów finansowych, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej

Zawieszenie działalności gospodarczej przez ryczałtowca

• Z jakich obowiązków zwalnia zawieszenie?

Podatnik korzystający z opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego, który zdecydował się na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jest zwolniony z obowiązku zapłaty podatku za ten okres (art. 21 ust. 1d ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne). Dotyczy to zarówno ryczałtowców opłacających podatek miesięcznie, jak i kwartalnie.

W przypadku wspólników spółki jawnej należy pamiętać, że to spółka jest przedsiębiorcą i to ona zawiesza działalność. Wspólnik spółki jawnej chcący skorzystać ze zwolnienia z obowiązku obliczania i wpłat ryczałtu, musi sam zawiadomić urząd skarbowy o zawieszeniu działalności. Ustawodawca wskazał bowiem, że jeśli podatnik jest wspólnikiem spółki jawnej, która zawiesiła wykonywanie działalności gospodarczej, to jest on zwolniony (w zakresie tej działalności) z obowiązku płacenia ryczałtu miesięcznego (kwartalnego), o ile, nie później niż przed upływem siedmiu dni od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu, zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego o okresie zawieszenia (art. 21 ust. 1f ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Zawiadomienie to powinno mieć formę pisemną. Ponieważ ustawodawca nie określił wzoru takiego pisma, podatnik redaguje je sam. Powinno z niego wynikać, że spółka jawna - której wspólnikiem jest osoba składająca zawiadomienie - zawiesiła działalność, w związku z czym wspólnik nie będzie opłacał ryczałtu (miesięcznego lub kwartalnego).  

Przykład Dwaj przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem ewidencjonowanym - Jędrzej L. i Piotr S. zawiesili działalność gospodarczą 4 maja 2009 r. Pan Jędrzej rozlicza ryczałt miesięcznie, natomiast pan Piotr kwartalnie. Pierwszy z nich ostatniej wpłaty ryczałtu dokona za maj, będący ostatnim miesiącem, w którym wykonywał działalność. Za kolejne miesiące, aż do wznowienia działalności, będzie już z tego obowiązku zwolniony. Natomiast pan Piotr ostatniej wpłaty ryczałtu dokona za drugi kwartał 2009 r., gdyż przez część tego kwartału (tj. od 1 kwietnia do 4 maja 2009 r.) działalność nie była jeszcze zawieszona.

Przychody uzyskane w okresie zawieszenia

W okresie zawieszenia działalności ryczałtowiec, podobnie jak przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych, nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. W trakcie zawieszenia przedsiębiorca ma jednak prawo m.in.: zbywać własne środki trwałe i wyposażenie oraz osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej. Tym samym w okresie zawieszenia działalności ryczałtowiec może osiągać przychody.

Jednak z uwagi na to, że w okresie zawieszenia przedsiębiorca zwolniony jest z obowiązku dokonywania wpłat miesięcznego bądź kwartalnego ryczałtu, przychody te nie są opodatkowane na bieżąco. Ustawodawca postanowił, że podlegają one rozliczeniu w różnych terminach w zależności od momentu wznowienia działalności (art. 21 ust. 1g-1j ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

• Wznowienie działalności w roku zawieszenia lub roku następnym

Ryczałt za okres zawieszenia działalności w danym roku podatkowym przedsiębiorca ma obowiązek obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego po wznowieniu wykonywania działalności. Powinien się z niego wywiązać w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu (lub odpowiednio kwartale), w którym wznowił wykonywanie działalności gospodarczej.

Jeżeli wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w grudniu, ryczałt dotyczący okresu zawieszenia w danym roku trzeba obliczyć i wpłacić do 31 stycznia następnego roku. W tym samym terminie ryczałt muszą wpłacić podatnicy rozliczający się kwartalnie, jeżeli wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w ostatnim kwartale roku podatkowego.

Natomiast gdy, do wznowienia działalności dochodzi w roku następującym po roku, w którym ją zawieszono, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych przypadający za okres zawieszenia w roku, w którym zawieszenie rozpoczęto, ryczałtowiec musi obliczyć i wpłacić do 31 stycznia roku następnego. Z kolei ryczałt przypadający za okres zawieszenia w roku, w którym wznowiono działalność, ryczałtowiec zobowiązany jest obliczyć i wpłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu (lub odpowiednio kwartale), w którym wznowiono wykonywanie działalności lub do 31 stycznia roku następnego, jeśli wznowienie nastąpiło w ostatnim miesiącu bądź odpowiednio kwartale roku.
 

Przykład Przedsiębiorca rozliczający się z ryczałtu miesięcznie zawiesił działalność gospodarczą w październiku 2008 r., a wznowił ją w kwietniu 2009 r. Ryczałt od przychodów osiągniętych w 2008 r. (obejmujący przychody uzyskane w okresie zawieszenia) powinien zapłacić do 31 stycznia 2009 r., natomiast ryczałt od przychodów osiągniętych w 2009 r. w okresie zawieszenia powinien zapłacić do 20 maja 2009 r. Gdyby ten sam podatnik rozliczał się kwartalnie, wówczas ryczałt od przychodów osiągniętych w 2008 r. (obejmujący przychody uzyskane w okresie zawieszenia) powinien zapłacić do 31 stycznia 2009 r., natomiast ryczałt od przychodów osiągniętych w 2009 r. w okresie zawieszenia powinien zapłacić do 20 lipca 2009 r. (tj. do 20. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym wznowiono działalność).

