Syntetyczne leki chemioterapeutyczne.

Pochodne nitroimidazolu.

Związki te przenikają do wnętrza komórki bakteryjnej, gdzie są redukowane do wysoce reaktywnych, cytotoksycznych związków pośrednich, które uszkadzają DNA.

Metronidazol.

• Metronidazol - tab. 0,25; tab. dopochwowe 0,5; czopki 0,5 i 1,0; amp 100 mg w 20 ml

• i.v. 15 mg/kg, a następnie co 6h 7,5 mg/kg

• zakres:

• bakterie beztlenowe: Bacteroides, Fusobacterium, Clostridium, Veillonella

• jest to zw. bakteriobójczy; bakterie giną w stężeniu równym, lub 2x większym od hamującego wzrost

• oporność występuje bardzo rzadko

• wchłania się przewodu pokarmowego (wchłanianie zwalaniane jest przez pokarm)

• zwykle stosowany dożylnie jako lek p/bakteryjny

• z białkami surowicy wiąże się mniej niż w 50%

• rozmieszczony równomiernie we wszystkich płynach ustrojowych

• 60-80% eliminowane jest przez nerki, w postaci nieczynnych metabolitów (głównie)

• 15% wydala się z kałem

• czas półtrwania wynosi 8h

• działania niepożądane:

• metaliczny smak i suchość w ustach

• zapalenie jamy ustnej lub języka

• nudności i wymioty (po p.o.)

• wysypki, parestezje, ataksja, zapalenie nerwów obwodowych, drgawki

• nadwrażliwość na alkohol.

• wskazania:

• zakażenia beztlenowcami, często w związku z zabiegami na jelicie grubym lub na narządach miednicy mniejszej

• w rzekomobłoniastym zapaleniu jelit (działa na Clostridium difficile)

• angina Plaut-Vincenta

Tynidazol.

• Tinidazolum - t. 0,5;

• czas półtrwania 10-13h

Pochodne nitrofuranu.

Prawdopodobnie powodują powstawnie cytotoksycznych metabolitów, prowadzących do rozfragmentowania nici DNA bakteryjnego.

Nitrofurantoina.

• Nitrofurantoin - tab. 50 i 100 mg

• 50-100 mg co 6h

• zakres: E. coli, Citrobacter, Klebsiella

• farmakokinetyka:

• wchłania się szybko z p.p.

• ze względu na szybką eliminację jej stężenie w większosći tkanek nie osiąga wartości skutecznej (takie stężenie osiąga jedynie w moczu)

• przenika jednak do oun i krwi płodu

• okres półtrwania 20 min.

• 2/3 szybko ulega biotransforamcji, 1/3 wydalaniu przez nerki

• w kwaśnym moczu znaczna część leku wchłąnia się zwrotnie

• w zasadowym mniej się wchłania, ale i aktywność jest mniejsza

• wydala się proporcjonalnioe do klirensu kreatyniny

• działania niepożądane:

• nudności i wymioty (u 60%)

• skórne reakcje uczuleniowe (wysypki, pokrzywki, obrzęk naczynioruchowy)

• gorączka, dreszcze, kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej, wysięk opłucnowy, eozynofilia - objawy płatowego zapalenia płuc

• leuko- i granulocytopenia z eozynofilią

• hemoliza u osób z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej

• ból i zawroty głowy z oczopląsem, polineuropatie obwodowe

• wskaznia:

• zakażenia układu moczowego: leczenie i zapobieganie

• nie stosować w ciązy, u chorych ze znacznie obniżonym klirensem kreatyniny i u dzieci poniżej 1 miesiąca

Furagina.

• Furagin - t. 50 mg

• 3x dziennie 1-2 tab.

• rzadziej powoduje działania niepożądane

• stosowana jest w dawkach 2x większych od nitrofurantoiny w zakażenie dróg moczowych

Furazolidon.

