W Y Ż S Z A	L A BO R A T O R I U M TECHNOLOGII REMONTÓW I NAPRAW				Nazwisko i imię
S Z K O Ł A M O R S K A w S Z C Z E C I N I E WYDZIAŁ MECHANICZNY	Nr ćw. 5	Temat ćwiczenia Badanie i próba szczelności			Tomczyszyn Artur Rok akad. 1999/00
Data wyk. ćwicz. 25.11.1999	Data odd. spr. 08.12.1999		Ocena	Podpis wykł.	Rok studiów III MBc Zespół nr 1

W celu sprawdzenia niezawodności i zdolności do długotrwałej pracy, wszystkie części i mechanizmy a także armaturę zgodnie z programem badań, poddaje się próbom ciśnieniowym (hydraulicznym lub pneumatycznym )-tzw. próbom nieniszczącym.

Wg PRS-u:

• próby wytrzymałości nieniszczące są to czynności mające na celu wykazanie, że poddany próbie przedmiot w sposób bezpieczny może osiągać normalne parametry swojej pracy, co oznacza, że pozytywnie znosi on zadane przeciążenia;

• próby szczelności są to czynności mające na celu wykazanie braku przenikalności poszczególnych elementów, zespołów lub całych przedmiotów przez czynnik ciekły lub gazowy.

W/w próby należy przeprowadzić po całkowitym wykonaniu, a przed naniesieniem powłok ochronnych.

Próby ciśnieniowe armatury należy przeprowadzić zgodnie z wymogami instytucji klasyfikacyjnych stosując ciśnienie próbne określone stosownie do ciśnienia roboczego i temperatury czynnika przepływającego.

Szczególnie ważne i odpowiedzialne są próby ciśnieniowe przy wysokich nad ciśnieniach, gdzie wymagana jest duża szczelność, np. instalacje gaśnicze na CO₂ , a także w armaturze kotłów, zbiorników ciśnieniowych oraz instalacji chłodniczej. Próby ciśnieniowe z reguły przeprowadzane są czynnikiem roboczym, względnie innym czynnikiem zastępczym.

PRS przewiduje dwa rodzaje prób ciśnieniowych hydraulicznych:

• na wytrzymałość;

• na szczelność.

W kotłach, zbiornikach ciśnieniowych oraz w armaturze próby ciśnieniowe przeprowadza się dwuetapowo:

• po wykonaniu lub zamontowaniu elementów wytrzymałościowych- przed zainstalowanie armatury;

• po całkowitym zamontowaniu wraz z armaturą.

Próba hydrauliczna na wytrzymałość

Wartość ciśnienia w czasie próby określana jest przez PRS następującym wzorem:

p_pr=(1,5+0,1*K)*p_rob [MPa]

K- współczynnik określany na podstawie tablic

Ciśnienie próby nie może być niższe od:

• ciśnienia panującego przy całkowitym otwarciu zaworu bezpieczeństwa;

• 0,4 MPa dla przestrzeni chłodzących oraz ich uszczelnień;

• 0,2 MPa w innych przypadkach.

Armaturę sprawdza się w stanie zmontowanym przy całkowicie otwartym zaworze. Otwory wylotowe zaślepia się, a otworem wlotowym wprowadza się czynnik o ciśnieniu p_pr. Próbę uważa się za udaną jeżeli armatura przez określony przepisami czas nie okazała żadnych oznak braku wytrzymałości, np. rysy, pęknięcia i inne.

Próba hydrauliczna na szczelność

Ta próba ma na celu stwierdzenie szczelności zaworu w położeniu zamkniętym. Ciśnienie próby określone przez PRS to:

p_pr=1,25*p_rob [MPa]

Do zamknięcia zaworu nie wolno używać zbyt dużej siły ani dodatkowych kluczy. Woda doprowadzona powinna być czysta. Również powierzchnie uszczelniające muszą być czyste. Po napełnieniu armatury i uzyskaniu odpowiedniego ciśnienia zaleca się nieznacznie otworzyć i zamknąć (2-3 razy) zawór celem przemycia powierzchni uszczelniających

Po przemyciu i osiągnięciu ciśnienia próby zamyka się zawór na przewodzie doprowadzającym wodę do armatury i sprawdza się szczelność zamknięcia. Armatura jest szczelna jeżeli w czasie określonym przepisami nie stwierdzi się spadku ciśnienia. Przy próbie szczelności rurociągów paliwa, oleju, powietrza i wody ciśnienie próby wynosi podwojoną wartość ciśnienia roboczego.

Część praktyczna:

1. badanie szczelności chłodnicy płaszczowo-rurowej. Ciśnienie próby p_pr=1,25 [MPa]. Chłodnica wytrzymała w wyznaczonym okresie czasu co świadczy, że można uznać ją za szczelną;

2. badanie szczelności chłodnicy płytowej 1. Ciśnienie próby 1,25 [MPa] -chłodnica jest szczelna. Badanie chłodnicy płytowej 2. Ciśnienie próby 1,25 [MPa] -spadek ciśnienia o 1,5 bar. Chłodnica nieszczelna;

3. zawór kątowy. Ciśnienie próby 8 bar. Zawór szczelny;

4. zawór szybkoodcinający. Ciśnienie próby 8 bar. Zawór nieszczelny- złe przyleganie grzybka do przylgni;

5. zawór bezpieczeństwa. Ciśnienie otwarcia 42 bar.

Materiały stosowane na szczeliwa

• sznur bawełniany suchy: woda pitna, oleje smarne;

• sznur bawełniany przesycony: oleje smarowe, woda przemysłowa;

• sznur konopny suchy: oleje smarowe, woda przemysłowa, para wodna;

• sznur konopny przesycony: oleje smarowe, woda przemysłowa i morska.

Wnioski:

Badanie szczelności i wytrzymałości urządzeń pozwala nam na określenie prawidłowości pracy, pomaga wykryć ewentualne pęknięcia, przecieki oraz inne wady. Ponadto badania te zabezpieczają nas przed używaniem niesprawnej armatury, a także pozwalają określić jej stan podczas przeglądów i po naprawach.

Literatura:

1. Przepisy PRS: pierwszy i siódmy;

2. „Armatura okrętowa” WSM Szczecin.

3. „Technologia remontów” Piaseczny

1

2

---