Cykl lekcji do lektury C. Collodi Pinokio

klasa 4

1.

Temat: Jak wykonać drewnianego pajaca? - ćwiczenia w redagowaniu instrukcji.

Cele:

• wyszukiwać informacje w tekście;

• czytać ze zrozumieniem tekst literacki;

• posługiwać się czasownikami dokonanymi niedokonanymi;

• redagować instrukcję.

Umiejętności - uczeń:

• poznaje sposób obrazowania;

• tworzy tekst użytkowy;

• czyta ze zrozumieniem;

• poprawnie stosuje formy czasowników dokonanych i niedokonanych.

Tok lekcji:

• Uczniowie szukają fragmentów tekstu, dotyczących wyglądu Pinokia i sposobu jego wykonania przez majstra Wisienkę (rozdziały 3 i 8).

• Odczytanie fragmentów i wybranie z nich informacji - składniki z podziałem na części pajaca i części ubrania; co robił majster kolejno (tu uwzględniamy słownictwo wskazujące następstwo w czasie: następnie, dalej, po, potem…).

• Wskazywanie czasowników nazywających czynności konieczne do wykonania pajaca (bezokolicznik - powtórzenie i utrwalenie pojęcia).

• Powtórzenie pojęcia instrukcja i zasad jej redagowania.

• Ustne próby tworzenia instrukcji, jak wykonać pajaca z drewna.

• Pisemna redakcja tekstu.

• Odczytywanie zapisanych notatek i ich korekta.

• Wykonanie rysunku pajaca zgodnego z zebranymi informacjami.

2.

Temat: Prawda w słowach świerszcza wypowiedziana.

Cele:

• czytać ze zrozumieniem tekst literacki;

• interpretować tekst;

• wnioskować;

• budować własną opinię;

• redagować notatkę.

Umiejętności - uczeń:

• szuka sens uniwersalny w utworze literackim;

• próbuje odczytywać refleksyjnie;

• odkrywa i rozumie metaforyczne wypowiedzi bohatera;

• odczytuje sens moralny;

• tworzy własny tekst.

Tok lekcji:

• Określenie pojęcia prawda (skojarzenia uczniów, próba definicji, odniesienie pojęcia do tekstu lektury).

• Rozdanie fragmentu tekstu - rozmowa Pinokia ze świerszczem i odczytanie głośne tekstu.

• Wydzielenie fragmentów mówionych przez świerszcza i tych, które wypowiada Pinokio (mądrości świerszcza i reakcja Pinokia). Omówienie słów bohaterów i ocena ich postawy (analiza i wnioskowanie). Jednocześnie uczniowie wskazują i nazywają emocje, jakie towarzyszą bohaterom w trakcie rozmowy.

• Ocena uczynku Pinokia - zabicie świerszcza.

• Jak i gdzie w naszym życiu mogą sprawdzić się słowa świerszcza? - rozmowa z uczniami.

• Zredagowanie własnej notatki - co dały mi słowa świerszcza? (czas - 10 minut)

• Odczytanie głośne notatek (wskazanie błędów). Korekta tekstów w domu (sprawdzenie i ocena).

3.

Temat: Pinokio zaprasza gości - ćwiczenia redakcyjne.

Cele:

• czytać ze zrozumieniem tekst;

• wyszukiwać informacje;

• wyjaśniać sens przenośny wyrażeń frazeologicznych;

• redagować zaproszenie;

• poprawnie zapisywać tekst( data, formy grzecznościowe, nazwy własne);

• poznać mechanizm perswazji.

Umiejętności - uczeń:

• czyta ze zrozumieniem;

• redaguje tekst użytkowy;

• rozumie sens wyrażeń frazeologicznych;

• poznaje elementy typowe dla języka mediów - perswazja.

Tok lekcji:

1 Rozdanie uczniom informacji połączonej z fragmentami tekstu:

Pinokio zapraszał przyjaciół na śniadanie u wróżki. Niektórzy z nich ,,dali się z początku trochę prosić, ale kiedy dowiedzieli się, że bułeczki do kawy będą posmarowane masłem nie tylko z jednej, ale i z drugiej strony, zgodzili się ostatecznie mówiąc:,, Przyjdziemy, żeby ci zrobić przyjemność”
`'.