• Furazolidon - fl. 100 g 0,33% zawiesina i 100 mg tabletki; globulki 0,18

• 4x dziennie po 100 mg

• działa w przewodzie pokarmowym; nie wchłania się

• zakres: E. coli, Salmonella, Shigella, Proteus, Aerobacter aerogenes, Vibrio cholerae i Giardia lamblia

• źle wchłania się z p.p., jednak ilości dostające się do krwiobiegu wystarczają, aby powodować działanie niepożądane, a także barwienie moczu

• działania niepożądane:

• nudności, wymioty, ból głowy, złe samopoczucie

• reakcje alergiczne (wysypki, pokrzywka, gorączka, bóle stawów)

• powoduje reakcję disulfiramową (nie można pić alkoholu)

• jest inhibitoem monoaminooksydazy (powoduje zaburzenia sercowo-naczyniowe z przełomem nadciśnieniowym włącznie)

• nie należyt stosować innych inhibitorów MAO i pokarmów zawierających tyraminę, leków zawierających aminy katecholowe, leków uspokajających i anksjolityków

Nifuroksazyd.

• Nifuroxazide - tab. 0,1 g; zawiesina 4,0 g/100 ml

• 3-4x dziennie po 0,2 g

• do leczenia zakażeń przewodu pokarmowego

Nifurzyd.

• Nifurzide - kaps. 0,15; zawiesina 0,8/100 ml

• 2-3x dziennie po 0,15g

• jak wyżej

Nitrofural.

• Nitrofurazon - tab. do ssania 5 mg;

• Furacin - tuby 25 g - 0,2% maść; fl. 15 i 50 ml - 0,2% roztwór; krople do oka 0,02%

• stosowana jest zewnętrznie, miejscowo w powierzchownych zakażeniach powłok, a także w tabletkach do odkażanai jamy ustnej

• działą na Staphylococcus aureus, Streptococcus, Escherichia coli, Proteus, Aerobacter aerogenes

• może powodować reakcje uczuleniowe

Chinolony przeciwbakteryjne.

Związki te hamują topoizomerazę (gyrazę) DNA odpowiedzialną za zwijanie nici DNA. Rozpleciona nić ulega rozfragmentowaniu.

Chinolony stosowane w zakażeniach dróg moczowych (I generacji).

1. Kwas nalidyksowy.

• Negram - tab. 0,5 i 1,0; fl. 150 i 500 ml - (300 mg/5ml)

• 4,0 dziennie w 4 dawkach nie dłużej niż 10 dni

• zakres: aktywny wobec Gram(-) pałeczek tlenowych: E. coli, Proteus, Klebsiella, Enterobacter

• Gram(+) sa oporne; oporność na kwas nalidyksowy rozwija się łatwo w trakcie leczenia

• wchłania się z p.p.; w surowicy osiąga stężenie 20-50 mikrogram/ml, ale 93-97% jest związane z białkami

• częściowo jest metabolizowany do aktywnego kwasu hydroksynalidyksowego

• oba związki w moczu uzyskują stężenia 0,1-0,5 mg/ml

• czas półtrwania wynosi 8h

• działania niepożądane:

• nudności, wymioty, bóle brzucha

• reakcje uczuleniowe: wysypki, fotodermatozy, eozynofilia

• zaburzenia neurologiczne: ból głowy, senność, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, bóle mieśniowe, drgawki

• przy leczeniu ponad dwa tyg. trzeba zrobić próby czynnościowe wątroby

2. Kwas oksolinowy.

• Gramurin - tab. 250 mg

• 1,5 g dziennie w 2 dawkach

• działania niepożądane u 27% chorych

3. Cynoksacyna.

• Cinobac - kaps. 0,25 i 0,5

• zakres jak kwas nalidyksowy

• obecność surowicy nie hamuje jej aktywności

• słabiej od kw. nalidyksowego wiąże się z białkami

4. Kwas pipemidowy.

• Palin - tab. 0,4; czopki p.v. 0,2 g

• p.o. 800 mg dziennie w 2 dawkach podzielonych

• w mniejszym stopniu wiążę się z białkami (15%)

• jest aktywny wobec Pseudomonas aeruginosa

• aktywny wobec szczepów opornych na kw. nalidyksowy

5. Rozoksacyna

Pojedyńczofluorowane chinolony (II generacja).

