6426


Wykład I, 09 10 2008

Temat: Teorie występowania konfliktów zbrojnych

  1. Biologiczne - przyczyny konfliktów zbrojnych tkwią w człowieku

  2. Przeludnienia - nie w pełni uzasadniona, bo wojny nie tworzą się tylko i wyłącznie w przeludnionych obszarach naszego globu. Lawinowy przyrost naturalny i nadmierna ilość ludzi na danym obszarze powoduje głód, migracje, zaburzenia wewnętrznego funkcjonowania państwa, co w konsekwencji prowadzi do wojny

  3. Ras - istnieją rasy wyższe bardziej eksponowane, które mają prawo do panowania nad niższymi. Nie do przyjęcia ze względów moralnych. Teorię tę wykorzystał faszyzm do zagłady Słowian, Cyganów, Żydów

  4. Psychologiczna - wojny biorą początek w tkwiących w psychice człowieka; instynkt rywalizacji i agresji rodzi się w umysłach ludzi; instynktów tych nie da się wykorzenić; rozładowują się przez walkę; potwierdza zachowania psychologiczne, zwraca uwagę na niebezpieczeństwo … zachowań agresywnych i upowszechnia formy przemocy(skrajny nacjonalizm)

  5. socjologiczna - w każdym społeczeństwie występują sprzeczności na tle ekonomicznym

  6. Etyczna - wojna jest największym świętem, trwały pokój prowadzi do zastoju, chorób moralnych społeczeństwa, zagłady … (Mussolini)

  7. Geopolityczna - w świecie występują regiony szczególnie narażone na przemoc zbrojną, na walkę o przestrzeń życiową, która jest podstawowym prawem natury i ludzkości.

  8. Ekonomiczna - korzyści materialne; podporządkowanie sobie innych narodów jako taniej siły roboczej, obszarów jako rynków zbytu lub źródeł surowców. Konflikty na tym tle są często usprawiedliwione względami prawnymi, religijnymi i moralnymi.

  9. Ideologiczne - przyczyną wybuchu konfliktów są różnice ideologiczne i ustrojowe

Dla potrzeb analizy przyjęto typy:

Typ A - wojny antyreżimowe, celem jest utrzymanie/zmiana/obalenie istniejącego rządu

Typ B - inne pozostałe wojny wewnątrzpaństwowe, w których uczestniczy w zasadzie rząd sprawujący władzę na terytorium gdzie toczy się wojna

Typ C - wojny międzynarodowe, w których siły zbrojne ustanowionych rządów prowadzą działania zbrojne bez względu na ich prawno-międzynarodowy status.

Typ D - wojny dekolonizacyjne, w których jedna ze stron jest klasyczne mocarstwo kolonialne a strona atakująca dąży do obalenia podległości kolonialnej.

Konflikty władzy:

Konflikty terytorialne:

Panowanie obce:

Wykład II, 23 10 2008

Temat: Podstawowe pojęcia i kategorie w dziedzinie bezpieczeństwa

Bezpieczeństwo narodowe - nazywane również bezpieczeństwem państwa, rozumiane również jako jedna z podstawowych funkcji każdego państwa, obejmująca problematykę przeciwstawiania się wszelkim zagrożeniom zewnętrznym oraz wewnętrznym dla istnienia i rozwoju narodu i państwa. Odzwierciedla ona również stan uzyskany w wyniku zorganizowanej obrony i ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi, określany stosunkiem potencjału obronnego do skali zagrożeń. Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego:

  1. bezpieczeństwo polityczne - obejmuje przygotowanie naczelnych organów władzy i administracji państwowej do przeciwstawiania się zewnętrznym i wewnętrznym zagrożeniom politycznym państwa

  2. bezpieczeństwo ekonomiczne - obejmuje przygotowanie gospodarki państwa do skutecznego przeciwstawiania się wszelkim wewnętrznym i zewnętrznym zagrożeniom ekonomicznym państwa

  3. obronność (bezpieczeństwo obronne/wojenne) - obejmuje przygotowanie wszystkich struktur zagrożeniom wojennym państwa zwłaszcza sił zbrojnych do skutecznego przeciwstawiania się

  4. bezpieczeństwo cywilizacyjne w tym bezpieczeństwo ekologiczne - obejmuje przygotowanie i utrzymanie gotowości struktur państwa do przeciwstawiania się wszelkim zagrożeniom cywilizacyjnych, w tym ekologicznym oraz do likwidacji skutków katastrof ekologicznych

  5. bezpieczeństwo publiczne - obejmuje przygotowanie i utrzymanie niezbędnych sił i środków do przeciwstawiania się wszelkim zagrożeniom struktur państwa, porządku publicznego, ochrony życia i zdrowia obywateli.