2 Odczytanie głośne tekstu i omówienie zawartych w nim informacji. Skupiamy się na wyjaśnieniu sformułowania ,,zrobić komuś przyjemność”. Definiujemy również słowo przyjemność.

3 Powtórzenie zasad redagowania zaproszenia (jeśli klasa wcześniej nie wykonywała projektu dotyczącego zaproszenia, wprowadzamy zasady).

4 Wskazujemy w tekście informacje, które można wykorzystać w trakcie redagowania zaproszenia.

5 Wprowadzenie pojęcia perswazja i wskazujemy w tekście fragment, który może posłużyć jako element przekonujący w zaproszeniu.

6 Redagowanie tekstu zaproszenia. Odczytanie prac i ewentualna ich korekta.

7 Ostateczne wykonanie zaproszeń (praca plastyczna - kredki, ozdoby, pisaki, klej, kolorowy blok tekturowy i zapis tekstu).

• Ocena wykonanych zaproszeń.

4.

Temat: Komizm i jego rodzaje - Pinokio C. Collodi.

Cele:

• wprowadzić pojęcie komizmu ( z podziałem na rodzaje);

• wyszukiwać informacje;

• czytać ze zrozumieniem;

• korzystać ze słowników;

• analizować i wnioskować;

• redagować notatkę.

Umiejętności - uczeń:

• czyta ze zrozumieniem;

• korzysta z rozmaitych źródeł informacji;

• doskonali umiejętność wnioskowania

• redaguje notatkę;

• poznaje terminy literackie.

Tok lekcji:

• Wprowadzenie pojęcia komizm - próba zdefiniowania przez uczniów poprzez wskazywanie skojarzeń. Praca ze słownikami - Słownik języka polskiego, Słownik terminów literackich (odczytanie hasła ze słowników i szczegółowe omówienie ich treści). W trakcie rozmowy uczniowie próbują wskazać, co ich śmieszy. Należy tu uwzględnić film - wskazać, co może rozbawić w trakcie oglądania. Na podstawie rozmowy dokonujemy podziału komizmu (postaciowy, sytuacyjny, słowny). Zapis pojęcia do zeszytu.

• Uczniowie wyszukują w tekście przykładów dla każdego rodzaju komizmu.

• Odczytanie fragmentów i przyporządkowanie ich do rodzajów komizmu.

• Zanotowanie przykładów do zeszytu.

• Redagowanie notatki: Najbardziej śmieszy mnie… ( tekst ma zawierać 5 zdań z własnymi przykładami i próba argumentacji podanych przykładów) . Odczytanie prac i ewentualna korekta.

5.

Temat: Mądrości zawarte w opowieści o Pinokiu.

Cele:

• czytać z zrozumieniem tekst;

• odczytywać sens przenośny frazeologii;

• redagować własny tekst.

Umiejętności - uczeń:

• czyta ze zrozumieniem;

• analizuje metaforyczne znaczenie;

• dostrzega związek tytułu rozdziału z zawartością książki;

• redaguje notatkę.

Tok lekcji:

• Uczniowie czytają tytuły rozdziałów i wskazują te, które zawierają jakąś mądrość, myśl. Analizują w trakcie rozmowy, co oznaczają i jaki mają sens. Próbują wyciągnąć wnioski i odnoszą treści do życia codziennego.

• Dostają na kartkach wydrukowane przysłowia:

,,kradzione nie tuczy”

,,ze złej mąki chleba nie będzie”

,, kto kradnie płaszcz bliźniego, sam umiera bez koszuli”.

Rozmawiamy, co kryje się w przysłowiach (odczytywanie sensu przenośnego). Jaki związek mają z postępowaniem bohatera lektury. Próbują również odnieść sensy i wnioski do życia codziennego.

• Redagowanie notatki: Na dzisiejszej lekcji dowiedziałem się… (czas 5 minut). Głośne czytanie tekstów. Korekta notatek.

oprac. Katarzyna Bartoń

---