• działania niepożądane:

• nudności i wymioty, biegunka, brak łaknienia, bóle i dyskomfort w jamie brzusznej

• zawroty głowy, pobudzenie, bezsenność, euforia, halucynacje, drgawki (wynik antagonizmu wobec receptora GABA-ergicznego)

• wysypki, świąd, fotodermatozy,

• sztywność stawów, bóle mięśniowe

• hamują wzrost młodzieńczej chrząstki stawowej

• pojedyńcze przypadki krwiomoczu,

• hamują indukcję enzymów mikrosomalnych wątroby: zwwolnienie przez nie biotransformacji metyloksantyn i warfaryny

• przeciwwskazania:

• dzieci i młodzież w okresie wzrrostu

• okres ciąży i karmienia

1. Ofloksacyna.

• Tarivid - tab. 200 mg; fl. 100 mg/50ml i 200 mg/100 ml do wlewów i.v.

• 200-600 mg dziennie w 2 dawkach przez 3-10 dni

• zakres: większosć Gram(-) Citrobacter, Enterobacter, Klebsiella, Proteus, Salmonella, Shigella, Yersinia, Escherichia, Neisseria, Haemophilus

• słabiej na: Providenica, Serratia, Pseudmonas, Bacteroides, Legionella, Campylobacter i Mycoplasma

• aktywna wobec gronkowców i paciorkowców

• oporność na inne leki nie wpływa na wrażliwość na ofloksacyny

• farmakokinetyka:

• wchłania się dobrze z p.p.

• ulega upośledzeniu w obecności leków neutralizujących

• długotrwałe stosowanie (do 14 dni) nie powoduje kumulacji

• objętość dystrybucji prrzekracza 1 l/kg

• w większości tkanek stężenie leku jest co najmniej równe stężeniu we krwi; we krwi płodu 90%

• wydalany przez nerki w 70-90% w postaci nie zmienionej

• biologiczny okres półtrwania 6-7,5h i jest przedłużony w niewydolności nerek

• skuteczna u 70-98% chorych z zakażeniami dróg oddechowych, dróg moczowych, skóry, tkanek miękkich, dróg żółciowych i narządów rodnych

2. Cyprofloksacyna.

• Ciproxin - tab. 250 i 500 mg; fl. 0,1/50ml i 0,2/100 ml

• 2x dziennie 0,25-0,75; i.v. 2x dziennie po 0,2

• wchłanianie jest wolniejsze

• maksymalne stężenie w surowicy i tkankach jest niższe niż po ofloksacynie

3. Pefloksacyna

• Pefloxacinum - tab. 0,4 g; amp 0,4g

• 2x dziennie po 0,4g

4. Norfloksacyna

• Noroxin - t. 0,4 g; krople do oczu 0,3%

• charakterystyka pośrednia między nowymi i starymi chinolonami

• stosowana w zakażeniach ukł. moczowego i p. pokarmowego

5. Enoksacyna.

• Comprecin - tab. 0,2 i 0,4 g

• 2x dziennie po 0,4 g

Chinolony wielofluorowane (III generacja).

1. Lomefloksacyna

2. fleroksacyna

3. temofloksacyna

4. tosulfloksacyna

Sulfonamidy.

Podstawą jest amid kwasu sulfanilowego (sulfanilamid). Działanie p/bakteryjne zależy od wolnej grupy aminowej przy pierścieniu benzenowym. Mechanizm działania polega na ich właściwościach antagonistycznych w stosunku do kwasu p-aminobenzoesowego (PABA) niezbędnego do syntezy kw. foliowego przez bakterie. Kwas foliowy nie niezbędny do syntezy nukleotydów purynowych i rozmnażania bakterii. ???Bakterie same wytwarzające PABA są oporna na sulfonamidy???

