KOSZT WYTWORZENIA/KALKULACJA KOSZTÓW

ZADANIE 1

Przedsiębiorstwo wyprodukowało w ciągu okresu 100 000 sztuk jednorodnego produktu. Ponadto pod koniec okresu stwierdzono 20 000 sztuk produktów, których stopień ukończenia (poniesionych kosztów płac bezpośrednich i kosztów wydziałowych) określono na 50% i które zaabsorbowały 100% materiałów bezpośrednich.

Dane o kosztach poniesionych w ciągu okresu przedstawiały się następująco:

materiały bezpośrednie 48000 zł;

płace bezpośrednie 38500 zł;

koszty wydziałowe 13750 zł.

Przedmiotem kalkulacji jest 1000 sztuk produktów.

Polecenie: należy obliczyć jednostkowy koszt wytworzenia.

ZADANIE 2

Założenia:

Normalna zdolność produkcyjna 100 jednostek

Jednostkowy koszt bezpośredni (zmienny) 10zł/jednostkę

Koszty pośrednie produkcji poniesione w I okresie 500zł, w II okresie 300 zł, w III okresie 100 zł.

Wielkość produkcji: I okres 100 sztuk, II okres 50 sztuk, III okres 10 sztuk

Polecenie:

Należy ustalić koszt wytworzenia produktu przyjmując, że:

1. koszty wydziałowe mają charakter kosztów uzasadnionych niezależnie od stopnia wykorzystania zdolności produkcyjnych;

2. podział kosztów wydziałowych na uzasadnione i nieuzasadnione dokonywany jest w oparciu o stopień wykorzystania zdolności produkcyjnych;

3. podział kosztów wydziałowych dokonywany jest w oparciu o założenie, że przy 100% wykorzystania zdolności produkcyjnych koszty wydziałowe w wysokości 500 zł rozkładają się na koszty zmienne 400 zł (ogółem) i 4 zł na jednostkę oraz na koszty stałe w wysokości 100 zł (ogółem) i 1 zł na jednostkę.

ZADANIE 3

W przedsiębiorstwie produkcyjnym wytwarza się 4 rodzaje wyrobów z tego samego materiału i przy zastosowaniu podobnego procesu technologicznego. Koszty poniesione na produkcję wszystkich wyrobów we wrześniu wynoszą 300 000 zł. Przyjmuje się, że koszty wytworzenia poszczególnych wyrobów są proporcjonalne do ich wagi. Wielkość produkcji oraz wagę poszczególnych wyrobów zawarto w poniższej tabeli.

	Wyrób
		A	B	C	D
wielkość produkcji (w szt)	6000	3000	5000	3000
waga wyrobu (w kg)	5	3,5	4	3

Polecenie:

Na podstawie posiadanych informacji należy dokonać kalkulacji jednostkowego kosztu wytworzenia.

ZADANIE 4

Jednostka gospodarcza w bieżącym miesiącu zaewidencjonowała na koncie „Produkcja podstawowa” następujące koszty:

materiały bezpośrednie w cenie nabycia 24.000,-

płace bezpośrednie z narzutami 2.200,-

uzasadnione koszty wydziałowe 3.300,-

Materiały wydawane są w całości z chwilą rozpoczęcia produkcji wyrobów. W bieżącym miesiącu wyprodukowano 1 000 sztuk wyrobów gotowych a remanent końcowy produktów w toku stanowiło 200 sztuk wyrobów przerobionych w 50% z punktu widzenia kosztów przerobu.

Polecenie:

Skalkulować koszt wytworzenia wyrobów gotowych i produkcji w toku przyjmując kolejno następujące warianty wyceny produkcji w toku:

1. produkcja w toku kalkulowana jest w pełnym układzie kalkulacyjnym;

2. produkcja w toku kalkulowana jest w wysokości kosztów bezpośrednich;

3. produkcja w toku kalkulowana jest w wysokości kosztów materiałów bezpośrednich (wsadu materiałowego).

ZADANIE 5

Przedsiębiorstwo X wytwarza masowo wyroby A i B. Proces produkcji odbywa się w jednym wydziale i oparty jest na tym samym surowcu, którego zużycie następuje sukcesywnie, w miarę postępu procesu technologicznego. W bieżącym miesiącu wyprodukowano 5 200 sztuk wyrobów A i 2 700 sztuk wyrobów B. Koszty związane z produkcją są następujące:

materiały bezpośrednie w cenie nabycia 77 175 zł;

koszty przerobu 98 784 zł.

Polecenie:

Ustalić jednostkowy koszt wytworzenia wiedząc że, zarówno koszty materiałów jaki i koszty przerobu kształtują się proporcjonalnie do wagi wyrobów, która wynosi: dla wyrobu A 3,6 kg a dla wyrobu B 4,5 kg. Dokonać niezbędnych księgowań wiedząc, że cena ewidencyjna wyroby A wynosi 19zł/szt , a wyrobu B to 26zł/szt.

ZADANIE 6

Firma Nobiles wytwarza dwa rodzaje farb „Olejną” i „Emulsję” w tym samym procesie produkcyjnym, stosując te same urządzenia. Koszty produkcji kształtują się proporcjonalnie do ilości roboczogodzin potrzebnych do ich wytworzenia. Całkowite koszty wytworzenia wynoszą 168 000 zł. W okresie sprawozdawczym wytworzono 300 litrów farby olejnej zużywając 4 roboczogodziny na litr oraz 200 litrów Emulsji zużywając 2 roboczogodziny na litr.

Polecenie:

Ustalić koszt wytworzenia 1 litra każdego z gatunków farby stosując współczynniki proporcjonalnie do czasu wytwarzania wyrobów.

