KLATKA PIERSIOWA 1

Linie klatki piersiowej :

Przód:

- Linea mediana anterior - pośrodkowa przednia (środek czoła, wierzchołek nosa, środek mostka,

pępek, środek spojenia łonowego, między piętami)

- Linea sternalis (wzdłuż bocznego brzegu mostka)

- Linea parasternalis (w połowie odległości między linią 2 a 4)

- Linea medioclavicularis (połowa obojczyka - umownie przez brodawkę sutkową)

- Linea axillaris anterior (fałd pachowy przedni)

Tył:

- Linea axillaris media - pachowa pośrodkowa (najwyższy punkt dołu pachowego)

- Linea axillaris posterior (fałd pachowy tylny)

- Linea scapularis (dolny kąt łopatki przy opuszczonym ramieniu)

- Linea paravertebralis - przykręgowa (wzdłuż processus transversus kręgów piersiowych)

- Linea mediana posterior (processus spinosus)

MIĘŚNIE

Mięśnie powierzchniowe klatki p.

1. Mięsień piersiowy większy (m. pectoralis major)

• cz. obojczykowa

• cz. mostkowo-żebrowa

• cz. brzuszna

• przyczep końcowy: grzebień guzka przedniego k. ramiennej (crista tuberculi majoris humeri)

• dodatkowy m. wdechowy

• skurcz całego mięśnie przesuwa łopatkę do przodu

• opuszcza i przyciąga ramię, obraca do wewnątrz

unaczynienie: - gałęzie piersiowe t. piersiowo-barkowej

- t. piersiowa boczna

- gałązki tt. międzyżebrowych

unerwienie: - nerw piersiowy przyśrodkowy i boczny (n. thoracicus medialis et lateralis)

2. Mięsień piersiowy mniejszy (m. pectoralis minor)

• położony do tyłu od m. piersiowego większego

• przyczepy: fragmenty kostne żeber II-V & wyrostek kruczy łopatki

• obniża i przywodzi obręcz kończyny górnej, obraca łopatkę

• pomocniczy m. wdechowy

unerwienie: - nerw piersiowy przyśrodkowy i boczny (n. thoracicus medialis et lateralis)

3. Mięsień zębaty przedni (m. serratus anterior)

• cz. górna - do żeber I i II

• cz. środkowa - do żeber II i III

• cz. dolna - do żeber IV-IX

• przyczep końcowy - brzeg przyśrodkowy łopatki

• pomocniczy m. wdechowy

• przesuwa obręcz do przodu i w dół

unaczynienie: - t. piersiowa boczna

- t. piersiowo-grzbietowa

unerwienie: - nerw piersiowy długi (n. thoracicus longus)

4. Mięsień podobojczykowy (m. subcalvius)

• przyczep boczny - dolna pow. obojczyka

• przyczep przyśrodkowy - pow. górna żebra I

• obniża obojczyk

• rozszerza światło żyły podobojczykowej przy unoszeniu ramienia

unaczynienie: t. nadłopatkowa

unerwienie: n. podobojczykowy (n. subclavius)

Mięśnie powierzchniowe grzbietu

1. Mięsień czworoboczny (m. trapezius)

• przyczepy: od podstawy czaszki do wyrostków kolczystych Th7 - L5

• dolne włókna do grzebienia łopatki, włókna pośrednie do wyrostka barkowego,

włókna górne do końca barkowego obojczyka

• zbliża łopatki do siebie

• opuszcza lub dźwiga kark

• zgina kręgosłup szyjny

unaczynienie: - t. potyliczna

- t. nadłopatkowa

- t. poprzeczna szyi

- gałęzie grzbietowe tt. międzyżebrowych tylnych

unerwienie: - gałąź zewnętrzna n. dodatkowego (XI)

- gałązki splotu szyjnego

2. Mięsień najszerszy grzbietu (m. latissimus dorsi)

• największa powierzchnia

• przyczep: wyrostki kolczyste Th7-L5, crista mediana sacralis, warga zewnętrznej grzebienia biodrowego, powierzchna zewn. IX-XII żebra, dolny kąt łopatki

• przyczep dalszy na grzebieniu guzka mniejszego kości ramiennej (crista tuberculi minoris humeri)

• prostuje, przywodzi i obraca ramię do wewnątrz (nawracanie)