Zakres:

• działąją na Gram(-) i Gram(+) ale z różną skutecznościa, zależną od rodzaju bakterii

• leki z wyboru w nokardiozie i wrzodzie miękkim

• ze względu na powstanie szzepów opornych rzadko są używane w zakażeniach paciorkowcami, gronkowacami, dwoinką zapalenia opoin mózgowych, pałeczkami Shigella i E. coli

• nie działają na grzyby, wirusy, riketsje

• zwiększenie oporności polega nie tylko na wzmożeniu wytwarzania własnego PABA, ale także powstawaniu odmiennych szlaków przemian w celu ominięcia pewnego etapu syntezy bądź rozpadu głównego, czynnego metabolitu

Farmakokinetyka:

• najcżęściej p.o., rzadziej niektóre i.v, i i.m.; czasami w postaci maści, zasypki

• dawkowanie zależy od stałej eliminacjci, biologicznego okresu półtrwania, tworzenia połączeń z białkami krwi i tkanek oraz tworzenia nieczynnych metabolitów (pochodnych acetylowych) i wieku

• wchłaniają się z p,p. w 70-90% (poza wyjątkami)

• stęż, we krwi 50-100 mikrogram/ml po 2-3 h

• występują w surowicy krwi w 3 postaciach:

• wolnej

• związanej z albuminami krwi - rezerwa

• acetylowanych pochodnych - nieczynne

• łatwo przechodzą przez błony i ich rozmieszczenie w organiźmie jest raczej równomierne

• słabo przenikają do płynu mózgowo-rdzeniowego i mózgu (więcej w trakcie zapalenia)

• łatwo przechodzą przez barierę łożyskową

• metabolizowane są w wątrobie, gdzie ulegają acetylacji, utlenianiu i sprzęganiu z glukuronianem

• acetylowane pochodne nie działają bakteriostatycznie, a utlenione pochodne działąją np. alergizująco na skórę

• wydalane są w postaci wolnej i nieczynnych metabolitów prrzez nerki w wyniku przesączania kłębuszkowego

• często przy uszkodzeniu czynności wydalnicznej nerki dochodzi do krystalizacji sulfonamidów w cewkach nerkowych

• choroby wątroby powodują, że większość sulfonamidów wydalana jest w postaci nie zmienionej

Przeciwwskazania:

• nadwrażliwość na te związki

• niewydolność nerek i wątroby

• zmiany w układzie krwiotwórczym

• niemowlęctwo

• opalania i naświetlenia lampą kwarcową w trakcie leczenia

Działania niepożądane:

• agranulocytoza, trombocytopenia, leukopenia

• niedokrwistość aplastyczna i hemolityczna

• krystalizacja pochodnych w cewkach nerkowych, skąpomocz, białkomocz, krwinkomocz

• wysypki skórne, obrzęki błony śluzowej, stawów oraz odczyny hipertermiczne, zmiany skórne nasilają się przy opalaniu i naświetlaniu lampą kwarcową

• zmniejszone łaknienie, nudności, wymioty, bóle okołożołądkowe, biegunki

• bóle głowy, depresja, ataksja, zapalenie nerwów obwodowych, zamroczenia,

• zespół Stevensa-Johnsona: odmiana rumienia wielopostaciowego z licznymi zmianami w obrębie błon śluzowych jamy ustnej, narzadów płciowych, oczu, nosa i odbytu

Interakcje:

• leki miejscowo znieczulające np. proakina znosza działanie sulfonamidów

• nienarkotyczne leki p/zapalne potęgują toksyczne działanie sulfonamidów w stosunku do ukł. krwiotwórczego, nerek i wątroby

• alkohol: wzmaga działanie nefro-. neuro- i hepatotoksyczne

• wzmacniają działanie hipoglikemiczne doustnych leków hipoglikemicznych

• potęgują działanie leków p/zakrzepowych

• leki nautralizujące zmniejszają wchłanianie sulfonamidów

Podział:

Sulfonamidy krótko działąjące:

1. sulfizoksazol

• Amidoxal - t. 0,5 g

• najpierw 2-3 g; potem 1-1,5 co 6h

• z białkami - 80%

• okres półtrwania - 3-7h

• mała toksyczność, pochodne acetylowe szybko rozpuszczają się w moczu i są wydalane głównie przez nerki

• stosowany w banalnych zakażeniach dolnego odcinka dróg moczowych

• także w zapaleniu płuc, zapaleniu opon m.-rdz. zapaleniu gruczołu krokowego, po zabiegach operacyjnych powikłanych zakażeniami miernego stopnia

2. sulfadymidyna

• Sulfamethazinum

• początkowo 2-3 g; potem 1,0 co 6h

• z białkami - 80%

• okres półtrwania - 3-5h

• stosowana w zakażeniach bakteriami Gram(-) i Gram(+) wrażliwymi na sulfonamidy, szczególnie w zakażeniach pneumokokowych