Podział zagrożeń

Zarówno bezpieczeństwo państwa jako całość, jak i wszystkie jego dziedziny mają swoją politykę, strategie i doktrynę, co w konsekwencji oznacza, że polityka i strategia bezpieczeństwa państwa składa się z polityki i strategii obronnej, polityki i strategii bezpieczeństwa:

Polityka obronna (obronność obrony narodowej) - jako część polityki bezpieczeństwa państwa, to zespół działań informacyjno-propagandowych, dyplomatycznych, ekonomicznych, militarnych i innych prowadzonych przez państwo w celu przeciwstawienia się zagrożeniom wojennym i ich skutkom

Strategia obronna (obronność, obrony narodowej) - jest częścią polityki obronnej i jednocześnie częścią szerszej strategii - bezpieczeństwa narodowego. Zajmuje się ona sposobami realizacji polityki obronnej. Jej istotą jest dążenie do jak najlepszego wykorzystania, użycia sił i środków wydzielonych przez państwo do realizacji celów i zadań określonych przez politykę.

Zagrożenia militarne - to rodzaj zagrożenia bezpieczeństwa państwa, w którym istnieje zwiększone prawdopodobieństwo wykorzystania przemocy zbrojnej przeciwko państwu. Zagrożenie to może być realne i potencjalne

Zagrożenia militarne potencjalne - to sytuacja, w której nie ma bezpośredniej groźby zastosowania przemocy zbrojnej przeciwko państwu, jednak istnieją przesłanki do jej zastosowania w bliżej nieokreślonej przyszłości

Zagrożenia militarne realne - to bezpośrednie wystąpienie groźby zastosowania przemocy zbrojnej przeciwko państwu

Zagrożenia wojenne- są szczególnym rodzajem zagrożenia państwa, skierowanym w podstawy istnienia narodu i państwa. Zagrożenie wojenne to zestaw różnych niebezpieczeństw występujących jednocześnie, wśród których główną rolę odgrywa zagrożenie militarne. Zagrożenie wojenne jest pojęciem szerszym niż zagrożenie militarne, ponieważ wojna, zwłaszcza wojna współczesna, obejmuje nie tylko działania zbrojne, ale także różnorodne działania bez użycia siły (społeczne, ekonomiczne, informacyjne). Groźba zbrojnej agresji nie należy wprawdzie do zagrożeń dnia dzisiejszego, ale nie może być wykluczona.

Zagrożenie kryzysowe to następstwo kryzysu polityczno-militarnego w otoczeniu państwa, czyli sytuacji, w której co prawda nie występuje groźba bezpośredniej agresji na dane państwo, ale która stwarza zagrożenie pośrednie

Obronność - jest szczególną dziedziną bezpieczeństwa narodowego, czyli taką funkcja państwa, która dotyczy przeciwstawiania się wszelkimi posiadanymi siłami i środkami zagrożeniom wojennym a przede wszystkim militarnym, stanowiących sedno zagrożeń wojennych.

Doktryna obronności - stanowi polityczno-strategiczny zestaw obowiązujących w danym czasie celów obronnych i sposobów ich osiągania; jest jednocześnie częścią szerszej doktryny bezpieczeństwa narodowego. Doktryna obronna, zawarta w oficjalnych dokumentach państwowych, zawiera strategiczną decyzje dotyczącą realizację polityki obronnej, czyli odnosi się do sposobów przeciwstawienia się zagrożeniom wojennym, w tym zagrożeniom kryzysowym

System obronności państwa -

Przygotowania obronne - całość przedsięwzięć jakie realizowane są w państwie w czasie pokoju, aby przygotować system obronny państwa do realizacji zadań w czasie zagrożeń w razie zagrożenia i wojny

W odniesieniu do podstawowych pojęć i kategorii bezpieczeństwa państwa można ustalić następujący porządek:

Wykład III, 06 11 2008

Temat: Podstawy ładu i bezpieczeństwa światowego

Wykład IV, 20 11 2008

Film - Co robił prezydent Bush w momencie tragedii z 11 września 2001

Wykład V, 04 12 2008

Temat: Terroryzm

Wykład VI, 18 12 2008

Bezpieczeństwo państwa

Ogólna typologia bezpieczeństwa


    1. podmiotowe