• pomocniczy m. wdechowy i wydechowy (kaszel)

unaczynienie: odgałęzienia t. pachowej (piersiowo-grzbietowa)

unerwienie: splot ramienny, n. piersiowo-grzbietowy

3. Mięsień równoległoboczny (m. rhomboideus)

• przyczep poczatkowy - wyrostki kolczyste dolnych C i górnych Th

• przyczep końcowy - brzeg przyśrodkowy łopatki

• pociąga łopatkę do góry i przyśrodkowo (do kręgosłupa)

unaczynienie: t. poprzeczna szyi

gałęzie tt. międzyżebrowych tylnych

unerwienie: nerwy krótkie splotu ramiennego - nerw grzbietowy łopatki (nervus dorsalis scapulae)

4. Mięsień dźwigacz łopatki (m.levator scapulae)

• przyczep początkowy: wyrostki poprzeczne kręgów C1-C4

• przyczep końcowy: górny odcinek brzegu przyśrodkowego łopatki

• zgina kręgosłup szyjny do boku, ku tyłowi

• pociąga łopatkę do góry i przyśrodkowo

unaczynienie: t. szyjna wstępująca, t. kręgowa, t. poprzeczna szyi (wszystkie od t. podobojczykowej)

unerwienie: n. grzbietowy łopatki C 4-5 i gałązki splotu szyjnego C2-3

5. Mięsień zębaty tylny górny i dolny (m. serratus posterior superior et inferior)

• górny - dźwigacz żeber, mięsień wdechowy

• dolny - opuszcza żebra, mięsień wydechowy

unerwienie: nervi intercostales: górny mięsień - 1-4, dolny - 9-11

Mięśnie głębokie grzbietu

1. Mięsień najdłuższy (m. longissimus)

• m. najdłuższy klatki piersiowej (łac. longissimus thoracis)

• m. najdłuższy szyi (łac. longissimus cervicis)

• m. najdłuższy głowy (łac. longissimus capitis)

• prostuje i zgina do tyłu grzbiet

unerwienie: nerwy rdzeniowe C2-L5

2. Mięsień biodrowo-żebrowy (m. iliocostalis)

Warstwa głęboka ścian klatki piersiowej:

• mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne (m. intercostales externi) - leżą w przestrzeniach międzyżebrowych między guzkiem żebra aż do miejsca połączenia żebra chrzęstnego z kostnym.

• m. międzyżebrowe wewnętrzne (m. intercostales interni) - leżą do wewnątrz od zewnętrznych

• m. podżebrowe (m. subcostales)

• m. poprzeczny klatki piersiowej (m. transversus thoracis)

Powięzie klatki piersiowej

1. powięź wewnątrzpiersiowa (fascia endothoracica)

pokrywa wewn. powierzchnię żeber i mięśni międzyżebrowych

2. powięź obojczykowo-piersiowa (fascia clavipectoralis)

3. powięź piersiowa (fascia pectoralis)

Przepona (diaphragma)

• główny mięsień oddechowy

• dolna ściana klatki piersiowa

• uwypuklona w stronę klatki piersiowej w formie dwóch kopuł - prawej i lewej

1. cz. ścięgnista - środek ścięgnisty przepony (centrum tendineum diaphragmae)

2. cz. mięśniowa na obwodzie

• cz. żebrowa (pars costalis diaphragmatis)

największa, przymocowuje się do żeber VII-XII

• cz. lędźwiowa (pars lumbalis diaphragmatis)

najmocniejsza, przyczepia się do kręgów lędźwiowych i dwóch ostatnich żeber

• cz. mostkowa (pars sternalis)

rozpoczyna się na nasadzie wyrostka mieczykowatego mostka

3. otwory

• rozwór aorty (hiatus aorticus) na poziomie Th12

- aorta descendens,

- ductus thoracicus

• rozwór przełyku (hiatus oesophageus) na poziomie Th10

- przełyk (oesophagus)

- pnie błędne przednie i tylne (trunci vagales anterior et posterior)

- gałąź przeponowo-brzuszna lewa (ramus phrenicoabdominalis sinister)

• otwór żyły głównej dolnej (formen venae cavae) na poziomie Th8

- żyła główna dolna (vena cava inferior)

- nervus phrenicus dexter (nerw przeponowy prawy)

- gałąź przeponowo-brzuszna prawa (ramus phrenicoabdominalis dexter)

4. główny mięsień wdechowy, skurcz, obniżenie - podciśnienie - rozprężenie płuc - wdech

5. wydawanie głosu

6. unaczynienie

• tętnica osierdziowo-przeponowa (arteria pericardiophrenica) i tętnica mięśniowo-przeponowa(arteria musculophrenica) od t. piersiowej wewn. (arteria thoracica interna)

• tętnice przeponowe górne (arteria phrenica superior) po stronie klatki piersiowej

od aorty piersiowej (aorta thoracica)

• tętnice przeponowe dolne (arteria phrenica inferior) od strony brzusznej

od aorty brzusznej (aorta abdominalis)