3. sulfakarbamid

• Urenil

• najpierw 2,0 potem 1,0 co 6h

• z białkami - 5%

• okres półtrwania - 3-5h

• w zakażeniach dróg moczowych oraz zapobiegawczo przy małych zabiegach urologicznych (cystoskopii, cewnikowaniu)

• w moczu stężenie 4-7x większe niż we krwi

• nie łączy się z białkami

4. sulfatiazol

• Sulfarinol - w ostrych i przewlekłych nieżytach błon śluzowych nosa

• stosowany rzadko z powodu licznych działań niepożądanych

5. sulfizomidyna

6. sulfafenidol

Sulfonamidy o przedłużonym i długim czasie działania.

1. sulfadymetoksyna

• Madroxin - t. 0,5

• pocz. 1-2 g; potem 0,5-1,0 co 24h

• z białkami - 92-97%

• okres półtrwania - 20-42h

• zakażenia dróg oddechowych, moczowych i zółciowych oraz jamy ustnej i gardła bakteriami wrażliwymi na sulfonamidy

2. sulfafenazol

• Orisul

• dwa dni 1,0 co 12h; potem 0,5 co 12h

• z białkami - 95-99%

• okres półtrwania - 8-12h

• zakażenia ukłądu moczowego, oddechowego oraz jamy ustnej, gardła, ucha środkowego i w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych

• jest najmniej toksyczny

3. sulfaproksylina

4. sulfametoksydiazyna

• banalne zakażenia układu oddechowego, jamy ustnej, zatok przynosowych, dróg moczowych i zółciowych oraz w ropnych zakażeniach skóry

5. sulfadoksyna

6. sulfametoksypirydazyna

Podział według Danysza i Kleinroka:

Krótko działające:

1. Sulfizoksazol

• Amidoxal - t. 0,5

2. sulfakarbamid

• Urenil - t. 0,5

Średnio długo działające:

1. sulfafenazol

• Plisulfan - t. 0,5

2. sulfametoksazol

• Gantanol - t. 0,5

3. sulfadiazyna

• Sufladiazin - t. 0,5

Długo działające:

1. sulfadimetoksyna

• Madroxin - t. 0,5

2. sulfametoksypirydazyna

• Kynex - t. 0,5

3. sulfametoksydiazyna

• Bayrena 0- t. 0,5

4. sulfalen

• Longum - t. 2,0 g; zawiesina 10%

Sulfonamidy nie wchłaniane z przewodu pokarmowego.

1. sulfaguanidyna

• Sulfaguanidinum - tab. 0,5 g

• 2,0 co 4h, ale pierwsza dawka 3,0-4,0

2. salazosulfapirydyna

• Salazopyrin - t. 0,5 g; roztwór do wlewu per rectum 3,0g/100 ml

3. ftalilosulfatiazol

Stosowane zewnętrznie.

1. sulfanilamid

• Pabiamid - rzadko w ropnych zapaleniach skóry

2. sulfacetamid

• Albucid - roztwór z przewlekłych zapaleniach spojówek

3. sulfanizolon

• Sulfanizolon ophthalimicum - sulfacetamid i prednizolon - w zapaleniach spojówek, twardówki gdy oprócz zakażenia istnieje czynnik alergiczny

4. sulfadikramid

• Irgamid - 15% maść do oczu

5. 5% sulfatiazolu i 0,1% nafazoliny

• Sulfarinol - krople do nosa

6. sulfatiazol srebrowy;

• Argosulfan - 2% maść

7. sulfadiazyna srebrowa

• Dermazin - 1% maść

Kotrimoksazol.

• Biseptol 480 i 120 - tab

• p.o. 960 mg (dorosłym) lub 120-480 mg (dzieciom) co 12h przez 7-10 dni

• trimetoprim i sulfametoksazol (1:5)

• hamuje rozwój bakterii Gram(+) i Gram(-) - E. coli, Proteus, Salmonella, Shigella

• działa na Pneumocystis carinii

• mechanizm działania:

• sulfametoksazol działa antagonistycznie do kw. p-aminobenzoesowego (PABA), natomiast trimetoprim hamuje reduktaze kwasu foliowego

• wynikiem ich działania jest hamowanie syntezy puryn

• działą bakteriostatycznie

• łatwo wchłania sie z p.p.

