Regiony etnograficzne, Wstih, Geografia turystyczna


Regiony etnograficzne

1.Górale śląscy-Wisła (górny śląsk)

2.Górale żywieccy-Żywiec

3. Kliszczacy-maków podh.

4.Górale Pienińscy-

5.Górale Sądaccy

6.Górale łaccy

7.Orawa

8.Podhale

9.Spisz

10.Górale Gorczańscy

Wybrane dyscypliny twórczości ludowej

1.Garncarstwo-Ośrodki garncarskie o silnej tradycji tj. Czarna Wieś Kościelana, Medynia Głogowska, Ostrowiec Świętokrzyski, Urzędów, Pawłów, Rędocin, Łążek Ordynacki

Grupy wyrobów ceramiki ludowej:

Ceramika siwa (siwaki) - naczynia glinianie, które podczas wypalania nabierają ciemnego, srebrzystego zabarwienia poprzez szczelne zamkniecie pieca pod koniec wypalania. Dominowały do XV wieku. Produkt charakterystyczny dla Podlasia (Czarna Wieś Kościelna) i Lubelszczyzny (Pawłów).

Ceramika nieglazurowana (zgrzeba) i glazurowana (szkliwem) - której tradycje sięgają średniowiecza. Wypalana bez ograniczenia dostępu powietrza do paleniska o czerwonej barwie. Glazurowana szkliwem bezbarwnym lub kolorowym najczęściej w środku lub przy wylewie (Ostrowiec Świętokrzyski).

Półmajolika, mezzamajolika, półfajans -wyroby wykonane ze zwykłej gliny, pokrywane białą polewą i przejrzystym szkliwem oraz dekorowane, a następnie wypalanymi (Bolimów, Łążek Ordynacki, Kaszuby).

Majolika - wyroby pokryte szkliwem ołowiano - cynowym, które kładzie się na wypalonych już uprzednio naczyniach, n a nich maluje wzory i ponownie wypala. Ceramika współcześnie nie spotykana (Kurpie, Kaszuby).

2.Hafciarstwo- Bogate hafty były bardzo charakterystyczne dla Beskidu Śląskiego, Małopolski, Lubelszczyzny, Kurpiów, Opoczna, Łowicza, Biłgoraja, Cieszyna

3.Koronkarstwo-Koniaków (koronka złota haftowana na tiulu charakterystyczna na Dolnym Śląsku; szydełkową występującą na Kurpiach, Podlasiu, Lubelszczyźnie, Opolszczyźnie, Beskidzie Śląskim)

4. Kwiaty z bibuły i wiórów-(pierwszą marszczoną, kolorową bibułkę zaczęto produkować w 1910 r. w Żywcu). Najbardziej znane ośrodki kwiaciarskie to: Myślenice, Żywiec, Nowy Sącz, Łowicz, Koziegłowy.

5.Malarstwo na szkle- Kociewie, Kaszuby, Bory Tucholskie.

6. Plecionkarstwo- wiklina - różnorodne kosze, płoty, dzbanki, tace (cała Polska);

słoma - beczki na zboże, naczynia na różne produkty, ule, gniazda do wylęgu; miarki, talerze, dzbanki, kapelusze, buty, maty, siedziska krzeseł, ozdoby choinkowe, zabawki (środkowa i wschodnia Polska, Kaszuby);rogożyna - kosze, torby (Lubelszczyzna), maty (Podlasie);

sitowie maty do okien, torby, wycieraczki, kapelusze, lalki (Lubelszczyzna, Kaszuby);

korzeń - koszyki, tacki, miarki, dzbanki, beczki, wiadra (Kaszuby, Kurpie, Podlasie, Lubelszczyzna);łyko - buty, kobiałki, opałki (wschodnia Polska);trawa - kapelusze, dzbanki, tacki, pojemniki (Podlasie, Lubelszczyzna);włosie - siatki do sit i cedzaków (Lubelszczyzna);

z łubu - kobiałki, łubianki, sita, kosze (Polska środkowo wschodnia, północne Podlasie).

7. Snycerstwo-Zdobnictwo w drewnie. zasięg snycerstwa ludowego w Polsce ogranicza się głównie do Podhala

8. Tkactwo- Lubelszczyzna, Podlasie, Kurpie, okolice Sieradza, Opoczna, Łowicza

W przeszłości w obronie polskiej sztuki ludowej stawał Norwid głosząc konieczność podniesienia sztuki ludowej do rangi sztuki narodowej. Stanisław Witkiewicz chciał stworzyć sztukę narodową opartą na stylu zakopiańskim, Stanisław Wyspiański sięgał do wątków piastowskich.

FOLKLOR

Kaszuby, Kujawy( rozciągająca się między Wielkopolską, Mazowszem, Pałukami, Krainą i Pomorzem.Gwary kujawskie należą do typu gwar wielkopolskich), PODHALE, KURPIE(Sztuka ludowa Kurpiów znalazła swój wyraz przede wszystkim w budownictwie, zdobnictwie, rzeźbie, tkactwie i wycinankarstwie.), Mazowsze, Lubelskie, Podlasie,



Wyszukiwarka