7. unerwienie

nerwy przeponowe ze splotów szyjnych (segmenty C3-C5 rdzenia kręgowego)

TĘTNICA PIERSIOWA WEWNĘTRZNA (ARTERIA THORACICA INTERNA)

GAŁĄŹ T. PODOBOJCZYKOWEJ

Gałęzie:

1. śródpiersiowe (rami mediastinales)

• unaczyniają śródpiersie przednie (mediastinum anterius)

2. grasicze (r. thymici)

• unaczyniają grasicę (glandula thymus)

3. oskrzelowe (łac. rami bronchiales) - nie zawsze

• dolna cz. tchawicy i oskrzela

4. tętnica osierdziowo-przeponowa (arteria pericardiacophrenica)

• przepona

• osierdzie

• opłucna śródpiersiowa

5. żebrową boczną (ramus costalis lateralis) - nie zawsze

• zespala się z tt. międzyżebrowymi

6. mostkowe (r. sternales)

• okostna i błona tylna mostka

7. przeszywające (r. perforantes)

• okostna i błona tylna mostka

• gruczoł sutkowy

8. międzyżebrowe przednie (r. intercostales anteriores)

• w 6 górnych przestrzeniach miedzyżebrowych

9. gałęzie końcowe (na poziomie 6. międzyżebrza):

a) tętnica mięśniowo-przeponowa (arteria musculophrenica)

b) tętnica nadbrzuszna górna (arteria epigastrica superior)

• miesień prosty brzucha

c) przeponowa - nie zawsze

AORTA PIERSIOWA (AORTA THORACICA)

ODCINEK CZĘŚCI ZSTEPUJĄCEJ AORTY (PARS DESCENDENS AORTAE)

- w śródpiersiu tylnym

- początek na poziomie Th3/Th4, koniec - Th12 (rozwór aortowy przepony)

- sąsiaduje z:

przód - korzeń płuca lewego, osierdzie, przełyk, splot przełykowy n. błędnego <?>

tył - kręgosłup, żyła nieparzysta krótka (vena hemiazygos), żyła nieparzysta krótka dodatkowa

str. lewa - płuco lewe, opłucna

str. prawa - przewód piersiowy, żyła nieparzysta (vena azygos)

GAŁĘZIE ŚCIENNE:

1. tętnice międzyżebrowe tylne (aa. intercostales posterior) - 11 par

• tylna ściana klatki piersiowej, odcinek piersiowy rdzenia kręgowego

- gałąź grzbietowa (ramus dorsalis) - odchodzi na dolnym brzegu głowy żebra

- gałąź poboczna (ramus collaterallis) - odchodzi bocznie od kąta żebra

- gałęzie przeszywające

• gałąź skórna tylna (r. cutaneus posterior) - odchodzi ku tyłowi od guzka żebra

• gałąź skórna boczna (r. cutaneus posterior) - odchodzi na wysokości linii pachowej

• gałązki skórne przednie (rr. cutanei anteriores) - odchodzą od IV - VI pary

2. tętnice podżebrowe (aa. subcostales)

• pod żebrem 12

3. tętnice przeponowe górne (aa. phrenicae superiores)

• unaczyniają lędźwiową cz. przepony

NERWY SPLOTU RAMIENNEGO (PLEXUS BRACHIALIS)

1. piersiowe przednie

n. piersiowy przyśrodkowy (n. pectoralis medialis) & n. piersiowy boczny (n. pectoralis lateralis)

unerwiają m. piersiowy mniejszy i m. piersiowy większy

2. piersiowy długi (n. thoracicus longus)

unerwia m. zębaty przedni, porażenie: odstająca łopatka (scapula alata)

3. podobojczykowy (n. subclavius)

unerwia m. podobojczykowy

NERWY MIĘDZYŻEBROWE (NN.INTERCOSTALES)

12 gałęzi brzusznych nerwów piersiowych przebiegających w przestrzeniach międzyżebrowych

Gałęzie:

• mięśniowe (rr. musculares) - m. międzyżebrowe, m. poprzeczny klatki piersiowej,

niektóre m. grzbietu, m. boczne brzucha

• skórne boczne i przednie (rr. cutanei laterales et anteriores) - skóra bocznej i przedniej cz. tułowia

• opłucnowe (rr. pleulares) - opłucna żebrowa i przeponowa

• otrzewnowe (rr. peritoneales) - otrzewna na bocznej i przedniej śc. brzucha, otrzewna przepony

• stawowe (rr. articulares) - żebra, stawy żeber

• okostnowe (rr. periostales) - żebra, stawy żeber

---