• maksymalne stężenie osiaga po 2-4h

• łatwo przenika do tkanek, szczególnie duże stężenie stwierdzono w nerkach i płucach

• trimetoprim wiąże się z białkami w 44%,a sulfametoksazo w 60%; czasy półtrwania wynoszą 10-16h i 10 h

• wydalanie następuje przez nerki; trimetoprim jest wydalany w postaci niezmienionej; sulfamteoksazol w postaci niezmienionej i acetylowanych pochodnych

• stosowany w zakażeniach układu moczowego, oddechowego, pokarmowego oraz narządów płciowych

• skuteczny w leczeniu durów i paradurów, orraz zapaleniu gruczołu krokowego

• przeciwwskazania:

• osobnicze uczulenie na składniki

• uszkodzenie miąższowe nerek i wątroby

• uszkodzenie układu krwiotwórczego

• ciąza, okres karmienia i noworodkowy

• działania niepożądane:

• podobne do tych po sulfonamidach

• skórne objawy alergiczne (pokrzywka, wrażliwość na światło, bóle stawowe, rumień wielopostaciowy, zaburzenia dyspeptyczne, agranulocytoza, trombocytopenia i leukopenia, bóle głowy, szum w uszach, nerwowość, ataksja, zapalenie nerwów obwodowycjh

• zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych

• zespół Stevensa-Johnsona

1. kotrimazyna

• sulfadiazyna i trimetoprim (5:1)

2. kotrifamol

• trimetoprim i sulfamoksal (1:5)

3. ko-zoltrim

• trimetoprim i sylfametrol

Trimetoprim

• Ipral - tab. 200 mg co 12h

• jako osobny lek w zakażeniach dolnego odcinka dróg moczowych, w durach i paradurach

• działą także p/pierwotniakowo

• hamuje reduktazę kwasu foliowego

• łatwo przenika do wnętrza komórki orraz płynu mózgowo-rdzeniowego

• przeciwwskazania oraz działania niepożądane podobne do występujących

Sulfony.

• mechanizm podobny do sulfonamidów

• działają bakteriostatycznie na Gram(-) i Gram(+)

• stosowane w leczeniu trądu (Mycobacterium leprae)

1. dapson

• Dapsone - tab. 25 i 100 mg

• p.o. 25-50 mg 2x w tyg.; zw. do 400 mg dwa razy w tyg. lub 100 mg/24h

• stosuje się terapię skojarzoną np. z ryfampicyną lub klofazyminą

• działą antagonistycznie do kwasu p-aminobenzoesowego

• praktycznie stosowany do leczenia trądu

• wchłania się wolno, ale prawie całkowicie

• 50% wiąże się z białkami, a okres półtrwania wynosi 17h

• 70-80% jest wydalany przez nerki w postaci glukuronianów

• działania niepożądane:

• brak łaknienia, nudności, wymioty, bóle głowy, bezsenność, parestezje

• psychozy, odczyny hipertermiczne, skórne odczyny alergiczne, zmiany w układzie krwiotwórczym

• po 5-6 tug. może wystąpić reakcja Jarisha-Herxheimera

2. aldesulfon

• Diasone - tab. 165 mg

Inne.

Chlorchinaldol.

• pochodna 8-hydroksychinoliny

• Kliochinol,. Vioform

Fenazopirydyna.

• barwi mocz silnie na czerwono

• 0,2g 3x dziennie

• Pyridium - tab. 0,1 g

Chemioterapia zakażeń grzybiczych.

Leki stosowane w grzybicach skóry.