ZADANIE 7

Budżet kosztów wydziału produkcyjnego Spółki X przedstawia się następująco:

Treść	Wykorzystanie zdolności produkcyjnej w %
		80	90	100	110	120
Ilość maszynogodzin	12000	13500	15000	16500	18000
Koszty wydziałowe w zł	180000	192000	202000	212000	222000

Koszty rzeczywiste za okres sprawozdawczy wynoszą 220000,- a zdolność produkcyjna 116%.

Polecenie: ustalić koszty zmienne i koszty stałe, obliczyć odchylenia od kosztów w budżecie.

ZADANIE 8

Elastyczny budżet kosztów wydziału produkcyjnego przedstawia się następująco:

Treść	Wykorzystanie zdolności produkcyjnej w %
		90	100	110
Ilość roboczogodzin	10800	12000	13200
Koszty wydziałowe w zł	148000	160000	172000

Koszty rzeczywiste za okres sprawozdawczy wynoszą 157000,- a zdolność produkcyjna 98%.

Polecenie: ustalić koszty zmienne i koszty stałe, obliczyć odchylenia od kosztów w budżecie.

ZADANIE 9

Koszty oraz dostarczoną wodę w spółce będącej dostawcą wody w miesiącach od stycznia do końca sierpnia przedstawia tabela.

Miesiące	Dostarczona woda w tys. m	Koszty w tys. zł
I	24	52
II	30	64
III	20	46
IV	18	44
V	22	50
VI	26	48
VII	16	43
VIII	28	52

Polecenie: należy dokonać podziału kosztów na stałe i zmienne za pomocą metod statystycznych.

ZADANIE 10

Miesiąc	Wielkość produkcji (w szt)	Koszty całkowite (w zł)
styczeń	5	15
Luty	6	15
marzec	10	20
kwiecień	10	24
Maj	11	25
czerwiec	14	25
Lipiec	15	25
sierpień	16	22
wrzesień	17	23
październik	17	20
listopad	17	23
grudzień	18	26

Polecenie:

Na podstawie informacji o wielkości produkcji i kosztach całkowitych, zawartych w powyższej tabeli, należy wyodrębnić koszty stałe i zmienne w oparciu o:

1. metodę najmniejszych kwadratów;

2. metodę najniższego i najwyższego punktu.

ZADANIE 11

Spółka ALFA produkuje dwa rodzaje produktów X i Y, których cena sprzedaży wynosi odpowiednio 8 zł i 10 zł. Jednostkowe koszty zmienne są następujące:

X Y

materiały bezpośrednie w zł 2 3

wynagrodzenia bezpośrednie w zł 3 5

W związku z produkcją poniesiono koszty stałe w wysokości 2 400 zł, które obciążają wyroby X w wysokości 960 zł, a wyroby Y w wysokości 1 440 zł. W okresie sprawozdawczym sprzedano 1 000 sztuk wyrobów X i 1200 sztuk wyrobów Y.

Polecenie:

Sporządzić rachunek kosztów, obliczyć jednostkową marże brutto, ustalić procentowy udział kosztów zmiennych i stałych w ogólnej sumie przychodów.

ZADANIE 12

Przedsiębiorstwo wytwarza jeden wyrób. Założenia do ustalenia wyniku finansowego są następujące:

Cena sprzedaży wyrobu 50 zł

Jednostkowy koszt zmienny 30 zł

Koszty wydziałowe stałe 60.000 zł

Koszty ogólnozakładowe 6.000 zł

Koszty sprzedaży 4.000 zł

Wielkość produkcji, sprzedaży i zapasów wyrobów gotowych w trzech okresach było następujące:

Wyszczególnienie	I okres	II okres	III okres
Zapas początkowy	-	………..	………
Produkcja	5 000	4 000	5 300
Sprzedaż	4 000	4 800	5 500
Zapas końcowy	……..	……….	……….

Polecenie:

Należy ustalić wyniki finansowe ze sprzedaży dla poszczególnych miesięcy stosując rachunek kosztów pełnych i rachunek kosztów zmiennych. Wycena rozchodu zapasów z magazynu jest dokonywana metodą FIFO. Ustalić wartość zapasów wyrobów nie sprzedanych w poszczególnych okresach. Porównać i zinterpretować wyniki.

ZADANIE 13

Przedsiębiorstwo X wytwarza jednorodny produkt. Założenia do ustalenia wyniku na sprzedaży są następujące:

Cena sprzedaży wyrobu 38zł

Zmienne jednostkowe koszty wytworzenia 20 zł

Zmienne jednostkowe koszty sprzedaży 5zł

Miesięczne koszty wydziałowe stałe 9.000 zł

Miesięczne koszty ogólnozakładowe 5.200 zł

Wielkość zapasu produktu na początek maja 300 sztuk

Koszt jednostkowy wytworzenia zapasu początkowego: zmienny - 20zł/szt; pełny - 25zł/szt

Rozmiary produkcji i sprzedaży w dwóch kolejnych miesiącach przedstawia tabela:

Wyszczególnienie	Maj	Czerwiec
Produkcja w szt	1500	1200
Sprzedaż w szt	1700	1000

Polecenie:

Ustalić wyniki finansowe ze sprzedaży dla poszczególnych miesięcy stosując rachunek kosztów pełnych i rachunek kosztów zmiennych. Wycena rozchodu zapasów z magazynu jest dokonywana metodą FIFO lub LIFO. Ustalić wartość zapasów wyrobów nie sprzedanych w poszczególnych okresach. Porównać i zinterpretować wyniki.

---