• Wznowienie działalności po dwóch latach

Terminy rozliczenia ryczałtu przez podatników, którzy wznawiają działalność gospodarczą po upływie dwóch lat od roku podatkowego, w którym rozpoczęto zawieszenie działalności, zostały przez ustawodawcę określone jeszcze inaczej. Ci podatnicy, ryczałt przypadający za okres zawieszenia w roku, w którym zawieszenie rozpoczęto, powinni wpłacić do 31 stycznia roku następnego. Z kolei ryczałt przypadający za okres zawieszenia w roku następującym po roku, w którym zawieszenie rozpoczęto - muszą wpłacić do 31 stycznia roku kolejnego. Natomiast wpłata ryczałtu przypadającego za okres zawieszenia w roku, w którym wznowiono działalność, następuje odpowiednio do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu (lub odpowiednio kwartale), w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej (lub do 31 stycznia roku następnego, jeśli wznowienie nastąpiło w ostatnim miesiącu bądź odpowiednio kwartale).  

Przykład Emilia C., rozliczająca się z ryczałtu miesięcznie, zawiesiła działalność w listopadzie 2008 r. Załóżmy, że działalność tę wznowi w lipcu 2010 r. Ryczałt od przychodów osiągniętych w 2008 r. (obejmujący przychody osiągnięte w okresie zawieszenia) powinna była zapłacić do 31 stycznia 2009 r., natomiast od przychodów osiągniętych w 2009 r. - do 1 lutego 2010 r. (31 stycznia 2010 r. przypada w niedzielę, stąd termin ulega przesunięciu na poniedziałek). Ryczałt od przychodów w 2010 r., osiągniętych w okresie zawieszenia, zapłaci do 20 sierpnia 2010 r.

• Karta podatkowa z prawem wyboru: zawieszenie lub przerwa w prowadzeniu działalności

Przedsiębiorca opodatkowany kartą podatkową ma możliwość wyboru pomiędzy przerwą a zawieszeniem działalności gospodarczej. Wprowadzając przepisy dotyczące zawieszenia działalności gospodarczej ustawodawca nie zlikwidował dotychczasowych uregulowań dotyczących przerwy w prowadzeniu działalności opodatkowanej kartą podatkową. Przy czym należy pamiętać, że zawieszenie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w odróżnieniu od zgłoszenia przerwy przewidzianej w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, możliwe jest na okres nie krótszy niż 1 miesiąc.

W przypadku zgłoszenia przez podatnika przerwy w prowadzeniu działalności w danym roku podatkowym nie pobiera się podatku opłacanego w formie karty podatkowej za cały okres przerwy trwającej nieprzerwanie co najmniej 10 dni w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień przerwy, jeżeli podatnik zawiadomi o tej przerwie najpóźniej w dniu jej rozpoczęcia i w dniu poprzedzającym dzień jej zakończenia. W sytuacji, gdy przerwa w prowadzeniu działalności została spowodowana chorobą, podatnik zawiadamia właściwego naczelnika urzędu skarbowego o okresie przerwy, wynikającym ze zwolnienia lekarskiego, w dniu rozpoczęcia działalności po tej przerwie (art. 34 ust. 1 i 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

W takiej samej wysokości nie pobiera się podatku, gdy nastąpi zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. W myśl art. 34 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w przypadku takiego zawieszenia nie pobiera się podatku opłacanego w formie karty podatkowej za cały okres zawieszenia w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień zawieszenia.

Wady i zalety poszczególnych form opodatkowania  

Skala podatkowa	Podatek liniowy	Ryczałt ewidencjonowany	Karta podatkowa
	+ stosowanie tej formy opodatkowania nie jest obwarowane żadnymi ograniczeniami + wybór skali podatkowej nie jest uzależniony od rodzaju działalności + przysługują wszystkie ulgi i zwolnienia przedmiotowe określone ustawą o PDOF + możliwość łącznego opodatkowania z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dzieci + przychody pomniejsza się o koszty podatkowe - konieczność płacenia podatku według stawki 32% po przekroczeniu dochodów w wysokości 85.528 zł	+ stawka podatku ustalona na jednym poziomie (19% podstawy obliczenia podatku), bez względu na wysokość osiągniętego dochodu - brak możliwości łącznego opodatkowania z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dzieci + przychody pomniejsza się o koszty ich uzyskania - poza składkami na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nie ma możliwości stosowania innych ulg podatkowych (chyba, że „liniowiec” osiąga dochody opodatkowane według skali, np. ze stosunku pracy, wówczas może dokonywać odliczeń odpowiednio od tego dochodu i podatku) + możliwość odliczania od dochodu straty z lat ubiegłych + wybór podatku liniowego nie jest uzależniony od rodzaju działalności - brak możliwości świadczenia w ramach działalności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy czynności tożsamych z wykonywanymi w ramach stosunku pracy (patrz art. 9a ust. 3 ustawy o PDOF)	- ryczałt opłaca się od przychodu bez pomniejszania go o koszty uzyskania przychodów, dlatego ta forma opodatkowania może okazać się mało „opłacalna” dla podatników, których rodzaj prowadzonej działalności wymusza konieczność ponoszenia dużych kosztów + niskie stawki ryczałtu dla większości rodzajów działalności (8,5%, 5,5% i 3%) + ryczałtowcy uprawnieni są do stosowania większości odliczeń od przychodu i podatku przewidzianych dla opodatkowanych na zasadach określonych ustawą o PDOF - brak możliwości łącznego opodatkowania z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dzieci - z tej formy opodatkowania wyłączone są określone rodzaje działalności gospodarczej	- forma opodatkowania uzależniona od rodzaju działalności + uproszczenia formalne - podatnicy od chwili wydania decyzji ustalającej kartę podatkową nie mają obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy - niemożność łącznego opodatkowania z małżonkiem oraz w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci - nie ma możliwości stosowania odliczeń od karty podatkowej (z wyjątkiem odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne)

6

---