1. Nystatyna.

• Nystatyna - draż. 500 tys. j.; tab. p.v. 100 tys. j.; zasypka 100 tysj/g; proszek do zawiesiny 2400000 j/5g do rozpuszczania w 20 ml wody

• p.o. 500000 j. co 6h; miejscowo 100 000 j co 12h; maści i zasypki 100000j/1,0

• działą grzybobójczo i grzybostatycznie

• stosowana w leczeniu grzybic i zakażeń drożdżakowych wywołanych przez Candida albicans, Cryptococcus, Histoplasma, Blastomyces, Trichophyton, Microsporon

• nie działa na bakterie i pierwotniki

• uszkadza błonę komórkową grzybów

• nie wchłania się z p.p.

• mozę powodować nudnosci, wymioty, biegunkę

2. Hachimycyna.

• Hachimycin - draż. 20 i 50 tys. j. tab. p.v. 50 tys. j..

• p.o. 60-240 tys j/24h; per vaginam 50-100 tys j.

• działa przeciwgrzybiczo i p/pierwotniakowo

• zakażenia wywołane przez Trichophyton, Candida albicans i Trichomonas vaginalis

3. Fusafungina

• Locabiotal - 0,25% aerozol w grrzybiczym zapaleniu górnych dróg oddechowych

4. Levoryna.

• Levorine - tab. 500 tys. jednostek p,o; zawiesina 1:500 i maść 5%

5. Natamycyna.

• Natamycin - tab. p.v. 0,025, tab. p.o. 0.,1; krople 25 mg.ml, zawiesina, krem

• stosowany w leczeniu grzybic pochwy, przewodu pokarmowego, jamy ustnej oraz skóry

• przy podaniu p.o.: wymioty, nudności, biegunka

6. związki alkilowe i ich pochodne

• kwas propionowy

• kwas kaprylowy

• kwas undecylenowy - Unguentum undecylenicum - 25%

• trioctan glicerolu - Triacetin - maść, krem

• dijodohydroksypropan - Diiodan - 10% roztwór i 25% maść

• tolnaftat - Tolnaftate

• siarczki alifatycznych zwiazków organicznych - tiram - Thiram

7. kwasy aromatyczne i ich pochodne

• mikozyd - Mikozid

• buklozamid - Buclosamide

• chlorphenesin - Chlorphenesin

• bitionol - Bithionol

• dibromopropamidyna

• haloprogin - Haloprogin

8. pochodne imidazolu i tiazolu

• mikonazol

• chlormidazol

• dimazol

• klotrrimazol

9. pochodne chinoliny i chinaldyny

• kliochinol

• bisdekwalinum

10. inne

• hydrargafen

• bralium

• flucytozyna

• pirytion

• akryzorcyna

• ditranol

• nifuratel

• heksomidyna

• sulbentyn

• tolokoniuum

Leki stosowane w grzybicach układowych.

Amfotercyna B.

• Fungizone - fl. 50 mg, maść i krem

• Fungilin - past. 10 mg do ssania; tab. 100 mg; pesaria 50 mg

• i.v. 0,25-1 mg/24h, dooponowo 0,5 mg co 24-48h, miejscowo 3% maść i krem

• p.o. 100-200 mg co 6h

• p.v. 50-100 mg przez 14 dni

• zakażenia grzybami Histoplasma, Cryptococcus, Coccidioides, Blastomyces, Candida

• jest podstawowym antybiotykiem w leczeniu grzybic układowych

• mechanizm działania polega na uszkodzeniu błony komórkowej grzybów

• źle wchłania się z p.p.; w układowych grzybicach stosowana jest w postaci wlewu dożylnego

• okres półtrrwania wynosi 20-24h

• słabo przenika do tkanek i płynu m.-rdz.

• działania niepożądane:

• reakcje uczuleniowe (nawet wstrząs)

• hipertermia

• bóle głowy

• obniżenie ciśnienia tętniczego krwi

• zaburzenia żołądkowo-jelitowe

• niedokrwistość

• niekiedy uszkodzenie wątroby

• zapalenie zakrzepowe żył

• światłowstręt

• działanie nefrotoksyczne (80%)

• przeciwwskazania:

• uszkodzenie wątroby, nerek, uczulenie na lek

• należy okresowo wykonywać badania nerek, wątroby i krwi

Gryzeofulwina.

• Griseofulvin - t. 0,125 i 0,25 i 0,5

• p.o. 250 mg co 6h

• nie stosować w ciąży i uszkodzeniu wątroby

• stosowany w zakażeniach grzybiczych: Microsporon, Trichophyton, Epidermophyton,

• zewnętrznie nie działa grzybostatycznie

• nie działą na bakterie i Candida albicans

• stosowana w grzybiczych zakażeniach skóry, włosów i paznokci

• mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy chityny w ścianach grzybni oraz na hamowaniu syntezy RNA

• dobrze wchłania się z p.p.; po 4h osiąga stężenie max. w surowicy; lepiej wchłania się z pokarmowem (gł. tłuszczowym)

• odkłada się w keratynie włosów, paznokci i skóry

• okres półtrwania 16-20h

• wykazuje również działąnie p/zapalne

• działania niepożądane:

• bóle głowy, zaburzenia żółądkowo-jelitowe

• zmiany skórne

• leukopenia

• należy wykonywać okresowe badania kontrolne krwi, moczu i wątroby

• osłabia działanie leków p/zapalnych (indukuje enzymy mikrosomalne)

• jej aktywność zmniejszają barbiturany

• potęguje działąnie alkoholu

Terbinafina.

• Lamisil - tab. 0,25;

• p.o. 0,25-0,5 g dziennie oraz miejscowo krem 1%

Pochodne imidazolu.

Mechanizm działania:

• uszkodzenie błony cytoplazmatycznej grzybów oraz uszkodzenie enzymów mitochondrialnych i mikrosomalnych

• działa p/grzybiczo i p/drożdżakowo

1. klotrimazol

• Clotrimazolum - tab. p.v. 0,01 i krem i płyn 1%

• drożdżyca i rzęsitkownica pochwy

• wyprzenia i zapalenia błon śluzowych

2. ekonazol

• - krem 1%

• wskazania jak klotrimazol

3. ketokonazol

• Nizoral - t. 0,2

• p.o. 200 mg/24h

• leczenie układowe i powierzchniowe grzybic, drożdżyc, hitoplazmozie

• stsowoany przy oporności na inne leki

• hamuje syntezę steroidów w komórkach grzybów

• łatwo się wchłania z p.p.

• może uszkadząc wątrobę

• 90% łaczy się z białkami krwi

• działania niepożądane:

• nudności, wymioty, utrata łaknienia,

• bóle głowy, ginekomastie

4. mikonazol

• Monistat - fl. 200 mg

• p.o. 250 mg co 6h; i.v. 600 mg co 8h

• leczenie grzybic układowych i narządowych, a także zakażeń drożdżakowych

• stosowana często w oporności na amfotercynę B

• dobrze wchłania się z p.p.; okres półtrwania 4-5h, z białkami krwi łączy się w 90%

• może powodować nudności, wymioty, skórne odczyny alergiczne, zapalenia żył

5. fluconazol

• Diflucan - kasp. 50, 100 i 200 mg; płyn 50 i 200 mg w 100 ml; amp 2 mg/ml

• p.o. i i.v. 0,1-0,4 g/24h

• stosowany w zakażeniach Candida albicans (jama ustna i przełyk u chorych na AIDS), Cryptococcus, Microspoon, Trichophyton

• dobrze wchłania się z przwodu pokarmowego, przenika do tkanek i płynu m.rdz.

• działania niepożądane : nudności, wymioty, skórne odczyny alergiczne, działą hepato- i nefrotoksycznie

• przeciwwskazania: ciążą i niewydolność nerek

Hydroksystylbamina.

• Hydroxystilbamidine isothionate -

• stosowana w blastomykozie, działa również p/pierwotniakowo

Flucytozyna.

• Ancobon - kaps. 250 i 500 mg

• p.o. 100-200 mg/kg m.c/24h

• stosowana w układowych zakażeniach wywoływanych przez droźdżaki Canida, Cryptococcus

• mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy białka

• dobrze się wchłania z p.p. 80-90%

• biologiczny okres półtrwania wynosi 3-6h

• wydalany w 80% z moczem

• działania niepożądane: nudności, wymioty, leuko- i trombocytopenia

• nie należy podawać w ciąży i osobom z uszkodzeniem wątroby

Nifuratel.

• Inimur - p.o. 200 mg 3x dziennie ; p.v. 250 mg

strona - 1

---